Yıl: 2017 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 58 - 69 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-04-2021

Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Öz:
Bu çalışmanın amacı, lise öğrencilerinin kariyer karar verme güçlüklerinin, cinsiyete ve algılanan sosyo-ekonomik düzeye görefarklılaşıp farklılaşmadığını incelemek ve kariyer karar verme güçlükleri ve ego kimlik statüleri arasındaki ilişkiyi ortayaçıkarmaktır. Araştırma grubu 9. 10. ve 11. sınıfa devam eden toplam 608 öğrenciden oluşmaktadır. Verilerin analizinde t testi,tukey testi, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon ve basit regresyon analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, kızöğrencilerin KKVGÖ-LRF ‘nin toplam puana göre ölçtüğü kariyer karar verme güçlüklerinin erkek öğrencilerinkinden anlamlıolarak düşük olduğunu göstermiştir. Cinsiyete göre Hazırlık Eksikliği (HE) ve Bilgi Eksikliği (BE) alt boyutlarında farklılaşmagöstermezken, kız lise öğrencilerinin Tutarsız Bilgi (TB) alt boyutunda kariyer karar verme güçlüklerinin erkek öğrencileregöre anlamlı şekilde azaldığı görülmüştür. Ayrıca, sonuçlar algılanan sosyo ekonomik düzeyin Hazırlık Eksikliği (HE) veTutarsız Bilgi (TB) alt boyutlarında anlamlı farklılaşma göstermezken, Bilgi Eksikliği (BE) alt boyutunda anlamlı farklılaşmaolduğunu göstermiştir. Ayrıca algılanan sosyo ekonomik düzey arttıkça, Bilgi Eksikliği (BE) alt boyutunda kariyer karar vermegüçlükleri puanlarının düşmekte olduğu ortaya çıkmıştır. Bunların yanı sıra kariyer karar verme güçlükleri ile ego kimlikstatüleri arasında anlamlı düzeyde ilişki olduğu bulunmuştur. Kariyer karar verme güçlükleri toplam puanına göre başarılıkimlik, moratoryum kimlik ve dağınık kimliğin kariyer karar verme güçlükleri toplam puanının önemli yordayıcıları olduğubulunmuştur. Bulgular, ilgili alan yazına dayanılarak tartışılmış ve gelecek araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Analysis of High School Students Career Decision Making Difficulties and Ego Identity Statuses According to Some Variables

Öz:
The first purpose of this study was to examine whether the career decision making difficulties of high school students differ according to ego identity status, gender, perceived social-economic level. The second purpose of this study was to examine of the relationship between career decision making difficulties of high school students and ego identity status. The sample consisted of 201 students from 9th, 204 students from 10th, 203 students from 11th and the total was 608 high school students. Study group consist of high school students in total, 306 male and 302 female. Pearson Product-Moment Correlation Coefficient, Regression Technique and t-test and Tukey test were used to analyze data. The results indicated that females’ scores on the CDMDQ-THR total scale, were significantly lower than those of males. Results showed that as perceived socioeconomic status increase the career decision making difficulties scores decrease on the lack of information subscale scores for all students. For high school students, a significant relation between CDMDQ-THR scores and Ego ID Status was found. The results of the study were discussed in relation to literatüre and suggestions for the future studies were made.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arı, R. (2006). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Bacanlı, F. (2006). Career search self-efficacy expectation scale: Validity and reliability studies. Educational Sciences: Theory & Practice, 6, 318-330.
  • Bacanlı, F. (2008). Career Decision-Making Difficulties of Turkish Adolescents. Conselling International Perspective: Global Demands and Local Needs. Bahçesehir University (Oral Presentation) April 25-27.
  • Bacanlı, F. (2012). Karar verme stratejileri ve ego kimlik statüleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Eğitim ve Bilim (Education and Science) , 37(163), 17-28.
  • Bacanlı, F. (2012). Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Meslek Seçimine İlişkin Akılcı Olmayan İnançların İlişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 86-95.
  • Bacanlı, F., Doğan, H. ve Hamamcı, Z. (2012, Mayıs). Lise Öğrencileri İçin Kariyer Karar Verme Güçlükleri Ölçeği’nin Faktör Yapısının ve Güvenirliğinin Yeniden İncelenmesi. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Eğitim Konferansı’nda (ICEC 2012) sunulan bildiri. İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
  • Çakır, M.A. (2003). Bir mesleki grup rehberliği programının lise öğrencilerinin mesleki kararsızlık düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Erkan, S. (2017). Psikolojik Danışma ve Rehberlikte Program Geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Gati, I., Krausz, M., & Osipow, S. H. (1996). A taxonomy of difficulties in career decisionmaking. Journal of Counseling Psychology, 43, 510-526.
  • Gati, I. ve Saka, N. (2001). Internet-based versus paper-and-pencil assessment: Measuring career decision-making difficulties. Journal of Career Assessment, 9, 397-416.
  • Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kulaksızoğlu, A. (2012). Ergenlik Psikolojisi. (Ondördüncü basım). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Kuzgun, Y. (2006). Meslek Rehberliği ve Danışmanlığına Giriş. (İkinci Baskı).Ankara: Nobel Yayınları.
  • Morgan, T., ve Ness, D. (2003), Career decision making difficulties of first year students. The Canadian Journal of Career Development, 2, 33-37.
  • Morsümbül, Ü. (2005). Ergenlikte kimlik statülerinin bağlanma stilleri, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Oral, T. (2012). Ergenlerde Kimlik Statülerinin Başarı Amaç Yönelimlerini Yordamadaki Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
  • Oskay, G. (1998) Genişletilmiş Objektif Ego Kimlik Statüsü Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2,9, 17–24.
  • Öztemel, K. (2012). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 459-477.
  • Öztemel, K. (2013). Lise öğrencilerinin kariyer karar verme güçlüklerinin yordayıcları olarak algılanan sosyal destek ve cinsiyet. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(3), 241-257.
  • Polvan, Ö. (2000). Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Temel ve Klinik Bilimler Ders Kitapları. İstanbul: Nobel Yayınevi.
  • Saka, N. ve Gati, I. (2007). Applying decision theory to facilitating adolescent career choices. In V. B. Skorikov and W. Patton (Eds.), Career development in childhood and adolescence pp. ,181-202.
  • Selçuk, Z. (2009). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Super, D. E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. In D. Brown, L. Brooks ve Associates (Fds.), Career choice and development, 2nd ed.
  • Uzman, E. (2002). Sosyal destek düzeyleri farklı üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre kimlik statüleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
APA GÖKCE Z, TRAŞ Z (2017). Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 58 - 69.
Chicago GÖKCE Zekeriya,TRAŞ ZELİHA Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (2017): 58 - 69.
MLA GÖKCE Zekeriya,TRAŞ ZELİHA Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 2017, ss.58 - 69.
AMA GÖKCE Z,TRAŞ Z Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2017; 58 - 69.
Vancouver GÖKCE Z,TRAŞ Z Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2017; 58 - 69.
IEEE GÖKCE Z,TRAŞ Z "Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi." , ss.58 - 69, 2017.
ISNAD GÖKCE, Zekeriya - TRAŞ, ZELİHA. "Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi". (2017), 58-69.
APA GÖKCE Z, TRAŞ Z (2017). Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(1), 58 - 69.
Chicago GÖKCE Zekeriya,TRAŞ ZELİHA Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 15, no.1 (2017): 58 - 69.
MLA GÖKCE Zekeriya,TRAŞ ZELİHA Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.15, no.1, 2017, ss.58 - 69.
AMA GÖKCE Z,TRAŞ Z Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2017; 15(1): 58 - 69.
Vancouver GÖKCE Z,TRAŞ Z Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2017; 15(1): 58 - 69.
IEEE GÖKCE Z,TRAŞ Z "Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi." Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, ss.58 - 69, 2017.
ISNAD GÖKCE, Zekeriya - TRAŞ, ZELİHA. "Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi". Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 15/1 (2017), 58-69.