Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları
Yıl: 2020 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 589 - 627 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18094/JOSC.697809 İndeks Tarihi: 28-04-2021
Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları
Öz: İletişim teknolojilerinin hızla gelişmesiyle birlikte insanoğlununyaşam pratikleri üzerinde önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Ağtoplumu olarak da nitelendirilen bu dönemde dünya nüfusununönemli bir bölümü sosyal ağları kullanmakta ve bireyler; duygu,düşünce, istek ve beklentilerini anında iletebilmektedirler. Bubağlamda, sosyal ağlar; insanoğlunun belirli ihtiyaçlarını gidermesikonusunda önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Buçerçevede, sosyal ağların; bireylerin belirli ihtiyaçlarına cevapvermesi ve bireyleri bir doyuma ulaştırması bakımından kullanımlarve doyumlar yaklaşımıyla ele alınması doğru olacaktır. Buçalışmanın amacı, kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamındaüniversite öğrencilerinin YouTube kullanım motivasyonlarını ortayakoymaktır. Zira Türkiye’de en fazla kullanılan sosyal ağın ‘YouTube’olmasından dolayı, bu ortamın kullanımlar ve doyumlar yaklaşımıbağlamında incelenmesi de gerekli görülmüştür. Bu amaçla yapılançalışmada; araştırmanın evrenini Fırat Üniversitesi; örneklemini,640 lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Bu amaçla, nicel araştırmayöntemlerinden; genel tarama ve ilişkisel tarama modelinebaşvurulmuş ve hazırlanan veri toplama araçlarıyla verilertoplanmıştır. Verilerin analiz edilmesi sürecinde ise; lisanslı SPSS23. 0 programı kullanılarak 0,05 hata payı göz önünde bulundurulupgerekli istatistiksel işlemler yapılmıştır. Elde edilen bulgularda;sosyal etkileşim, ürün ve içerik tanıma/tanıtma, kaçış, eğitim veeğlence şeklinde beş temel motivasyon ortaya çıkarılmıştır. YouTubekullanım süresi ile kaçış motivasyonu arasında anlamlı bir farkınolduğu tespit edilen önemli bulgular arasındadır. Ayrıca, ortayakonulan beş alt boyut ile cinsiyet arasında anlamlı bir farkın olmadığıgörülmüştür. Bu durum, alt boyutlardaki motivasyonların kadın veerkekler tarafından benzer bir biçimde giderildiğini ortayakoymaktadır.
Anahtar Kelime: Youtube Usage Motivations of University Students in the Context of Uses and Gratifications Theory
Öz: Communication technologies are developing rapidly together on the life practices of human beings. This relationship, which is also described as network society, uses a large part of the world's population and individuals; They can convey their feelings, thoughts, wishes and expectations instantly. In this context, social networks; emerges as an important factor in meeting human needs. In this framework, social networks; It will also be correct to handle it with the approach of uses and satisfaction in order to meet the specific needs of individuals and to bring individuals to satisfaction. The aim of this study is to reveal the motivations of university students on YouTube in the context of the approach of uses and satisfaction. In fact, the most widely used social network in Turkey, due to YouTube, that is, to be examined in the context of uses and gratifications approach was also considered necessary in this environment. In this study living for this purpose; the universe of the research is Fırat University and its sample is 500 undergraduate students. For this purpose, one of the quantitative research methods; general screening and relational screening model was applied and data was collected with prepared data collection tools. In the process of analyzing the data; Using the licensed SPSS 23. 0 program, 0.05 error margin was taken into consideration and necessary statistical operations were performed. In the findings obtained; five basic motivations such as social interaction, product recognition / promotion, escape, education and entertainment have been revealed. It is among the important findings that there is a significant difference between the duration of YouTube usage and escape motivation. In addition, it was observed that there was no significant difference between the five subdimensions and gender. This reveals that the motivations in the subdimensions are compensated by women and men in a similar way.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akınç, S. (2019). Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı perspektifinden üniversite öğrencilerinin Youtube kanallarını izleme motivasyonları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Arklan, Ü. ve Kartal, N. Z. (2018). Y kuşağının içerik tüketicisi olarak Youtube kullanımı kullanım amaçları kullanım düzeyleri ve takip edilen içerikler üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 6 (2), 929-965. https://doi.org/10.19145/e-gifder.443959
- Ayhan, B. ve Balcı, Ş. (2009). Kırgızistan’da üniversite gençliği ve internet: bir Kullanımlar ve Doyumlar araştırması, Bilig-Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (48), 13-44. Erişim Adresi: http://yayinlar.yesevi.edu.tr/view_file.php?file_id=209
- Ayhan, B. ve Çavuş, S. (2014). İzleyici araştırmalarında değişim: Kullanımlar ve Doyumlardan bağımlılığa. Selçuk İletişim, 8(2), 32-60. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/josc/issue/19028/200873
- Bal, H. (2001). Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Basımevi .
- Baran, S., J., ve Davis, D. K., (2003). Mass Communication theory: foundations, ferment, and future. Avustralya: Thomson and Wadsworth.
- Boyd, D. ve Ellison, J. (2004). Social network sites: fefinition, history and scholarship. Journal Of Computer-Mediated Communication, 13 (1), 210-230. https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x
- Büyüköztürk, Şener (2002). Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32 , 470-483.
- Can, A. (2013). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi, Ankara: Pegem Yay.
- Castells, M. (2008). Enformasyon çağı: ekonomi, toplum ve kültür, ağ toplumunun yükselişi. (Ebru Kılıç, Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Cheng, L., Hsu, M. H., Chang, M. C., Lin, Y.W. (2015). Determinants of continued usage toward social media: the perspectives of uses and gratifications theory and perceived ınteractivity. Irinformation Research, 20(2), 1-19. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/277816149
- Cooke, M. ve Buckley, N. (2008). Web 2.0, social networks and the future of market research, International Journal Of Market Research, 50 (2), 267–292. https://doi.org/10.1177/147078530805000208
- Dawley, L. (2009), Social network knowledge construction: emerging virtual world pedagogy, on the horizon, 17 (2). 109-121. https://doi.org/10.1108/10748120910965494
- Digital 2019 in Turkey. (2019, 20 Ekim). Erişim adresi: https://Dijilopedi.Com/2019-Turkiyeİnternet-Kullanim-Ve-Sosyal-Medya-İstatistikleri/
- Dünya internet kullanım oranları (2019, 1 Ağustos). Erişim adresi: https://www.statista.com/study/12322/global-internet-usage-statista-dossier/
- Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (2002). Öteki kuram kitle iletişimine yaklaşımların tarihsel ve eleştirel bir değerlendirmesi. Ankara: Pozitif Matbaacılık.
- Ferguson D. A. ve Perse E. M. (2000). The world wide web as a functional alternative to television, Journal Of Broadcasting & Electronic Media, 44 (2), 155-174. https://doi.org/10.1207/s15506878jobem4402_1
- Fıske, J. (1996). İletişim çalışmalarına giriş, Süleyman İrvan (çev.) Ankara: Pharmakon.
- Flanagin, A. J. ve Metzger, M J. (2001). Internet use in the contemporary media environment. Human Communication Research, 27, 153-181. https://doi.org/10.1111/j.1468- 2958.2001.tb00779.x
- Güngör, N. (2013). İletişim kuramlar ve yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Yayınevi.
- Hanson, G. ve Haridakis, P. (2008). Youtube users watching and sharing the news: a uses and gratifications approach. Journal Of Electronic Publishing, 1 (3), Http://Dx.Doi.Org/10.3998/3336451.0011.305
- Haridakis, P. M. ve G. Hanson M. A. (2009). Social interaction and co-viewing with Youtube: blending mass communication reception and social connection, Journal Of Broadcasting & Electronic Media, 53(2), 317-335. https://doi.org/10.1080/08838150902908270
- Haydarlı, M., M., Canbek, L., Küçük, Z. ve Akalın, N., (2016). Nicel araştırmalar. Erişim Adresi: https://sedatsen.files.wordpress.com/2016/03/bc3b6lc3bcm-5-1.pdf
- Hinkin, T. R. (1995). A review of scale development practices in the study of organisations. Journal Of Management, 21(5), 967-988. https://doi.org/10.1177/014920639502100509.
- Holotescu, C. ve Grosseck, G. (2012). An empirical analysis of the educational effects of social media ın universities and colleges, eLSE Conference Proceedings, 156-164.
- İlhan, E. ve Aydoğdu, G. A., (2019). Youtube kullanıcılarının kullanım motivasyonlarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 7 (2) ,1130- 1153. https://doi.org/10.19145/e-gifder.570677.
- İnternet kullanım istatistikleri. (2019, 22 Ekim). Erişim adresi: https://Dijilopedi.Com/2019- Turkiye-İnternet-Kullanim-Ve-Sosyal-Medya-İstatistikleri/
- Jenkins, G. M. A., Wright, S. L. ve Johnson, B. (2013). Development and validation of a social media use ıntegration scale. Psychology Of Popular Media Culture, 2(1), 38-50. https://doi.org/10.1037/a0030277.
- Katz, E., Blumler J. G. ve Gurevitch M. (1973). Uses And Gratifications research. Public Opinion Quarterly. 37(4), 509-523. https://doi.org/10.1086/268109
- Kutup, N. (2010). İnternet ve sanat, yeni medya ve net.art. Akademik Bilişim Konferansında sunulan bildiri, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Erişim adresi: http://ab.org.tr/ab10/bildiri/56.doc
- Lange, P., G., (2007). Publicly private and privately public: social networking on Youtube. Journal Of Computer Mediated Communication, 13(1), 361-380, https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2007.00400.x
- Lin, C. A. (2001). Audience attributes, media supplementation, and likely online service adoption. Mass Communication and Society, 4(2), 19-38, https://doi.org/10.1207/S15327825MCS0401_03
- Martini, M. (2018). On the user’s side: Youtube and distant witnessing in the age of technologyenhanced mediability. Convergence: The International Journal of Research into New
- Media Technologies, 24 (1), 33-49. https://doi.org/10.1177/1354856517736980
- Muntinga, D. G., Moorman, M. ve Smit, E.G. (2011). exploring motivations for brand-related social media use, International Journal Of Advertising, 30 (1), 13-46. https://doi.org/10.2501/IJA-30-1-013-046
- Özel, S. (2015), Bir yayın platformu olarak internette çevrim içi videolar ve kullanıcılarının doyum faktörleri. Global Media Journal: Turkish, 5 (10), 288-316. Erişim adresi: http://globalmediajournaltr.yeditepe.edu.tr/index.html
- Papacharissi, Z. ve Rubin A., M., (2000). Predictors of ınternet use. Journal Of Broadcasting & Electronic Media, 44 (2), 175-196. https://doi.org/10.1207/s15506878jobem4402_2
- Pempek, T. A., Yermolayeva, Y. A, ve Calvert, S. L. (2009). College students' social networking experiences on Facebook. Journal Of Applied Developmental Psychology, 30 (3), 227-238. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2008.12.010
- Rosengren, K. E. (1974). Uses and Gratifications: A paradigm outlined. The uses of mass communications: Current perspectives on gratifications research, 3, 269-286.
- Ruggiero E. T., (2009), Uses And Gratifications theory in the 21st century. Mass Communication And Society. 3(1), 3-37, https://doi.org/10.1207/S15327825mcs0301_02.
- Surveysystem örneklem hesaplama. (2019, 12 Aralık). Erişim adresi: https://www.surveysystem.com/sscalc.htm
- Şahin, M. ve Boztunç, Ö, N. (2018). Eğitim alanında ölçek geliştirme süreci: bir içerik analizi çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 191-199. https://doi.org/10.24106/kefdergi.375863
- Warschauer, M. (2009). Foreword. in M. Thomas (Ed.), Handbook Of Research On Web 2.0 And Second Language Learning. Hershey, Pa: IGI Global
- We are social raporu. (2019, 20 Ekim). Erişim adresi: Https://Dijilopedi.Com/2019-Turkiyeİnternet-Kullanim-Ve-Sosyal-Medya-İstatistikleri/
- Yavaşçalı, A. H., (2019). Kullanımlar ve Doyumlar yaklaşımı bağlamında Twitch Tv kullanıcılarının kullanım motivasyonları ve bağış davranışlarının incelenmesi., (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Yaylagül, L. (2018). kitle iletişim kuramları egemen ve eleştirel yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı) Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- Yıldırım, Ş., Özdemir, M. ve Alparslan, E., (2018). Kullanımlar ve Doyumlar kuramı çerçevesinde bir sosyal paylaşım ağı incelemesi: Facebook örneği. Intermedia International Peer-Reviewed E-Journal Of Communication Sciences, 5(8), 42-65. https://doi.org/10.21645/intermedia.2018.44
- Youtube kullanıcı sayısı. (2019, 22 Ağustos). Erişim adresi: Https://Www.Statista.Com/Statistics/272014/Global-Social-Networks-Ranked-ByNumber-Of-Users/
| APA | BİÇER S, ŞENER Y (2020). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. , 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| Chicago | BİÇER Serkan,ŞENER Yeşim Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. (2020): 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| MLA | BİÇER Serkan,ŞENER Yeşim Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. , 2020, ss.589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| AMA | BİÇER S,ŞENER Y Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. . 2020; 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| Vancouver | BİÇER S,ŞENER Y Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. . 2020; 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| IEEE | BİÇER S,ŞENER Y "Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları." , ss.589 - 627, 2020. 10.18094/JOSC.697809 |
| ISNAD | BİÇER, Serkan - ŞENER, Yeşim. "Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları". (2020), 589-627. https://doi.org/10.18094/JOSC.697809 |
| APA | BİÇER S, ŞENER Y (2020). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. Selçuk İletişim, 13(2), 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| Chicago | BİÇER Serkan,ŞENER Yeşim Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. Selçuk İletişim 13, no.2 (2020): 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| MLA | BİÇER Serkan,ŞENER Yeşim Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. Selçuk İletişim, vol.13, no.2, 2020, ss.589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| AMA | BİÇER S,ŞENER Y Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. Selçuk İletişim. 2020; 13(2): 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| Vancouver | BİÇER S,ŞENER Y Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. Selçuk İletişim. 2020; 13(2): 589 - 627. 10.18094/JOSC.697809 |
| IEEE | BİÇER S,ŞENER Y "Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları." Selçuk İletişim, 13, ss.589 - 627, 2020. 10.18094/JOSC.697809 |
| ISNAD | BİÇER, Serkan - ŞENER, Yeşim. "Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları". Selçuk İletişim 13/2 (2020), 589-627. https://doi.org/10.18094/JOSC.697809 |
