Yıl: 2019 Cilt: 50 Sayı: 50 Sayfa Aralığı: 57 - 79 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15285/maruaebd.586835 İndeks Tarihi: 01-04-2021

Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri

Öz:
Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de kademeler arası geçiş ve sınav sisteminde yapılan değişikliklere ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin incelenmesidir. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseniyle yürütülmüş olan bu çalışmanın verileri, yüz yüze görüşme yoluyla yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma kapsamında İstanbul ili Çekmeköy ve Sancaktepe ilçelerinde bulunan farklı okul türlerinde görev yapan 22 okul yöneticisi ile görüşülmüştür. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler, kodlanarak temalar altında toplanmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma bulgularına göre sınav sisteminde sık yapılan değişiklikler; okullarda planlama sorunları, yöneticilerde bilgi eksikliği problemi oluşturarak yöneticilerde ekstra iş yükünü arttırmakta ve sorunların çözülmesini zorlaştırmaktadır. Aynı zamanda sık yapılan değişikliklerin; veliler ve öğrencilerde karamsarlığa, güvensizliğe, kaygıya ve yılgınlığa neden olmaktadır. Öğretmenlerde ise olumsuz rahatlamaya, performans düşüklüklerine, uyum sorunlarına, hedefleri görmezden gelmeye ve ölçme araçlarında değişmelere yol açmaktadır. Araştırmada okul yöneticileri, kademeler arası geçiş ve sınav sistemiyle ilgili olarak; değişikliklerin öğrenci özelliklerine ve fırsat eşitliğine uygun olması gerektiğini, müfredatla uyumlu, milli, istikrarlı, uzun vadeli, ülke ihtiyaçlarıyla uyumlu, niteliksel, objektif ve kaynağının okul olduğu bir geçiş ve sınav sistemi olması gerektiğine dair görüşleri dikkate değerdir.
Anahtar Kelime:

School Administrators’ Opinions Regarding the Changes in the Transition between Grades and Examination System in Turkey

Öz:
The aim of this study was to investigate the opinions of school administrators related to changes in the examination system and the transition system to upper level schools in Turkey. The data of this study, which was carried out with the phenomenology pattern of qualitative research methods, was obtained by using a semi-structured interview form used in face-to-face interviews. Within the scope of the research, 22 school administrators who work in different school types in Çekmeköy and Sancaktepe districts of Istanbul were interviewed. The data obtained as a result of the interviews were coded under the themes and subjected to content analysis. According to the research findings, frequent changes in the examination system increase the extra workload of managers and make it difficult to solve problems by creating planning problems in schools and lack of knowledge of managers. At the same time, frequent changes cause pessimism, insecurity and anxiety in parents and students. In teachers, it leads to negative relaxation, poor performance, adaptation problems, ignoring targets and changes in measurement tools. In the research, school administrators’ views in terms of the transition between the grades and the examination system are noteworthy in terms that the changes should be in line with the student characteristics and equal opportunities; be consistent with the curriculum; be national, stable and long-term; be compatible with the needs of the country; be qualitative and objective; and that the transition and examination system should be established where the source is school.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaba, S. (2006). Eğitimde Motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361.
  • Aksoy, D.,& Arık, B. M. (2017). Liselere geçişte yeni sistem ve nitelikli ortaöğretim için yol haritası. Eğitim Reformu Girişimi Bilgi Notu.
  • Akyüz, Y. (2001). Başlangıçtan 2001’e Türk eğitim tarihi. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Arslan, M. (2004). Eğitim Sistemimizin Kapanmayan Yarası Yükseköğretime Geçiş, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,16(1), 37-51.
  • Aykaç, N. ve Atar, E. (2014). Geçmişten günümüze ilköğretimden ortaöğretime geçiş sisteminin değerlendirilmesi, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
  • Bakioğlu, A. ve Demiral, S. (2013). Okul yöneticilerinin belirsizlik durumlarını algılama ve karar verme tarzları. Eğitim Bilimleri Dergisi, 38, 9-35.
  • Binbaşıoğlu, C. (2015). Başlangıçtan günümüze Türk eğitim tarihi. Ankara: Anı Yayıncılık
  • Can, E. (2014). Türk eğitim sisteminde nitelik: engeller ve öneriler. I. Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresi’nde Sunulan Sözlü Bildiri. Bildiri Özetleri Kitabı İçinde (s.369-370), 24-26 Nisan, İstanbul Üniversitesi.
  • Çamlıbel, N. D. (2003). Belirsizlik ortamında planlama düşüncesi “sinerjetik toplum-sinerjik yönetim ve sinerjist yönetim ve sinerjist planlama modeli” örnek olay: 17 Ağustos – 12 Kasım 1999 depremleri sonrası kaos ve kendi kendine organizasyon süreci. (Yayınlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Dinç, E., Dere, İ. & Koluman, S. (2014).Yaşantısal perspektiften eğitimde kademeler arası geçiş, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
  • Doğutaş, A. (2016). Eğitim sistemindeki son değişikliklerle ilgili öğretmen görüşleri, Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 31-41.
  • Dowling, M. (2007). From Husserl to van Manen. A review of different phenomenological approaches. International Journal of Nursing Studies, 44(1), 131–142.
  • Dünya Bankası (2005). Okul öncesi eğitimden orta öğretime etkili, adil ve verimli bir eğitim sisteminin sürdürülebilir yolları (Rapor No: 32450-TU). Washington: The World Bank
  • Eğitim Bir-Sen (2016). Eğitime bakış 2016 izleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim Bir Sen Yayınları.
  • Eğitim Sen (2016). Pisa 2015 sonuçları ışığında eğitimde yaşanan başarısızlığın nedenleri raporu. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
  • Erdem, A. R.(2014). Yükseköğretime geçişin kritiği. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
  • Giorgi, A. (1997). The theory, practice and evaluation of the phenomenological method as a qualitative research procedure. Journal of Phenomenological Psycology, 28(2), 235–260
  • Günay, D. ve Gür, B. S. (2009). Dünyada üniversiteye giriş sistemleri ve ÖSS. Türkiye’nin 2023 Vizyonunda Üniversiteye Giriş Sistemi Kongresi’nde Sunulan Bildiri, Atılım Üniversitesi, Nisan 2009, Ankara,
  • Gür, S. B., Çelik, Z. &Coşkun, İ.(2013). Türkiye’de ortaöğretimin geleceği: hiyerarşi mi, eşitlik mi? Seta Analiz Dergisi, 69, 4-26.
  • Güven, İ.(2015). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi
  • Helvacı, M. A. ve Türkmen, N. (2013). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Okul Yönetiminde Eğitim-Öğretim İşleri (Ed. A. Çiçek-Sağlam) içinde (s.199-218). Ankara: Maya Akademi Yayınları.
  • Karaca, M., Bektaş, O. ve Armağan, F.Ö. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin merkezi sınavlarda sorulmayan fen bilimleri konularına yönelik görüşleri. GEFAD (Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 63-86.
  • Karasar, N.(2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık
  • Kırpık, G. (2014). Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun ilk yıllarında talim ve terbiye kurulunun sınav sistemi, geçiş ve denklik meseleleri ile ilgili aldığı kararlar, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
  • Korkmaz, İ. (2014). Türk eğitim sisteminde kademeli geçiş için bir model önerisi. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
  • Köse, M. R.(1999). Üniversiteye giriş ve liselerimiz. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 51-60.
  • MEB. (2007). 2007/18 Sayılı Genelge. Erişim adresi: http://www.meb.gov.tr/mevzuat/liste.php?ara=1
  • MEB. (2008). Sosyal Bilimler Liseleri Yönetmeliği, Erişim adresi: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/25292_0.html
  • MEB.(2010). Ortaöğretim geçiş sistemi ve seviye belirleme sınavı’na ilişkin basın toplantısı, Erişim adresi: http://www.meb.gov.tr/haberler/haberayrinti.asp?ID=7912
  • MEB. (2015). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı Pısa 2015 ulusal raporu, Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • MEB (2017). Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) Projesi Erişim adresi: http://abide.meb.gov. tr/proje-hakkinda.asp
  • ÖSYM (tarihsiz). Tarihsel Gelişme, http://www.osym.gov.tr/TR,8530/tarihsel-gelisme.html adresinden 1 Ekim 2017 tarihinde edinilmiştir.
  • Özden, Y. (2007). Öğrenme ve öğretme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Özen, E. N. ve Özenç, B. (2017). Liselere geçişte yeni sınav sistemi: risk alanları neler olabilir? Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Raporu, Kasım 2017.
  • Özgan, H. ve Kalman, M. (2013). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. (Ed. Aycan Çiçek Sağlam). Yönetim Süreçleri (s.111-134). Ankara: Maya Akademi Yayınları
  • Öztürk, F. Z. (2014). Ortaöğretime geçişte merkezî sınav yapmayan ülke örnekleri ve Türkiye modeli, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresinde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
  • Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Sarıer, Y.(2010). Ortaöğretime Giriş Sınavları (OKS-SBS) ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,11(3),107-129.
  • TED. (2010). Ortaöğretime ve yükseköğretime geçiş sistemi. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
  • TEDMEM. (2016). 2016 yılı eğitim değerlendirme raporu, Ankara: Türk Eğitim Derneği.
  • Turan, R., Çilek, A. ve Yavuz, İ. (2014). Türkiye’de yükseköğretime geçiş sisteminin ortaöğretim sistemi üzerindeki etkileri ve çözüm önerileri. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
  • Yavuz, M., Derinbay, D.(2014). Türkiye’de Ortaöğretime Geçiş İçin Bir Model Önerisi. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresinde Sunulan Bildiri, Antalya,16-18 Ocak.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2011). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sisteminin sorunlarına ilişkin görüşleri, Uluslararası İnsan Bilimler Dergisi, 8(1), 942-971.
  • Yılmaz, S. ve Bülbül, T. (2017). Merkezi sınavların okul kültürüne yansımalarının değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 578-617.
  • YÖK Basın Duyurusu (2017). Yükseköğretim Kurumları Sınavı hakkında genel bilgi. Erişim adresi: http:// www.yok.gov.tr/web/guest/yks-yeni-duzenleme
  • Yürük, S. (2014). Ortaöğretime geçiş okulu. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.
APA DEMİRBİLEK M, Levent F (2019). Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. , 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
Chicago DEMİRBİLEK MESUT,Levent Faruk Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. (2019): 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
MLA DEMİRBİLEK MESUT,Levent Faruk Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. , 2019, ss.57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
AMA DEMİRBİLEK M,Levent F Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. . 2019; 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
Vancouver DEMİRBİLEK M,Levent F Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. . 2019; 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
IEEE DEMİRBİLEK M,Levent F "Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri." , ss.57 - 79, 2019. 10.15285/maruaebd.586835
ISNAD DEMİRBİLEK, MESUT - Levent, Faruk. "Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri". (2019), 57-79. https://doi.org/10.15285/maruaebd.586835
APA DEMİRBİLEK M, Levent F (2019). Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50(50), 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
Chicago DEMİRBİLEK MESUT,Levent Faruk Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 50, no.50 (2019): 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
MLA DEMİRBİLEK MESUT,Levent Faruk Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.50, no.50, 2019, ss.57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
AMA DEMİRBİLEK M,Levent F Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2019; 50(50): 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
Vancouver DEMİRBİLEK M,Levent F Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2019; 50(50): 57 - 79. 10.15285/maruaebd.586835
IEEE DEMİRBİLEK M,Levent F "Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri." Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50, ss.57 - 79, 2019. 10.15285/maruaebd.586835
ISNAD DEMİRBİLEK, MESUT - Levent, Faruk. "Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri". Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 50/50 (2019), 57-79. https://doi.org/10.15285/maruaebd.586835