Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 10 Sayfa Aralığı: 269 - 295 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-06-2021

Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi

Öz:
Dağlık Cilicia Bölgesi’nin batı bölümünde yer alan Anemurium antikkentinde, günümüze kadar iyi korunmuş önemli Roma ve Erken BizansDönemi yapıları bulunmaktadır. Kentteki iyi korunmuş yapılardan biri deçalışma konumuzu oluşturan definelerin bulunduğu Nekropol Kilisesi’dir.Doğu-batı yönlü olan yapı, kentin kuzeyinde yer almakta olup nekropolissahası içerisine inşa edildiği için Nekropol Kilisesi olarak adlandırılmıştır.Nekropol Kilisesi 2019 yılı kazı çalışmalarında kilise içerisinde, ErkenBizans Dönemi’ne tarihlenen 41 bronz sikke toplu bir şekilde bulunmuştur.Sikkelerin tamamı Heraclius’a ait olup, MS 610-618 yılları arasında darpedilmişlerdir. Büyük çoğunluğu Constantinopolis darphanesinde basılmışsikkelerin içerisinde, Heraclius’un altı farklı sikke tipinden yalnızca, birincive ikinci tip sikkelerine ait örnekler bulunmaktadır. Sikkelerin bir diğerözelliği de sekizi dışında tamamının, çoğunluğu Focas sikkeleri olmak üzere,önceki imparatorlara ait sikkelerin üzerine tekrar darp edilmiş olmalarıdır.Heraclius Definesi sikkelerinin; hem Focas ve Heraclius arasındaki iktidarmücadelelerinin, hem de Dağlık Cilicia Bölgesi’ndeki, Sasani akınlarınınsikke buluntularına yansımasının güzel bir örneğini oluşturan, numismatikverilerden biri olduğu söylenebilir. Heraclius Definesi’ne ait sikkeler; kiliseiçerisinde ele geçirilen az sayıda sikke definelerinden biri olması ve yapıdakidiğer kalıntı ve buluntularla birlikte değerlendirildiğinde, kilisenin tahribatevresi hakkında da bilgiler sunması açısından oldukça önemli bir yeresahiptir.
Anahtar Kelime:

A Heraclius Hoard in Anemurium Necropolis Church

Öz:
In the ancient city of Anemurium, located in the western part of the Rough Cilicia Region, there are important Roman and early Byzantine structures that have been well preserved. One of the best preserved buildings in the city is the Necropolis Church, in which the hoard that is the subject of this study was found. Th e building, which extends from east to west, is located in the northern part of the city and was named the Necropolis Church owing to the fact that it is located in the Necropolis area. During the excavations conducted in the church in 2019, 41 bronze coins dating to the early Byzantine period were found collectively. All of the coins were found to be the coins of Heraclius and had been minted between AD 610-618. Th e coins, most of which had been minted in the Constantinople mint, consisted of only the type fi rst and type second coins out of the six diff erent types. Another feature of the coins was that all except eight had been overstruck on the coins of previous emperors, with the majority being on Focas coins. It can be said that the coins found in the Heraclius hoard are numismatic data that is a good example of the refl ection of both the power struggle between Focas and Heraclius and the eff ects of Sassanian attacks on the Rough Cilicia Region on the coins. Th e coins of the Heraclius hoard are extremely signifi cant in regards to the fact that they were among the few coin hoards obtained from inside the church and that when evaluated with the rest of the remains and fi ndings found within the structure they off er important information on the destruction phase of the church.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Bates 1968 Bates, G. E., “A Byzantine Hoard from Coelesyria,” American Numismatic Society, Museum Notes 14, 67–111.
  • Bell 1916 Bell, H. W., Sardis, Publications of the American Society fort the Excavation of Sardis, vol. XI, Coins, Part I, 1910-1914, Leiden.
  • Bridge - Whitting 1966 Bridge, R. N. -Whitting, P. D., “A Hoard of Early Heraclius Folles”, Numismatic Circular, vol. 74, 131-132.
  • BMC I Catalogue of the Imperial Byzantine Coins in the British Museum: vol. I, (Ed. W. Wroth), London 1908.
  • Demirel Gökalp 2009 Demirel Gökalp, Z., Yalvaç Müzesi Bizans Sikkeleri, Ankara.
  • Demirel Gökalp – Kılıç 2011 Demirel Gökalp, Z. - Kılıç, S., “Heraclius’un Follisleri: Bolu Arkeoloji Müzesi Örnekleri”, (Ed. A. C. Erel, B. İşler, N. Peker ve G. Sağır), Anadolu Kültürlerinde Süreklilik ve Değişim, Ankara, 251-264.
  • Demirel Gökalp 2014 Demirel Gökalp, Z., Malatya Arkeoloji Müzesi Bizans Sikkeleri Kataloğu, İstanbul.
  • Demirel Gökalp 2015 Demirel Gökalp, Z., “Byzantine Bronze Coins Found in Anatolia and Th eir Circulation”, (Ed. P. M. Militello, H. Öniz), Soma 2011 Proceedings of the 15th Symposium on Mediterranean Archaeology, held at the University of Catania 3-5 March 2011, vol. 2, Oxford, 849-855.
  • Demirel Gökalp 2017 Demirel Gökalp, Z., Kütahya Müzesi Bizans Sikkeleri, Ankara.
  • Diehl 2010 Diehl, C., Bizans İmparatorluğu Tarihi, (çev: A. G. Bozkurt), İstanbul.
  • Dignas – Winter 2007 Dignas, B. - Winter, E., Rome and Persia in Late Antiquity, Neighbours and Rivals, Cambridge.
  • DOC II/I Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, Volume II, Focas to Th eodosius III 602-717, Part 1, Focas and Heraclius (602-641), (Ed. A. R. Bellinger ve P. Grierson), Washington 1966.
  • Erten vd. 2012 Erten, E. – Özyıldırım, M. - Akçay, T., “Mersin Silifke Olba 2010 Kazısı”, 33. KST/2, 545-564.
  • Foss 1975 Foss, C., “Th e Persians in Asia Minor and the end of Antiquity”, Th e English Historical Review, CCCLVII, 721-747.
  • Foss 1979 Foss, C., Ephesus after Antiquity: A Late Antique, Byzantine and Turkish City, Cambridge.
  • Foss 1990 Foss, C., “Th e Persian Asia Minor and the end of Antiquity”, (Ed. C. Foss), History and Archaeology of Byzantine Asia Minor, Hampshire: Variorum, 721-747.
  • Grierson 1950 Grierson, P., “Th e Consular Coinage of “Heraclius” and Th e Revolt Against Focas of 608-610”, Th e Numismatic Chronicle and Journal of the Royal Numismatic Society, Sixth Series, vol. 10, No. 37/38, 71-93.
  • Grierson 1951 Grierson, P., “Th e Isaurian Coins of Heraclius”, Th e Numismatic Chronicle and Journal of the Royal Numismatic Society, Sixth Series, vol. 11, no. 41, 55- 67.
  • Grierson 1965 Grierson, P., “Two Byzantine Coin Hoards of the Seventh and Eighth Centuries at Dumbarton Oaks”, Dumbarton Oaks Papers, vol. 19, 209-228.
  • Grierson 1999 Grierson, P., Byzantine Coinage, Dumbarton Oaks Research Library and Collection, Washington 1999.
  • Harl 1996 Harl, K. W., Coinage in the Roman Economy, 300 B.C. to A. D. 700, London.
  • Harl 2002 Harl, K. W., Kazılarda Bulunan Sikkelerinin Tanımlanması İçin Rehber “Bizans” (MS 498-1282), (çev. B. Delikan), İstanbul.
  • Hendy 1985 Hendy, M. F., Studies in the Byzantine Monetary Economy c. 300-1450, Cambridge.
  • Hild - Hellenkemper 1990 Hild, F. - Hellenkemper, H., Kilikien und Isaurien, Tabula Imperii Byzantini 5, Wien.
  • Hill 1996 Hill, S., Th e Early Byzantine Churches of Cilicia and Isauria, USA.
  • Kaegi 2000 Kaegi, W. E., Bizans ve İlk İslam Fetihleri, (çev. M. Özay), İstanbul.
  • Kaegi 2003 Kaegi, W. E., Heraclius Emperor of Byzantium, Cambridge.
  • Leuthold 1952-53 Leuthold, E., “Monete Bizantine Rinvenute In Siria”, Rivista Italiana di Numismatica, 31-49.
  • Lieu - Greatrex 2005 Lieu, S. N. C., - Greatrex, G., Th e Roman Eastern Frontier and the Persian Wars, Part II AD 363-630, London.
  • Metcalf 1962 Metcal, D. M., “Th e Aegean Coastlands under Th reat: Some Coins and Coin Hoards from the Reign of Heraclius”, Th e Annual of the British School at Athens, vol. 57, 14-23.
  • Metcalf 1975 Metcal, W. E., “A Heraclian Hoard from Syria”, American Numismatic Society, Museum Notes 20, 109-137.
  • MIB III Moneta Imperii Byzantini, vol. III: von Heraclius bis Leo III (610-720), (Wolfgang Hahn), Wien 1981.
  • Mitchell 2016 Mitchell, S., Geç Roma İmparatorluğu Tarihi M.S. 284-641, (çev. T. Kaçar), Ankara.
  • Morrisson 2002 Morrisson, C., “Antik Sikkeler Bilimi Numismatik Genel Bir Bakış”, İstanbul.
  • Mosser 1935 Mosser, S. M., A Bibliography of Byzantine Coin Hoards, Th e American Numismatic Society, New York.
  • Ostrogorsky 2017 Ostrogorsky, G., Bizans Devlet Tarihi, (çev. F. Işıltan), Ankara.
  • Oyarçin 2010 Oyarçin, K., 2008 Yılı Kelenderis Agora Bazilikası Kazısında Bulunan Geç Antik Çağ (M.S. 3.- M.S. 7.) Sikkeleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi), Konya.
  • Oyarçin 2015 Oyarçin, K., “2008 Yılı Kelenderis Agora Bazilikası Kazısında Bulunan Geç Antik Çağ (M.S. 3.- M.S. 7. Yüzyıl) Sikkeleri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19/1, 239-264.
  • Öztürk 2002 Öztürk, İ., “Ekşiler Köyü (Tekeköy) Kurtarma Kazısı”, 12. Müze Çalışmaları ve Kurtarma Kazıları Sempozyumu, Ankara, 119-126.
  • Özyıldırım - Yeğin 2018 Özyıldırım M. - Yeğin, Y. Olba Manastırı Kuzey Kilisesi’nin Değerlendirilmesi, Seleucia VIII, Olba Kazısı Yayınları, 165-190.
  • Özyıldırım - Yeğin 2019 Özyıldırım M. - Yeğin, Y., “İmparator Zeno Dönemi’nde Cilicia ve Isauria’da Kilise İnşa Faaliyetleri”, (Ed. F. Baz), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, in: Tarihsel Süre İçerisinde Kent, sayı: XX, İstanbul, 264-279.
  • Pilhofer 2011 Pilhofer, P., “Anemurion”, Neues aus der Welt der frühen Christen, Beiträge zur Wissenschaft vom Alten und Neuen Testament 195, Stuttgart, 207-226.
  • Reinink - Stolte 2002 Reinink, G. J. – Stolte, B. H., Th e Reign of Heraclius (610-641) Crisis and Confrontation, Leuven.
  • Russell 1975 Russell, J., “Excavations at Anemurium (Eski Anamur) 1973, Türk Arkeoloji Dergisi, XXII-2, 121-139.
  • Russell 1976 Russell, J., “Anemurium – Eine römische Kleinstadt in Kleinasien”, Antike Welt, Vol. 7, No. 4, 2-20.
  • Russell 1977 Russell, J., “Excavations at Anemurium (Eski Anamur) – 1975”, Türk Arkeoloji Dergisi, XXIV-2, 133-145.
  • Russell 1979 Russell, J., “Excavations at Anemurium (1978)”, Echos Du Monde Classique, Classical News and Views, vol. XXIII, no 1, 1-8.
  • Russell 1980a Russell, J., “Excavations at Anemurium (Eski Anamur) 1976”, Türk Arkeoloji Dergisi, XXV-1, 263-290.
  • Russell 1980b Russell, J., “Th e Changing Face of a Roman City”, Archaeology, Vol. 33, No. 5, 31-40.
  • Russell 1983 Russell, J., “A Coin Hoard of Maurice Tiberius from Anemurium, Isaura”, American Numismatic Society, Museum Notes, vol. 28, 119-131.
  • Russell 1987 Russell, J., Th e Mosaic Inscriptions of Anemurium, Wien.
  • Russell 1988 Russell, J., “Conservation and Excavation at Anemurium (Eski Anamur) 1987, X. KST/2, Ankara, 261-270.
  • Russell 1989 Russell, J., “Christianity at Anemurium (Cilicia)”, In: Actes du XIe congrès international d’archéologie chrétienne. Lyon, Vienne, Grenoble, Genève, Aoste, 21-28 septembre 1986. Rome: École Française de Rome, 1989, 1621- 1637.
  • Russell 2001 Russell, J., “Th e Persian Invasions of Syria/Palestine and Asia Minor in the Reign of Heraclius: Archaeological, Numismatic and Epigraphic Evidence”, (Ed. E. Kountoura-Galake), Th e Dark Centuries of Byzantium (7th - 9th c.), Atina, 41-71.
  • Russell 2002 Russell, J., “Anemourion”, (Ed. A. E. Laiou), Th e Economic History of Byzantium, From the Seventh through the Fifteenth Century, Vol. 1, Washington, 221-228.
  • Sarıiz 2014 Sarıiz, E., Tiyatro Kazısı Sikke Buluntuları Işığında Olba Kenti Yerleşim Tarihi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi), Ankara.
  • Sear 2006 Sear, D. R., Byzantine Coins and Th eir Values, London.
  • Sebeos 1998 Sebeos, Th e Armenian History attributed to Sebeos, (çev. R. W. Th omson), Liverpool.
  • Tek 2015 Tek, T., “Side Sikke Buluntuları Işığında MS 622/3’de Pamphylia’ya “Olası” Bir Sasani Saldırısı”, CollAn 14, 123-136.
  • Tek vd. 2019 Tek, T. – Köker, H.– Sarıiz, E., “Stratonikeia 2008-2018 Yılı Kazılarında Bulunan Erken Bizans Sikkeleri”, (Ed. B. Söğüt), Stratonikeia Çalışmaları 4: Mimari, Heykel ve Küçük Buluntu Araştırmaları, İstanbul, 175-209.
  • Tekin - Ünlü 1998 Tekin, O. - Ünlü, Y., “Küstüllü Hoard of Byzantine Solidi”, Anatolia Antiqua VI, 279-285.
  • Tekin 1999a Tekin, O., “Monete Provenienti Dallo Scavo”, (Ed. E. Schneider, E. Bretschneider), Elaiussa Sebaste I Campagne di Scavo 1995-1997, Roma, 319-326.
  • Tekin 1999b Tekin, O., Bizans Sikkeleri, İstanbul.
  • Tekin 2000 Tekin, O., Eskiçağda Para (Antik Numismatiğe Giriş), İstanbul.
  • Tekin 2003 Tekin, O., “Cataloque of the Excavation Coins found in the Campaigns of 1998 and 1999”, Elaiussa Sebaste II, (Ed. E. E. Schneider), Roma, 541-556.
  • Tekocak 2017 Tekocak, M., “Anemurium Antik Kenti Kiliselerine Genel Bir Bakış”, VIII. Uluslararası Türk Sanatı, Tarihi ve Folkloru Kongresi/Sanat Etkinlikleri (04- 06 Mayıs 2017), Konya, 133-142.
  • Tekocak 2019 Tekocak, M., “Excavation and Restoration Studies at Anemurium in 2018”, ANMED 17, 212-221.
  • Tekocak vd. 2019 Tekocak, M. – Gündüz, R. – Aldemir, C., “Anemurium Odeonu Üzerine Yeni Bir Değerlendirme”, Cevat Başaran’a 60. Yaş Armağanı, Ankara, 521-547.
  • Ünal 2012a Ünal, C., Manisa Müzesi Bizans Sikkeleri, Manisa.
  • Ünal 2012b Ünal, C.,İzmir İli ve İlçeleri (Bergama, Efes, Ödemiş Müzeleri) Örnekleri ile I. Dönem Bizans Sikkeleri, 5 Yüzyıl Sonu 8 Yüzyıl Ortası, Manisa.
  • Ünal vd. 2017 Ünal, C. – Tatar, Ö. – Toy, M., Tunay Demran Koleksiyonu, İzmir.
  • Ünal 2018 Ünal, C., “Kadıkalesi/Anaia Hoard A: Seventeen Grave Finds Hyperpyra From Th e Reign of Nicaean Emperor Ioannes III Doukas Vatatzes (1221- 1254)”, Annali 64, 147-161.
APA OYARÇİN K, Mehmet T (2020). Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. , 269 - 295.
Chicago OYARÇİN Kasım,Mehmet TEKOCAK Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. (2020): 269 - 295.
MLA OYARÇİN Kasım,Mehmet TEKOCAK Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. , 2020, ss.269 - 295.
AMA OYARÇİN K,Mehmet T Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. . 2020; 269 - 295.
Vancouver OYARÇİN K,Mehmet T Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. . 2020; 269 - 295.
IEEE OYARÇİN K,Mehmet T "Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi." , ss.269 - 295, 2020.
ISNAD OYARÇİN, Kasım - Mehmet, TEKOCAK. "Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi". (2020), 269-295.
APA OYARÇİN K, Mehmet T (2020). Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. Seleucia (ad Calycadnum), 10(10), 269 - 295.
Chicago OYARÇİN Kasım,Mehmet TEKOCAK Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. Seleucia (ad Calycadnum) 10, no.10 (2020): 269 - 295.
MLA OYARÇİN Kasım,Mehmet TEKOCAK Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. Seleucia (ad Calycadnum), vol.10, no.10, 2020, ss.269 - 295.
AMA OYARÇİN K,Mehmet T Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. Seleucia (ad Calycadnum). 2020; 10(10): 269 - 295.
Vancouver OYARÇİN K,Mehmet T Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi. Seleucia (ad Calycadnum). 2020; 10(10): 269 - 295.
IEEE OYARÇİN K,Mehmet T "Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi." Seleucia (ad Calycadnum), 10, ss.269 - 295, 2020.
ISNAD OYARÇİN, Kasım - Mehmet, TEKOCAK. "Anemurium Nekropol Kilisesi Heraclius Definesi". Seleucia (ad Calycadnum) 10/10 (2020), 269-295.