Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bilge NAİR, (Serbest Araştırmacı, Sivas, Türkiye)
Hulya ERCAN (Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman, Türkiye)
Kuramsal Eğitimbilim Dergisi
15 7
Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1067 - 1094 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30831/akukeg.420615 İndeks Tarihi: 19-01-2021

Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz:
Bu çalışmanın amacı, ergenlerin saldırganlık düzeylerini cinsiyet, yaş, algılanan çevre güvenliği, kişiliközellikleri, algılanan ana-baba tutumu ve akran ilişkileri değişkenlerine göre incelemektir. Araştırma ilişkisel taramamodelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada amaçlı örnekleme tekniği kullanılmış, çalışmaya 461 lise öğrencisikatılmıştır. Katılımcıların 202’si kadın (%43.8), 259’u (%56.2) erkektir; yaş ortalamaları 15.69’dur (SS=1.20).Araştırma verileri “Kişisel Bilgi Formu”, “Saldırganlık Ölçeği”, “Çevre Güvenlik Ölçeği”, “Sıfatlara Dayalı KişilikTesti”, “Ana Baba Tutum Ölçeği” ve “Akran İlişkileri Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada değişkenlerarasındaki ilişkileri tespit edebilmek için korelasyon, t-testi ve çoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır.Analizler sonucunda saldırganlığın alt boyutları ile cinsiyet, yaş, algılanan çevre güvenliği, kişilik özellikleri,algılanan ana baba tutumları ve akran ilişkileri arasında farklı düzeylerde anlamlı ilişkiler olduğu ortaya çıkmıştır.Yapılan regresyon analizi sonucunda kişilik özelliklerinin uyumluluk, nevrotiklik, dışadönüklük ve deneyime açıklıkboyutları, akran ilişkilerinin sadakat ve kendini açma boyutları ile algılanan ana baba tutumlarının kabul/ilgi vepsikolojik özerklik boyutlarının birlikte saldırganlığın anlamlı birer yordayıcısı olduğu ve bu değişkenlerin birliktetoplam varyansın %31’ini açıkladığı saptanmıştır.
Anahtar Kelime:

Investigation of Aggression in terms of Various Variables in Adolescence

Öz:
The aim of this study is to examine the aggression levels of adolescents according to sex, age, perceived environmental safety, personality traits, perceived parental attitudes and peer relationships. The research was performed in by using the relational survey method. 461 high school students participated in the study; 202 of the participants were female (43.8%), 259 (56.2%) were male; the mean age was 15.69 (SD=1.20). The research data were collected by using "Personal Information Form", "Aggression Questionnaire", "Sense of Safety Scale", "Adjective Based Personality Test", "Parental Attitude Scale" and "Peer Relationship Scale". Correlation, t-test and multiple linear regression analyzes were performed to determine the relationships between the variables in the study. As a result of the analyzes, it was found that the subscales of aggression were related to sex, age, perceived environmental security, personality traits, perceived parental attitudes and peer relationships at different levels. As a result of the regression analysis, it was determined that personality traits of agreeableness, neuroticism, extroversion and openness dimensions, peer relations' loyalty and self-disclosure dimensions, and parental attitudes of acceptance/interest and psychological autonomy were significant predictors of aggression. The mentioned variables together explain for 31% of the total variance.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağlamaz, T. (2006). Lise öğrencilerinin saldırganlık puanlarının kendini açma davranışı, okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba öğrenim düzeyi ve ailenin aylık gelir düzeyi açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuzmayıs Üniversitesi, Samsun.
  • Aksoy, A., & Ögel, K. (2004). Tutuklu ve hükümlü ergenlerin özellikleri: Türkiye’de yapılan çalışmaların gözden geçirilmesi. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü’nün gözetimindeki çocuklara yönelik hizmetlerin iyileştirilmesi projesi ihtiyaçların belirlenmesi çalışması. İstanbul: Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği.
  • Aktaş, V., & Güvenç, B. G. (2006): Kız ve erkek ergenlerde saldırgan ve olumlu sosyal davranışlar ile yaş, ilişkisel bağlam ve kişiler arası duyarlılık arasındaki ilişkiler, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 23(2), 233-264.
  • Arslan, C., Hamarta, E. Arslan, E., & Saygın, Y. (2010). Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. İlköğretim Online, 9(1), 379-388.
  • Avcı, A. (2010). Eğitimde şiddet olgusu lise öğrencilerinde şiddet, saldırganlık ve ahlaki tutum ilişkisi Küçükçekmece ilçesi örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Avcı, D., & Kelleci, M. (2015). Lise öğrencilerinde öfke, saldırganlık ve ruhsal belirtiler arasındaki ilişki. Literatür Sempozyum, Psikiyatri, Nöroloji, Davranış Bilimleri Dergisi, 5(1), 34-42.
  • Aydın, A., & Akgün, S. (2014). Ergenlikte reaktif-proaktif saldırganlık, öfke ve narsizm ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 29(73), 44-56.
  • Bacanlı, H., İlhan, T., & Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi: SDKT. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261-279.
  • Bal, S. (2010). Çocuk örselenme yaşantıları, ana-baba-ergen ilişki biçimleri ve sosyal destek algısının, kural dışı davranışlarla ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Balcıoğlu, İ. (2000). Şiddetin doğal ve toplumsal kaynakları, biyolojik, sosyolojik, psikolojik açıdan şiddet. İstanbul: Yüce Yayımcılık.
  • Bandura, A. (1971). Social learning theory. New York: General Learning Press.
  • Bandura, A. (2016). Moral disengagement: How people do harm and live with themselves. New York: Worth Poblishers.
  • Baron, R. A. (1977). Human aggression. New York: Plenum Press.
  • Başaran, C. (2008). Çeşitli tür liselerde öğrenim gören öğrencilerin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Batıgün, A. D. (2004). İntihar ile ilişkili bazı değişkenler: Öfke/saldırganlık, dürtüsel davranışlar, problem çözme becerileri, yaşamı sürdürme nedenleri. Kriz Dergisi, 1(2), 49-61.
  • Baumrind, D. (1966). Effects of authoritative parental control on child development. Child Development, 37(4), 887-907.
  • Beck, A. T. (1999). Prisoners of hate: The cognitive basis of anger, hostility, and violence. New York, NY, US: HarperCollins Publishers.
  • Berndt, T. J., & Keefe, K. (1995). Friends’ influence on adolescents’ adjustment to school. Child Development, 66, 1312–1320.
  • Bee, H., & Boyd, D. (2009). Çocuk gelişim psikolojisi (Çev. O. Gündüz). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Blonigen, D. M., & Krueger, R. F. (2006). Human quantitative genetics of aggression. In R. J. Nelson (Ed.), Biology of agression (pp. 20-37). Oxford: Oxford University Press.
  • Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development. Cambridge: Harvard University Press.
  • Burger, J. M. (2006). Kişilik (Çev: İ. D. Erguvan Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Buss, A. H., & Perry, M. (1992). The Aggression Questionnaire. Journal of Personality and Social Psychology, 63(3), 452-459.
  • Buss, A. H., & Warren, W. L. (2000). Aggression questionnaire manual. Los Angeles: Western Psychological Services.
  • Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Can, S. (2002). “Aggression Questionnaire” adlı ölçeğin Türk popülasyonunda geçerlilik ve güvenilirlik çalışması (Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi). Genel Kurmay Başkanlığı, Gülhane Askeri Tıp Akademisi, İstanbul.
  • Carlson, M., Marcus-Newhall, A., & Miller, N. (1989). Evidence for a general construct of aggression. Personality and Social Psychology Bulletin, 15, 377-389
  • Caspi, A., & Shiner, L. R. (2006). Personality development across the life course. In W. Damon ve R. M. Lerner (Series Ed.), N. Eisenberg (Vol. Ed.), Handbook of child psychology, vol. 3, social, emotional, and personality development (pp. 300-365). New York: Wiley.
  • Çetinkaya Yıldız, E., & Hatipoğlu Sümer, Z. (2010). Saldırgan davranışlarını yordamada çevresel risk, çevresel güvenlik ve okul iklimi algısı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34), 161-173.
  • Çok, F. (1993). Gençlikte Arkadaşlık İlişkileri. Eğitim ve Bilim, 17, 27-35.
  • Dervent, F., Arslanoğlu, E., & Şenel, Ö. (2010). Lise öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ve sportif aktivitelere katılımla ilişkisi (İstanbul ili örneği). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 521-533.
  • Dilekmen, M., Ada, Ş., & Alver, B. (2011). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin saldırganlık özellikleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 927- 944.
  • Donat-Bacıoğlu S., & Özdemir, Y. (2012): İlköğretim öğrencilerinin saldırgan davranışları ile yaş, cinsiyet, başarı durumu ve öfke arasındaki ilişkiler. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 169–187.
  • Efilti, E. (2006). Ortaöğretim kurumlarında okuyan öğrencilerin saldırganlık, denetim odağı ve kişilik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Erdemir, N. (2012). Farklı tür liselerde öğrenim gören öğrencilerin internet kullanım durumları ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Gaziantep ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep. Erikson, E.H. (1968). Identity: Youth and crisis. New York: Norton.
  • Eroğlu, S. E. (2009). Saldırganlık davranışlarının boyutları ve ilişkili olduğu faktörler: Lise ve üniversite öğrencileri üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 205-221.
  • Filiz, A. (2009). Farklı lise türlerindeki öğrencilerin empatik eğilimleri ve saldırganlık düzeylerinin incelenmesi (Kartal ilçesi örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Freud, S. (1966). New introductory lectures on psycho-analysis (Trans. & Eds. J. Strachey). New York: W.W. Norton & Company.
  • Friedmann, T., Dunlap, J. C., & Goodwin, S. F. (Eds.) (2011). Advances in genetics, volume 75. San Diego: Academic Press.
  • Garcia-Sancho, E., Dhont, K., Salquero, J. M., & Fernández-Berrocal, P. (2017). The personality basis of aggression: The mediating role of anger and the moderating role of emotional intelligence. Scandinavian Journal of Psychology, 58(4), 333- 340.
  • Geen, R. G. (1998). Processes and personal variables in affective aggression. In R. G. Geen & E. Donnerstein (Eds.). Human aggression theories, research, and implications for social policy (pp. 1-21). San Diego: Academic Press.
  • Gökbüzoğlu, B. (2008). Ergenlerin saldırganlık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Gleason, K. A., Jensen-Campbell, L. A., & Richardson, D. S. (2004). Agreeableness as a predictor of aggression in adolescence. Aggressive Behavior, 30, 43-61.
  • Goldberg, L.R. (1990). An alternative “description of personality”: The big-five factor structure. Journal of Personality and Social Psychology, 59(6), 1216-1229.
  • Goldstein, A. P. (1994). The ecology of aggression. New York: Plenum Press.
  • Gönültaş, O., & Atıcı, M. (2014). Ortaokul son sınıf öğrencilerinin öfke düzeyleri ve saldırganlık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 370- 386.
  • Günaydın, S. (2008). Ortaöğretim kurumları öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin aile ortamı ve benlik imgesi ile ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Güney Karaman, N. (2013). Predicting the problem behavior in adolescents. Eurasian Journal of Educational Research, 52, 137–154.
  • Gündoğdu, R. (2010). 9. Sınıf öğrencilerinin çatışma çözme, öfke ve saldırganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 257-276.
  • Hasta, D., & Güler, M. E. (2013). Saldırganlık: Kişilerarası ilişki tarzları ve empati açısından bir inceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 64-104.
  • Jessor, R. (2016). The origins and development of problem behaviour theory. Bloomington: Springer.
  • Jensen-Campbell, L. A., Adams, R., Perry, D. G., Workman, K. A., Furdella, J. Q., & Egan, S. K. (2002). Agreeableness, extraversion, and peer relations in early adolescence: Winning friends and deflecting aggression. Journal of Research in Personality, 36(3), 224-251.
  • Johnson, B., & Cristensen, L. (2014). Educational research: Qualitative, quantitative, and mixed approaches. California: Sage Publications.
  • Jones, S. E., Miller, J. D., & Lynam, D. R. (2011). Personality, antisocial behavior, and aggression: A meta-analytic review. Journal of Criminal Justice, 39, 329–337.
  • Kaner, S. (2000). Akran ilişkileri ölçeği ve akran sapması ölçeği geliştirme çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33(1-2), 67-75.
  • Kaplan, B. (2012). Ergenlerde bağlanma ve saldırganlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Karataş, Z. (2008). Lise öğrencilerinde öfke ve saldırganlık. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 277-294.
  • Karriker-Jaffe, K. J., Foshee, V. A., Ennett S. T., & Suchindran, C. (2013). Associations of neighborhood and family factors with trajectories of physical and social aggression during adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 42, 861–877.
  • Koç, B. (2011). Okullarda şiddet: Lise öğrencilerinde şiddet, saldırganlık ve dindarlık ilişkisi. İstanbul: E-Yazı Yayınları.
  • Kılıç, E., & Murat, M. (2012). Genel lise 9. sınıf öğrencilerinin bazı değişkenlere ve sürekli kaygı düzeylerine göre saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 835 -853.
  • Kındap-Tepe, Y., & Sayıl, M. (2012). Ebeveyn kontrolü ve ergenin sosyal işlevselliği arasındaki bağlantıda ilişkisel saldırganlığın aracı rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 27, 119-132.
  • Kocaman, O., Aktepe, E., & Sönmez, Y. (2017). Isparta il merkezi lise öğrencilerinde olası internet bağımlılığı ile saldırganlık ve empati düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anatolian Journal of Psychiatry. 18(6), 602-610.
  • Kökdemir, H. (2008). Öfke ve öfke kontrolü. http://168.144.49.232/pivolka/12/PiVOLKA_12_02.pdf. Erişim tarihi: 20.03.2019.
  • Kula E. (2008). Endüstri meslek lisesi öğrencilerinin umutsuzluk düzeyleri ve saldırganlık durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Kulaksızoğlu, A. (1999). Ergenlik psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kurnaz, A., & Gül Kapçı, E. (2013). Saldırganlık ve akran mağduriyetinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), 317-342.
  • Kurtoğlu, E. (2009). Lise öğrencilerinde gözlenen saldırganlık düzeylerinin otomatik düşünceler, cinsiyet ve sınıf düzeyi açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
  • Lamborn, S. D., Mounts, N. S., Steinberg, L., & Dornbusch, S. M. (1991). Patterns of competence and adjustment among adolescents from authoritative, authoritarian, indulgent, and neglectful families. Child Development, 62(5), 1049-1065.
  • Lee, R., & Coccaro, E. F. (2007). Neurobiology of ımpulsive aggression: Focus on serotonin and the orbitofrontal cortex. In D. J. Flannery, A.T. Vazsonyi & I. D. Waldman (Eds.). The Cambridge handbook of violent behavior and aggression (pp.170-214). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Lorenz, K. (1963/2002). On agression. London: Routledge.
  • Maccoby, E. E., & Martin, J. A. (1983). Socialization in the context of the family: Parent-child interaction. In E. M. Hetherington (Ed.), Mussen manual of child psychology (Vol. 4, pp. 1-102). New York: Wiley.
  • Marcus, R. F. (2007). Agression and violence. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Maxson. S. C., & Canastar. A. (2006). Genetic aspects of aggressions in nonhuman animals. In R. J. Nelson (Ed.), Biology of agression (pp. 3-19). Oxford: Oxford University Press.
  • McCrae; R. R., & Costa, P. T. (1987). Personality trait structure as a human universal. American Psychologist, 52(5), 509-516.
  • Megargee, E. I. (2009). Understanding and assessing aggression and violence. In J. Butcher (Ed.), Oxford handbook of personality assessment (pp. 542-566). New York: Oxford University Press
  • Miller, J. D., Zeichner, A., & Wilson, L. F. (2012). Personality Correlates of Aggression: Evidence From Measures of the Five-Factor Model, UPPS Model of Impulsivity, and BIS/BAS. Journal of Interpersonal Violence, 27(14), 2903-2919.
  • Multisite Violence Prevention Project (2004). Description of measures: Targeted student survey. Available from the Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Injury Prevention and Control, Atlanta, GA. (Unpublished)
  • Nelson. R. J. (Ed.) (2006). Biology of agression. Oxford: Oxford University Press.
  • Novaco, R. W. (2003). The Novaco anger scale and provocation inventory. Los Angeles CA: Western Psychological Services. https://www.wpspublish.com/store/Images/Downloads/Product/NASPI_Manual_Chapter_1.pdf. Erişim tarihi: 23.03.2019.
  • Onur, B. (2005). Türkiye’de çocukluğun tarihi. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Onur, B. (2005). Anılardaki aşklar: Çocukluğun ve gençliğin psikoseksüel tarihi. İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Orpinas, P., Murray, N., & Kelder, S. (1999). Parental influences on students' aggressive behaviors and weapon carrying. Health Education & Behavior 26(6), 774-787.
  • Özdemir, Y., Vazsonyi, A., & Çok, F. (2013), Parenting processes and aggression: The role of self-control among Turkish adolescents. Journal of Adolescence, 36, 65–77.
  • Özgüven, İ. E. (1992). Hacettepe Kişilik Envanteri el kitabı. Ankara: Psikolojik Danışma Rehberlik ve Eğitim Merkezi Yayınları.
  • Öztürk, N. (2008). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
  • Pekince, H. (2012). Ergenlerin saldırganlık düzeyleri ile sosyal aktivitelere katılımları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
  • Rizzuto, A. M., Meissner, S. J., & Buie, D. H. (2004). The Dynamics of human aggression: Theoretical foundation, clinical applications. New York: Routledge.
  • Şahin, E. S., & Korkut Owen, F. (2009), Psikolojik ihtiyaçları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(32), 64-74.
  • Scharf, S.C. (2000). Gender differences in adolescent aggression: an analysis of instrumentality vs. expressiveness (Unpublished doctoral thesis). Michigan University, Michigan.
  • Siyez, D.M., & Aysan, F. (2007). Ergenlerde Görülen Problem Davranışların PsikoSosyal Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler Açısından Yordanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1),145-171.
  • Steinberg, L. (2001). We know some things: Adolescent-parent relationships in retrospect and prospect. Journal of Research on Adolescence, 11, 1-19.
  • Steinberg, L. (2007). Ergenlik (Çev. Ed.: F. Çok). Ankara: İmge Kitabevi.
  • Tremblay, R. E., Hartup, W. W., & Archer J. (Eds.) (2005). Developmental origins of aggression. New York: Guilford Press.
  • Sümer, N., Aktürk, G.E., & Helvacı, E. (2010). Anne-baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye'de yapılan çalışmalara toplu bakış. Türk Psikoloji Yazıları, 13(25): 42- 61.
  • Tremblay, B. F., & Ewart, L. A. (2005). The Buss and Perry Aggression Questionnaire and its relations to values, the Big Five, provoking hypothetical situations, alcohol consumption patterns, and alcohol expectancies. Personality and Individual Differences, 38, 337-346.
  • Tuzgöl, M. (2000). Ana-baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(14), 39-48.
  • Uğur, E., & Murat, M. (2014). Lise öğrencilerinin kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları ve saldırganlık tepkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(2), 525-543.
  • Ümit, N. (2010). Ergenlerin duygusal zekaları ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Walker, S., & Richardson, D.R. (1998). Aggression strategies among older adults: delivered but not seen. Aggression and Violent Behavior, 3(3), 287-294.
  • Wenar, C. (1994). Developmental psychopathology: From infancy through adolescence. New York: McGraw-Hill.
  • Yalçın, İ. (2007). Ailelerinden algıladıkları destek düzeyleri farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 209-220.
  • Yanowitch, R., & Coccaro, E. F. (2011). The neurochemistry of human aggression. In T. J. Friedmann. C. Dunlap & S. F. Goodwin (Eds.), Advances in genetics, volüme 75 (pp. 83-119). San Diego: Academic Press.
  • Yavuzer, H. (1987). Çocuk ve suç (Çocuğu suça iten sebepler ve suçlu çocukları yeniden eğitimi). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yavuzer, Y. (2011). Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim, 192, 43-60.
  • Yavuzer, Y. (2013). Ergenlerde saldırganlık ve sosyometrik popülerlik arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 767-780.
  • Yavuzer, Y., & Karataş, Z. (2012). Ergenlerde otomatik düşünceler ile fiziksel saldırganlık arasındaki ilişkide öfkenin aracı rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, 23, 1-7.
  • Yavuz Gümüş, S. (2011). Saldırganlık ile aile içi şiddet arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
  • Yeğen, B. (2008). Orta öğretim öğrencilerinin sosyal uyum düzeyleri ile saldırganlık tepkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Kadıköy İlçesi Örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Yıldız, E., & Erci, B. (2011). Anne baba tutumları ile adölesan saldırganlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3): 6-11.
  • Yılmaz, A. (2000). Anne-baba tutum ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 7(3), 160- 172.
  • Yılmaz, İ. (2008). Endüstri Meslek Lisesi öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çok boyutlu olarak incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Yörükoğlu, A. (1987). Gençlik çağı. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
APA nair b, hulya e (2019). Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. , 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
Chicago nair bilge,hulya ercan Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. (2019): 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
MLA nair bilge,hulya ercan Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. , 2019, ss.1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
AMA nair b,hulya e Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. . 2019; 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
Vancouver nair b,hulya e Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. . 2019; 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
IEEE nair b,hulya e "Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi." , ss.1067 - 1094, 2019. 10.30831/akukeg.420615
ISNAD nair, bilge - hulya, ercan. "Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi". (2019), 1067-1094. https://doi.org/10.30831/akukeg.420615
APA nair b, hulya e (2019). Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(3), 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
Chicago nair bilge,hulya ercan Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi 12, no.3 (2019): 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
MLA nair bilge,hulya ercan Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, vol.12, no.3, 2019, ss.1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
AMA nair b,hulya e Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 2019; 12(3): 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
Vancouver nair b,hulya e Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 2019; 12(3): 1067 - 1094. 10.30831/akukeg.420615
IEEE nair b,hulya e "Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi." Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12, ss.1067 - 1094, 2019. 10.30831/akukeg.420615
ISNAD nair, bilge - hulya, ercan. "Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi". Kuramsal Eğitimbilim Dergisi 12/3 (2019), 1067-1094. https://doi.org/10.30831/akukeg.420615
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 16:30

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları