CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER
Yıl: 2020 Cilt: Sayı: 151 Sayfa Aralığı: 1 - 27 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-05-2021
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER
Öz: 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanına,Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi adı altında, kanuna dayanma zorunluluğubulunmayan düzenleyici işlem yapma yetkisi tanınmıştır. Bu değişikliğinyapılması ve yürürlüğe girmesi sonrası Cumhurbaşkanlığı Kararnameleridoktrinde birçok çalışmaya konu edilmiştir. Söz konusu kararnamelerleilgili en çok tartışılan hususlardan biri Anayasa Mahkemesi denetimininnasıl yapılacağı konusu olmuştur. Anayasa Mahkemesi’nin Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerini denetlediği ilk üç gerekçeli kararı 12.05.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Bu kararlar “ilk” olmaları bakımından başlı başına önem taşımaktadırlar. İki aşamalı bir denetim düzeniöngören bu kararlar ayrıca mahfuz alanlar meselesi ile ilgili net bir cevapvermekte ve özellikle kanunla açıkça düzenlenmiş konularda Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi çıkarılamayacağı kuralının ne şekilde denetleneceğini belirlemektedirler. Bu çalışma, söz konusu üç kararın incelenmesiüzerine edinilen ilk izlenimleri paylaşmak amacıyla hazırlanmıştır.
Anahtar Kelime: JURIDICTIONAL REVIEW OF PRESIDENTIAL DECREESFIRST DECISIONS - FIRST IMPRESSIONS
Öz: In 2017, a constitutional amendment granted the president the authority to take regulatory acts under the name of Presidential Decree which is not necessarily based on the law. After this amendment and its entry in force, presidential decrees have been the subject of many doctrinal studies. One of the most intriguing issues about these decrees was how would the Constitutional Court conduct its review. The first three reasoned decisions of the Constitutional Court, which oversees presidential decrees, was published in the Official Gazette of 12.05.2020. These decisions are important in their own by being “first”. Establishing a two-stage judicial review, they also provide a clear answer on the issue of protected areas, and in particular, they determine how to control the rule that no presidential decree can be issued on matters clearly regulated by law. This study is prepared with the aim of sharing the first impressions gained upon the examination of these 3 decisions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akbulut Emre, Türk İdare Hukukunda Kanuni İdare İlkesi, Beta Basım Yayım, İstanbul, 2013.
- Arıkan Cengiz, Türk Anayasa Hukukunda Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 201.
- Atay Ender Ethem, İdare Hukuku, 6. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2018.
- Gözler Kemal, “Yorum İlkeleri”, in Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması, KHP ve TBB Ortak Yayını, Ankara, 2013, ss. 15-119.
- Gözler Kemal, Türk Anayasa Hukuku (Anayasa), 2. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa, 2018.
- Gözler Kemal, İdare Hukuku (İdare), C.I, C.II, 3. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa, 2019.
- Kalabalık Halil, İdare Hukuku Dersleri, C.II, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
- Karahanoğulları Onur, İdarenin Hukukla Kavranması Yasallık ve İdari İşlemler (işlem), Turhan Kitabevi, Ankara, 2011.
- Karahanoğulları Onur, İdari Yargı İdarenin Hukuka Zorlanması, Turhan Kitabevi, Ankara, 2019.
- Özbudun Ergun, Türk Anayasa Hukuku, 18. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2018.
- Sancakdar Oğuz, Us Eser, Turhan Kasapoğlu Mine, Önüt Lale Burcu, Seyhan Serkan, İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, 8. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
- Söyler Yasin, Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018.
- Tanör Bülent, Yüzbaşıoğlu Necmi, 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, 15. Bası, Beta Basım, İstanbul, 2015.
- Teziç Erdoğan, Anayasa Hukuku, 4. Bası, Beta Basım Yayım, İstanbul, 1997.
- Ulu Güher, İdari İşlemin Yetki Unsuru, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2012.
- Ulusoy Ali D., Yeni Türk İdare Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2019.
- Ardıçoğlu Artuk, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2017/3, ss.20-51.
- Atar Yavuz, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Rejimi ve Anayasallık Denetimi”, Anayasa Yargısı Dergisi, 2019-36/1, ss.241-259.
- Çağlar Bakır, “Anayasa Yargısında Yorum Problemi Karşılaştırmalı Analizin Katkıları”, Anayasa Yargısı Dergisi, 1985-2, ss. 163-195.
- Eren Abdurrahman, “Anayasa Mahkemesinin Kanun Hükmünde Kararnamelere İlişkin İçtihadı Doğrultusunda Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Değerlendirilmesi”, Anayasa Yargısı Dergisi, 2019-36/1, ss.1-72.
- Ergül Ozan, “Yeni Rejimin Kodları: Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, Güncel Hukuk, S.173, ss.30-32.
- İba Şeref, Söyler Yasin, “Yeni Hükümet Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Cumhurbaşkanı Kararının Nitelik Farkı ve Hukuki Sonuçları”, Anayasa Yargısı Dergisi, 2019-36/1, ss.195-223.
- Akıncı Müslüm, “Normatif Düzen Kalitesi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2012, C.3, S.1, ss. 187-212.
- Şirin Tolga, “İşlemeyen Sistemlerin Fonksiyonel Olmayan Yanıtı: Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt.7, S.14, ss.289-356.
- Ülgen Özen, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Niteliği ve Türleri”, GSÜHFD, 2018/1, ss. 3-39;
- Ülgen Adadağ Özen, “Kanun-Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi İlişkisinin Yargısal Denetimine Yönelik Sorunlar”, Anayasa Yargısı Dergisi, 2019-36/1, s. 261-277.
- Yıldırım Turan, “İdarenin Kanuniliği İlkesi Bağlamında Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Anayasal Sınırı”, Anayasa Yargısı Dergisi, 2019-36/1, ss.293-314.
- Sevgili Gençay Fatma Didem, “Kanun ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Karşılıklı Mahfuz Alanları”, Cumhurbaşkanının İşlemleri Hukuki Niteliği, Normlar Hiyerarşisindeki Yeri ve Denetimi, Kamu Hukukçuları Platformu, 18-19 Ekim 2019, İstanbul, http://www.kamuhukukculari.org/upload/dosyalar/Fatma_ Didem_Sevgili.pdf (erişim tarihi: 21.06.2020).
- Yılmaz Didem, Yayla Ahmet, “Olağan Dönem Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Türleri ve Bunların İdari İşlemlere İlişkin Uyuşmazlıklarda Perde Yasa Kuramı Çerçevesinde Değerlendirilmeleri”, Cumhurbaşkanının İşlemleri Hukuki Niteliği, Normlar Hiyerarşisindeki Yeri ve Denetimi, Kamu Hukukçuları Platformu, 18- 19 Ekim 2019, İstanbul http://www.kamuhukukculari.org/upload/dosyalar/ Didem_Ylmaz_Ahmet_Yayla.pdf. (erişim tarihi: 21.06.2020).
| APA | GENÇAY F (2020). CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. , 1 - 27. |
| Chicago | GENÇAY Fatma Didem SEVGİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. (2020): 1 - 27. |
| MLA | GENÇAY Fatma Didem SEVGİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. , 2020, ss.1 - 27. |
| AMA | GENÇAY F CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. . 2020; 1 - 27. |
| Vancouver | GENÇAY F CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. . 2020; 1 - 27. |
| IEEE | GENÇAY F "CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER." , ss.1 - 27, 2020. |
| ISNAD | GENÇAY, Fatma Didem SEVGİLİ. "CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER". (2020), 1-27. |
| APA | GENÇAY F (2020). CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (151), 1 - 27. |
| Chicago | GENÇAY Fatma Didem SEVGİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi , no.151 (2020): 1 - 27. |
| MLA | GENÇAY Fatma Didem SEVGİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol., no.151, 2020, ss.1 - 27. |
| AMA | GENÇAY F CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2020; (151): 1 - 27. |
| Vancouver | GENÇAY F CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2020; (151): 1 - 27. |
| IEEE | GENÇAY F "CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, , ss.1 - 27, 2020. |
| ISNAD | GENÇAY, Fatma Didem SEVGİLİ. "CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ: İLK KARARLAR - İLK İZLENİMLER". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151 (2020), 1-27. |
