ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?

DAGDEVİREN, METİN; Çakıt, Erman; ADEM, AYLİN

ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?

Erman ÇAKIT, (Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)

Aylin ADEM, (, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)

Metin DAĞDEVİREN (Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü,Ankara, Türkiye)

Verimlilik Dergisi

8 0

Yıl: 2020 Cilt: Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 43 - 58 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 28-05-2021

ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?

Öz:

nsan, çalışma hayatında zihinsel veya fiziksel gücü ile var olmakta olup, sahip olduğu bu özellikleri kapasitesi ve sınırları çerçevesinde kullanarak çalışmaktadır. İçinde bulunulan dönemlerin özelliklerine göre bu yetenek ve kapasitelerin tanımları, sınırları ve kullanım oranları değişebilmektedir. Dördüncü Sanayi Devrimi (Endüstri 4.0) olarak isimlendirilen dijital gelişmelerin katkısı ile birlikte robotların fiziksel iş yükünün, yapay zekanın ise mental iş yükünün yerini alacağı çalışma ortamlarının, ergonomi ve insan faktörleri uygulamaları için yeni alanların önünü açtığı görülmektedir. Endüstri 4.0 ile yaygınlaşan otomasyon, fiziksel olarak zorlayıcı işlerde ergonomik iyileştirmeler yaparak çalışanların olası sağlık problemlerini minimize edecektir. Bunun sonucunda, emek yoğun işlerde çalışanların kapasitesi daha yüksek katma değerli işlerde değerlendirilebilir ve iş sağlığı ve güvenliğinin standartları yükseltilebilir. Diğer taraftan, artan otomasyon ile çalışanın mental iş yükü katlanarak artacak, insan-robot/makine/ bilgisayar arasında etkin ve verimli olmayan etkileşimler ortaya çıkacaktır. Bu sorunların elimine edilmesi ve mental iş yükünün doğru analiz edilebilmesi için ergonominin nörobilimle entegresi sonucu ortaya çıkan “Nöroergonomi” alanındaki uygulamalar, Endüstri 4.0 ile oluşabilecek olası tehditleri fırsatlara çevirebilir. Bu çalışmada, Endüstri 4.0’ın ergonomi uygulamaları açısından oluşturabileceği tehditler ve fırsatlar değerlendirilmiş olup, olası tehditlerin yeni fırsatlara dönüştürülmesi sürecinde nöroergonomi uygulamalarının önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Kelime:

IS INDUSTRY 4.0 THREAT OR OPPORTUNITY FOR ERGONOMICS?

Öz:

Human beings exist with mental and physical abilities in the work environmentand they continue to work by using these capabilities within their limitations.The definitions, limitations, and usage of these capabilities change accordingto the characteristics of the time. In work environments, with the help of thefourth industrial revolution (Industry 4.0), robots and artificial intelligencewill respectively replace physical and mental workloads. In these workenvironments, this replacement can highlight new applications in the domainof human factors/ergonomics. Increasing automation with Industry 4.0makes ergonomic improvements in physically difficult jobs that can reducethe possible health problems of workers. At the end, the capacity of workersto perform physically difficult jobs can be evaluated in high-value-addedmanufacturing and workplace health and safety standards can be enhanced.On the other hand, workers’ mental workloads will be increased exponentiallywith augmenting automation, which may result in inadequate human machine interactions. In Industry 4.0 applications, neuroergonomics, theapplication of neuroscience to ergonomics, can convert possible threats intoopportunities by performing mental workload analysis in the correct way.In this study, we aimed to assess the possible threats and opportunities ofIndustry 4.0 applications in the domain of ergonomics. We also highlightedthe importance of neuroergonomics applications in converting those possiblethreats into opportunities.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

y ADEM, A., ÇAKIT, E. ve DAĞDEVİREN, M., (2019), Nöroergonomi Çalışmalarına Yönelik Bir Literatür Araştırması, Ergonomi, 2 (2), 131-136.
y AHMAR, M., (2018), AI Can Play a Big Role in Smarter Decision Making, Erişim Adresi: http://www.cxotoday.com/story/ai-can-play-a-big-role-in-smarterdecision-making, 18.07.2018.
y BABALIK, F., (2016), Mühendisler İçin Ergonomi–İşbilim, Beşinci Baskı, Dora Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Bursa.
y BANGER, G., (2016), Endüstri 4.0 ve Akıllı İşletme, Ankara: Dorlion Yayınları.
y BAYSAL, İ., (2016), Endüstri 4.0, PWC Türkiye, Erişim Adresi: https://www.okul. pwc.com.tr/images/uploadfile/content/635863141496551266.pdf, 15.06.2016.
y BIYIKLI, Ö. ve AYDOĞAN, E. K., (2015), Nöroergonomi ve Temel Uygulama Alanları, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3 (3), 173-179.
y BRITO, M. F., RAMOS, A. L., CARNEIRO, P. & GONCALVES, M. A, (2019), Ergonomic Analysis in Lean Manufacturing and Industry 4.0 - A Systematic Review, In Lean Engineering for Global Development (pp. 95-127), Springer, Cham.
y BOZKURT, R., (2016), Endüstri 4.0 Aşaması Türkiye’de Yeni İşler Yaratmak İçin Büyük Fırsattır, Erişim Adresi: https://www.dunya.com/sirketler/039endustri40-asamasi-turkiyede-yeni-isler-yaratmak-icin-buyuk-haberi-319455, 21.09.2019.
y BULUT, E. ve AKÇACI, T., (2017), Endüstri 4.0 ve İnovasyon Göstergeleri Kapsamında Türkiye Analizi, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 4 (7), 55-77.
y BURDANOKU, (2018), Erişim Adresi: https://burdanoku.com/noroergonomiyiturkiyede-ilk-kez-sanayi-icin-uygulamis-olacak/ 21.09.2019.
y CAPUTO, F., GRECO, A., EGIDIO, D. A., NOTARO, I. & SPADA, S., (2017, July), A Preventive Ergonomic Approach Based on Virtual and Immersive Reality, In International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics (pp. 3-15), Springer, Cham.
y DAVUTOĞLU, N. A., AKGÜL, B. ve YILDIZ, E., (2017), İşletme Yönetiminde Sanayi 4.0 Kavramı İle Farkındalık Oluşturarak Etkin Bir Şekilde Değişimi Sağlamak, ASOS Journal-Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (52), 545-567.
y EBSO, (2016), Sanayi 4.0, Erişim Adresi: http://www.ebso.org.tr/ebsomedia/ documents/sanayi40_81017283.pdf, 15.08.2016.
y FERNÁNDEZ, F. B. & PÉREZ, M. Á. S., (2015), Analysis and Modeling of New and Emerging Occupational Risks in the Context of Advanced Manufacturing Processes, Procedia Engineering, 100, 1150-1159.
y GÁŠOVÁ, M., GAŠO, M. & ŠTEFÁNIK, A., (2017), Advanced Industrial Tools of Ergonomics Based on Industry 4.0 Concept, Procedia Engineering, 192, 219- 224.
y GIRAUDET, L., IMBERT, J. P., BÉRENGER, M., TREMBLAY, S. & CAUSSE, M., (2015), The Neuroergonomic Evaluation of Human Machine Interface Design in Air Traffic Control Using Behavioral and EEG/ERP Measures, Behavioural brain research, 294, 246-253.
y GORECKY, D., SCHMITT, M., LOSKYLL, M. & ZÜHLKE, D., (2014, July), HumanMachine-Interaction in the Industry 4.0 Era, In 2014 12th IEEE international conference on industrial informatics (INDIN), (pp. 289-294), IEEE.
y HASSABIS, D., (2016), Artificial Intelligence and the Future, 24-26th February, The Sheldonian Theatre, Oxford University, Oxford, UK.
y HERNANDEZ-VIVANCO, A., BERNARDO, M. & CRUZ-CÁZARES, C., (2018), Sustainable Innovation Through Management Systems Integration, Journal of cleaner production, 196, 1176-1187.
y HETU, S. N., GUPTA, S., VU, V. A. & TAN, G., (2018), A Simulation Framework for Crisis Management: Design and Use, Simulation Modelling Practice and Theory, 85, 15-32.
y KAGERMANN H., WAHLSTER W. & HELBIG J., (2013), Securing the Future of German Manufacturing Industry: Recommendations for Implementing the Strategic Initiative INDUSTRIE 4.0, Final report of the Industrie 4.0 working group, Berlin: Forschungsunionim Stifterverbandfürdie Deutsche Wirtschafte.
y KARAMİK, S. ve ŞEKER, U., (2015), İşletmelerde İş Güvenliğinin Verimlilik Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 3 (4), 575-584.
y KOSTI, M. V., GEORGIADIS, K., ADAMOS, D. A., LASKARIS, N., SPINELLIS, D. & ANGELIS, L., (2018), Towards an Affordable Brain Computer Interface for the Assessment of Programmers’ Mental Workload, International Journal of Human-Computer Studies, 115, 52-66.
y KRITIKOS, K. & MASSONET, P., (2016), An Integrated Meta-Model for Cloud Application Security Modelling, Procedia Computer Science, 97, 84-93.
y LIU, Y., SUBRAMANIAM, S. C. H., SOURINA, O., LIEW, S. H. P., KRISHNAN, G., KONOVESSIS, D. & ANG, H. E., (2017, September), EEG-Based Mental Workload and Stress Recognition of Crew Members in Maritime Virtual Simulator: A Case Study, In 2017 International Conference on Cyberworlds (CW), (pp. 64-71), IEEE.
y LU, Y., (2017), Industry 4.0: A Survey on Technologies, Applications and Open Research Issues, Journal of Industrial Information Integration, 6, 1-10.
y MACİT, İ., (2017), Kurumsal Kaynak Planlamasının Endüstri 4.0 Kazanımları: Bir Yapısal Çatı Modeli Önerisi, Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 3 (1), 50-60.
y MATTSSON, S., PARTINI, J. & FAST-BERGLUND, Å., (2016), Evaluating Four Devices That Present Operator Emotions in Real-Time, Procedia CIRP, 50, 524-528.
y MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI, (2017), Türkiye, Avrasya’nın Endüstri 4.0 Merkezi Olabilir, Erişim Adresi: http://www.mtso.org.tr/tr/haberler/turkiyeavrasya-nin-endustri-4-0-merkezi-olabilir , 20.09.2019.
y MRUGALSKA, B. & WYRWİCKA, M. K., (2017), Towards Lean Production in Industry 4.0, Procedia Engineering, 182, 466-473
y ÖZSOYLU, A. F., (2017), Endüstri 4.0, Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (1), 41-64.
y PALAZON, J. A., GOZALVEZ, J., MAESTRE, J. L. & GISBERT, J. R., (2013, October), Wireless Solutions for Improving Health and Safety Working Conditions in Industrial Environments, In 2013 IEEE 15th International Conference on e-Health Networking, Applications and Services (Healthcom 2013), (pp. 544- 548), IEEE.
y PARASURAMAN, R., (2003), Neuroergonomics: Research and Practice, Theoretical issues in ergonomics science, 4 (1-2), 5-20.
y PERCY, S., (2018), Artificial Intelligence: The Role of Evolution in DecisionMaking, Erişim Adresi: http://www.telegraph.co.uk/business/digital leaders/ horizons/artificialintelligence-role-of-evolution-in-decision-making, 18.07.2018.
y PODGORSKI, D., MAJCHRZYCKA, K., DĄBROWSKA, A., GRALEWICZ, G. & OKRASA, M., (2017), Towards a Conceptual Framework of OSH Risk Management in Smart Working Environments Based on Smart PPE, Ambient Intelligence and the Internet of Things Technologies, International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 23 (1), 1-20.
y QIN, J., LIU, Y. & GROSVENOR, R., (2016), A Categorical Framework of Manufacturing for Industry 4.0 and Beyond, Procedia Cirp, 52, 173-178.
y ROKETSAN DERGİSİ, (2018), Erişim Adresi: http://www.roketsan.com.tr/wpcontent/uploads/2018/03/RoketsanDergisi-12-Say%C4%B1-Ocak-2018.pdf, Erişim Tarihi: 21.09.2019.
y SCHUMACHER, A., EROL, S. & SIHN, W., (2016), A Maturity Model for Assessing Industry 4.0 Readiness and Maturity of Manufacturing Enterprises, Procedia Cirp, 52, 161-166.
y SIEMIENIUCH, C. E., SINCLAIR, M. A. & HENSHAW, M. D., (2015), Global Drivers, Sustainable Manufacturing and Systems Ergonomics, Applied ergonomics, 51, 104-119.
y TURKISH TIME DERGİSİ, (2015), Endüstri 4.0, Erişim Adresi: http://www. turkishtimedergi.com/genel/endustri-4-0/, 20.09.2019.
y YÜKSEKBİLGİLİ, Z. ve ÇEVİK, G. Z., (2018), Endüstri 4.0 Bağlamında Türkiye’nin Yerine İlişkin Güncel ve Gelecek Eksenli Bir Analiz, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA), 3(2), 422-436.
y WASCHNECK, B., ALTENMÜLLER, T., BAUERNHANSL, T. & KYEK, A., (2016), Production Scheduling in Complex Job Shops from an Industry 4.0 Perspective: A Review and Challenges in the Semiconductor Industry, In SAMI@ iKNOW (pp. 1-12). y WEE, D., KELLY, R., CATTEL, J. & BREUNIG, M., (2015), Industry 4.0-How to Navigate Digitization of the Manufacturing Sector, McKinsey & Company, 58.
y WITKOWSKI, K., (2017), Internet of Things, Big Data, Industry 4.0–Innovative Solutions in Logistics and Supply Chains Management, Procedia Engineering, 182, 763-769

APA	Çakıt E, ADEM A, DAGDEVİREN M (2020). ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. , 43 - 58.
Chicago	Çakıt Erman,ADEM AYLİN,DAGDEVİREN METİN ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. (2020): 43 - 58.
MLA	Çakıt Erman,ADEM AYLİN,DAGDEVİREN METİN ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. , 2020, ss.43 - 58.
AMA	Çakıt E,ADEM A,DAGDEVİREN M ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. . 2020; 43 - 58.
Vancouver	Çakıt E,ADEM A,DAGDEVİREN M ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. . 2020; 43 - 58.
IEEE	Çakıt E,ADEM A,DAGDEVİREN M "ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?." , ss.43 - 58, 2020.
ISNAD	Çakıt, Erman vd. "ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?". (2020), 43-58.

APA	Çakıt E, ADEM A, DAGDEVİREN M (2020). ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. Verimlilik Dergisi, (3), 43 - 58.
Chicago	Çakıt Erman,ADEM AYLİN,DAGDEVİREN METİN ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. Verimlilik Dergisi , no.3 (2020): 43 - 58.
MLA	Çakıt Erman,ADEM AYLİN,DAGDEVİREN METİN ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. Verimlilik Dergisi, vol., no.3, 2020, ss.43 - 58.
AMA	Çakıt E,ADEM A,DAGDEVİREN M ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. Verimlilik Dergisi. 2020; (3): 43 - 58.
Vancouver	Çakıt E,ADEM A,DAGDEVİREN M ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?. Verimlilik Dergisi. 2020; (3): 43 - 58.
IEEE	Çakıt E,ADEM A,DAGDEVİREN M "ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?." Verimlilik Dergisi, , ss.43 - 58, 2020.
ISNAD	Çakıt, Erman vd. "ENDÜSTRİ 4.0 ERGONOMİ İÇİN TEHDİT Mİ FIRSAT MI?". Verimlilik Dergisi 3 (2020), 43-58.