Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi
Yıl: 2018 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 163 - 168 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.22312/sdusbed.298160 İndeks Tarihi: 16-04-2021
Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi
Öz: Bu çalışmada, Türkiye’de organ bağışının mevcut durumuincelenmekte ve organ bağışını artırmada stratejik iletişiminrolünün tartışılması amaçlanmaktadır. Çalışma tanımlayıcınitelikte bir araştırma olup, Ocak 2008-Aralık 2016 tarihleriarasında organ nakli ile ilgili işlemlere yönelik genel bir çerçevesunmaktadır. Bu çerçeveden yola çıkarak, stratejik iletişiminorgan bağışını artırmada potansiyel etkileri derlenmiş vedeğerlendirilmiştir. Organ, Doku Nakli ve Diyaliz HizmetleriDaire Başkanlığı veri tabanından elde edilen bilgilere göre,Ocak 2008-Aralık 2016 tarihleri arasında toplam 27.146organ nakli işlemi gerçekleştirilmiştir. 27.343 organ nakliişleminden 19.944’ünün (%72,94) canlı nakil ve 7.399işlemin (%27,06) ise kadavradan yapıldığı belirlenmiştir.Beyin ölümü gerçekleşen kadavraların ailelerinin organbağışı için izin verme oranı, erkek kadavralarda %30,52 vekadın kadavralarda ise %26,85’tir. Organ bağışını artırmadaaileler ile kurulan iletişimin kalitesi önemlidir ve bağıştabulunmayan ailelerin gerekçelerine bakıldığında zayıf iletişimdikkat çekmektedir. Mevcut paydaşlar arasından hangisinin/hangilerinin sorun teşkil edeceği, kimin oyuna ne kadardâhil edileceği, kimin oyunun dışında kalacağı gibi stratejiksorulara cevap arayan stratejik iletişimin, organ bağışındaolumlu bir tutum ve bilgi yaratma potansiyeline sahip olduğudüşünülmektedir.
Anahtar Kelime: Current Situation of Organ Donation in Turkey and the Importance of Strategic Communication in Organ Donation
Öz: This study examines the current situation of organ donation in Turkey and aims to discuss the role of strategic communication in increasing organ donation. The study is a descriptive study and provides a general framework for organ transplantation procedures between January 2008 and December 2016. By this way, the potential effects of strategic communication in increasing organ donation have been compiled and evaluated. According to the information obtained from the database of the Organ, Tissue Transplantation and Dialysis Services Department, a total of 27146 organ transplants were carried out between January 2008 and December 2016. Of the 27343 organ transplants, 19944 (72.94%) were done from live transplants and 7399 (27.06%) were done from cadavers. The cadaver who had brain death, 30.52% of the male cadaver’s family and 26.85% of the female cadaver’s family were allowed for organ donation. The quality of communication with families is important for increasing organ donation, and when we look at the reasons of families who did not accept to donate, poor communication is often noticed. Strategic communication seeking answers to strategic questions such as who will be included in the game, which of the existing stakeholders / which will constitute a problem, how much will be included in the game, who will be left out of the game, is thought to have a positive attitude and a potential for creating knowledge in organ donation.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Yaşar M, Oğur R, Uçar M, Göçgeldi E, Yaren H, Tekbaş ÖF, ve ark. Bir sağlık meslek yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin organ bağışı konusundaki tutumları ve tutumlarına etki eden faktörler. Genel Tıp Dergisi 2008; 18(1): 33-37.
- 2. Tilif S, Gürkan A, Kaçar S, Varılsüha C, Karaca C, Onursal K, ve ark. Organ bağışına etki eden faktörler. Turkish Journal of Surgery 2006; 22(4): 133-136.
- 3. Akış M, Katırcı E, Uludağ HY, Küçükkılıç B, Gürbüz T, Türker Y, ve ark. Süleyman Demirel Üniversitesi personelinin organ-doku bağışı ve nakli hakkındaki bilgi ve tutumları. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 15(4): 28-33.
- 4. Edirne T. Türkiye’de organ ve doku nakli uygulamaları: Sonuçları ve strateji önerileri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences 2004; 24(3), 261-266.
- 5. Özkan S, Yılmaz E. Hasta yakınlarının organ bağışı ile ilgili bilgi ve tutumları. Aile ve Toplum Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi 2009; 5(17): 18-29.
- 6. Hallahan K, Holtzhausen D, Van Ruler B, Verčič D, Sriramesh K. Defining strategic communication. International Journal of Strategic Communication 2007; 1(1): 3-35.
- 7. Çınarlı İ. Stratejik iletişim yönetimi bağlamında paydaş kuramının eleştirel bir değerlendirmesi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 2014; 46: 23-36.
- 8. Zeitel-Bank N. The role of strategic communication for organ donations. Economics 2017; 5(2): 174-181.
- 9. Smith RD. Strategic Planning for Public Relations, 4th ed. New York, Routledge; 2013.
- 10. Siminoff LA, Gordon N, Hewlett J, Arnold RM. Factors influencing families’ consent for donation of solid organs for transplantation. Jama 2001; 286(1), 71-77.
- 11. Daly BJ. End-of-life decision making, organ donation, and critical care nurses. Critical Care Nurse 2006; 26(2): 78-86.
- 12. Sque M, Long T, Payne S. Organ donation: Key factors influencing families’ decision-making. Transplantation proceedings 2005; 37(2): 543-546.
- 13. Dodd-McCue D, Tartaglia A, Myer K, Kuthy S, Faulkner K. Unintended consequences: The impact of protocol change on critical care nurses’ perceptions of stress. Progress in Transplantation 2004; 14(1): 61-67.
- 14. Linyear AS, Tartaglia A. Family communication coordination: A program to increase organ donation. Journal of Transplant Coordination 1999, 9(3): 165-174.
- 15. Matesanz R, Domínguez-Gil B, Coll E, de la Rosa G, Marazuela R. Spanish experience as a leading country: What kind of measures were taken? Transpl Int 2011; 24: 333–343.
- 16. Shafer TJ, Ehrle RN, Davis KD, Durand RE, Holtzman SM, Van Buren CT, et al. Increasing organ recovery from level I trauma centers: the in-house coordinator intervention. Progress in Transplantation 2004; 14(3): 250-263.
- 17. Mullins GC, Simes D, Yuen KJ. Approaching families for organ donation-intensivists’ perspectives. Anaesthesia and intensive care 2012; 40(6): 1035-1039.
- 18. Dubernard JM, Land W, Persijn GG. Procurement and Preservation and Allocation of Vascularized Organs. Dordecht: Kluwer Academic Publishers; 1997.
- 19. Potter JE, Herkes RG, Perry L, Elliott RM, Aneman A, Brieva J, et al. Communication with families regarding organ and Tissue donation after death in intensive care (COMFORT): Protocol for an intervention study. BMC Health Services Research 2017; 17(1): 42, 1-10.
- 20. Sağlık Bakanlığı. Çok paydaşlı sağlık sorumluluğunu geliştirme programı, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinde çok paydaşlı yaklaşım, Ankara; 2016.
- 21. Thornton JD, Curtis JR, Allen MD. Primary care physicians’ attitudes and practices regarding discussing organ donation with their patients. Journal of the National Medical Association 2010; 102(1): 52-58.
- 22. Bidigare SA, Ellis AR. Family physicians’ role in recruitment of organ donors. Archives of Family Medicine 2000; 9(7): 601-605.
- 23. Coolican MB, Swanson A. Primary health-care physicians: vital roles in organ and tissue donation. Connecticut Medicine 1998; 62(3): 149-153.
- 24. Randall HB. Primary care physicians’ attitudes and practices regarding discussing organ donation with their patients. Journal of the National Medical Association 2010; 102(1): 59-60.
- 25. Özbek Yazıcı S, Kavak HO, Kaya E, Tekin A, Kalaycı I. Hemşirelik öğrencilerinin organ nakli ve bağışı konusunda bilgi ve düşüncelerinin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2015; 3(2): 66-76.
- 26. Prottas J, Batten HL. Health professionals and hospital administrators in organ procurement: attitudes, reservations, and their resolutions. American Journal of Public Health 1988; 78(6): 642-645.
- 27. Özer N, Sarıtaş S, Özlü ZK. Hemşirelik öğrencilerinin organ nakli ve bağışı konusundaki bilgi ve düşüncelerinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2010; 13(2): 1-11.
- 28. Göz F, Göz M, Erkan M. Knowledge and attitudes of medical, nursing, dentistry and health technician students towards organ donation: A pilot study. Journal of Clinical Nursing 2006; 15(11): 1371-1375.
- 29. Agrawal S, Binsaleem S, Al-Homrani M, Al-Juhayim A, Al-Harbi A. (2017). Knowledge and attitude towards organ donation among adult population in Al-Kharj, Saudi Arabia. Saudi Journal of Kidney Diseases and Transplantation 2017; 28(1): 81-89.
- 30. Shahbazian H, Dibaei, A, Barfi M. Public attitudes toward cadaveric organ donation. Urol J (Tehran), 2006; 4: 234-239.
- 31. Daar AS. A survey of religious attitudes towards organ donation and transplantation. In Procurement, Preservation and Allocation of Vascularized Organs (pp. 333-338). Springer Netherlands; 1997.
- 32. Türkiye Organ Nakli Vakfı. Erişim tarihi: 08.03.2017. Erişim adresi: http://www.tonv.org.tr/tr/organ-bagisi/organbagisi- ve-dinler/
- 33. Yıldız İ, Sabuncuoğlu, MZ, Koca YS. Organ nakli merkezi kurulması bölgede organ bağışını etkiler mi? SDÜ Tıp Fak Derg 2017; 24(1): 8-11.
- 34. Yıldız İ, Sabuncuoğlu, MZ, Koca YS, Erdoğan A, Alkaya Solmaz FA, İnal S. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi böbrek nakli: birinci yıl sonuçlarımız. SDÜ Tıp Fak Derg 2016; 23(4): 112-116.
- 35. Yıldız İ, Sabuncuoğlu, MZ, Koca YS, Alkaya Solmaz F, Şenol A. Yeni Kurulan Organ Nakli Merkezimizde Yapılan Karaciğer Nakli Sonuçlarımız. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2017; 8 (2): 18-20. Bilimleri Dergisi 2010; 13(2): 1-11.
| APA | ŞANTAŞ G, ŞANTAŞ F (2018). Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. , 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| Chicago | ŞANTAŞ Gülcan,ŞANTAŞ Fatih Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. (2018): 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| MLA | ŞANTAŞ Gülcan,ŞANTAŞ Fatih Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. , 2018, ss.163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| AMA | ŞANTAŞ G,ŞANTAŞ F Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. . 2018; 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| Vancouver | ŞANTAŞ G,ŞANTAŞ F Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. . 2018; 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| IEEE | ŞANTAŞ G,ŞANTAŞ F "Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi." , ss.163 - 168, 2018. 10.22312/sdusbed.298160 |
| ISNAD | ŞANTAŞ, Gülcan - ŞANTAŞ, Fatih. "Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi". (2018), 163-168. https://doi.org/10.22312/sdusbed.298160 |
| APA | ŞANTAŞ G, ŞANTAŞ F (2018). Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| Chicago | ŞANTAŞ Gülcan,ŞANTAŞ Fatih Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 9, no.2 (2018): 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| MLA | ŞANTAŞ Gülcan,ŞANTAŞ Fatih Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.9, no.2, 2018, ss.163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| AMA | ŞANTAŞ G,ŞANTAŞ F Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018; 9(2): 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| Vancouver | ŞANTAŞ G,ŞANTAŞ F Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018; 9(2): 163 - 168. 10.22312/sdusbed.298160 |
| IEEE | ŞANTAŞ G,ŞANTAŞ F "Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi." Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9, ss.163 - 168, 2018. 10.22312/sdusbed.298160 |
| ISNAD | ŞANTAŞ, Gülcan - ŞANTAŞ, Fatih. "Türkiye’de Organ Bağışının Mevcut Durumu ve Organ Bağışında Stratejik İletişimin Önemi". Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 9/2 (2018), 163-168. https://doi.org/10.22312/sdusbed.298160 |
