Kriptosporidyum cinsi mikroorganizmalar, insan ve çeşitli hayvanların mukoza epitellerini infekte eden koksidya grubundan parazitlerdir. Günümüzde önemli enterik patojenler arasında yer alan bu protozoon, im-münitesi yeterli konakta, akut, kendiliğinden iyileşen ishallere neden olurken, immünitesi yetersiz konakta ha¬yatı tehdit eden, ciddi hastalıklara neden olabilmektedir. Bu çalışmayı, bölgemizde ishalle seyreden hastalıklar¬da Cryptosporidium parvum'un rolünü belirlemek amacıyla planladık. Dışkı örneklerinde kriptosporidyum ookistlerini saptamak üzere formalin etil asetat çöktürme tekniğinin ardından Kinyoun'un modifiye soğuk bo¬yama yöntemi kullanılmıştır. Bir grup örnekte Kinyoun'a ilaveten auramin-rodamin (AR) boyama yöntemi de karşılaştırmalı olarak çalışılmıştır. İshalli toplam 480 hastanın 12'sinin (%2.5) dışkı örneklerinde kriptosporid¬yum ookistleri saptanırken; bu oran 3 yaşın altındaki ishalli çocuklarda %9.5 (8/84), 4-16 yaş grubunda %3.5 (3/86), yetişkin yaş grubunda ise %0.3 (1/310) olarak bulunmuştur. İshalli yetişkin popülasyon ile 3 yaş altın¬daki çocuklarda saptanan oranlar karşılaştırıldığında her iki grup arasında istatistiki anlamlı fark saptanmıştır. (p<0.01 - th= 5.75, tt= 2.34). Buna karşın sağlıklı asemptomatik kişilerden oluşan iki tip kapalı popülasyona (askerler ve yuva çocukları) ait dışkı örneklerinde kriptosporidyum ookisti saptanmamıştır. Dışkı örneklerin¬de kriptosporidyum ookisti saptanan hastaların hiçbirinde başka bir parazite rastlanmazken; bu hastaların he¬men hepsi sonbahar ve ilkbahar aylarında başvurmuştur. Kriptosporidyum ookisti saptanan hastaların hemen hepsinde ishal süresi 7 günden fazla olarak saptanmış ve bu hastalara ait dışkı örneklerinin sadece ikisinde, mukus ve lökosit görülmüştür. İshalli 480 hastanın 347'sinin dışkı örnekleri hem Kinyoun hem de AR. boya¬ma yöntemleri ile incelenmiş olup, bunların 8'inde (%2.3), her iki boyama yöntemiyle de kriptosporidyum oo¬kistleri saptanmış ve böylece iki yöntem arasındaki uyum % 100 olarak bulunmuştur.