MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ

AKTÜRK, Ahmet; COŞKUN, Hasan Şenol; AKYÜZ, Yılmaz; AKCANLI, Fatma

MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ

Ahmet AKTÜRK, (Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye)

Fatma AKCANLI, (Uşak Üniversitesi, Uşak, Türkiye)

Hasan Şenol COŞKUN, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye)

Yılmaz AKYÜZ (Uşak Üniversitesi, Uşak, Türkiye)

Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi

3 1

Yıl: 2012 Cilt: 8 Sayı: 3 (Özel Sayı) Sayfa Aralığı: 87 - 108 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-01-2021

MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ

Öz:

Günümüzde, işletmeler faaliyetlerini yerine getirirken kar maksimizasyonu,kaynak kıtlığı, ihtiyaçların sonsuz olması, doğal kaynakların bilinçsizcetüketilmesi ve hızla ilerleyen teknolojik gelişmeler gibi nedenlerden dolayıçevreye ilişkin birçok soruna neden olmaktadırlar. Bu sorunlara çözümbulabilmek için yapılan çabalar, ilk bakışta işletmeler için ilave maliyet anlamınagelse de orta ve uzun vadede maliyetlerin azaltılması ve hatta çeşitli ek gelirlerelde etme imkânları oluşturabilmektedir. Turizm sektöründe ise çevreyeduyarlılık, günümüzde ayrı bir öneme sahiptir. Her geçen gün turist profilininçevreye daha duyarlı hale geldiği ve rezervasyon sürecinde çevreye önem verenotellerin ön plana çıktığı düşünüldüğünde, çevreye duyarlılık kavramının dahabelirgin hale geldiği görülecektir. Bu süreçte yerini almak isteyen oteller gerekulusal gerekse uluslararası geçerliliği olan belgelere sahip olmak için çaba sarfetmektedirler. İşletme yönetimin ve diğer ilgililerin, çevreyle ilgili finansalnitelikteki bilgi ihtiyaçlarının karşılanması noktasında ise çevre muhasebesidevreye girmektedir. Bu çerçevede çalışmada muhasebe standartları(TMS/TFRS) bağlamında otel işletmelerinde çevre muhasebesi, çevreyeduyarlılığa ilişkin finansal gelişmelerin raporlara yansıtılması ve bu bilgilerintoplum ile paylaşılmasının önemi üzerinde durulmuştur. Çalışmada muhasebestandartlarının getirdiği yenilikler de dikkate alınarak çevre muhasebesi içinhesap planı önerisi yapılmıştır. Ayrıca çevre muhasebesinin otel işletmelerindesağlıklı işleyebilmesine yönelik çeşitli önerilerde de bulunulmuştur.

Anahtar Kelime:

ENVIRONMENTAL ACCOUNTING IN HOTEL COMPANIES IN ACCOUNTING STANDARDS CONTEXT

Öz:

Nowadays, companies cause a lot of environmental problems because of profit maximization, lack of resources, the endless needs, rapidly advancing technological developments, unconscious consumption of natural resources, as they execute their operations. At first glance, these efforts in order to remove environmental pollution means additional cost to companies in the short term nevertheless they can have a chance of cost minimization in medium and long term and even additional income in this process. Especially, the environmental sensitivity in the tourism sector has a different importance. At present, tourist’ profile is gradually more sensitive gradually and the hotels which are giving more important to the environment have been at the forefront. The hotels which want to take place in this process have been committing to have documents which have both national and international validity. To meet the needs of business management and related people about the enviroment, enviromental accounting has started up. The study of accounting standards (TAS/TFRS) in the context of the hotel enterprises is focused on enviromental accounting, reflecting the financial progress on enviromental sensitivity reports and sharing those info with the community. Considering the news about accounting standards, a chart of accounts is suggested to enviromental accounting as well. Besides, various suggestions were made for he healthy functioning of enviromental accounting.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Konferans Bildirisi Erişim Türü: Erişime Açık

AKCANLI, Fatma, (2010), Çevre Muhasebesi Açısından Kağıt Ambalajı Geri Dönüştüren İşletmelerin Faaliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi ve Fayda-Maliyet Analizi, Ankaş Atık Kağıt İmalat San. ve Tic. A.Ş.’de Uygulama, Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
AKÜN, Lerzan, (1999) “Çevre Muhasebesi: Genel Bir Bakış”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt 1 Sayı 1, 145-156.
ASLANERTİK, B. Esra, ve ÖZGEN, Işıl, (2007) “Otel İşletmelerinde Çevresel Muhasebe”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 2, 163-179. Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar, 23.01.2013 Tarihli 28537 Sayılı Resmi Gazete
BARBU, Elene M., DUMONTIER, Pascal, FELEAGA, Niculae ve FELEAGA, Liliana, (2011) "Mandatory Environmental Disclosures by Companies Complying with IAS/IFRS. The Case of France, Germany and UK", The Illinois International Accounting Symposium, Théssalonique, Yunanistan.
BENGÜ, Haluk ve CAN, Ahmet V., (2009), “Çevre Muhasebesinin Muhasebenin Temel Kavramlarından Sosyal Sorumluluk Kavramı Bağlamında Temellendirilmesi”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 155-160.
ÇALDAĞ, Yurdakul, ve AYANOĞLU, Yıldız, (2007), Genel Muhasebe, Ankara: Gazi Kitapevi.
CHUNG, Lai Hong ve PARKER, Lee D., (2010), “Managing Social and Environmental Action and Accountability in the Hospitality Industry: A Singapore Perspective”, Accounting Forum, Sayı: 34, 46-53.
ÇETİN, Ayten, ve AKARÇAY ÖGÜZ, Ayşe, (2010), “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıkların Türkiye Açısından İncelenmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt XXIX,, Sayı II, 407-430.
ÇONKAR, Kemalettin, ULUSAN, Hikmet, ve ÖZTÜRK, Mehmet, (2002), Genel Muhasebe, Ankara: Gazi Kitapevi.
ER, Hakan ve AYDIN Sevgi, (2009), “Environmental Reporting in UK Hotels: An Empirical Analysis” www.wbiconpro.com/13.Hakan.pdf, 03.08.2012 tarihi itibariyle.
ERENÇİN, Arif, (2001), “Çevresel Yönetim Sürecine Katılım”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, 69-77. Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve, www.kgk.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
FIROZ, Mohammed ve ANSARI, Aziz, (2010), “Environmental Accounting and International Financial Reporting Standards (IFRS)”, International Journal of Business and Management, Vol 5, No 10, 105-112.
GALE, Robert. J. P. ve STOKOE, Peter K., (2001). “Environmental Cost Accounting and Business Strategy”, in Madu C., Handbook of Environmentally Conscious Manufacturing, Kluwer Academic Publishers, 119-135.
GAUTAM, Hem C., (1997), “Environmental Accounting at National and at Firm Level: A Case of India”, IAADER 8. Congress, Paris, aktaran Kırlıoğlu, H. ve Şule Kasapoğlu, Belediyelerde Çevre Muhasebesi Uygulaması, MUFAD, Sayı 22, Nisan, 2004, 49-60.
GÜVEMLİ, Oktay ve GÖKDENİZ, Ümit, (1996), “Çevre Muhasebesindeki Gelişmeler”, MÖDAV Bülteni, Sayı 4, 23-25.
HAFTACI, Vasfi ve SOYLU, Kamuran, (2007), “Çevre Kirlenmesi ve Çevre Koruma Bağlamında Çevre Muhasebesinin Önemi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:33, 92-113.
HAFTACI, Vasfi ve SOYLU, Kamuran, (2008), “Çevresel Bilgilerin Muhasebesi ve Raporlanması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:15, 92-113. http://www.tuik.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
KAYA, Uğur, (2003), “Çevresel Yönetim Muhasebesinin Uygulanması”, MUFAD, Sayı 19, 140-142.
KAYA, Uğur, (2006), İşletme-Doğal Çevre İlişkilerinin Mali Tablolar Aracılığıyla Raporlanması ve Denetimi, Sermaye Piyasası Kurulu Yayın No:201, Ankara.
KOZAK, Nazmi, DENİZER, Dündar, TETİK, Nilüfer, AKOĞLAN, Meryem, YEŞİLTAŞ, Mehmet ve KOZAK Metin, (1998), Otel İşletmeciliği Kavramlar-Uygulamalar, Turhan Kitabevi, Ankara
MUTLU, Ahmet, (2007), “Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre Muhasebesi (II)”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 34, 162-173.
NEMLİ, Esra, (2001), “Çevreye Duyarlı Yönetim Anlayışı”, http://www.sbf.istanbul.edu.tr/dergi/sayi23-24/17.htm, 03.08.2011 tarihi itibariyle.
PERŠİĆ, Milena, JANKOVİĆ, Sandra ve VLAŠİĆ, Dubravka, (2005), “Eco Hotels – Philosophy of the 21st Century”, www.fmkp.si/zalozba/ISBN/961-6573-03-9/persic.pdf, 03.08.2012 tarihi itibariyle.
REULAND, M. Ruud J., (2008), Best Environmental Practices for the Hotel Industry, http://turismdurabil.ro/literatura/cp/CP-inHotels/e_bat_sba_hotel-guide.pdf. 03.08.2011 tarihi itibariyle.
ŞENER, Burhan, (1997), Modern Otel İşletmelerinde Yönetim ve Organizasyon, Gazi Kitabevi, Ankara
TFRS Yorum 1 Hizmetten Çekme, Restorasyon ve Benzeri Mevcut Yükümlülüklerdeki Değişiklikler, www.kgk.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
TMS 1, Finansal Tabloların Sunuluşu, www.kgk.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
TMS 16, Maddi Duran Varlıklar, www.kgk.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
TMS 36, Varlıklarda Değer Düşüklüğü, www.kgk.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
TMS 37, Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar, www.kgk.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
TMS 38, Maddi Olmayan Duran Varlıklar, www.kgk.gov.tr, 03.09.2012 tarihi itibariyle.
Turizm İşletmesi Belgeli Konaklama Tesislerine Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi Verilmesine Dair Tebliğ, Resmi Gazete Tarihi: 22.09.2008, Resmi Gazete Sayısı: 27005.
ULUSAN, Hikmet, (2010), Türkiye Muhasebe – Finansal Raporlama Standartları’nın Çevresel Maliyet ve Borçların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması Açısından İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt 13, Yıl 10, Sayı 19, 75-99.
YAKHOU, Mehenna ve DORWEILER, Vernon P., (2004), Environmental Accounting: An Essential Component Of Business Strategy, Business Strategy and The Environment Bus. Strat. Env. 13, 65-77.

APA	AKTÜRK A, AKCANLI F, COŞKUN H, AKYÜZ Y (2012). MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. , 87 - 108.
Chicago	AKTÜRK Ahmet,AKCANLI Fatma,COŞKUN Hasan Şenol,AKYÜZ Yılmaz MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. (2012): 87 - 108.
MLA	AKTÜRK Ahmet,AKCANLI Fatma,COŞKUN Hasan Şenol,AKYÜZ Yılmaz MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. , 2012, ss.87 - 108.
AMA	AKTÜRK A,AKCANLI F,COŞKUN H,AKYÜZ Y MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. . 2012; 87 - 108.
Vancouver	AKTÜRK A,AKCANLI F,COŞKUN H,AKYÜZ Y MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. . 2012; 87 - 108.
IEEE	AKTÜRK A,AKCANLI F,COŞKUN H,AKYÜZ Y "MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ." , ss.87 - 108, 2012.
ISNAD	AKTÜRK, Ahmet vd. "MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ". (2012), 87-108.

APA	AKTÜRK A, AKCANLI F, COŞKUN H, AKYÜZ Y (2012). MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3 (Özel Sayı)), 87 - 108.
Chicago	AKTÜRK Ahmet,AKCANLI Fatma,COŞKUN Hasan Şenol,AKYÜZ Yılmaz MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 8, no.3 (Özel Sayı) (2012): 87 - 108.
MLA	AKTÜRK Ahmet,AKCANLI Fatma,COŞKUN Hasan Şenol,AKYÜZ Yılmaz MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.8, no.3 (Özel Sayı), 2012, ss.87 - 108.
AMA	AKTÜRK A,AKCANLI F,COŞKUN H,AKYÜZ Y MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2012; 8(3 (Özel Sayı)): 87 - 108.
Vancouver	AKTÜRK A,AKCANLI F,COŞKUN H,AKYÜZ Y MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2012; 8(3 (Özel Sayı)): 87 - 108.
IEEE	AKTÜRK A,AKCANLI F,COŞKUN H,AKYÜZ Y "MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ." Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8, ss.87 - 108, 2012.
ISNAD	AKTÜRK, Ahmet vd. "MUHASEBE STANDARTLARI BAĞLAMINDA OTEL İŞLETMELERİNDE ÇEVRE MUHASEBESİ". Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 8/3 (Özel Sayı) (2012), 87-108.