Yıl: 2021 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 415 - 437 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18039/ajesi.824040 İndeks Tarihi: 04-06-2021

Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki

Öz:
Bu araştırmanın amacı, 2018-2019 eğitim öğretim yılında, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesindeöğrenim gören Z kuşağı 1. Sınıf öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin ve dijitalokuryazarlıklarının belirlenmesi ve bu iki değişken arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu temel amacın yanı sıraöğretmen adaylarının cinsiyet, yaş ve bölümleri gibi kişisel özellikleri ile yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve dijitalokuryazarlıklarına ilişkin görüşleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olup olmadığı belirlenmiştir.Araştırma, ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın verileri “Yaşam Boyu Öğrenme EğilimleriÖlçeği” ve “Dijital Okuryazarlık Ölçeği” likert tipi veri toplama araçları ve kişisel bilgi formu aracılığıylatoplanmıştır. 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 397kişiden oluşan 1. sınıf öğretmen adayına ölçek uygulanmıştır. Araştırmanın nicel verileri SPSS 22.0’a aktarılarakçözümlenmiştir. Cinsiyet ve bölüm değişkeni kapsamında, araştırmaya katılım sağlayan öğretmen adaylarınınyaşam boyu öğrenme eğilimlerinde istatistikî olarak anlamlı bir fark olup olmadığına bakmak için T-Test ve tekyönlü ANOVA uygulanmıştır. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile dijital okuryazarlıklarıarasında anlamlı bir ilişki olup olmadığına bakmak için korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanınsonucunda, öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin ve dijital okuryazarlıklarının “yüksek”seviyede olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve alt boyutları ile cinsiyetve bölüm değişkenlerine göre farklılaşmaktadır. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve altboyutlarında sonuçlar hem cinsiyet hem bölüm değişkenine göre farklılık göstermektedir. Öğretmen adaylarınındijital okuryazarlık yeterlilikleri bölüm değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemesine karşın cinsiyetdeğişkenine göre anlamlı bir farklılık görülmektedir. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri iledijital okuryazarlıkları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır.
Anahtar Kelime:

Analysis of The Relationship Between The Lifelong Learning and Digital Literacy of Generation Z Teacher Candidates

Öz:
The purpose of this study is to determine the lifelong learning tendencies and digital literacy of Generation Z teacher candidates who study at Anadolu University, Faculty of Education and to reveal the relationship between these two variables. Besides this main purpose, it is also aimed to find out whether teachers’ lifelong learning tendencies and digital literacy are significantly different according to personal characteristics like gender and department. The study is designed in relational screening model. The data of the study were collected through Likert type data collection tools "Lifelong Learning Tendencies Scale" and "Digital Literacy Scale" and a personal information form. In the research, 397 first grade students who were studying in Anadolu University Faculty of Education in 2018-2019 academic year were surveyed. The quantitative data of the study were analyzed by transferring them to SPSS 22.0. Within the scope of the gender and department variable, T-Test and one-way ANOVA were applied to examine whether there was a statistically significant difference in the lifelong learning tendencies of pre-service teachers participating in the study. Correlation analysis was used to examine whether there is a significant relationship between pre-service teachers' lifelong learning tendencies and digital literacy. According to the study results, lifelong learning tendencies and the digital literacy skills of teacher candidates were determined as high. Teacher candidates’ lifelong learning tendencies and subdimensions differentiates according to the gender and department variables. Teacher candidates’ digital literacy differentiate according to the department and gender variable. Although teacher candidates’ digital literacy does not differentiate according to the department, it differentiates according to the gender variable. It is not found correlation between lifelong learning tendencies and digital literacy of teacher candidates.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaş, O. ve Özdemir, S.M. (2002). Avrupa Birliği’nde yaşam boyu öğrenme. Milli Eğitim Dergisi, 155-156. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/155- 156/akbas.htm adresinden 27.05.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Ala-Mutka, K., Punie, Y.,ve Redecker, C. (2008). Digital competence for lifelong learning. Institute for Prospective Technological Studies (IPTS), European Commission, Joint Research Centre. Technical Note: JRC, 48708, 271-282.
  • Altunışık, R. Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (6. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık
  • Akkoyunlu, B. (2002). Öğretmenlerin internet kullanımı ve bu konudaki öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22).
  • Alkali,E. and Amichai-Hamburger, Y. (2004). Experiments in digital literacy. CyberPsychology & Behavior, 7(4), 421-429. http://doi.org/10.1089/cpb.2004.7.421 adresinden 20.07.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Aviram, R. ve Alkalai, Y. (2006). Towards a theory of digital literacy: three scenarios for the next steps. European Journal of Open Distance E-Learning, 9(1). https://doi=10.1.1.643.8589&rep=rep1&type=pdf adresinden 20.05.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Bahadır, Z. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin yaşamın anlamı ile bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden 28.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Bundy, A. (2004). Australian and New Zealand information literacy framework. Principles, standards and practice, 2 http://www.libnet.sh.cn/upload/htmleditor/File/130620025617.pdf. adresinden 30.03.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Atıf İndeksi, 001-429.
  • Coolahan, J. (2002). Teacher education and the teaching career in an era of lifelong learning. OECD Education Working Papers, 2, http://dx.doi.org/10.1787/226408628504,(Erişim Tarihi: 29.05.2018)
  • Coşkun, Y. D. ve Demirel, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 108-120. https://dergipark.org.tr/en/pub/hunefd/issue/7794/102006 adresinden 30.03.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Demirel, M. and Akkoyunlu, B. (2017). Prospective Teachers' Lifelong Learning Tendencies and Information Literacy Self-Efficacy. Educational Research and Reviews, 12(6), 329-337. https://doi.org/10.5897/ERR2016.3119 adresinden 20.07.2018 tarihinde erişilmiştir
  • Field, J. and Leicester, M. (2002). Lifelong learning: Education across the lifespan. London: Routledge.
  • Gui, M. and Argentin, G. (2011). Digital skills of internet natives: Different forms of digital literacy in a random sample of northern Italian high school students. New media & society, 13(6), 963-980 https://doi.org/10.1177/1461444810389751 adresinden 20.07.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Kahraman. S. (2019). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile İngilizce dersine yönelik tutumları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden 28.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Kılıç, H. (2015). İlköğretim branş öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Denizli https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden 28.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Kozan, M. (2018). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ve siber zorbalığa ilişkin duyarlılıklarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden 28.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Levin, B. (2003). Approaches to equity in policy for lifelong learning. Education and Training Policy Division, OECD. Paris: OECD. http://www.oecd.org/education/school/38692676.pdf adresinden 15.04.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Longworth, N. (2003). Lifelong learning in action: Transforming education in the 21st century. London: Routledge.
  • Longworth, N. and Davies WK.(1996). Lifelong learning: newvision, new ımplications, new roles for people,organisations, nations and communities in the 21stcentury. London: Kogan Page
  • Jackson, S. (2003). Lifelong earning: Working-class women and lifelong learning. Gender and Education, 15(4), 365-376.https://doi.org/10.1080/09540250310001610571 adresinden 12.04.2018 tarihinde erişilmiştir
  • Jeffrey, L., Hegarty, B., Kelly, O., Penman, M., Coburn, D. ve McDonald, J. (2011). Developing digital information literacy in higher education: Obstacles and supports. Journal of Information Technology Education: Research, 10, 383-413. https://www.learntechlib.org/p/111528/. adresinden 07.06.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Miraja, B. A., Persada, S. F., Prasetyo, Y. T., Belgiawan, P. F., ve Redi, A. P. (2019). Applying protection motivation theory to understand generation z students ıntention to comply with educational software anti piracy law. International Journal of Emerging Technologies in Learning (iJET), 14(18), 39-52. https://www.learntechlib.org/p/217186/ adresinden 27.05.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Morrison, R. and Garcia, L. (2011). From embedded to integrated: digital information literacy and new teaching models for academic librarians. In ACRL National Conference 2011. https://digitalcommons.nl.edu/faculty_publications/6 adresinden 24.05.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Nunnally, J. C.&Bernstein, I. H. (1978). PsychometricTheory, New York, NY: McGrawHiIl. Sayavaranont, P. and Wannapiroon, P. (2017). Why generation z’digital literacy can be ımproved through digital storytelling?. Journal of Mass Communication Technology, 2(1). https://joctec.org/ adresinden 24.02.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Şenel, A. ve Gençoğlu, S. (2003). Küreselleşen dünyada teknoloji eğitimi: Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi 11, 12, 45-65 https://dergipark.org.tr/en/pub/esef/issue/30467/308211 adresinden 17.05.2019 tarihinde erişilmiştir
  • Óhidy, A. (2008). Lifelong learning: interpretations of an education policy in europe. (Çev: E. Györffy, C. KoberTomasek, M. Eickhoff ve K. Wedekamper). Germany: Springer Science & Business Media.
  • Özçiftçi, M. (2014). Sınıf öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile eğitim teknolojisi standartlarına yönelik özyeterliliklerinin ilişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). .https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden 28.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Özen, R., Öztürk, S. and Öztürk, F. (2016). Teachers’ use of social-media tools for their professional development. Journal of Human Sciences, 13(1), 7-21. https://www.jhumansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/3515 adresinden 17.05.2019 tarihinde erişilmiştir
  • Pianfetti, E. S. (2001). Focus on research: teachers and technology: digital literacy through professional development. Language Arts, 78(3), 255-262. https://www.jstor.org/stable/41483145 adresinden 17.05.2019 tarihinde erişilmiştir
  • Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Toomey, R., Chapman, J., Gaff, J., McGilp, J., Walsh, M., Warren, E. and Williams, I. (2005). Lifelong learning and the reform of the teaching practicum in Australia. Asia-Pacific journal of teacher education, 33(1), 23- 34. https://doi.org/10.1080/1359866052000341106 adresinden 16.06.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Tulgan, B. (2013). Meet Generation Z: The second generation within the giant" Millennial" cohort. Rainmaker Thinking, 125.http://grupespsichoterapija.lt/wp-content/uploads/2017/09/Gen-Z-Whitepaper.pdf adresinden 17.03.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Tunca, N., Alkın-Şahin, S. ve Aydın, Ö. (2015). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 11(2). https://doi.org/10.17860/efd.92694 adresinden 07.03.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Ünal, K. ve Akay, C. (2017). Öğretmenlik mesleği ve yaşam boyu öğrenme: öğretmen Adayları Penceresinden. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 821-838. https://doi.org/10.17860/mersinefd.339943 adresinden 17.03.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Üstündağ, M. T., Güneş, E. and Bahçıvan, E. (2017). Turkish adaptation of digital literacy scale and in-vestigating pre-service science teachers’ digital literacy. Journal of Education and Future (12), 19-29. https://hdl.handle.net/20.500.12513/1728 07.08.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Yaman, F. ve Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (4). https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/22597/241367 adresinden 07.03.2018 tarihinde erişilmiştir.
  • Yeşildal, M. (2018). Yetişkin bireylerde dijital okuryazarlık ve sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden 28.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Yorulmaz, B. A. (2019). Resim iş öğretmenliği programındaki öğrencilerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden 28.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
APA ÖZOĞLU C, Kaya E (2021). Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. , 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
Chicago ÖZOĞLU CEREN,Kaya Esra Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. (2021): 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
MLA ÖZOĞLU CEREN,Kaya Esra Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. , 2021, ss.415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
AMA ÖZOĞLU C,Kaya E Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. . 2021; 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
Vancouver ÖZOĞLU C,Kaya E Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. . 2021; 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
IEEE ÖZOĞLU C,Kaya E "Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki." , ss.415 - 437, 2021. 10.18039/ajesi.824040
ISNAD ÖZOĞLU, CEREN - Kaya, Esra. "Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki". (2021), 415-437. https://doi.org/10.18039/ajesi.824040
APA ÖZOĞLU C, Kaya E (2021). Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International , 11(1), 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
Chicago ÖZOĞLU CEREN,Kaya Esra Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International 11, no.1 (2021): 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
MLA ÖZOĞLU CEREN,Kaya Esra Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International , vol.11, no.1, 2021, ss.415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
AMA ÖZOĞLU C,Kaya E Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2021; 11(1): 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
Vancouver ÖZOĞLU C,Kaya E Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2021; 11(1): 415 - 437. 10.18039/ajesi.824040
IEEE ÖZOĞLU C,Kaya E "Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki." Anadolu Journal of Educational Sciences International , 11, ss.415 - 437, 2021. 10.18039/ajesi.824040
ISNAD ÖZOĞLU, CEREN - Kaya, Esra. "Z Kuşağı Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeleri ve Dijital Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki". Anadolu Journal of Educational Sciences International 11/1 (2021), 415-437. https://doi.org/10.18039/ajesi.824040