MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI

Yıl: 2021 Cilt: 50 Sayı: 230 Sayfa Aralığı: 581 - 604 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37669/milliegitim.691631 İndeks Tarihi: 06-08-2021

MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI

Öz:
Mağdurlar, maruz kaldıkları bir takım kalıp-yargısal algılar ve ön yargılar nedeniyle dışlanma riskiyle karşı karşıyadırlar ve bu durum onların haklarının ihlal edilmesinde önemli bir etkendir. Çünkü gerekli yaklaşım ve müdahaleler yapılmadığında ya da yanlış yapıldığında mağdurlarda ikincil mağduriyetlere sebep olunabilmektedir. Bu amaçla alanda çalışan ve çalışma potansiyeli olanprofesyoneller için mağdurlara yönelik ön yargı, kalıp-yargı ve farkındalık düzeyini ölçen MAFÖ geliştirilmiş, bu ölçeğin geçerliği ve güvenirliği test edilmişve bu ölçek uygulanmıştır (n=270). Mağdurlara yönelik algı ve farkındalıklarıbelirleyen iki önemli etkenden ilki cinsiyet diğeri ise mağdurlara yönelik ders,seminer vs. bir etkinliğe katılmış olmaktır. Kadınlar erkeklere göre daha olumlualgılara ve daha yüksek farkındalığa sahiptir. Mağdurlara yönelik ders almak yada seminere vs. katılmak, farkındalığı arttırmakta, farkındalığı artan öğrencilerinise ön yargılı algıları azalmaktadır. Ancak farkındalık artarken, kalıp-yargısal algılarda artış olduğu görülmüştür. Kalıp-yargısal algılarda sadece cinsiyete görefarklılaşma vardır ve erkekler kadınlara göre daha fazla kalıp-yargısal algılarasahiptir. Farkındalık düzeylerine bakıldığında ise kadınların erkeklere göre mağdurlara yönelik farkındalık düzeyleri daha yüksek bulunmuştur. Bu bağlamdamağdurlara yönelik birtakım etkinliklerin özellikle mağdurla çalışma potansiyeliolan sosyal hizmet, psikoloji, sosyoloji, eğitim bilimleri vs. gibi alanlarda arttırılması gerekmektedir.
Anahtar Kelime:

DEVELOPING PERCEPTION AND AWARENESS TOWARD VICTIMS SCALE (PAVS) AND CONDUCTING ON UNDERGRADUATES WHO ARE ABLE TO WORK WITH VICTIMS

Öz:
Victims experience the risk of exclusion due to a number of stereotypical perceptions and prejudices they are exposed to, which is an important factor in violating their rights. Because, when necessary approaches and interventions are not made or wrongly done, secondary victimization can be caused in victims. For this purpose, the PAVS, which measures the level of prejudice, mold-judgment and awareness of victims for professionals working in the field and potentially working, has been developed, its validity and reliability has been tested and applied (n = 270). As a result, two important factors that determine perceptions and awareness of victims are gender and lessons, seminars etc. for victims. attending an event. Women have more positive perceptions and higher awareness than men. Taking lessons for victims or seminars etc. participation increases awareness and students' increased awareness decreases their prejudiced perception. However, while awareness increased, it was observed that there was an increase in stereotypical perceptions. There is only a gender difference in stereotypical perceptions, and men have more stereotypical perceptions than women. Considering the level of awareness, it was found that the awareness levels of women towards victims were higher than men. Some activities for victims should be increased, especially in areas such as educational sciences, social work, psychology, sociology etc. that have the potential to work with victims.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKIN-BAYRAMLIK, Hacer ve ULUĞ, Feyzi (2019). “Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri Ile Damgalama Davranışları Arasındaki Ilişkinin Incelenmesi”, Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, Kış 6, ss. 4-17.
  • ASICI, Esra ve KARACA, Rengin (2018). “Tepki Stratejileri Ölçeği’nin (TSÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”, İnsan Bilimleri Dergisi, Yaz 15, ss.1608- 1622.
  • BATES, Elizabeth, KAYE, Linda, PENNINGTON, Charlotte ve HAMLIN, Iain (2019). “What About The Male Victims? Exploring The Impact Of Gender Stereotyping On Implicit Attitudes And Behavioural Intentions Associated With Intimate Partner Violence”. Sex Roles, Kış 81, ss. 1-15.
  • BIRDOĞAN, Sevilay ve BERKSUN, Oğuz (2002). “Tıp Fakültesi 1. Sınıf Ve 6. Sınıf Öğrencilerinde Psikiyatrik Hastaya Yönelik Tutumlar”, Kriz, Bahar 10, ss.1-7.
  • BONGIORNO, Renata, MCKIMMIE, Blake ve MASSER, Barbara (2016). “The Selective Use Of Rape-Victim Stereotypes To Protect Culturally Similar Perpetrators”. Psychology of Women Quarterly, Sonbahar 43, ss. 398-413.
  • BROWN, Rupert (2007). Prejudice: It’s Social Psychology. WileyBlackwell, Malden.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Şener (2002). Handbook of Data Analysis for Social Sciences, Pegem Yayınları, Ankara.
  • CAMPBELL, Rebecca ve JOHNSON, Camille (1997). “Police Officers’ Perceptions Of Rape: Is There Consistency Between State Law And Individual Beliefs?”, Journal of Interpersonal Violence, Bahar 12, ss.255–274.
  • CATELLANI, Patrizia, ALBERICI, Augusta ve MILESI, Patrizia (2004). “Counterfactual Thinking And Stereotypes: The Nonconformity Effect”. European Journal of Social Psychology, Kış 34, ss. 421-436.
  • ÇAM, Olcay ve ARABACI, Leyla (2014). “Bölge Psikiyatri Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Ruhsal Hastalıklara Yönelik Inançları Ve Etkileyen Faktörler”, Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Science, Kış 6, ss.13-25.
  • ÇAM, Olcay ve BILGE, Ayşe (2007). “Ruh Hastaliğina Yönelik Inanç Ve Tutumlar”. Anadolu Psikiyatri Dergisi, Yaz 8, ss.215- 223.
  • ERDOĞAN, Mehtap ve VATANDAŞ, Celalettin (2020). “Individual and Social Exclusion Practice: Prejudice and Discrimination”. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, Kış 3, ss. 474-485.
  • ERKUŞ, Adnan (2014). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme-I: Temel Kavramlar ve İşlemler, Pegem Yayınları, Ankara.
  • FIELD, Andy (2000). Discovering Statistics using SPSS for Windows, Sage Publications, London.
  • GEORGE,William ve MARTINEZ, Lorraine (2002). “Victim Blaming In Rape: Effects Of Victim And Perpetrator Race, Type Of Rape, And Participant Racism”, Psychology of Women Quarterly, Kış 26, ss.110-119.
  • GÖNÜLTAŞ, Burak Miraç, ÖZTÜRK, Meral, ZEYREK-RIOS, Emek Yüce, KANAK, Mehmet ve DEMIR, Ecem (2019). “Perceptions Toward Criminals Scale: The Reliability And Validity Analyses”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, Yaz 20, ss. 41-47.
  • HAIR, Joseph, ANDERSON, Rolph, TAHTAM, Ronald ve BLACK, William (1998). Multivariate Data Analysis, Prentice Hall International, USA.
  • HOGG, Michael ve VAUGHAN, Graham (2007). Sosyal Psikoloji. (Çev: İ. Yıldız ve A. Gelmez), Ütopya Yayınevi, Ankara.
  • İLHAN, Mustafa ve ÇETIN, Bayram (2016). “LISREL ve AMOS Programları Kullanılarak Gerçekleştirilen Yapısal Eşitlik Modeli [YEM] Analizlerine İlişkin Sonuçların Karşılaştırılması”, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, Bahar 5, ss.26–42.
  • JIMENEZ, Jorge ve ABREU, Jose (2003). “Race And Sex Effects On Attitudinal Perceptions Of Acquaintance Rape”, Journal of Counseling Psychology, Bahar 50, ss. 252-256.
  • KARASAR, Niyazi (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel, Ankara. LINK, Bruce ve PHELAN, Jo (2001). “Conceptualizing Stigma”, Annual Review Of Sociology, Kış 27, ss. 363-385.
  • MENNICKE, Annelise, ANDERSON, Delanoy, OEHME, Karen ve KENNEDY, Stephanie (2014). “Law Enforcement Officers’ Perception Of Rape And Rape Victims: A Multimethod Study”, Violence and Victims, Mayıs 29, ss. 814–827.
  • MUTHEN, Linda ve MUTHEN, Bengt (2002). “How To Use A Monte Carlo Study To Decide On Sample Size And Determine Power”, Structural Equation Modeling, Nisan 9, ss. 599–620.
  • NAGEL, Barbara, MATSUO, Hisako, MCINTYRE, Kevin ve MORRISON, Nancy (2005). “Attitudes Toward Victims Of Rape: Effects Of Gender, Race, Religion, And Social Class”. Journal of Interpersonal Violence, Eylül 20, ss. 725–737.
  • OBAN, Gül ve KÜÇÜK, Leyla (2012). “Lise Öğrencilerinde Şizofreniye Yönelik Bilgilendirme Eğitiminin Sosyal Mesafe Ve Tutuma Etkisi”. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, Bahar 9, ss.35-41.
  • ÖZDEMIR, Pınar (2020). Mağdur Hakları Daire Başkanlığı Ve Sosyal Hizmet Mesleğinin Rolü. İçinde (D. Yücel ve M.B. Gönültaş, Ed.), Adli Sosyal Hizmet, Yaklaşım Ve Müdahale Içinde (ss.340-356), Nobel Yayınevi, Ankara.
  • ÖZMEN, Sümeyye ve ERDEM, Ramazan (2018). “Damgalanmanın Kavramsal Çerçevesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, Kış 23, ss.185-208.
  • PAGE, Amy (2007). “Behind the blue line: Investigating police officers’ attitudes toward rape”, Journal of Police and Criminal Psychology, Kış 22, ss.22–32.
  • SCHUMACKER, Randall (2006). “Teacher’s Corner: Conducting Specification Searches With Amos”. Structural Equation Modeling, Kış 13, ss. 118-129.
  • SLEATH, Emma ve BULL, Ray (2012). “Comparing Rape Victim And Perpetrator Blaming İn A Police Officer Sample: Differences Between Police Officers With And Without Special Training”. Criminal Justice and Behavior, yaz 39, ss. 646-665.
  • TAVŞANCIL, Ezel (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayınevi, Ankara.
  • TEZBAŞARAN, Ata (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara.
  • TOPER, Mustafa ve CENGİZ, Ayşe (2019). “Kişilik, Sosyal Baskınlık ve Ön yargı: Eski Hükümlülere Yönelik Bir İnceleme”. Çalışma ve Toplum, Kış 3, ss. 1757-1785.
  • TUTKUN, Ömer ve KOÇ, Mustafa (2008). “Stereotypes Towards Occupations in Turkey”. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, Kış 41, ss. 255-273.
  • UNITED NATIONS OFFICE FOR DRUG CONTROL AND CRIME PREVENTION (1999). Handbook on Justice for Victims on the Use and Application of the Declaration of Basic Principles of Justice for Victims of Crime and Abuse of Power. United Nations, New York.
  • WARD, Collaen (1988). “The Attitudes Toward Rape Victims Scale”. Psychology Of Women Quarterly, Kış 12, ss. 127-146.
  • YAMAN, Erkan ve GÜNGÖR, Halime (2013). “Damgalama (Stigma) Ölçeğinin Geliştirilmesi, Geçerlilik Ve Güvenirlik Çalışması”, Değerler Eğitimi Dergisi, Kasım 25, ss. 251-270.
APA GONULTAS B (2021). MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. , 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
Chicago GONULTAS BURAK MIRAC MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. (2021): 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
MLA GONULTAS BURAK MIRAC MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. , 2021, ss.581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
AMA GONULTAS B MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. . 2021; 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
Vancouver GONULTAS B MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. . 2021; 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
IEEE GONULTAS B "MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI." , ss.581 - 604, 2021. 10.37669/milliegitim.691631
ISNAD GONULTAS, BURAK MIRAC. "MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI". (2021), 581-604. https://doi.org/10.37669/milliegitim.691631
APA GONULTAS B (2021). MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. Milli Eğitim, 50(230), 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
Chicago GONULTAS BURAK MIRAC MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. Milli Eğitim 50, no.230 (2021): 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
MLA GONULTAS BURAK MIRAC MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. Milli Eğitim, vol.50, no.230, 2021, ss.581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
AMA GONULTAS B MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. Milli Eğitim. 2021; 50(230): 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
Vancouver GONULTAS B MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI. Milli Eğitim. 2021; 50(230): 581 - 604. 10.37669/milliegitim.691631
IEEE GONULTAS B "MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI." Milli Eğitim, 50, ss.581 - 604, 2021. 10.37669/milliegitim.691631
ISNAD GONULTAS, BURAK MIRAC. "MAĞDURLARA YÖNELİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN (MAFÖ) GELİŞTİRİLMESİ VE MAĞDURLARLA ÇALIŞABİLECEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI". Milli Eğitim 50/230 (2021), 581-604. https://doi.org/10.37669/milliegitim.691631