Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri

Tuğçe AKYOL (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar, Türkiye)
Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
10 0
Yıl: 2020 Cilt: 11 Sayı: Ek Sayfa Aralığı: 331 - 346 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-03-2021

Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri

Öz:
Ailede çocukların kendilerini ilgilendiren konular ile ilgili karar verme süreçlerine dâhil olmaları ve görüşlerini bildirmeleri katılım hakkınınailede uygulanabilmesini sağlar. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseninin kullanıldığı bu çalışmanın amacı, okul öncesieğitim kurumlarına devam eden çocukların anne ve babalarının çocukların katılım hakkına yönelik görüşlerinin incelenmesidir.Araştırmanın çalışma grubuna, 2020-2021 eğitim öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezinde Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlıilkokulların anasınıflarına ve bağımsız anaokullarına devam eden beş-altı yaşındaki çocukların araştırmaya katılmaya gönüllü toplam270 anne ve babaları dâhil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, anne babalara ilişkin demografik bilgilerin ve çocuklarınevde ve okulda katılım hakkına yönelik görüşlerini bildirmeye yönelik açık uçlu soruların yer aldığı bir görüş bildirme formu kullanılmıştır.Anne babalar evde katılıma ilişkin örnek olarak en çok ev işlerine yardımcı olmayı en az sosyal aktiviteyi, okulda ise en çok çocuklarınetkinliklerde yer almalarını vermiştir. Anne babalar evde çocukları ile birlikte en çok sosyal aktivitelere ve yemek seçimine kararverdiklerini belirtmiştir. Anne babalar okulda katılım hakkının gerçekleşmesi için en çok etkinliklerin düzenlenmesi ve çocukların sosyalaçıdan desteklenmesi gerektiğini vurgulamıştır. Ayrıca anne babaların katılım hakkına ilişkin bir farkındalığa sahip oldukları fakat bununnasıl sağlanması gerektiği ile ilgili rehberliğe gereksinim duydukları belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Opinions of Parents Children’s Participation Right

Öz:
Children's involvement in decision-making and expressing their opinions on issues that concern them ensures that the right to participate is applied in the family. The study, in which phenomenology design one of the qualitative research methods is used, aims to examine the opinions of the parents of the children attending preschool education about children’s participation rights. A total of 270 parents of five-six years old children attending kindergartens and nursery classes of elementary schools affiliated to the Directorate of National Education in Afyonkarahisar Province in the 2020-2021 academic year were included in the study. An opinion form was used as the data collection tool in the study, which included demographic information about parents and open-ended questions about parents' opinions on the right to participate at home and in school. Parents gave helping in household chores the most and social activity the least at home as well as taking part in activities the most in school as examples of participation. Parents stated that they mostly decided on social activities and meal selection with their children at home. Parents emphasized the most that the activities should be organized at schools and children should be supported socially in order to realize their right to participate in school. In addition, it was determined that parents had an awareness of children's right to participate, but they needed guidance on how to ensure this.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adhikari, H. (2016). Children’s participation decision making process in the family affairs of female commercial sex workers (FCSWS) and its’ impact. Journal of Alternative Perspectives in the Social Sciences, 8(1), 99-111.
  • Akgül, M. Ş. (2015). İlkokul öğrenci velilerinin çocuk haklarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
  • Akyüz, E. (2016). Çocuk hukuku. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Anaby, D., Law, M., Hanna, S., & Dematteo, C. (2012). Predictors of change in participation rates following acquired brain injury: Results of a longitudinal study. Developmental Medicine and Child Neurology, 54, 339-346. doi: 10.1111/j.14698749.2011.04204.x
  • Avcı, N. ve Akar Gençer, N. (2017). Ebeveynlerin gözünden çocuğun kendi yaşamına katılma hakkı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(53), 546-555. doi: 10.17719/jisr.20175334143
  • Avcı, N. ve Yol, F. (2018). Mother-child communication in terms of the child’s right to participation: playground dialogues.
  • Efe, R., Koleva, I., Atasoy, E., & Cürebal, İ. (Eds.) Developments in educational sciences (pp.335-353). Sofia: St. Kliment Ohridski University Press Sofia.
  • Başaran, İ. E. (2005). Eğitim psikolojisi: Gelişim, öğrenme ve ortam (6. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, (2009). Çocuk haklarına dair sözleşme genel yorum no: 12 çocuğun dinlenilme hakkı. Cenevre: Elli Birinci Oturum.
  • Cherney, I. D. (2010). Mothers', fathers', and their children's perceptions and reasoning about nurturance and self determination rights. International Journal of Children’s Rights, 18(1), 79-99.
  • Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design choosing among five approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE.
  • Coşgun, G. (2019). Ebeveynlerin çocuk katılımı hakkına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Coyne, I. (2008). Children’s participation in consultations and decision-making at health service level: A review of the literature. International Journal of Nursing Studies, 45(11),1682-1689.
  • Çocuk Hakları Avrupa Konseyi (2012). Council of Europe Recommendation on the participation of children and young people under the age of 18. http://www.coe.int/t/dg3/children/keyLegalTexts/ParticipationSept2012_en.pdf Erişim tarihi: 21.10.2020
  • Çocuk Hakları Avrupa Konseyi (2016). Council of Europe Strategy for the Rights of the Child (2016-2021). https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016 066cff8 Erişim tarihi: 21.10.2020
  • Day, D. M., Peterson-Badali, M., & Ruck, M. D. (2006). The relationship between maternal attitudes and young people’s attitudes toward children’s rights. Journal of Adolescence, 29(2), 193-207.
  • Deb, S. & Mathews, B. (2012). Children’s rights in India: Parents’ and teachers’ attitudes, knowledge and perceptions. International Journal of Children's Rights, 20(2), 241-264.
  • De Boer-Buquicchio M (2008) Preface. In: Council of Europe (ed.) International Justice for Children. Belgium Council of Europe.
  • Detrick, S. (1999). A commentary on the United Nations Convention on the Rights of the Child. The Hague: M. Nijhoff Publishers.
  • Deveci, H. (2011). (Ed.) Okulöncesinde demokrasi eğitimi ve çocuk haklarında çevre okul aile işbirliği. Okulöncesinde demokrasi eğitimi ve çocuk hakları. (s.119-142) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Yayınları.
  • Dillen, A. (2006). Children between liberation and care: Ethical perspectives on the rights of children and parent child relationships. International Journal of Children’s Spirituality, 11(2), 237-250. doi: 10.1080/13644360600797230
  • Dinç, B. (2015). Okulöncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların ebeveynlerinin çocuk hakları eğitimi konusundaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 7-25. doi:10.14689/issn.21482624.1.3c1s1m
  • Edwards, D., Parkinson, K., Fisher, T., & Owen, J. (2020). Looked after children as decision makers: Family group conferences in practice. Child Care in Practice, 26(3), 318-330. doi: 10.1080/13575279.2019.1575186
  • Erbay, E. (2010). Türkiye’de çocuk hakları. Ankara: Maya Akademi. Ersoy, A. F. (2011). İlköğretim öğrencilerinin çocuk haklarına ilişkin algıları. İlköğretim Online, 10(1), 20-39.
  • Ersoy, A. F. (2012). Vatandaşlık eğitiminde ihmal edilen bir alan: Evde ve okulda çocuk haklarının eğitimi. International Online Journal of Educational Sciences, 4(2), 359-376.
  • Faiz, M., & Kamer, S. T. (2017). Prospective teachers’ opinions concerning children’s rights. Journal of Education and Learning, 6(3), 118-128. doi: 10.5539/JEL.V6N3P118
  • Genç, S. Z. ve Güner, F. (2016). Çocuk hakları bağlamında medyaya ilişkin aile görüşleri (Çanakkale İli Örneği). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(26/2), 1-23.
  • Gezer Şen, B. (2011). Çocuk sosyolojisi bağlamında ailelerin çocuklarına bakış açılarının değerlendirilmesi (Elazığ ili örneği). Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
  • Goldhagen, J. (2003). Children’s rights and the United Nations Convention on the Rights of the Child. Pediatric 112(3), 742-745.
  • Hart, S. N., Pavlović, Z., & Zeidner, M. (2001). The ISPA cross-national children’s rights research project. School Psychology International, 22(2), 99-129. doi: 10.1177/0143034301222001
  • Howe, R. B. & Covell, K. (2005). Empowering children: Children’s rights education as a pathway to citizenship. London: University of Toronto Press.
  • Kay, E., & Tisdall, M. (2016). Subjects with agency? Children’s participation in family law proceedings. Journal of Social Welfare and Family Law, 38(4), 362-379. doi:10.1080/09649069.2016.1239345
  • Kent Kükürtcü, S. (2011). 5-6 yaş çocuklarının ailelerinin ve öğretmenlerinin kullandıkları disiplin yöntemlerinin çocuk hakları ile ilişkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Kent Kükürcü, S. (2019). Çocuk hakları ve demokrasi eğitiminin çocukların demokratik davranışlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Kesayak, Y. (2018). Ailede çocuk haklarının uygulanma düzeyine ilişkin ebeveyn görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
  • Kızılırmak, K. (2015). Ankara il merkezinde yaşayan 61-72 aylar arasında çocuğu olan annelerin, çocuk hakları ve anne olmaya ilişkin bilgi düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Kızılırmak, K. ve Alkan Ersoy, Ö. (2015). İlkokul birinci sınıfa devam eden çocukların annelerinin çocuk haklarına yönelik tutumlarının incelenmesi (Ankara örneklemi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2), 523- 541.
  • Kiely, P. (2005). The voice of the child in family group conferencing model. In J. Mason & T. Fattore (Eds), Children taken seriously: In theory, policy and practice. London: Jessica Kingsley.
  • Kosher, H. (2018). What children and parents think about children’s right to participation. The International Journal of Children's Rights, 26(2), 295-328.
  • Kozikoğlu, İ. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk hakları ve çocuk katılım hakkına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 3(2), 380-405.
  • Kurtdede Fidan, N. ve Özaydın, A. (2019). Ebeveynlerin çocuk haklarına ilişkin metaforik algıları. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 9(2), 361-378.
  • Lansdown, G. (2001). Promoting children’s particıpation in democratic decision-making. Siena-Italy: UNICEF.
  • Lansdown, G. (2005). The evolving capacities of the child. Florence: UNICEF Innocenti Research Centre.
  • Lansdown, G. (2010). The realisation of children’s participation rights: Critical reflections. In B. Percy-Smith & N. Thomas (Eds.), A handbook of children and young people’s participation. Perspectives from theory and practice (pp. 11- 23). London: Routledge.
  • Mason, J. (2008). ‘A children’s standpoint: Needs in out-of-home care’. Children & Society, 22(5), 358-369.
  • Miharija, M., & Kuridža, B. (2010). Opinions and attitudes of children and youth in Croatia. Zagreb: UNICEF Ured za Hrvatsku.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Monaghan, M., Horn, I. B., Alvarez, V., Cogen, F. R., & Streisand, R. (2012). Authoritative parenting, parenting stress, and self-care in pre-adolescents with type 1 diabetes. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 19(3), 255-261. doi:10.1007/s10880-0119284-x
  • Özcan Koçak, N. (2020). Ebeveynlerin okul öncesi eğitim kurumundan beklentilerinin ve bu beklentilerinin karşılanma durumunun incelenmesi (Aksaray ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi, Aksaray.
  • Özdemir Doğan, G. (2017). Çocuk hakları eğitiminde uzman sınıf öğretmenlerinin perspektifinden etkili çocuk hakları eğitimi: Anlayışlar ve uygulamalar. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
  • Özdemir Uluç, F. (2008). İlköğretim programlarında çocuk hakları. Doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Pecnik, N., Matic, J., & Milakovic, A. T. (2016). Fulfillment of the child’s participation rights in the family and the child’s psychosocial adjustment: Children’s and parents’ views. Rev. soc. polit., god. 23, br. 3, 399-421. doi: 10.3935/rsp.v23i3.1382
  • Polat, O. (1997). Çocuk hakları nedir? İstanbul: Analiz Yayınları.
  • Polat Unutkan, Ö. (2008). İnsan hakları, çocuk hakları ve eğitimi. A. Oktay (Ed.), Eğitim bilimine giriş (98-120). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Ruck, M. D., Tenenbaum, H., & Willenberg, I. (2011). South African mixed-race children’s and mothers’ judgments and reasoning about children’s nurturance and self-determination rights. Social Development, 20(3), 517-535. doi: 10.1111/j.1467-9507.2011.00607.x/pdf
  • Serbest, Senem. (2015). 9-13 yaş çocuklarının dinlenme, serbest zaman geçirme, oyun ve eğlence faaliyetlerine katılma haklarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Soref, B., Ratzon, N. Z., Rosenberg, L., Leitner, Y., Jarus, T., & Bart, O. (2012). Personal and environmental pathways to participation in young children with and without mild motor disabilities. Child: Care, Health and Development, 38(4), 561–571. doi:10.1111/j.13652214.2011.01295.x
  • Stattin, H., Persson, S., Burk, W., & Kerr, M. (2011). Adolescents’ perceptions of the democratic functioning of their families. European Psychologist, 16(1), 32-42. doi: 10.1027/1016-9040/a000039
  • Şallı İdare, F. (2018). Okul öncesi eğitim ortamlarında çocuk katılımı ile ilgili çocukların ve öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Taşkın, A. (2019). Çocuk hakları konusunda ebeveyn tutumları ile ortaokul ögrencilerinin farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Giresun Üniversitesi, Giresun.
  • Tatlı, S., Selimoğlu, H. ve Bademci, D. (2012). Çocukları okul öncesi eğitime devam eden annelerin aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutumlarının incelenmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 101-114.
  • Tereseviciene, M., & Jonyniene, Z. (2001). Students' perceptions of their rights in Lithuania. School Psychology International, 22(2), 152-173. doi: 10.1177/0143034301222003
  • Turupcu, A. ve Gültekin Akduman, G. (2015). Okul öncesi eğitim ve çocuk hakları. Uyanık Balat, G. (Ed.) Okul öncesi eğitime giriş (ss.235-252). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması (2011). T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Ankara.
  • Uçuş, Ş. v Şahin, A. E. (2012). Çocuk hakları sözleşmesi’ne yönelik öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 25-41.
  • United Nations Children’s Fund. (2004). The convention on the rights of the child. Ankara: UNICEF Turkey.
  • Washington, F. (2010). 5-6 yaş grubu çocuklarına uygulanan aile katılımlı çocuk hakları eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Watson, P. (2008). Pre-school children frequently seen but seldom heard in nursing care. Nursing Praxis in New Zealand, 24(3), 41-48.
  • Williams, U., Law, M., Hanna, S., & Gorter, J. W. (2019). Personal, environmental, and family factors of participation among young children. Child: Care Health and Development, 45(3), 448–456. doi: 10.1111/cch.12651
  • Yeşil, R. (2002). Okul ve ailede insan hakları ve demokrasi eğitimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Yeşilkayalı, E. ve Yıldız Demirtaş, V. (2016). İlköğretim öğrencilerinin ebeveynlerinin çocuk haklarına yönelik tutumları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(13), 119-140.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yurtsever, M. (2009). Ebeveyn çocuk hakları tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve anne babaların çocuk haklarına yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Yurtsever Kılıçgün, M. (2015). Çocuk haklarına yönelik ebeveyn tutumları ile ebeveynlik rolleri arasında ilişki. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2), 511-522.
APA Akyol T (2020). Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. , 331 - 346.
Chicago Akyol Tuğçe Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. (2020): 331 - 346.
MLA Akyol Tuğçe Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. , 2020, ss.331 - 346.
AMA Akyol T Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. . 2020; 331 - 346.
Vancouver Akyol T Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. . 2020; 331 - 346.
IEEE Akyol T "Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri." , ss.331 - 346, 2020.
ISNAD Akyol, Tuğçe. "Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri". (2020), 331-346.
APA Akyol T (2020). Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(Ek), 331 - 346.
Chicago Akyol Tuğçe Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11, no.Ek (2020): 331 - 346.
MLA Akyol Tuğçe Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.11, no.Ek, 2020, ss.331 - 346.
AMA Akyol T Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 11(Ek): 331 - 346.
Vancouver Akyol T Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 11(Ek): 331 - 346.
IEEE Akyol T "Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri." Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, ss.331 - 346, 2020.
ISNAD Akyol, Tuğçe. "Anne Babaların Çocukların Katılım Hakkına Yönelik Görüşleri". Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11/Ek (2020), 331-346.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 16:50

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları