Yıl: 2021 Cilt: 46 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 283 - 291 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17826/cumj.794585 İndeks Tarihi: 30-06-2021

COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi

Öz:
Amaç: Bu çalışma ile COVID-19 pandemisikısıtlamalarında Türk toplumundaki yetişkinlerin diyetdavranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeylerindekideğişimin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte tasarlanan bu çalışma, 9-18 Haziran 2020 tarihleri arasında Türkiye’nin farklıillerinde yaşayan 18 yaş ve üzerindeki herkese açık olarakyapılmıştır. Pandemi süreci tedbirleri nedeniyle verilerelektronik anketlerle toplanmıştır. Veri toplama araçlarınıdolduran 579 kişi araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.Araştırma verilerinin toplanmasında tanıtıcı bilgi formu,diyet davranışı formu, Uluslararası Fiziksel AktiviteAnketi- Kısa Formu ve Algılanan Stres Ölçeğinin dörtmaddelik formu kullanılmıştır.Bulgular: Katılımcıların, %69.7’sinin sevdiği gıdaları dahafazla tükettiği, %70.4’ünün yemeklerden sonra atıştırmasıklığının arttığı, %74.8’inin çay ve kahve, %65.1’ininçikolata ve tatlı gibi şekerli gıda, %68.9’unun un ve unlumamul ve %67.9’unun meyve tüketiminin arttığıbelirlenmiştir. Katılımcıların %54.1’inin, kadınların%56.3’ünün, erkeklerin ise %48.1’inin inaktif olduğubelirlenmiştir. Kadınların algılanan stres seviyesinin dahayüksek olduğu ve farkın anlamlı olduğu bulunmuştur .Sonuç: Kısıtlamalar süresince sevilen gıdaların daha fazlatüketildiği, çalışmaya katılanların yarısına yakının,kadınların ise yarısından fazlasının tüm günü kapalıortamda geçirdiği ve katılımcıların yarısından fazlasınıninaktif olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelime:

Effect of COVID-19 pandemic on adults’ dietary behaviors, physical activity and stress levels

Öz:
Purpose: The aim of this study was to investigate the change of restrictions applied in the COVID-19 pandemic in the diet behaviors, physical activities and stress levels of adults in Turkish population with this study. Materials and Methods: This study, designed as a crosssectional type, was conducted publicly with people who are 18 years old and over this age and living in different provinces of Turkey between 9-18 June 2020. Due to the measures of the pandemic process, the data were collected by electronic survey from 579. Participant Information Form, Dietary Behavior Form, International Physical Activity Questionnaire-Short Form and a four-item form of the Perceived Stress Scale were used to collect the research data. Results: Of the participants, 69.7% consumed their favorite foods more, 70.4% increased the frequency of snacking after meals, 74.8% increased tea and coffee consumption, 65.1% increased consumption of sugary foods such as chocolate and sweets, 68.9% increased flour and bakery products, and 67.9% increased the fruit consumption. 54.1% of the participants, 56.3% of the women and 48.1% of the men were inactive. Perceived stress level of women was higher and the difference was significant. Conclusion: During pandemics period, that the popular foods were consumed more, nearly half of the participants in the study and more than half of the women spent the whole day in a closed environment and more than half of the participants were inactive.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. TC Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Nedir? https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-yenikoronavirus-hastaligi-nedir.html (accessed sep 2020).
  • 2. World Health Organization. Coronavirus disease (COVID-19) pandemic. https://www.euro.who.int/en/health-topics/healthemergencies/coronavirus-covid-19/novelcoronavirus-2019-ncov (accessed sep 2020).
  • 3. Zhu N, Zhang D, Wang W, Li X, Yang, B, Song J et al. A novel coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. N Engl J Med. 2020;382:727-33.
  • 4. Hossain MM, Sultana A, Purohit N. Mental health outcomes of quarantine and isolation for infection prevention: A systematic umbrella review of the global evidence. Epidemiol Health. 2020;42:e2020038.
  • 5. Ammar A, Brach M, Trabelsi K, Chtourou H, Boukhris O, Masmoudi L. Effects of COVID-19 home confinement on eating behaviour and Physical
  • activity: results of the ECLB-COVID19 International Online Survey. Nutrients. 2020;12:1583.
  • 6. Hu Z, Lin X, Kaminga AC, Xu H. Impact of the COVID-19 epidemic on lifestyle behaviors and their association with subjective well-being among the general population in mainland china: cross-sectional study. J Med Internet Res. 2020;22:e21176.
  • 7. Antunes R, Frontini R, Amaro N, Salvador R, Matos R, Morouço P et al. Exploring lifestyle habits, physical activity, anxiety and basic psychological needs in a sample of portuguese adults during COVID-19. Int J Environ Res Public Health. 2020;17:4360.
  • 8. Hammami A, Harrabi B, Mohr M, Krustrup P. Physical activity and coronavirus disease 2019 (COVID-19): specific recommendations for homebased physical training. Managing Sport and Leisure. 2020;1-6.
  • 9. World Health Organization. Stay physically active during self-quarantine. https://www.euro.who.int/en/health-topics/healthemergencies/coronavirus-covid-19/technicalguidance/stay-physically-active-during-selfquarantine (accessed sep 2020).
  • 10. World Health Organization. Food and Nutrition during Self-Quarantine: What to Choose and How to Eat Healthy. https://www.euro.who.int/en/healthtopics/health-emergencies/coronavirus-covid19/technical-guidance/food-and-nutrition-tipsduring-self-quarantine (accessed sep 2020).
  • 11. Martinez-Ferran M, de la Guía-Galipienso F, SanchisGomar F, Pareja-Galeano H. Metabolic impacts of confinement during the COVID-19 pandemic due to modified diet and physical activity habits. Nutrients. 2020;12:1549.
  • 12. Todisco P, Donini LM. Eating disorders and obesity (ED&O) in the COVID-19 storm. Eat Weight Disord. 2020;1:1-4.
  • 13. Brooks SK, Webster RK, Smith LE, Woodland L, Wessely S, Greenberg N, et al. The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. Lancet. 2020;395:912–20.
  • 14. Salari N, Hosseinian-Far A, Jalali R, Vaisi-Raygani A, Rasoulpoor S, Mohammadi M. Prevalence of stress, anxiety, depression among the general population during the COVID-19 pandemic: a systematic review and meta-analysis. Global Health. 2020;16:1-11.
  • 15. Lippi G, Sanchis-Gomar F. An estimation of the worldwide epidemiologic burden of physical inactivity-related ischemic heart disease. Cardiovasc Drugs Ther. 2020;34:133-7.
  • 16. GBD 2015 Risk Factors Collaborators. Global, regional, and national comparative risk assessment of 79 behavioural, environmental and occupational, and metabolic risks or clusters of risks, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. Lancet. 2016; 388:1659-724.
  • 17. World Health Organization. Noncommunicable diseases country profiles 2018. https://www.who.int/nmh/publications/ncdprofiles -2018/en/ (accessed sep 2020).
  • 18. Mattioli AV, Nasi M, Cocchi C, Farinetti A. COVID 19 outbreak: impact of the quarantine-induced stress on cardiovascular disease risk burden. Future Cardiol. 2020; doi: 10.2217/fca-2020-0055.
  • 19. Zhang J, Lu H, Zeng H, Zhang S, Du Q, Jiang T, et al. The differential psychological distress of populations affected by the COVID-19 pandemic. Brain Behav Immun. 2020;87:49–50.
  • 20. Di Renzo L, Gualtieri P, Cinelli G, Bigioni G, Soldati L, Attinà A et al. Psychological aspects and eating habits during COVID-19 home confinement: Results of EHLC-COVID-19 Italian Online Survey. Nutrients. 2020;12:2152.
  • 21. Craig CL, Marshall AL, Sjöström M, Bauman AE, Booth ML, Ainsworth BE et al. International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc. 2003;35:1381-95.
  • 22. Öztürk M. Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin geçerliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. [Bilim uzmanlığı tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, 2005.
  • 23. Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. J Health Soc Behav. 1983;24:385‐96.
  • 24. Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç. Algılanan Stres Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: güvenirlik ve geçerlik analizi. Yeni Symposium. 2013;51:132‐40.
  • 25. TC Sağlık Bakanlığı. Türkiye Bulaşıcı olmayan hastalıklar çok paydaşlı eylem planı, 2017-2025. Ankara, Sağlık Bakanlığı, 2017. .
  • 26. Biswas A, Oh PI, Faulkner GE, Bajaj RR, Silver MA, Mitchell MS et al. Sedentary time and its association with risk for disease incidence, mortality, and hospitalization in adults a systematic review and metaanalysis. Ann. Intern. Med. 2015;162:123–32.
  • 27. Braden A, Musher-eizenman D, Watford T, Emley E. Eating when depressed, anxious, bored, or happy: Are emotional eating types associated with unique psychological and physical health correlates? Appetite. 2018;125:410–7.
  • 28. İnalkaç S, Arslantaş H. Duygusal yeme. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi. 2018;27:70-82.
  • 29. Serin Y, Şanlıer N. Duygusal yeme, besin alımını etkileyen faktörler ve temel hemşirelik yaklaşımları. J Psychiatric Nurs. 2018;9:135-46.
  • 30. Xiang YT, Yang Y, Li W, Zhang L, Zhang Q, Cheung T, et al. Timely mental health care for the 2019 novel coronavirus outbreak is urgently needed. Lancet Psychiatry. 2020;7:228–9.
  • 31. World Health Organization (WHO) Gender and women’s mental health: Gender disparities and mental health: The Facts 2020. Available online: https://www.who.int/mental_health/prevention/ge nderwomen/en/ (accessed oct 2020)
APA ERDOĞAN YÜCE G, Muz G (2021). COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. , 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
Chicago ERDOĞAN YÜCE GÜLYETER,Muz Gamze COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. (2021): 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
MLA ERDOĞAN YÜCE GÜLYETER,Muz Gamze COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. , 2021, ss.283 - 291. 10.17826/cumj.794585
AMA ERDOĞAN YÜCE G,Muz G COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. . 2021; 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
Vancouver ERDOĞAN YÜCE G,Muz G COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. . 2021; 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
IEEE ERDOĞAN YÜCE G,Muz G "COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi." , ss.283 - 291, 2021. 10.17826/cumj.794585
ISNAD ERDOĞAN YÜCE, GÜLYETER - Muz, Gamze. "COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi". (2021), 283-291. https://doi.org/10.17826/cumj.794585
APA ERDOĞAN YÜCE G, Muz G (2021). COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. Cukurova Medical Journal, 46(1), 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
Chicago ERDOĞAN YÜCE GÜLYETER,Muz Gamze COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. Cukurova Medical Journal 46, no.1 (2021): 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
MLA ERDOĞAN YÜCE GÜLYETER,Muz Gamze COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. Cukurova Medical Journal, vol.46, no.1, 2021, ss.283 - 291. 10.17826/cumj.794585
AMA ERDOĞAN YÜCE G,Muz G COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. Cukurova Medical Journal. 2021; 46(1): 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
Vancouver ERDOĞAN YÜCE G,Muz G COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. Cukurova Medical Journal. 2021; 46(1): 283 - 291. 10.17826/cumj.794585
IEEE ERDOĞAN YÜCE G,Muz G "COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi." Cukurova Medical Journal, 46, ss.283 - 291, 2021. 10.17826/cumj.794585
ISNAD ERDOĞAN YÜCE, GÜLYETER - Muz, Gamze. "COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi". Cukurova Medical Journal 46/1 (2021), 283-291. https://doi.org/10.17826/cumj.794585