ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI
Yıl: 2018 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 17 - 42 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-05-2021
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI
Öz: Araştırma 2016-2017 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde, Siirt il merkezindeki bir ortaokulda öğrenim gören 148 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, nitel araştırma desenlerinden “olgubilim deseni” kullanılmıştır. Örneklemin belirlenmesinde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Ölçüt olarak Türk, Arap, Kürt kökenli öğrencilerin öğrenim gördüğü bir okul seçilmiştir. Verilerin toplanmasında öğrencilerinin “millet” kavramına ilişkin algılarını belirlemek amacıyla, öğrencilere “Millet…a/e benzer. Çünkü …” ifadesinin yer aldığı bir form kullanılmıştır. Çalışmanın amacı, Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki farklı etnik grupların bulunduğu bir okulda öğrencilerin genel olarak millet kavramına ilişkin metaforik algılarının belirlenerek incelenmesidir. Öğrencilerden 118 metafor elde edilerek, metaforlar 8 kavramsal kategoriye ayrılmıştır. En yüksek frekansa sahip olan metaforlar, vatan (f=16) ve aile (f=14) olarak görülmektedir. Öğrencilerin “millet” kavramına çoğunluk olarak “vatan” kavramını cevap olarak vermesi olumlu olarak değerlendirilmektedir. Kategorilere bakıldığında öğrenciler tarafından en fazla birlik ve manevi birlik; en az ise kültür ve bağımsızlığın değerlendirildiği; milleti oluşturan ülkü unsuruna ise hemen hemen hiç değinilmediği görülmektedir. Farklı etnik unsura sahip olan öğrencilerin millet kavramına ilişkin yorumlamada kavram eksiklikleri olmasına rağmen, öğrencilerin millet kavramını etnik ayrım yapmaksızın oluşturdukları görülmektedir. 148(%100) öğrenciden 118(% 80)’i millet kavramı ile ilişkili olan ilgili forma yanıt vermiş olmasına rağmen, öğrencilerin 30’u yani %20’si ise forma hiç cevap vermemiştir. Yüzde 20 oranı yüksek bir oran olup, millet kavramını bu oranlar dâhilinde değerlendirilecek olunursa, çalışma grubundaki öğrencilerin millet kavramına yönelik kazanım yeterliliklerinin düşük olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime: MIDDLE SCHOOL STUDENTS’ METAPHORIC PERCEPTIONS REGARDING the CONCEPT of NATION
Öz: This study was conducted with 148 students who study in a middle school which is located in Siirt city center in spring semester of 2016-2017 academic year. phenomenological approach was used as research design in the study. For determining the sample, criterion sampling was used from non-random sampling methods. One middle school in Siirt, which houses Turkish, Arabic and Kurdish students, was selected as a setting for the study. In order to determine the perceptions of the students about the concept of "nation", students were asked to complete the following missing statement in a form: "Nation is like ...., because............". The aim of the study is to determine the metaphorical perceptions of the students on concept of nation in a school where different ethnic groups are represented in Siirt,Turkey. 118 metaphors were obtained from the students’ responses and these metaphors were divided into 8 conceptual categories. The most frequent metaphors given by the students were homeland (f = 16) and family (f = 14). It can be considered positively that majority of students produced homeland as metaphor for the concept of nation. Looking at the categories, the unity and the spiritual unity were the most frequently expressed metaphors, whereas culture and independence were the least expressed ones. Additionally, the social Ideal constituting the nation were hardly expressed by the students. By looking at these categories, it can be concluded that students with different ethnic background have a concept of nation despite the lack of interpretation about the concept thoroughly. As for the questionnaire, it was seen that 30 out of 148 students (20%) did not produce any metaphors on the form. 20 percent is actually a high ratio, therefore it can be argued that the students' acquisition of the concept of nation could be considered low.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akıncı, A. (2014). Milliyetçilik kuramları. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 131.
- Anderson, B. (1995). Hayali cemaatler milliyetçiliğin kökenleri ve yayılması. İskender Savaşır (Çev.). İstanbul: Metis.
- Ataş, Ç. (2017). İlköğretim 8. Sınıf T.C. İnkılâp Tarihi Ve Atatürkçülük Öğretmen Kılavuz Kitabı. Ankara: Korza.
- Aydın, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), s. 1293-1322.
- Ayın, F. (1998). Türkiye Cumhuriyeti’nin75. Yılı Özel Sayısı. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.19,42. Atatürk ve Milliyetçilik içinde s. 757- 756.
- Bilge, M. (2017). Verili olandan icat edilmişliğe millet ve milliyetçilik. International Journal Of Management Economics & Business / Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(2), 475-485. doi:10.17130/ijmeb.2017228695
- Bilgili, Ali. S. (2016). Sosyal bilgiler öğretim programı. Ali S. Bilgili (Ed.). Sosyal Bilgilerin Temelleri (s.35- 59). Ankara: Pegem.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
- CNN Library, (2018). “US Terrorist Attacks Fast Facts” 04.03.2018 tarihinde https://edition.cnn.com/2013/04/18/us/u-s-terrorist-attacks-fast-facts/index.html sitesinden indirilmiştir.
- Çatak, M. (2010). Dündar Taşer’in fikir hayatı. Ankara: Türk Ocakları.
- Çoşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin 'iklim' kavramıyla ilgili zihinsel imgeleri (metaforları). Turkish Studies, 5(3), s. 919- 940.
- Doğan O. (2010). Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi (2. Baskı). Ankara: Sözkesen.
- Eröz, M. (1987). Atatürk Milliyetçilik Doğu Anadolu. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
- Eraslan Çapan, B. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilere ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (12), s.140-154.
- Evirgen, Ö. F., Özkan, J., Öztürk, S., Özdural, Z. (2017). Ortaokul sosyal bilgiler 5. sınıf ders kitabı. İstanbul: Bilnet.
- Fidan, N. K. ve Ay, T. S. (2013). Öğretmen adaylarının “kültürel miras” kavramına ilişkin metaforları. Turkish Studies, 8 (12), s. 1135-1152.
- Gömleksiz, M. N ve Güner, Ü. (2016). Ortaokul öğrencilerinin vatan kavramına ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies, 11(2), s. 1409-1420.
- Hosbawn, E. J. (2010). 1780’den günümüze milletler ve milliyetçilik “program, mit, milliyetçilik”. Osman Akınhay (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
- Karaçanta, H. (2013). Üniversite öğrencilerinin milli değerlere yönelik metaforları. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), s.107-114.
- Karakaya, F. M., Midilli, A., Güven, N. G. (2017). İlköğretim sosyal bilgiler 6 ders kitabı. Ankara: Sevgi.
- Keskin, M. (1999). Atatürk’ün millet ve milliyetçilik anlayışı. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
- MEB (2017a). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. Ankara. 01.03.2018 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354 adresinden indirilmiştir.
- MEB (2017b). T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı (Ortaokul 8. Sınıf). Ankara. 01.03.2018 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=355 adresinden indirilmiştir.
- Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded source book. (2. Edition), London: Sage.
- Özkan, R. ve Taşkın, M. A. (2014). İlköğretim öğrencilerinin vatan olgusuna ilişkin algılarının belirlenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 7(17). s. 889-906.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 55, s. 459-496.
- Sadık, F. ve Sarı, M. (2012). Çocuk ve demokrasi: ilköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1), s. 48-62
- Sarınay, Y. (2004). Türk Mlliyetçiliğinin tarihi gelişimi ve Türk Ocakları (1912- 1931). İstanbul: Ötüken.
- Smith A. D. (1994). Milli kimlik, Bahadır Sina ŞENER (Çev.). İstanbul: İletişim.
- Smith, A. D. (2002). Küresel çağda milletler ve milliyetçilik, Derya Kömürcü (Çev.). İstanbul: Everest.
- Şan, M. K. ve Haşlak, İ. (2012). Asimilasyon ile çokkültürlülük arasında amerikan anaakımını yeniden düşünmek. Akademik İncelemeler Dergisi, 7(1), s. 29- 54.
- Şimşek, U. (2009). Milliyetçilikler ve milletin oluşumu üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), s. 81- 96.
- Türk Dil Kurumu (2017). 13.11.2017 tarihinde www.tdk.gov.tr. adresinden erişilmiştir.
- Turgut, Y. (2014). Verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması: nicel ve nitel. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (s.191-248) Ankara: Anı.
- Turan, R., Safran, M., Hayta, N., Şahin M., Çakmak, M. A., Dönmez, C. (2006). Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi. Ankara: Gazi.
- Ulusoy, K. ve Erkuş, B. (2015). Sosyal bilgiler dördüncü sınıf ders programındaki tarih konuları ile ilgili kavramlara ilişkin öğrenci algıları. Uluslarası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), s. 147- 158.
- Ülken, H. Z. (1946). Sosyoloji. İstanbul: Remzi.
- Ünal. F., Özdemir, H., Ünal, M. Evirgen, Ö. F., Dağ, Ö., Kutay, S. (2017). İlköğretim sosyal bilgiler 7 ders kitabı. Ankara: MEB.
- Yalçıner, R. (2014). Etnisite ve milliyetçilik: eleştirel bir değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 69(01), s. 189-215.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yıldırım, E. (2016). Millet ve milliyetçiliğe dair kavramlar ve sınıflandırmaların ötesinde: yeni bir model önerisi. International Journal Of Management Economics & Business Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(28), 123-141. doi:10.17130/ijmeb.20162819849
- Yanık, C. (2013). Etnisite, kimlik ve milliyetçilik kavramlarının sosyolojik analizi. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, (20), s. 225-237.
- Web-1. http://secondaryedu.ccs.k12.nc.us/files/2015/02/Social-Studies-Essential-Standards-Grade-8.pdf adresinden 04.03.2018 tarihinde erişilmiştir.
- Web-2.https://www.louisianabelieves.com/docs/default-source/academic-curriculum/standards---k-12-social-studies.pdf?sfvrsn=17 adresinden 04.03.2018 tarihinde erişilmiştir.
- Web-3. https://www.georgiastandards.org/Georgia-Standards/Documents/Social-Studies-6-8-Georgia-Standards.pdf adresinden 04.03.2018 tarihinde erişilmiştir.
APA | ÇATAK M, YILDIZ Ç (2018). ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. , 17 - 42. |
Chicago | ÇATAK Muzaffer,YILDIZ Çağlar ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. (2018): 17 - 42. |
MLA | ÇATAK Muzaffer,YILDIZ Çağlar ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. , 2018, ss.17 - 42. |
AMA | ÇATAK M,YILDIZ Ç ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. . 2018; 17 - 42. |
Vancouver | ÇATAK M,YILDIZ Ç ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. . 2018; 17 - 42. |
IEEE | ÇATAK M,YILDIZ Ç "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI." , ss.17 - 42, 2018. |
ISNAD | ÇATAK, Muzaffer - YILDIZ, Çağlar. "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI". (2018), 17-42. |
APA | ÇATAK M, YILDIZ Ç (2018). ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish History Education Journal, 7(1), 17 - 42. |
Chicago | ÇATAK Muzaffer,YILDIZ Çağlar ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish History Education Journal 7, no.1 (2018): 17 - 42. |
MLA | ÇATAK Muzaffer,YILDIZ Çağlar ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish History Education Journal, vol.7, no.1, 2018, ss.17 - 42. |
AMA | ÇATAK M,YILDIZ Ç ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish History Education Journal. 2018; 7(1): 17 - 42. |
Vancouver | ÇATAK M,YILDIZ Ç ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish History Education Journal. 2018; 7(1): 17 - 42. |
IEEE | ÇATAK M,YILDIZ Ç "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI." Turkish History Education Journal, 7, ss.17 - 42, 2018. |
ISNAD | ÇATAK, Muzaffer - YILDIZ, Çağlar. "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI". Turkish History Education Journal 7/1 (2018), 17-42. |