Yıl: 2021 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 27 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17130/ijmeb.794267 İndeks Tarihi: 29-07-2022

DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ

Öz:
Bu çalışma, 1987-2018 dönemi için Güney Kore ve Türkiye’nin ülkesel verilerine dayanarak dış ticaret ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Güney Kore ve Türkiye’nin birlikte araştırılmasının tercih edilme nedeni, her iki ülkenin de eş zamanlı olarak benzer dış ticaret politikalarını uygulamış olmalarıdır. Buna göre Güney Kore ve Türkiye’nin birlikte araştırılmasının, dış ticaretin ekonomik büyüme üzerine etkisi konusunda önemli bulgular sunacağı beklenmektedir. Bunun için çalışmada ekonomik büyüme, ihracat ve ithalat arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla, ARDL sınır testi yaklaşımıyla eşbütünleşme analizi ve Granger nedensellik testlerine başvurulmuştur. ARDL sınır testi yaklaşımıyla eşbütünleşme analizi sonuçları, Türkiye ve Güney Kore için incelenen dönem itibarıyla, ihracat ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığına işaret etmekte ve ihracat artışının ekonomik büyümeye katkı sağladığını göstermektedir. Tespit edilen ilişkilerin yönünü belirlemek için gerçekleştirilen Granger nedensellik testi sonuçlarına göre ise Türkiye’de, ithalat ve ihracat arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi söz konusudur ve GSYİH’dan ihracata doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Güney Kore’de ise ihracattan ithalata ve ihracattan GSYİH’ya doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi söz konusu iken ithalat ile GSYİH arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Bu bağlamda Güney Kore ve Türkiye’de serbest dış ticaret politika uygulamalarının ekonomik büyümeyi artıracağı öngörülmektedir.
Anahtar Kelime: Ekonomik Büyüme Türkiye Güney Kore Dış Ticaret Eşbütünleşme

The Effect of Foreign Trade on Economics Growth: The Cointegration Analysis in The case of South Korea and Turkey

Öz:
This study examines the relationship between foreign trade and economic growth in South Korea and Turkey on the basis of national data for the 1987-2018 period. Preferred to be investigated along with South Korea and Turkey is because both countries have implemented similar foreign trade policies simultaneously. According to this, investigation along the South Korea and Turkey together are expected to provide important evidence about the impact of foreign trade on economic growth. In order to reveal the relationships between economic growth, exports and imports, co-integration analysis with the ARDL bound test approach and Granger causality tests were used. The results of cointegration analysis with the ARDL bound test approach, in the said period, indicate between economic growth and exports the presence of a significant relationship in terms of statiscal in long term in Turkey and South Korea and the export increase suggests that contribute to economic growth. According to the results of Granger causality test performed to determine the direction of the detected relationships,in Turkey there is a bidirectional causality between exports and import and, a unidirectional causality relationship from GDP to exports has been identified. In South Korea, there is a one-way causality relationship from exports to imports and from exports to GDP, a bidirectional causality relationship has been detected between imports and GDP. In this context, the free trade policies is expected to improve economic growth in South Korea and Turkey.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahmad, J. ve Harnhirun, S. (1995), “Roots and Cointegration in Estimating Causality between Exports and Growth: Empirical Evidence from the ASEAN Countries, Economics Letters, 49(3), 329-334.
  • Aktaş, C. (2009), Türkiye’nin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik Analizi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2): 35-47.
  • Aytaç, A. ve Akdoğan, U. (2012), Dış ticaret ve Ekonomik Büyüme Üzerine Bir Nedensellik Analizi: 2001-2011 Türkiye Örneği, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14(2), 55-70.
  • Bakkal, M., Bakkal, S. & Göbekoğlu, M. (2012). Son 30 yılda Türkiye ve Güney Kore’nin ekonomik performansı. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
  • Balassa, B. (1978). Exports and economic growth: Further evidence. Journal of Development Economics, 5, 181-189.
  • Balassa, B. (1985). Exports, policy choices, and economic growth in developing countries after the 1973 oil shock. Journal of Development Economics, 18, 23-35.
  • Bulut, H. İ. (2005). Ulusal Ar-Ge tamamlayıcısı olarak uluslararası kurumsal risk sermayesi. İktisat, İşletme ve Finans, 20(236), 65-86.
  • Çakmak, E. & Temurlank, M. S. (1995). Causality relationship between export expansion and economic growth: Empirical evidence for Turkey. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 50(1-2), 129-143.
  • Çalışır, M. & Gülmez, A. (2010). Teknoloji politikaları çerçevesinde ekonomik gelişim: Türkiye–Güney Kore karşılaştırması. Akademik İncelemeler Dergisi, 5(1): 23-55.
  • Doğan, S. & Özekicioğlu, H. (2005). Güney Kore ve Türkiye’de uygulanan IMF politikaları. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(1), 147-176.
  • Edwards, S. (1992). Trade orientation, distortions, and growth in developing countries. Journal of Development Economics, 39, 31-57.
  • Erdoğan, S. (2006). Türkiye’nin ihracat yapısındaki değişme ve büyüme ilişkisi: Koentegrasyon ve nedensellik testi uygulaması. Selçuk Üniversitesi Karaman İİBF Dergisi, 10, 30-39.
  • Eren, L. G. (2015). Tarımsal kapitalizm: Fizyokrasi. Atılım Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 6-23.
  • Feder, G. (1983). On exports and economic growth. Journal of Development Economics, 12, 59-73.
  • Francis, T. (1998). Understanding ‘classical’ economics studies in long period theory. In: H. D. Kurz, N. Salvadori (Eds.), London and New York: Routledge Research.
  • Heller, P. & Porter, S. (1978). Exports and growth. Journal of Development Economics, 1(3), 150-165.
  • Kavoussi, R. M. (1985). International trade and economic development: The recent experience of developing countries. Journal of Developing Areas, 19, 379-392.
  • Kepenek, Y. & Yentürk, N. (2004). Türkiye ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kishtainy, N. (2018). Ekonominin kısa tarihi. (Çev. Abdullah Yılmaz). 2. Baskı, İstanbul: Alfa Basım.
  • Koçak, E. & Uçan, O. (2014). Türkiye’de dış ticaret ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 51-60.
  • Köksal, M. (2006). Dış ticaret ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Köse, N. & Yiğidim, A. (1997). İhracat ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki, ithalatın rolü: Türkiye örneği (1980-1996). Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 8(26), 71-85.
  • Krueger, A. (1978). Foreign trade regimes and economic development: Liberalization attempts and consequences. Cambridge Mass.: Ballinger, 185-206. Retrieved July 5, 2019, from https://www. nber.org/chapters/c3849
  • Küçükkalay, A. M. (2015). İktisadi düşünce tarihi. Dördüncü basım, İstanbul: Beta Basım.
  • Lall, S. (2000). Turkish performance in exporting manufactures: A comparative structural analysis. QEH Working Paper Series, No. 47, Oxford: Oxford University.
  • Nagano, M. (2006). R&D investment and the government’s R&D policies of electronics industries in Korea and Taiwan. Journal of Asian Economics, 17, 653-666.
  • Narayan, P. K. (2005). The savings and investment nexus for China: Evidence from cointegration test. Applied Economics, 1979–1990.
  • Parasız, İ. (2008), Büyüme teorileri. Üçüncü basım, Bursa: Ezgi Kitapevi Yayınları.
  • Pata, U. K. (2017). Türkiye’de dış ticaret ve ekonomik büyüme ilişkileri: Toda-Yamamoto nedensellik analizi (1971-2014). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(1), 119-133.
  • Patinkin, D. (1949). The indeterminacy of absolute prices in classical economic theory. Econometrica, 17(1), 1-27.
  • Pesaran, H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). Bound testing approaches to the analysis of long run relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
  • Ram, R. (1985). Exports and economic growth: Some additional evidence. Economic Development and Cultural Change, 33, 415-425.
  • Ram, R. (1987). Exports and economic growth in developing countries: Evidence from time-series and cross section data. Economic Development and Cultural Change, 36, 51-72.
  • Ricardo, D. (1817). On the principles of political economy and taxation. Erişim Tarihi: 22.02.2020, https:// political-economy.com/david-ricardo-on-the-principles-of-political-economy-and-taxation/
  • Seyidoğlu, H. (2015). Uluslararası iktisat. Yirminci basım, İstanbul: Güzemcan Yayınları.
  • Shirazi, S. N. & Manap, T. A. A. (2005). Export-led growth hypothesis further econometric evidence from South Asia. The Developing Economics, 43(4), 425-526.
  • Smith, A. (1776). Ulusların zenginliği. (Çev. Tanju Akad), İstanbul: Alan Yayıncılık.
  • Singer, H. W. & Gray, P. (1988). Trade policy and growth of developing countries: Some new data. World Development, 16, 395-403.
  • Song, J. G. (2003). Dynamics of R&D from imitation to innovation. Lessons from Korea, STEP, Kore, DİE.
  • Taymaz, E. & Töngür, Ü. (2017). Türkiye imalat sanayiinde firma büyümesi ve istihdam. İçinde M. Koyuncu, H. Mıhcı, A. E. Yeldan (ed.), Geçmişten geleceğe Türkiye ekonomisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Utkulu, U. V. & Özdemir, D. (2004). Does trade liberalizasyon cause a long run economic growth in Turkey?. Economic Change and Restructuring, 37(3), 245-266.
APA Demirel T, ISCAN I (2021). DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. , 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
Chicago Demirel Tuğba,ISCAN Ismail Hakki DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. (2021): 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
MLA Demirel Tuğba,ISCAN Ismail Hakki DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. , 2021, ss.1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
AMA Demirel T,ISCAN I DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. . 2021; 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
Vancouver Demirel T,ISCAN I DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. . 2021; 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
IEEE Demirel T,ISCAN I "DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ." , ss.1 - 27, 2021. 10.17130/ijmeb.794267
ISNAD Demirel, Tuğba - ISCAN, Ismail Hakki. "DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ". (2021), 1-27. https://doi.org/10.17130/ijmeb.794267
APA Demirel T, ISCAN I (2021). DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(1), 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
Chicago Demirel Tuğba,ISCAN Ismail Hakki DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 17, no.1 (2021): 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
MLA Demirel Tuğba,ISCAN Ismail Hakki DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, vol.17, no.1, 2021, ss.1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
AMA Demirel T,ISCAN I DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 2021; 17(1): 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
Vancouver Demirel T,ISCAN I DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 2021; 17(1): 1 - 27. 10.17130/ijmeb.794267
IEEE Demirel T,ISCAN I "DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ." Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17, ss.1 - 27, 2021. 10.17130/ijmeb.794267
ISNAD Demirel, Tuğba - ISCAN, Ismail Hakki. "DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ". Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 17/1 (2021), 1-27. https://doi.org/10.17130/ijmeb.794267