MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA

Günay, Fatih; KOSAN, LEVENT

MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA

Fatih GÜNAY, (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi,Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, Ağrı, Türkiye)

Levent KOŞAN (Mersin Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Mersin, Türkiye)

Muhasebe ve Vergi Uygulamaları

2 1

Yıl: 2020 Cilt: 13 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 667 - 707 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-06-2021

MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA

Öz:

Bu çalışmada, dünyada payları borsada işlem gören konaklama hizmetleri, eğlence hizmetleri ve yiyecek içecek hizmetleri alt sektörlerinde ve alt sektörlerin dâhil edildiği turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmeler örnekleminde maliyet yapışkanlığı davranışının pay getirisine etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Satışların maliyeti, satış ve genel yönetim giderleri ile toplam faaliyet giderleri maliyet yapışkanlığının ayrı ayrı incelendiği çalışma, 2008-2017 dönemi yıllık verilerini kapsamaktadır. Çalışmada analizler havuzlanmış en küçük kareler yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, maliyet yapışkanlığının pay getirisine etkisinin maliyet unsuru ve sektöre bağlı olarak farklılık gösterdiği bunun yanı sıra turist sayılarındaki değişimin eğlence hizmetleri sektörü dışında pay getirisinde etkili olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelime:

THE EFFECT OF COST STICKINESS ON STOCK RETURN: AN APPLICATION ON TOURISM SUB-SECTORS

Öz:

In this study, it is aimed to determine the effect of cost stickiness behaviour on the return on stock in the sample of the companies operating in the world, which are traded in the stock exchange, accommodation services, leisure and recreation services and food and beverage services sub-sectors and tourism sectors including sub-sectors. The stickiness of cost of sales, sales and general administrative expenses and total operating expenses are examined separately, and study covers the yearly data of 2008-2017 periods. In the study, analyses were performed by pooled least squares method. It was found that the effect of cost stickiness on the share return varies depending on the cost element and the sector, as well as the change in the number of tourists affected the stock return except leisure and recreation services sub-sector.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anderson, M. C., Banker, R. D. ve Janakiraman, S. N. (2003). Are selling, general, and administrative costs “Sticky”?, Journal of Accounting Research, 41(1). 47-63.
Anderson, M. ve Yu, J. Z. (2015). Customer satisfaction, cost behavior and future performance, SSRN Electronical Journal. Çevrimiçi: http://ssrn.com/abstract=2716189
Aydemir, O., Ögel, S. ve Demirtaş, G. (2012). Hisse senetleri fiyatlarının belirlenmesinde finansal oranların rolü, Yönetim ve Ekonomi, 19(2). 277-288.
Aydın, N., Başar, M. ve Coşkun, M. (2007). Finansal yönetim, (2. Bs.). Eskişehir: Genç Copy Center.
Ayrıçay, Y. ve Türk, V. E. (2014). Finansal oranlar ve firma değeri ilişkisi: BİST’de bir uygulama, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (64). 53-70.
Bahar, O. ve Kozak, M. (2006). Turizm ekonomisi. Ankara: Detay Yayıncılık.
Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data. (3. Edt.), England: John Wiley & Sons Ltd.
Banker, R. D. ve Byzalov, D. (2014). Asymmetric cost behavior, Journal of Management Accounting Research, 26(2). 43-79.
Banker, R. D., Byzalov, D. ve Plejn-Dujowich, J. M. (2014). Demand uncertainty and cost behavior, The Accounting Review. 89(3). 839-865.
Banker, R. D., Byzalov, D., Ciftci, M. ve Mashruwala, R. (2014). The moderating affect of prior sales changes on asymmetric cost behavior. Journal of Management Accounting Research, 26(2), 221-242.
Banker, R. D., Byzalov, D., Fang, S. ve Liang, Y. (2018). Cost management research, Journal of Management Research, 30(3). 187-209.
Banker, R. D., Chen, J. ve Park, H. U. (2014). Cost behavior models analysts and investors use, SSRN Electronic Journal. Çevrimiçi: http://ssrn.com/abstract=2482723
Barnett, V. ve Lewis, T. (1978). Outliers in statistical data, Great Britain: John Wiley and Sons.
Barrows, C. W. ve Naka, A. (1994). Use of macroeconomic variables to evaluate selected hospitality stock returns in the U.S., International Journal of Hospitality Management, 13(2), 119–128.
Berk, J., DeMarzo, P. ve Harford, J. (2012). Fundamentals of corporate finance, (6. Edt.). USA: Prentice Hall.
Biçen, Ö. F. ve Sezgin, H. (2017). Finansal oranların firma değeri üzerindeki etkileri: Borsa İstanbul bilişim sektörüne yönelik bir panel veri analizi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(3). 25-41.
Borde, S. F., Byrd, A. K., ve Atkinson, S. M. (1999). Stock price reaction to dividend increases in the hotel and restaurant sector, Journal of Hospitality & Tourism Research, 23(1), 40–52.
Brooks, C. (2007). Introductory econometrics for finance, (2. Edt.). Cambridge: Cambridge University Press.
Calleja, K., Steliaros, M. ve Thomas, D. C. (2006). A note on cost stickiness: Some international comparisons, Management Accounting Research, (17), 127-140.
Ceylan, A. ve Korkmaz, T. (2008). İşletmelerde finansal yönetim, (6. Bs.). Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım.
Chan, F. ve Lim, C. (2011). Tourism stock performance and macro factors, 19th International Congress on Modelling and Simulation, Perth, Australia, 12–16 December 2011.
Chang, C., ve Zeng, Y. Y. (2011). Impact of terrorism on hospitality stocks and the role of investor sentiment, Cornell Hospitality Quarterly, 52(2), 165–175.
Chen, J., Koh, Y. ve Lee, S. (2011). Does the market care about RevPAR? A case study of five large U.S. lodging chains, Journal of Hospitality & Tourism Research, 35(2), 258-273.
Chen, M.-H. (2010). The economy, tourism growth and corporate performance in the Taiwanese hotel industry, Tourism Management, (31), 665-675.
Chen, M.-H., Kim, W. G. ve Liao, C.-N. (2009). The impact of government weekend policy changes and foreign institutional holdings on weekly effect of tourism stock performance, Journal of Hospitality & Tourism Research,33(2), 139–160.
Ciftci, M. ve Salama, F. M. (2018). Stickiness in costs and voluntary disclosures: Evidence from management earnings forecasts, Journal of Management Accounting Research, 30(3), 211-234.
Copeland, T., Koller, T. ve Murrin, J. (2000). Valuation: measuring and managing the value of companies (3. Edt.). USA: McKinsey & Company Inc.
Coşar, Y. (2008). Otel işletmelerinde rekabet üstünlüğünü etkileyen faktörler: yöneticiler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1), 45-56.
Crosson, S. V. ve Needles, B. E. (2010). Managerial accounting (9. Edt.). USA: South-Western Cengage Learning.
Demir, E. Alıcı, Z. A. ve Lau, M. C. K. (2017). Macro explanatory factors of Turkish tourism companies’ stock returns, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(4), 370-380.
Demir, Y. (2001). Hisse senedi fiyatını etkileyen işletme düzeyindeki faktörler ve mali sektör üzerine İMKB’de bir uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 6(2), 109-130.
Dewally, M., Shao, Y., ve Singer, D. (2013). The liquidity crisis: evidence from the US hospitality industry. Tourism Economics, 19(3), 545–563.
Düzer, M. (2008). Finansal analizde kullanılan oranlar ve firma değeri ilişkisi, İMKB’de bir uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ecer, F. ve Günay, F. (2014). Borsa İstanbul’da işlem gören turizm şirketlerinin finansal performanslarının Gri İlişkisel Analiz yöntemiyle ölçülmesi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 35-48.
Gitman, L. J. (2009). Principles of managerial finance, (6. Edt.). USA: Prentice Hall.
Greene, W. H. (2012). Econometric analysis, (7. Edt.). USA: Pearson Education.
Guenther, T. W., Riehl, A. ve Rößler, R. (2014). Cost stickiness: State of the art of research and implications, Journal of Management Control, (24), 301-318.
Gujarati, D. N. (2004). Basic econometrics, (4. Edt.). New York: The McGraw-Hill Companies.
Gümüş, U. T., Şakar, Z., Akkın, G. ve Şahin, M. (2017). Finansal analizde kullanılan oranlar ve firma değer ilişkisi: Bist’de işlem gören çimento firmaları üzerine bir analiz, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(16). 1-24.
Günay, F. (2019). Maliyet yapışkanlığı davranışı ve pay getirisine etkisi: turizm alt sektörlerinde uluslararası bir karşılaştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güngör, B. ve Yerdelen Kaygın, C. (2015). Dinamik panel veri analizi ile hisse senedi fiyatını etkileyen faktörlerin belirlenmesi, KAÜ İİBF Dergisi, 6(9), 149-168.
Hansen, D. R., Mowen, M. M. ve Guan, L. (2007). Cost management: accounting & control, (6. Edt.). USA: South-Western Cengage Learning.
He, D. (S.)., Terayu, J. ve Shimizu, T. (2010). Sticky selling, general, and administrative cost behavior and its changes in Japan, Global Journal of Business Research, 4(4). 1-10.
Hoechle, D. (2007). Robust standard errors for panel regressions with cross–sectional dependence, The Stata Journal, 7(3). 281-312.
Hsu, L.-T. (J.), ve Jang, S. (S.). (2008). The determinant of the hospitality industry’s unsystematic risk: a comparison between hotel and restaurant firms, International Journal of Hospitality & Tourism Administration, 9(2), 105–127.
Ibrahim, A. E. A. (2018). Board characteristics and asymmetric cost behavior: evidence from Egypt, Accounting Research Journal, 31(2). 301-322.
Johnson, E. S. (2016). Do changes in the SG&A ratio provide different information about changes in future earnings, analyst forecast revisions, and stock returns under different circumstances?, Advances in Accounting, Incorporating Advances in International Accounting, (34). 90-98.
Karadeniz, E., Koşan, L. Günay, F. ve Dalak, S. (2018). Satış ve genel yönetim giderleri ile firma değeri arasındaki ilişkinin analizi: Avrupa borsalarında işlem gören turizm işletmelerinde bir araştırma, VII. Ulusal III. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, 20-21 Nisan 2018 İskenderun.
Kim, M., ve Kim, Y. (2014). Corporate social responsibility and shareholder value of restaurant firms, International Journal of Hospitality Management, (40), 120–129.
Kim, W. G. ve Ayoun, B. (2005). Ratio analysis for the hospitality industry: A cross sector comparison of financial trends in the lodging, restaurant,airline and amusement sectors, Journal of Hospitality Financial Management, 13(1). 1-33.
Korkmaz, T. ve Yaman, S. (2017). Çok kriterli karar verme yöntemleri ile ölçülen finansal performans ve pay getirileri arasındaki ilişki: BİST turizm firmaları üzerine panel eşbütünleşme ve panel nedensellik uygulaması, The First International Congress on Future of Tourism: Innovation, Entrepreneurship and Sustainability (Futourism 2017), 28-30 Eylül 2017. Mersin/Turkey
Küçüksavaş, N. (2006). Yönetim açısından maliyet muhasebesi, (2. Bs.). İstanbul: Kare Yayınları.
Kurtaran, A., Turan Kurtaran, A., Kurtaran Çelik, M. ve Temizer, Z. (2015). Finansal oranlar ile firma değeri ilişkisi: BIST’te bir uygulama, Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 4(8). 35-45.
Lee, S. K. ve Jang, S.C. (S.). (2012). The real estate risk of hospitality firms: examining stock-return sensitivity to property values, International Journal of Hospitality Management, 31(3), 695-702.
Mahdavinia, M. ve Zolfaghari, M. (2017). Effect of cost stickiness on stock price volatility as the role of accounting conservatism, Revista Publicando, 4(13-2). 1084-1098.
Muradoğlu, Y. G., ve Sivaprasad, S. (2014). The impact of leverage on stock returns in the hospitality sector: evidence from the UK, Tourism Analysis, 19(2), 161–171.
Noreen, E. ve Soderstrom, N. (1997). The accuracy of proportional cost models: Evidence from hospital service departments, Review of Accounting Studies, (2). 89-114.
Okka, O. (2009). Analitik finansal yönetim, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Ramsey, P. H. ve Ramsey, P. P. (2007). Optimal trimming and outlier elimination, Journal of Modern Applied Statistical Methods, 6(2). 355-360.
Reimer, K. (2019). Asymmetric cost behavior: Implications for the credit and financial risk of a firm, Germany: Springer Gabler.
Rogers, W. H. (1993). Regression standart errors in clustered samples, Stata Technical Bulletin, (13). 19-23.
Ross, S. A., Westerfield, R. W. ve Jaffe, J. F. (2002). Corporate finance, (6. edt.). USA: The McGraw-Hill Companies, Inc.
Ryu, S.L., Lee, S.-Y. ve Won, J. (2014). Operating cost behavior and efficiency: A preliminary analysis, Advanced Science and Technology Letters, (70). 28-31.
Savcı, M. (2018). Mali başarısızlıkta maliyet körlüğü etkisinin işlem maliyeti yaklaşımı ile değerlendirilmesi, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4), 26-38.
Sheel, A., ve Zhong, Y. (2005). Cash dividend announcements and abnormal returns in the lodging and restaurant sectors: an empirical examination, The Journal of Hospitality Financial Management, 13(1), 49–58.
Shim, J. ve Siegel, J. (1998). Schaum’s outline of theory and problems of managerial accounting, (2. Edt.). USA: The McGraw Hill.
Stenzel, C. ve Stenzel, J. (2003). From cost to performance management, New Jersey: John Wiley and Sons.
The Worldbank, (2019). Databank, Çevrimiçi: databank.worldbank.org
Uluyol, O. ve Türk, V. E. (2013). Finansal rasyoların firma değerine etkisi: Borsa İstanbul (BİST)’da bir uygulama, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, XV(II). 365-384.
Uy, A. O. O. (2016). Analyzing cost behavior of Philippine industrial firms, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 20(1). 103-113.
Van Horne, J. C. (2002). Financial management and policy, (12. Edt.). New Jersey: Prentice Hall.
Vanhove, N. (2005). The economics of tourism destinations. Oxford: Butterworth Heniemann Ltd.
Wilcox, R. R. (2010). Fundamentals of modern statistical methods (2. Edt.). New York: Springer Science+Business Media.
Williams, R. (2015). Multicollinearity, Çevrimiçi: https://www3.nd.edu/~rwilliam/stats2/l11.pdf
Wooldridge, J. M. (2002). Econometric analysis of cross section and panel data. London: The MIT Press. Cambridge Massachusetts.
World Tourism Organization, (2017). UNWTO tourism highlights, (2017Edt.). Çevrimiçi: https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284419029
Yaman, S., Korkmaz, T. ve Açıkgöz, E. (2017). Pay getirilerine etki eden finansal oranların panel veri analiz yöntemi ile tespiti: BİST gıda firmaları üzerine bir uygulama, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10(4). 187-204.
Yener, E. ve Karakuş, R. (2012). Sermaye yapısı ve firma değeri ilişkisinin farklı aktif büyüklüklerde karşılaştırmalı incelenmesi: İMKB100 firmaları üzerine bir uygulama, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2). 75-98.
Zopiatis, A., Savva, C. S., Lambertides, N., ve McAleer, M. (2018). Tourism stocks in times of crisis: an econometric investigation of unexpected nonmacroeconomic factors, Journal of Travel Research, 0(00), 1-21.

APA	Günay F, KOSAN L (2020). MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. , 667 - 707.
Chicago	Günay Fatih,KOSAN LEVENT MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. (2020): 667 - 707.
MLA	Günay Fatih,KOSAN LEVENT MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. , 2020, ss.667 - 707.
AMA	Günay F,KOSAN L MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. . 2020; 667 - 707.
Vancouver	Günay F,KOSAN L MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. . 2020; 667 - 707.
IEEE	Günay F,KOSAN L "MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA." , ss.667 - 707, 2020.
ISNAD	Günay, Fatih - KOSAN, LEVENT. "MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA". (2020), 667-707.

APA	Günay F, KOSAN L (2020). MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, 13(3), 667 - 707.
Chicago	Günay Fatih,KOSAN LEVENT MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları 13, no.3 (2020): 667 - 707.
MLA	Günay Fatih,KOSAN LEVENT MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, vol.13, no.3, 2020, ss.667 - 707.
AMA	Günay F,KOSAN L MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları. 2020; 13(3): 667 - 707.
Vancouver	Günay F,KOSAN L MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları. 2020; 13(3): 667 - 707.
IEEE	Günay F,KOSAN L "MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA." Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, 13, ss.667 - 707, 2020.
ISNAD	Günay, Fatih - KOSAN, LEVENT. "MALİYET YAPIŞKANLIĞININ PAY GETİRİSİNE ETKİSİ: TURİZM ALT SEKTÖRLERİNDE BİR UYGULAMA". Muhasebe ve Vergi Uygulamaları 13/3 (2020), 667-707.