Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri

Yüksel İLTAŞ (Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Kırşehir, Türkiye)
Business and Economics Research Journal
4 1
Yıl: 2020 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 371 - 384 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20409/berj.2020.255 İndeks Tarihi: 07-05-2021

Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri

Öz:
Bu çalışma, ekonomik, politik, finansal ve jeopolitik ülke riskleri ile hisse senedi fiyatlarıarasındaki ilişkiyi Türkiye örneğinde 1999:01-2014:12 döneminde incelemektedir. Riskprimleri ile BİST 100 endeksi arasındaki nedensellik ilişkisi Toda-Yamamoto nedensellik testive Hacker-Hatemi-J (2012) bootstrap nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Toda-Yamamotonedensellik testi sonuçlarına göre ekonomik risk primi ve politik risk primi ile BİST100 Endeksiarasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilirken finansal risk primi ve jeopolitik risk primiiçin BİST100 Endeksine doğru nedensellik saptanamamıştır. Hacker ve Hatemi-J (2012)bootstrap nedensellik testi sonuçlarına göre ekonomik risk primi ve politik risk primi ileBİST100 Endeksi arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilirken; finansal risk pirimi vejeopolitik risk pirimi ile BİST100 Endeksi arasında nedensellik ilişkisi tespit edilememiştir.Hacker ve Hatemi-J (2012) bootstrap nedensellik testi sonuçları da Toda-Yamamotonedensellik testi sonuçlarını doğrulamaktadır. Çalışmada uygulanan nedensellik testleri,makroekonomik değişkenlere dayalı ekonomik risk primi ve ülkenin siyasi yapısını gösterenpolitik risk primi ile hisse senedi fiyatları arasında çift yönlü nedensellik ilişkisinin olduğunugöstermektedir.
Anahtar Kelime:

The Relationship between Different Types of Risk and Stock Market Index: Causality Tests for Turkey

Öz:
This paper examines the relationship between economic, political, financial andgeopolitical country risks and stock prices for the case of Turkey during the period 1999: 01- 2014: 12. The causal relationship between risk premiums and BIST 100 index is analyzedthrough Toda-Yamamoto and Hacker and Hatemi-J (2012) causality tests. According toToda-Yamamoto causality test’s results, while there is bidirectional causality betweeneconomic risk premium and BIST 100 index and between political risk premium and BIST 100Index, there is no causality from financial risk premium and geopolitical risk premium to BIST100 Index. According to the result of Hacker and Hatemi-J (2012) bootstrap causality test,while there is bi-directional causality between economic risk premium and BIST 100 indexand between political risk premium and BIST 100 Index, there is no causality betweenfinancial risk premium and BIST 100 index and between geopolitical risk premium and BIST100 Index. The results of Hacker and Hatemi-J (2012) bootstrap causality test confirm theresults of the Toda-Yamamoto causality test. Causality tests performed in the study indicatethe existence of bidirectional causality relationship among economic risk premium based onmacroeconomic variables and political risk premium as an indicator of the country’s politicalenvironment, and stock prices.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Albeni, M., & Demir, Y. (2005). Makroekonomik göstergelerin mali sektör hisse senedi fiyatlarına etkisi (İMKB uygulamalı). Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 14, 1-18.
  • Ayaydın, H., Pala, F., & Barut, A. (2016). Ülke riskinin hisse senedi getirisine etkisi: Ampirik analiz. Global Journal of Economics and Business Studies, 5(10), 66-75.
  • Ceylan, A., & Korkmaz, T. (2015). İşletmelerde finansal yönetim (14. Basım). Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım.
  • Clark, E., & Kassimatis, K. (2004). Country financial risk and stock market performance: The case of Latin America. Journal of Economics and Business, 56, 21-41.
  • Coşkun, N., Ardor, N. H., Çermikli, H., Eruygur, O., Öztürk, F., Tokatlıoğlu, İ., Aykaç, G., & Dağlaroğlu, T. (2012). Türkiye’de bankacılık sektörü piyasa yapısı, firma davranışları ve rekabet analizi. https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/Dokuman/796/rekabetKitap.pdf (Erişim Tarihi: 10.12.2018).
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74, 427–431.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49, 1057-72.
  • Emeç, S. A., & Yarbaşı, Y. İ. (2018). Ticari dışa açıklık ile enerji tüketimi arasındaki simetrik ve asimetrik nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Erzurum Teknik Üniversitesi SBE Dergisi, 3(6), 199-212.
  • Erb, B. C., Harvey, R. C., & Viskanta, E. T. (1996). Political risk, economic risk and financial risk. Financial Analysts Journal, 52(6), 29-46.
  • Ercan, K. M., & Ban, Ü. (2005). Değere dayalı işletme finansı (8. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Göçer, İ., & Bulut, Ş. (2015). Petrol fiyatlarındaki değişimlerin Rusya ekonomisine etkileri: Çoklu yapısal kırılmalı esbütünlesme ve simetrik nedensellik analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 721-748.
  • Göktaş, P., Pekmezci, A., & Bozkurt, K. (2018). Ekonometrik serilerde uzun dönem eşbütünleşme ve kısa dönem nedensellik ilişkileri (Eviews ve Stata uygulamaları). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Hacker, S., & Hatemi-J, A. (2012). A bootstrap test for causality with endogenous lag length choice: Theory and application in finance. Journal of Economic Studies, 39(2), 144–160.
  • Hassan, M. K., Maroney, C. N., El-Sady, H. M., & Telfah, A. (2003). Country risk and stock market volatility, predictability, and diversification in the Middle East and Africa. Economic Systems, 27(1), 63-82.
  • Kara, E., & Karabıyık, L. (2015). The effect of country risk on stock prices: An application in Borsa İstanbul. Suleyman Demirel University the Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 20(1), 225-239.
  • Karaca, O. (2018). Borsa ekonomini barometresi midir? Türkiye’de ekonomik aktivite ile hisse senedi fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(3), 89-106.
  • Karan, M. B. (2004). Yatırım analizi ve portföy yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Kaya, A., Güngör, B., & Özçomak, S. M. (2014). Politik risk yatırımcının dikkate alması gereken bir risk midir? Borsa İstanbul örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 74-87.
  • Kwiatkowski, D., Phillips, P.C.B., Schmidt, P., & Shin, Y. (1992). Testing the null hypothesis of stationary against the alternative of a Unit Root: How sure are we that economic time series have a Unit Root? Journal of Econometrics, 54(1-3), 159-178.
  • Mateus, T. (2004). The risk and predictability of equity returns of the EU accession countries. Emerging Markets Review, 5, 241-266.
  • Mensi, W., Hammoudeh, S., Yoon, S. M., & Nguyen, D. K. (2015). Asymmetric linkages between BRICS stock returns and country risk ratings: Evidence from dynamic panel threshold models. Review of International Economics, 24(1), 1-19.
  • Narayan, K. P., & Popp, S. (2010). A new unit root test with two structural breaks in level and slope at unknown time. Journal of Applied Statistics, 37(9), 1425–1438.
  • Phillips, P. C. B., & Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Tatoğlu, Y. F. (2013). İleri panel veri analizi-stata uygulamalı (2. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
  • Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in Vector Autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66(1–2), 225–250.
  • Tükenmez, M. N., & Kutay, N. (2016). Ülke riskinin hisse senetleri getirileri üzerine etkisi: Türkiye ve Arjantin piyasaları için bir karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 631-645.
  • Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (2016). Yıllık Yayınlar, Türkiye Sermaye Piyasası Raporu 2016, https://www.tspb.org.tr/tr/yillik-yayinlar/ (Erişim Tarihi: 18.10.2018).
  • Yapraklı, S., & Güngör, B. (2007). Ülke riskinin hisse senedi fiyatlarına etkisi: İMKB 100 Endeksi üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBS Dergisi, 62(2), 199-218.
APA ILTAS Y (2020). Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. , 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
Chicago ILTAS YÜKSEL Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. (2020): 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
MLA ILTAS YÜKSEL Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. , 2020, ss.371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
AMA ILTAS Y Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. . 2020; 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
Vancouver ILTAS Y Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. . 2020; 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
IEEE ILTAS Y "Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri." , ss.371 - 384, 2020. 10.20409/berj.2020.255
ISNAD ILTAS, YÜKSEL. "Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri". (2020), 371-384. https://doi.org/10.20409/berj.2020.255
APA ILTAS Y (2020). Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. Business and Economics Research Journal, 11(2), 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
Chicago ILTAS YÜKSEL Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. Business and Economics Research Journal 11, no.2 (2020): 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
MLA ILTAS YÜKSEL Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. Business and Economics Research Journal, vol.11, no.2, 2020, ss.371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
AMA ILTAS Y Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. Business and Economics Research Journal. 2020; 11(2): 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
Vancouver ILTAS Y Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri. Business and Economics Research Journal. 2020; 11(2): 371 - 384. 10.20409/berj.2020.255
IEEE ILTAS Y "Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri." Business and Economics Research Journal, 11, ss.371 - 384, 2020. 10.20409/berj.2020.255
ISNAD ILTAS, YÜKSEL. "Farklı Risk Türleri ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Nedensellik Testleri". Business and Economics Research Journal 11/2 (2020), 371-384. https://doi.org/10.20409/berj.2020.255
Sayfa Oluşturulma Tarihi
30-04-2024 22:16

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları