Yıl: 2019 Cilt: 1 Sayı: 45 Sayfa Aralığı: 35 - 59 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 13-04-2021

AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ

Öz:
Şiirleri gibi nesirlerinde de imajist bir üslubu tercih edenTanpınar’ın en çok anlam yüklediği varlık alanlarından biri de bitkiler,özellikle çiçek ve ağaçlardır. Tanpınar’ın bitkileri mitolojik çağrışımlarıyla kullanmasında, kuşkusuz Güzel Sanatlar Akademisinde verdiği derslerin etkisi büyüktür. Özellikle nergis, incir, nar, sarmaşık, erguvan, zambakgibi çiçek ve ağaçlar mitolojik ve dinî çağrışımlarıyla karşımıza çıkarkengül, çınar, servi gibi bitkilere daha çok Türk kültüründe kazanmış oldukları anlamlar yüklenmiştir. Tanpınar’ın eserlerinde çiçek ve ağaçlar çoğuzaman hayatın devam ettiğini haber verir ve insanoğlunu karamsarlıktan,ölüm düşüncesinden uzaklaştırır. Bazen mimariyi tamamlayan önemli unsurlar şeklinde karşımıza çıkan bitkiler bazen de fert ve cemiyet hayatısöz konusu olduğunda kişinin cinsiyetine, hayat karşısında aldığı pozisyona göre mazmun olmaktan uzaklaşarak yeni anlamlar kazanır.
Anahtar Kelime:

Tree and Flower Symbolism in Ahmet Hamdi Tanpınar’s Works

Öz:
Tanpınar prefers an imagist wording in both his poems and proses and. One realm of existence to which Tanpınar mostly ascribes a meaning is plants, especially flowers and trees. His lectures in Fine Arts Academy certainly have an effect on the way he uses plants with their mythological connotations. In his works, plants and trees like daffodil, fig, pomegranate, ivy, cercis and lily especially appear with their mythological and religious connotations while rose, sycamore and cypress mostly express their meanings in Turkish culture. Most of the time, flowers and trees shadow out the continuousness of life and fend off human beings from pessimism and the thought of death in Tanpınar’s works. Plants sometimes appear as important subsidiary components of architecture as well as they gain new meanings by departing from their poetic theme, according to one’s gender and attitude against life when individual or community life is discussed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKDİK, Hazel Melek (2018), Modern Türk Edebiyatında Tabiat Algısı: Servet-i Fünun Dönemi (1896-1901), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
  • AYVAZOĞLU, Beşir (1992), Güller Kitabı, Ötüken Yay., İstanbul.
  • CİVELEK, Aynur (Nisan 2017), “Baharın Müjdecisi Nergis”. Apelasyon, S. 41. http://apelasyon.com/Yazi/614-baharin-müjdecisi-nergis
  • ÇELEBİOĞLU, Ayşe (2016), “Klasik Türk Şiirinde Menekşe”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, S. 37, Erzurum, s. 161-182
  • DEMİREL, Şener (Fall 2009), “Divan Şiirinde Erguvan”, Turkish Studies, İnternational Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/8, s. 995-1014.
  • ERGUN, Pervin (2012), Türk Kültüründe Ağaç Kültü, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara.
  • ERGÜZEL, M. Mehdi-Yahşi Cevher, Özlem (2015), “Çınar Kelimesinin Etimolojik Araştırması”, Sakarya Üniversitesi XI. Uluslararası Dil-Yazın-Deyişbilim Sempozyumu, 13-14 Ekim 2011, Elektronik Yayın, s. 18-25.
  • GEZGİN, Deniz (2015), Bitki Mitosları, Sel Yay., İstanbul.
  • GRAVES, Robert (2010), Yunan Mitleri Tanrılar, Kahramanlar, Söylenceler, Çev. Uğur Akpur, Say Yay., İstanbul.
  • GÜLTEKİN, R. Eser (Fall 2008), “Türklerde Bereket Sembolü Olarak Kullanılan Meyve Motifleri ve Mimaride Değerlendirilmesi”, Turkish Studies İnternati-onal Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume. 3/5, s. 9-31.
  • HUYUGÜZEL, Ö. Faruk (2018), Eleştiri Terimleri Sözlüğü, Dergâh Yay., İstanbul.
  • KAPLAN, Mehmet (2006), Tanpınar’ın Şiir Dünyası, Dergâh Yay., İstanbul.
  • KOÇ, Murat (2004), Yeni Türk Edebiyatı’nda Boğaziçi ve Boğaziçi Medeniyeti, Eren Yay., İstanbul.
  • KOÇAK, Aynur (Nisan 2004), “‘Bilgelik’ Varlık Bereket Sembolü İncirin Serüveni”, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları.
  • KOÇAK, Aynur-GÜRÇAY, Serdar (2015/4), “Soyluluk Çiçeği Erguvan’a Kültürel Bir İnceleme”, Folklor/Edebiyat, C. 21, S. 84, s. 33-44.
  • ŞAHİN, İbrahim (Ocak-Haziran 2013), “Tanpınar’ın Şiirlerinde Tahayyülün Niteliği”, Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, Yıl: 5, S. 9, s. 9-31.
  • ŞENOCAK, Ebru (Ocak 2016), “Halk Anlatı ve İnanışlarında Mitolojik Bir Meyve: Nar”, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, C. 4, S. 8, s. 228-251.
  • TANPINAR, Ahmet H. (1977), Edebiyat Üzerine Makaleler, Haz. Zeynep Kerman, Dergâh Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (1986), Huzur, Dergâh Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (1988), Mahur Beste, Dergâh Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (1990), Sahnenin Dışındakiler, Dergâh Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (1995), Beş Şehir, Dergâh Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (2006), XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Haz. Abdullah Uçman, Yapı Kredi Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (2009), Aydaki Kadın, Haz. Güler Güven, Dergâh Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (2013a), Hikâyeler, Dergâh Yay., İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet H. (2013b), Yaşadığım Gibi, Dergâh Yay., İstanbul.
  • UŞAKLIGİL, Halit Z. (2005), İzmir Hikâyeleri, Haz. Ferhat Aslan, Özgür Yay., İstanbul.
  • UŞAKLIGİL, Halit Z. (2016), Aşk-ı Memnu, Haz. Şerife Çağın, Dergâh Yay., İstanbul.
  • WELLEK, René-WARREN, Austin (2011), Edebiyat Teorisi. Çev. Ömer Faruk Huyugüzel, Dergâh Yay., İstanbul.
APA ÇAĞIN Ş (2019). AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. , 35 - 59.
Chicago ÇAĞIN Şerife AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. (2019): 35 - 59.
MLA ÇAĞIN Şerife AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. , 2019, ss.35 - 59.
AMA ÇAĞIN Ş AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. . 2019; 35 - 59.
Vancouver ÇAĞIN Ş AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. . 2019; 35 - 59.
IEEE ÇAĞIN Ş "AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ." , ss.35 - 59, 2019.
ISNAD ÇAĞIN, Şerife. "AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ". (2019), 35-59.
APA ÇAĞIN Ş (2019). AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. Türklük Bilimi Araştırmaları, 1(45), 35 - 59.
Chicago ÇAĞIN Şerife AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. Türklük Bilimi Araştırmaları 1, no.45 (2019): 35 - 59.
MLA ÇAĞIN Şerife AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. Türklük Bilimi Araştırmaları, vol.1, no.45, 2019, ss.35 - 59.
AMA ÇAĞIN Ş AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. Türklük Bilimi Araştırmaları. 2019; 1(45): 35 - 59.
Vancouver ÇAĞIN Ş AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ. Türklük Bilimi Araştırmaları. 2019; 1(45): 35 - 59.
IEEE ÇAĞIN Ş "AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ." Türklük Bilimi Araştırmaları, 1, ss.35 - 59, 2019.
ISNAD ÇAĞIN, Şerife. "AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ESERLERİNDE AĞAÇ VE ÇİÇEK SEMBOLİZMİ". Türklük Bilimi Araştırmaları 1/45 (2019), 35-59.