Yıl: 2020 Cilt: 2020 Sayı: 52 Sayfa Aralığı: 69 - 94 Metin Dili: Türkçe DOI: https://doi.org/10.47998/ikad.788255 İndeks Tarihi: 09-06-2021

Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı

Öz:
Web 2.0 teknolojisi, bireysel yayıncılığa olanak sağlaması, etkileşim ve içerik yaratma gibi özellikleri mümkün kılmasıyla internet kullanımında dönüm noktası olmuştur. Ayrıca, gündelik yaşamda internet ve sosyal medya kullanımının ön plana çıkmasına katkı sağlamıştır. Öte yandan, internet ve sosyal medya kullanımına ilişkin gerçekleştirilen çalışmalar olumlu ve olumsuz olmak üzere iki kutuplu şekilde değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, internet ve sosyal medya kullanımı ile ilgili bütünsel bir değerlendirme yapılmış, yeni tip koronavirüs salgını dolayısıyla sosyal izolasyon ve gönüllü karantina uygulayan kişilerin internet ve sosyal medya kullanım alışkanlıklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Tematik analiz yönteminin temel alındığı çalışmada, 6 kadın ve 6 erkekle çevrimiçi yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, salgın döneminde değişen internet ve sosyal medya kullanım alışkanlıkları, sosyal izolasyon ve gönüllü karantina döneminde internet ve sosyal medya kullanım amaçları, sosyal izolasyon ve gönüllü karantina döneminde internet ve sosyal medyanın kazandırdıkları ve salgın döneminde dijital içerik takibi ve üretimi olmak üzere dört kategoride çözümlenmiştir. Pandemi sürecinde internet ve sosyal medya kullanım oranlarında artış olduğu belirlenmiştir. Bu durumun olumlu ve olumsuz sonuçları olduğu tespit edilmiştir. Olumlu açıdan bilgiye erişim, iletişim, gündem takibi, sanal kültürel faaliyetler ve uzaktan eğitim gibi durumlar ön plana çıkarken, olumsuz açıdan boş zamanın tamamının internet ve sosyal medyada geçirilmesi, eğlence içeriklerinin daha fazla ilgi çekmesi gibi noktalara işaret edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Internet and Social Media Use in the Period of Social Isolation and Voluntary Quarantine which comes to the Agenda Due to the New Coronavirus Outbreak

Öz:
Web 2.0 technology has become a turning point in internet usage by enablingindividual publishing, interaction and contente creation. In addition, it contributed to theprominence of internet and social media usage in daily life. On the other hand, studieson internet and social media use are considered as positive and negative. In this study, aholistic evaluation of internet and social media use was made, and it was aimed to evaluatethe internet and social media usage habits of people who put themselves into social isolationand voluntary quarantine due to the new type of coronavirüs epidemic. In the study which isbased on the Thematic analysis method, online semi-structured interviews were conductedwith 6 women and 6 men. The data obtained were analyzed in four categories: changinginternet and social media usage habits during the epidemic period, internet and social mediausage purposes during social isolation and quarantine period, social isolation and socialmedia during the period of social isolation and digital contente monitoring and productionduring the epidemic period. It was determined that there was an increase in the rate ofinternet and social media usage during the pandemic. It has been determined that thissituation has positive and negative consequences. On the positive side, situations such asAccess to information, communication, following the agenda, virtual cultural activities anddistance education came to the fore, while negative aspects such as spending all of the freetime on the internet and social media and entertainment contente becoming more attractive.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altay, D. (2005). “McLuhan” Kadife Karanlık 21. Yüzyıl İletişim Çağını Aydınlatan Kuramcılar (Haz: N.Rigel, G. Batuş, G. Yücedoğan ve B.Çoban). İstanbul: Su Yayınevi.
  • Baldini, M. (2000). İletişim Tarihi. G. Batuş (çev.). İstanbul: Avcıol Basım Yayın. Baudrillard, J. (2012). Tüketim Toplumu Söylenceleri / Yapıları. H. Deliceçaylı ve F. Keskin (çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Baudrillard, J. (2018). Simülakrlar ve Simülasyon. O. Adanır (çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • Binark, M. ve Bayraktutan, G. (2013). Ayın Karanlık Yüzü: Yeni Medya ve Etik. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Bourse, M. ve Yücel, H. (2012). İletişim Bilimlerinin Serüveni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Braun, V. and Clarke, V. (2006). Using Thematic Analysis in Psychology, Qualitative Research in Psychology, Sayı: 3, Cilt: 2, s.77-101.
  • Çakır, M. (2014). “Yeni Medyaya İlişkin Eleştirel Yaklaşımları ve Tespitleri ile Christian Fuchs” Yeni Medyaya Eleştirel Yaklaşımlar. (Ed: M. Çakır). İstanbul: Doğu Kitabevi.
  • Çakır, M. (2015). İnternette Gösteri ve Gözetim Eleştirel Bir Okuma. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Eldeniz, L. (2010). “İkinci Medya Çağında Etkileşimin Rolü ve Web 2.0” İkinci Medya Çağında İnternet. (Der: F. Aydoğan ve A. Akyüz). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım. 18-35.
  • Fereday, J. M. and Cochrane, E. (2006). Demonstrating Rigor Using Thematic Analysis: A Hybrid Approach of Inductive and Deductive Coding and Theme Development, International Journal of Qualitative Methods, Sayı: 5, Cilt: 1, s. 1-11.
  • Fuchs, C. (2017). “Google Kapitalizmi” (Çev: Ç. Çavuşoğlu). Yeni Medya Kuramcılarından Yeni Medya Kuramları. (Ed: F. Aydoğan). İstanbul: Der Yayınları. 71-85.
  • Güngör, N. (2018). İletişim Kuramlar ve Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi. Kalaman, S. (2019). Yeni Medya ve Dijital Gözetim: Türkiye’deki Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma. 26:2, Yönetim ve Ekonomi. 575- 594.
  • Kar, A. ve Güven. K, S, (2016). “Medya, Teknoloji, Şiddet ve Haz Sarmalı” Metin Çözümlemeleri. (Der: Y. ve N. Çokmak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Karataş, Ş. ve Binark, M. (2016). Yeni Medyada Yaratıcı Kültür: Troller ve Ürünleri ‘Caps’ler. 1:2. TRTakademi.
  • Lyons, A. and Rohleder, P. (2015). Qualitative Research in Clinical and Health Psychology, United Kingdom: Palgrave Macmillan.
  • Marks, D. F. and Yardley, L. (2004). Research Methods for Clinical and Health Psychology, London: Sage.
  • Mattelart, A. ve Mattelart, M. (2017). İletişim Kuramları Tarihi. M. Zıllıoğlu (çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • OECD (2001), “Understanding the Digital Divide”, OECD Digital Economy Papers, No. 49, OECD Publishing, Paris. http://dx.doi.org/10.1787/236405667766 (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • Özçetin, B. (2018). Kitle İletişim Kuramları Kavramlar, Okullar, Modeller. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Öztürk, L. (2005). Türkiye’de Dijital Eşitsizlik: TÜBİTAK- BİLTEN Anketleri Üzerine Bir Değerlendirme. 24. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 111-131.
  • Saldana, J. (2009). The Coding Manual for Qualitative Researchers, London: Sage. Stevenson, N. (2008). Medya Kültürleri Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. G. Orhon ve B. E. Aksoy (çev.). Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Taylor, S. J. and Bogdan, R. C. (1989) Introduction to Qualitative Research Methods: The Search for Meanings, New York: John Wiley & Sons.
  • Toffler, A. (2008). Üçüncü Dalga Bir Fütürist Ekonomi Analizi Klasiği. S. Yeniçeri (çev.). İstanbul: Koridor Yayıncılık.
  • Tokgöz, O. (2012). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Tokgöz, O. (2015). İletişim Kuramlarına Anlam Vermek Başlangıcından Günümüze Anglo- Amerikan İletişim Kuramı. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Uzun, R. (2013). “Teknoloji Merkezli Yaklaşımlar.” İletişim Kuramları. (Ed: E. Yüksel). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. 107- 132.
  • Yıldırım, O. (2019). Kültür Endüstrisi Olarak İnternetin Bireysel Özgürleşme ve Toplumsal Dayanışma Kavramları Çerçevesinde İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Morozov, E. (2011). “Facebook and Twitter are just places revolutionaries go”, https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/mar/07/facebook-twitter-revolutionaries-cyber-utopians (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • TDK Sözlüğü (2020). “Dezenformasyon.” https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 10.07. 2020).
  • TDK Sözlüğü (2020). “Karantina.” https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi:10. 07.2020).
  • Medyascope.tv (2020). “Koronavirüs Zaman Çizelgesi: Ne Zaman Ortaya Çıktı? Nasıl Yayıldı? Önemli Tarihler Nelerdi? https://medyascope.tv/2020/04/05/koronavirus-zaman-cizelgesi-ne-zaman-ortaya-cikti-nasil-yayildi-onemli-tarihler-nelerdi/, (Erişim Tarihi: 9.04.2020).
  • TRThaber.com (2020). “Türkiye’de İlk Koronavirüs Vakası Tespit Edildi.” https://www.trthaber.com/haber/gundem/turkiyede-ilk-koronavirus-vakasi-tespit-edildi-466216.html (Erişim Tarihi: 9.04.2020).
  • Onedio.com (2020) “Türkiye’nin Koronavirüsle Mücadelede Son Bir Haftada Aldığı Önlemler” https://onedio.com/haber/turkiye-nin-koronavirusle-mucadelede-son-1-haftada-aldigi-onlemler-900532 (Erişim tarihi: 9.04.2020).
  • Medicakpark.com (2020). “Kolera nedir?” https://www.medicalpark.com.tr/ kolera-nedir/hg 1850#:~:text=Do%C4%9Fal%20afetlerden%20etkilenen%20ve%20 sava%C5%9Fan,ad%C4%B1%20verilen%20bir%20zehir%20%C3%BCretir. (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • Bbc.com (2020). “İspanyol Gribi: 50 Milyon İnsanı Öldüren Salgın Bittiğinde Dünya Ne Haldeydi?” https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-52473039 (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • Ntv.com.tr (2020). “1968 Hong Kong Gribi ve Ardından H1N1” https://www.ntv. com.tr/saglik/1968-hong-kong-gribi-ve-ardindan-h1n1,Fh3E_Zja10eLHXXk8eRZRQ (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • https://www.medicalpark.com.tr/ebola-virusu-nedir-belirtileri-ve-tedavi-yontemleri-nelerdir/hg-1336 (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • Medicalpark.com (2020). “Ebola Virüsü Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?” https://www.medicalpark.com.tr/ebola-virusu-nedir-belirtileri-ve-tedavi-yontemleri-nelerdir/hg-1336 (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • Bilheal.Bilkent.edu.tr (2020). “Sars Nedir?” http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/ Ay2003/may03/sarsturk.htm (Erişim tarihi: 9.07.2020)
  • Medicalpark.com (2020). “Domuz Gribi Nedir? Domuz Gribi Belirtileri Nelerdir?” https://www.medicalpark.com.tr/domuz-gribi/hg-1966 (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • Euronews.com (2020). “Sağlık Bakanı Koca: Türkiye’de İk Koronavirüs Vakası Tespit Edildi.” https://tr.euronews.com/2020/03/10/sagl-k-bakan-koca-koronavirus-covid-19-salg-n-ile-ilgili-ac-klama-yap-yor (Erişim tarihi: 9.07.2020).
  • Hürriyet.com.tr (2020). “Sosyal İzolasyon Nedir? İzeole Etmek Ne Demek? https:// www.hurriyet.com.tr/galeri-sosyal-izolasyon-nedir-izole-etmek-ne-demek-41491437/2 (Erişim tarihi: 10.07.2020).
  • Bbc.com (2020). “Koronavirüs: Sosyal mesafe ve kendini izole etmek ne demek? https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-52012336 (Erişim tarihi: 10.07.2020).
  • Açıkerişim.Gelişim.edu.tr (2020). “Pandemi ve Psikolojik Etkileri.” http:// acikerisim.gelisim.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11363/2202/Pandemi%20ve%20 Psikolojik%20Etkileri.pdf?sequence=1&isAllowed=y, 2020) (Erişim tarihi: 10.07.2020).
  • Hürriyet.com (2020). “Koronavirüs Salgını İnternet Trafiğini Nasıl Etkiliyor? https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/koronavirus-salgini-internet-trafigini-nasiletkiliyor-41478132. (Erişim tarihi: 11.07.2020).
  • Habertürk.com (2020). “Koronavirüs İnterneti Nasıl Etkiledi? Türk Telekom Online Toplantı ile Son Durumu Paylaştı.” https://www.haberturk.com/turkiye-nininternet-kullanimi-koronavirus-ile-yuzde-50-artti-haberler-2623692-teknoloji (Erişim tarihi: 11.07.2020).
  • Made for Minds (2020). “Netflix’in Abone Sayısı 183 Milyona Çıktı.” https://www.dw.com/tr/netflixin-abone-say%C4%B1s%C4%B1-183-milyona- %C3%A7%C4%B1kt%C4%B1/a-53206573 (Erişim tarihi: 13.07.2020).
  • Webrazzi.com (2020). “Covid-19 Salgınında Ünlüler Sosyal Medya Üzerinden Ev Konserlerine ve Kitap Okuma Etkinliklerine Başladı.” https://webrazzi.com/2020/03/18/ covid-19-salgininda-unluler-sosyal-medya-uzerinden-ev-konserlerine-ve-kitap-okumaetkinliklerine-basladi/ (Erişim tarihi: 13.07.2020).
  • Trthaber.com (2020). “Evde İnternet Kullanımında Koronavirüs Artışı.” https://www. trthaber.com/haber/gundem/evde-internet-kullaniminda-koronavirus-artisi-468354.html (Erişim tarihi: 14.07.2020).
  • Wearesocial.com, (2020). https://wearesocial.com/digital-2020 (Erişim Tarihi: 10.07.2020).
APA Yıldırım O, İpek İ (2020). Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. , 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
Chicago Yıldırım Ozan,İpek İdil Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. (2020): 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
MLA Yıldırım Ozan,İpek İdil Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. , 2020, ss.69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
AMA Yıldırım O,İpek İ Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. . 2020; 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
Vancouver Yıldırım O,İpek İ Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. . 2020; 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
IEEE Yıldırım O,İpek İ "Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı." , ss.69 - 94, 2020. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
ISNAD Yıldırım, Ozan - İpek, İdil. "Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı". (2020), 69-94. https://doi.org/https://doi.org/10.47998/ikad.788255
APA Yıldırım O, İpek İ (2020). Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2020(52), 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
Chicago Yıldırım Ozan,İpek İdil Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 2020, no.52 (2020): 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
MLA Yıldırım Ozan,İpek İdil Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, vol.2020, no.52, 2020, ss.69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
AMA Yıldırım O,İpek İ Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 2020; 2020(52): 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
Vancouver Yıldırım O,İpek İ Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 2020; 2020(52): 69 - 94. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
IEEE Yıldırım O,İpek İ "Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı." İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2020, ss.69 - 94, 2020. https://doi.org/10.47998/ikad.788255
ISNAD Yıldırım, Ozan - İpek, İdil. "Yeni Koronavirüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen Sosyal İzolasyon veGönüllü Karantina Döneminde İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı". İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 2020/52 (2020), 69-94. https://doi.org/https://doi.org/10.47998/ikad.788255