Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 1 - 23 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30831/akukeg.422132 İndeks Tarihi: 18-01-2021

Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi

Öz:
Grafik düzenleyiciler, kavramlar arasındaki ilişkileri görsel şekilde sunan öğrenme ve öğretme materyalleridir. Grafik düzenleyicilere ders kitaplarında yer verilmesi bir yandan öğrencinin kitapta sunulan teorik bilgiyi anlamlı bir şekilde öğrenmesine yardımcı olurken diğer yandan konunun kavramları ve önceki konular arasında bağlantı kurulmasına yardım eder. Bu nedene, çalışmada, Ortaokul Fen Bilimleri ders kitaplarında grafik düzenleyicilere ne derece ve hangi amaçla yer verildiğini ve hangi tür grafik düzenleyiciler olduğunun belirlenmesi amaçlamıştır. 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında okutulmakta olan, 5., 6., 7., ve 8. sınıf Fen Bilimleri ders kitapları analiz edilerek, sonuçlar kıyaslanmıştır. Çalışma sonunda incelenen Ortaokul Fen Bilimleri kitabından, 5. sınıf kitabında 17 adet, 6. Sınıf kitabında 8 adet, 7. Sınıf kitabında 12 adet ve 8. sınıf kitabında 8 adet olmak üzere toplam 46 adet grafik düzenleyicinin yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın son kısmında, Ortaokul Fen Bilimleri derslerinde grafik düzenleyicilerin kullanılması ile ilgili öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Examining of Graphic Organizers’ Usage in Secondary School Science Textbooks

Öz:
Grafik düzenleyiciler, kavramlar arasındaki ilişkileri görsel şekilde sunan öğrenme ve öğretme materyalleridir. Grafik düzenleyicilere ders kitaplarında yer verilmesi bir yandan öğrencinin kitapta sunulan teorik bilgiyi anlamlı bir şekilde öğrenmesine yardımcı olurken diğer yandan konunun kavramları ve önceki konular arasında bağlantı kurulmasına yardım eder. Bu nedene, çalışmada, Ortaokul Fen Bilimleri ders kitaplarında grafik düzenleyicilere ne derece ve hangi amaçla yer verildiğini ve hangi tür grafik düzenleyiciler olduğunun belirlenmesi amaçlamıştır. 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında okutulmakta olan, 5., 6., 7., ve 8. sınıf Fen Bilimleri ders kitapları analiz edilerek, sonuçlar kıyaslanmıştır. Çalışma sonunda incelenen Ortaokul Fen Bilimleri kitabından, 5. sınıf kitabında 17 adet, 6. Sınıf kitabında 8 adet, 7. Sınıf kitabında 12 adet ve 8. sınıf kitabında 8 adet olmak üzere toplam 46 adet grafik düzenleyicinin yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın son kısmında, Ortaokul Fen Bilimleri derslerinde grafik düzenleyicilerin kullanılması ile ilgili öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Amin, A. B. M. (2004). Using graphic organizers. ITE Teachers’ Conference, 1 October, Institute of Technical Education, Singapore.
  • Anders, P. L., & Bos, C. S. (1986). Semantic feature analysis: An interactive strategy for vocabulary development and text comprehension. Journal of Reading, 29(7), 610-616.
  • Ausubel, D. P. (1960). The use of advance organizers in the learning and learning and retention of meaningful verbal material. Journal of Educational Psychology, 51(5), 267-272.
  • Bacanak, A., Karamustafaoğlu, S., Değirmenci, S., & Karamustafaoğlu, O. (2011). Fen öğretiminde bilgi haritası kullanımı: Ekosistem örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 133-145.
  • Başlantı, U. (2000, Eylül). Bilimsel okur-yazarlık ilkeleri açısından fen bilgisi derskitapları içerik analizi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2009).
  • Bilimsel araştırma yöntemleri (3. Baskı). Ankara: Pegem A Akademi.
  • Dye, G. A. (2002). Graphic Organizers to the rescue! helping students link-and remember-information. Teaching Exceptional Children, 32(3), 72-76. https://doi.org/10.1177/004005990003200311.
  • Dönmez, C., Yazıcı, K., & Sabancı, O. (2007). Sosyal bilgiler derslerinde grafik düzenleyicilerin kullanımının öğrencilerin akademik bilgiyi elde etmelerine etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 437-459.
  • Ellis, E. (2004). Q&A: What’s the big deal with graphic organizers? (www.GraphicOrganizers.com) 05.11.2018 tarihinde https://tr.scribd.com/document/140226323/Q-and-a-About-Graphic-Organizers adresinden alınmıştır.
  • Griffin, C. C., Malone, L. D., & Kameenui, E. J. (1995). Effects of graphic organizer instruction on fifth-grade students. The Journal of Educational Research, 89, 98-107.
  • Griffin, C. C., & Tulbert, B.L. (1995) The effect of graphic organizers on students’ comprehension and recall of expository text: A review of the research and implications for practice. Reading & Writing Quarterly: Overcoming Learning Difficulties, 11(1), 73-89. doi: 10.1080/1057356950110106.
  • Strangman, N., Vue, G., Hall, T., & Meyer, A. (2003). Graphic organizers and implications for universal design for learning. Wakefield, MA: National Center on Accessing the General Curriculum. (Links updated 2014). Retrieved [insert date] from http://aem.cast.org/about/publications/2003/ncac-graphic-organizers-udl.html
  • Hudson P., Lignugaris-Kraft, B., & Miller, T. (1993). Using content enhancements to ımprove the performance of adolescents with learning disabilities in content classes. Learning Disabilities Research and Practice, 8(2), 106-127.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (8. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağılım.
  • Köseoğlu, F., Atasoy, B., Kavak, N., Budak, E., Tümay, H., Kadayıfçı, H. & Taşdelen, U. (2003). Yapılandırmacı öğrenme ortamı için bir fen ders kitabı nasıl olmalıdır? (1. Baskı) Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Meyer, D. J. (1995). The effects of graphic organizers on the creative writing of third grade students. Kean College of New Jersey Reports. ED 380 803
  • Morgil, İ., & Yılmaz, A. (1999). Lise X. sınıf, kimya II ders kitaplarının öğretmen ve öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 26-41.
  • Nakiboğlu, C. (2006). Fen ve teknoloji öğretiminde yanlış kavramalar (1. Baskı). In M.
  • Bahar (Ed.), Fen ve Teknoloji Öğretimi (191-217). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Nakiboğlu C. (2003). Instructional misconceptions of Turkish prospective chemistry teachers about atomic orbitals and hybridization. Chemistry Education Research and Pracice, 4, 171-188.
  • Nakiboğlu, C., & Ertem, H. (2010). Atom ile ilgili kavram haritalarının yapısal, ilişkisel ve öneri doğruluğu puanlaması analiz sonuçlarının kıyaslanması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(3), 60-77.
  • Nakiboğlu, C., & Çamurcu, M. (2014). Grafik düzenleyiciler ve ortaöğretim fizik ders kitaplarinda kullanimlarinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniviversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 51-74.
  • Nakiboğlu, C., & Kaşmer, N. (2017). Kimyasal değişim ünitesi ile ilgili karşılaştırmalı ön düzenleyici kullanımına yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi, Kısım C: Kimya Eğitimi, 2(1), 63–86.
  • Orak, S., Ermiş, F., Yeşilyurt, M. & Keser, Ö.F. (2010). Kavram çarkı diyagramının öğrenme başarısına etkisi. Elektronik Sosyla Bilimler Dergisi, 9(31), 118-139.
  • Taber, K.S., Tsaparlis, G., & Nakiboğlu, C. (2012). Student conceptions of ionic bonding: Patterns of thinking across three European contexts. International Journal of Science Education, 34(18), 2843-2873.
  • Tsaparlis G. (1997). Atomic orbitals, molecular orbitals and related concepts: conceptual difficulties among chemistry students. Research in Science Education, 27, 271-287.
  • Yener, D., & Güzel, H. (2010). Kinematik konusuna ait problemlerin çözümüne grafik materyallerin etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 271-279.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8.Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Zaini, S.H., Mokhtar, S.Z., & Nawawi, M. (2010). The effect of graphic organizer on students’ learning in school. Malaysian Journal of Educational Technology, 10(1), 17-23.
APA Nakiboğlu C, Yıldırım Ş (2018). Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. , 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
Chicago Nakiboğlu Canan,Yıldırım Şafak Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. (2018): 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
MLA Nakiboğlu Canan,Yıldırım Şafak Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. , 2018, ss.1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
AMA Nakiboğlu C,Yıldırım Ş Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. . 2018; 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
Vancouver Nakiboğlu C,Yıldırım Ş Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. . 2018; 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
IEEE Nakiboğlu C,Yıldırım Ş "Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi." , ss.1 - 23, 2018. 10.30831/akukeg.422132
ISNAD Nakiboğlu, Canan - Yıldırım, Şafak. "Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi". (2018), 1-23. https://doi.org/10.30831/akukeg.422132
APA Nakiboğlu C, Yıldırım Ş (2018). Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(5), 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
Chicago Nakiboğlu Canan,Yıldırım Şafak Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi 11, no.5 (2018): 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
MLA Nakiboğlu Canan,Yıldırım Şafak Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, vol.11, no.5, 2018, ss.1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
AMA Nakiboğlu C,Yıldırım Ş Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 2018; 11(5): 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
Vancouver Nakiboğlu C,Yıldırım Ş Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 2018; 11(5): 1 - 23. 10.30831/akukeg.422132
IEEE Nakiboğlu C,Yıldırım Ş "Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi." Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11, ss.1 - 23, 2018. 10.30831/akukeg.422132
ISNAD Nakiboğlu, Canan - Yıldırım, Şafak. "Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Grafik Düzenleyici Kullanımının İncelenmesi". Kuramsal Eğitimbilim Dergisi 11/5 (2018), 1-23. https://doi.org/10.30831/akukeg.422132