SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI

Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 325 - 350 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 28-04-2021

SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI

Öz:
Sinema mekanları basit birer mekan olmanın ötesinde toplumların kültürel geçmişlerinininşasında önemli bir yeri olan mekanlardır. Toplumların yaşam biçimlerine,geleneklerine, göreneklerine, alışkanlıklarına dair ipuçları veren sinema deneyimlerininbu bağlamda ele alınarak incelenmesi, aslında toplumların geçmişten bugüne nasılevrildiklerini göstermesi açısından da önemlidir. Sinema mekanları bireylerin eğlenme vesosyalleşme ihtiyaçlarını karşılayan kamusal birer alandır ve bu mekanlar toplumlarınkültürel yaşantısının temel parçalarından birini oluşturur. Kültürün mekanlar dolayımıile varolduğu düşünüldüğünde, sinema mekanlarının toplumun kültürel izlerini taşıyanmekanlar olarak önemi anlaşılabilir. Mekanlara bakmak, kültüre ve oradan da toplumabakmak demektir. Bu çalışmada Samsun örneği üzerinde, sinema mekanlarının geçmişeait izlerine bireylerin anıları dolayımı ile ulaşılmaya çalışılmış, böylece önemli birkültürel mekan, bireylerin belleğine başvurularak analiz edilmiştir. Çalışmada 1960’lı ve70’li yıllarda sinema mekanlarının nasıl kullanıldığı, filmler ve filmlerdeki karakterlerinnasıl izlendiği ve alımlandığı, sinema deneyimlerinin bireylerin gündelik yaşambiçimlerini ve sosyalleşmelerini ne yönde etkilediği irdelenmiş, buradan hareketle o yıllaraait çok önemli verilere ulaşılmıştır. Türkiye’de sinema mekanlarını kültürel ve sosyolojikyönleri ile irdeleyen sözlü tarih çalışmalarının da yeterli sayıda olmadığı görülmüştür.Sinema, mekan, film kültürü, izleme ve sosyalleşme biçimleri, kadın-erkek ilişkileri,gerçek ve hayal dünyasına dair paradokslar ve ritüelleriyle kapsamlı bir çalışma alanıdır.Bu bağlamda çalışmada, toplumların sosyolojik ve kültürel izlerine ulaşmak açısındanetkili bir yöntem olan sözlü tarih yöntemi kullanılmıştır. 6 kişinin geçmiş sinema mekanıdeneyimlerinin irdelendiği bu çalışma, bize Samsun örneklemi üzerinden mekanlarınsosyal ve kültürel işlevlerine ve Türk kültürüne ait önemli veriler sunmakta ve geçmişinizlerini taşımaktadır.
Anahtar Kelime:

A STUDY ON ORAL HISTORY RELATING TO THE CINEMA VENUES IN SAMSUN

Öz:
Beyond being simple buildings, cinema venues have important roles in building the cultural history of societies. Examining the cinema experiences which give clues about the lifestyles, traditions, customs and habits of societies in this context is also important in terms of showing actually how societies evolved from past to present. Cinema venues are public spaces that meet the needs of individuals to have fun and socialize, and these spaces creates one of the fundamental parts of the cultural lives of societies. Considering the existence of culture is because of the places, the importance of the cinema venues as the places that carry the cultural traces of the society can be understood. Examining the places means examining the culture and from that point also examining the society. In this study through the case of Samsun, it was tried to reach the retrospective traces of the cinema venues through the memories of the people and so an important cultural space could be analysed by applying the memories of the individuals. In this study, how the cinema venues were used in the 1960s and 70s, how the films and the characters in the films were watched and perceived, how the cinema experiences effected the daily lifestyles and the socialization of the individuals were discussed and thus very important data from those years were reached. It showed that the studies on oral history in Turkey which examines the cultural and sociological aspects of the cinema venues are not sufficient in number. Cinema is a comprehensive field of study with the place, film culture, the styles of watching and socialization, man-woman relationships, paradoxes and rituals of the real and imaginary world. Because of that in the study oral history method which is an effective method to reach the sociological and cultural traces of societies was used. This study, which examines the past cinema venue experiences of 6 people, provides us with important data on the social and cultural functions of the cinema venues and data belong to Turkish culture through the case of Samsun and it also carries the traces of the past.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Assmann J (2015) Kültürel Bellek, Ayşe Tekin (çev.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Bahtin M (2001) Karnavaldan Romana, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Caunce S (2008) Sözlü Tarih ve Yerel Tarihçi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • Danacıoğlu E (2001) Geçmişin İzleri, Yanıbaşımızdaki Tarih İçin Bir Klavuz, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • Erkılıç H (2009) Düş Şatolarından Çoklu Salonlara Değişen Seyir Kültürü ve Sinema, Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, Yıl 14 , 28.
  • Evren B (1998) Eski İstanbul Sinemaları: Düş Şatoları, Doğan Kitapçılık, İstanbul.
  • Kırel S (2005) Yeşilçam Öykü Sineması, Babil, İstanbul.
  • Kyvig D E ve Marty M A (2011) Yanıbaşımızdaki Tarih, Nalan Özsoy(çev.), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • Jarvie I C (1970) Towards a Sociology of the Cinema, Rudledge&Kegan Paul.
  • Liman A S (2014) Gaziantep’te Sinema, Seyir ve Seyirci (1923-1980), İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2014/II 47, 97-124.
  • Neyzi L (2001) İstanbul’da Hatırlamak ve Unutmak: Birey, Bellek ve Aidiyet, İslam Araştırmaları Dergisi, 6, 155-173.
  • Öz P T (2012) Pelikülden Dijitale Sinemada Seyir Kültürü ve Seyircinin Değişen Konumu, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, TOJDAC Nisan 2012, 2, 65-73.
  • Öztürk S (2010) Türkiye’de Sözlü Tarih’ten İletişim Araştırmalarında Yararlanma Üzerine Notlar, Millî Folklor, Yıl 22, 87, 13-26.
  • Öztürk S (2012) Mekan ve İktidar, Phoenix Yayınları, Ankara.
  • Öztürk S (2013) Türkiye’de Sinema Mekanlarını Sözlü Tarih Üzerinden Anlamak, Milli Folklor, Yıl 25, 98, 19-31.
  • Thompson P (1999) Geçmişin Sesi, Şehnaz Layıkel (çev.), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • Tosh J (2013) Tarihin Peşinde, Özden Arıkan (çev.), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • Nebahat Korkmaz ile sözlü tarih görüşmesi (02.12.2016)
  • Kadriye Kurt ile sözlü tarih görüşmesi (08.12.2016)
  • Erdem Çakır ile sözlü tarih görüşmesi (09.12.2016)
  • Sevim Meral ile sözlü tarih görüşmesi (09.12.2016)
  • Yusuf Gökmen ile sözlü tarih görüşmesi (12.12.2016)
  • Nuriye Gökmen ile sözlü tarih görüşmesi (12.12.2016
APA GOKMEN E (2019). SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. , 325 - 350.
Chicago GOKMEN ESMA SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. (2019): 325 - 350.
MLA GOKMEN ESMA SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. , 2019, ss.325 - 350.
AMA GOKMEN E SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. . 2019; 325 - 350.
Vancouver GOKMEN E SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. . 2019; 325 - 350.
IEEE GOKMEN E "SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI." , ss.325 - 350, 2019.
ISNAD GOKMEN, ESMA. "SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI". (2019), 325-350.
APA GOKMEN E (2019). SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. Selçuk İletişim, 12(1), 325 - 350.
Chicago GOKMEN ESMA SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. Selçuk İletişim 12, no.1 (2019): 325 - 350.
MLA GOKMEN ESMA SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. Selçuk İletişim, vol.12, no.1, 2019, ss.325 - 350.
AMA GOKMEN E SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. Selçuk İletişim. 2019; 12(1): 325 - 350.
Vancouver GOKMEN E SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI. Selçuk İletişim. 2019; 12(1): 325 - 350.
IEEE GOKMEN E "SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI." Selçuk İletişim, 12, ss.325 - 350, 2019.
ISNAD GOKMEN, ESMA. "SAMSUN’DA SİNEMA MEKANLARI ÜZERİNE BİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI". Selçuk İletişim 12/1 (2019), 325-350.