Yıl: 2021 Cilt: 12 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 449 - 465 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21076/vizyoner.820495 İndeks Tarihi: 29-07-2022

KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Öz:
Tüm dünyayı ve sektörleri etkisi alan Kovid-19 pandemisi yeni olguları beraberinde getirmiş ve yönetici / liderleri tarzlarınıdeğiştirerek krize yeni bir şekilde yanıt vermeye zorlamıştır. Bu çalışmanın amacı; Kovid-19 pandemisinde sağlık sistemininen önemli unsurlarından olan hastanelerde, yöneticilerin salgın yönetimi sırasında yönetmek zorunda kaldığı alanların vekarşılaştıkları zorlukların neler olduğu ve bu alanlarda ne tür tercihler yapmak ve ne tür kararlar almak durumunda kaldıklarınıve sürece nasıl liderlik ettiklerini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de hizmet vermekte olan 10 kamu hastanesininüst düzey yöneticisi ile yarı yapılandırılmış mülakat görüşmeleri gerçekleştirilmiş ve bu görüşmelerin yazıya dökülmüşbelgeleri üzerinden içerik analizi yöntemi kullanılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre hastanelerde salgınyönetimi sürecinde; yöneticilerin liderlik özellikleri, planlama, temel sağlık hizmetlerinin devamlılığı, insan kaynağı yönetimi,iletişim ve bir sonraki salgına hazırlık planları boyutları ön plana çıkmıştır. Ek olarak krizin yapısı tanımlanmış ve hastanelerintürüne göre salgınla mücadele sırasında karşılaştıkları avantajlı ve dezavantajlı durumlar tanımlanmıştır. Bu çalışmanın Kovid19 salgınıyla mücadele sırasında hastanelerdeki yönetim ve liderlik boyutlarını analiz etmenin yanında ileride yaşanabileceksalgınlar için yol gösterici nitelikte olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime: Kovid-19 Liderlik Kaos Kriz Hastane Yönetimi

HOSPITAL MANAGEMENT AND LEADERSHIP IN CAOTIC CONDITIONS: A QUALITATIVE RESEARCH ON THE COVID-19 EPIDEMIC

Öz:
The Covid-19 pandemic affecting the whole world and industries has brought new facts and has forced the managers/leaders to respond to the crisis in a new way by changing their usual styles. The aim of the study is that in hospitals, which are one of the most important elements of the health system in the Covid-19 pandemic, it is to examine the areas that managers have to manage and the difficulties they confront during the epidemic management, what kinds of choices and decisions they have to make in these areas and how they lead the process. For this purpose, semi-structured interviews are held with ten senior executives of public hospitals in Turkey and the decoded data are analyzed through the content analysis. According to the analysis results, during the epidemic management in hospitals; leadership characteristics of managers, planning, continuity of basic health services, human resource management, communication and plans for the next epidemic come to the fore. In addition, the structure of the crisis is defined, and the advantageous and disadvantageous situations encountered by the hospitals during the fight against the epidemic are defined. Besides the analysis of the management and leadership qualities in hospitals during the Covid-19 outbreak, it is thought that the study may serve as a guide for preparation for future outbreaks.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aslan, R. (2020). Kovid-19 Fizyoloji ve psikolojiyi nasıl etkiliyor?. Ayrıntı Dergisi, 8(88).
  • Bal, E. ve Çelik, H. (2020). COVID-19 salgını ile mücadelede hemşirenin rolü. Turkiye Klinikleri Hemsirelik Bilimleri, 12(2).
  • Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
  • Bulduklu, Y. ve Karaçor, S. (2017). Sağlık hizmetlerinde kriz iletişimi ve yeni medya. Atatürk İletişim Dergisi, (14), 279-296.
  • Bulduklu, Y. (2019). Eleştirel çalışmalarda nitel araştırma yöntemi olarak gömülü teori. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-14.
  • Cao, Y., Li, Q., Chen, J., Guo, X., Miao, C., Yang, H., Chen, Z., Li, C. ve Li, L. (2020). Hospital emergency management plan during the COVID‐19 epidemic. Academic Emergency Medicine, 27(4), 309-311.
  • Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research-required. Erişim adresi: http://www.academia.edu/download/31060487/MCTE690-syllabussummer2003.pdf, (12.04.2020).
  • Çırpan, H. (2017). Complexity and crisis call for shared leadership and empowered teams. Global Business Strategies in Crisis, 3-14.
  • Erbay, A. (2013). Salgın nasıl yönetilmeli. Erişim adresi: https://www.klimik.org.tr/wpcontent/uploads/2013/10/Salg%C4%B1n-Nas%C4%B1l-Y%C3%B6netilmeli.pdf, (14.06.2020).
  • Erdoğan, K. (2020). Cynefin modeli ile proje şeklini belirlemek. Erişim adresi: https://scientu.net/cynefin-ileproje-seklini-belirlemek/, (18.05.2020).
  • Garcia-Portabella, M., Nuñez, J. H., Batalla, L., Plomer, M., Lakhani, K. ve Massons, J. (2020). Patient outcomes after humeral fracture surgery during the COVID-19 outbreak in Spain. Journal of Shoulder and Elbow Surgery, 29(8), 1513-1521.
  • Görgülü, G. (2015). Liderler için cynefin karar verme çerçevesi. Pazarlama 3.0. Erişim adresi: https://www.pazarlama30.com/sistem-kaos-ve-cynefin/, (15.05.2020).
  • Guner, S. (2019). Sağlık hizmetlerinde yaratıcı problem çözme tekniği olarak TRIZ’i öneren yeni bir yaklaşım (İstanbul Medipol Üniversitesi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp, (19.05.2020).
  • Guner, S. ve Kose, I. (2020). A new approach that proposes TRIZ as a creative problem solving technique ın health services. Research Journal of Business and Management, 7(2), 67-79.
  • Gülhan, Ü. (2020). Kovid-19 Pandemisinin altın fiyatlarına etkisi: ARDL analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3), 1111-1125.
  • Heath, C., Sommerfield, A. ve Von Ungern‐Sternberg, B. S. (2020). Resilience strategies to manage psychological distress among healthcare workers during the COVID‐19 pandemic: a narrative review. Anaesthesia, 75(10), 1364-1371.
  • Hinckley, N. B., Henley, M. B., McIntyre, L., Stiefel, E., Davidson, J. ve Chhabra, A. (2020). Orthopaedic documentation and coding primer for telemedicine and electronic patient communication for the COVID19 pandemic. JBJS, 102(13), 1105-1108.
  • Ilgar, M. Z. ve Ilgar, S. C. (2013). Nitel bir araştırma deseni olarak gömülü teori (Temellendirilmiş Kuram). IZU Social Sciences Journals, 2(3), 197-247.
  • Karaaslan, E. (2019). Aile işletmelerinin devamlılığında kurumsallaşma: Karşılaştırmalı analiz (Doğuş Üniversitesi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp, (12.05.2020).
  • Karasu, F. ve Çopur, E. (2020). Koronavirus (COVID-19) Vakaları artarken salgının ön safındaki bir yoğun bakım hemşiresi: “Cephede Duran Kahramanlar”. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 24(1), 11-14.
  • Kıraner, E., Terzi, B., Bozkurt, G., Kebapcı, A. ve Türkmen, E. (2020). Yoğun bakım ünitesinde görev alacak hemşireler için kaynak kitapçık. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/342124579, (12.05.2020).
  • Liang, X. H., Tang, X., Luo, Y. T., Zhang, M. ve Feng, Z. P. (2020). Effects of policies and containment measures on control of COVID19 epidemic in Chongqing. World Journal of Clinical Cases, 8(14), 2959–2976.
  • O’Connell, D. A., Seikaly, H., Isaac, A., Pyne, J., Hart, R. D., Goldstein, D. ve Yoo, J. (2020). Recommendations from the canadian association of head and neck surgical oncology for the management of head and neck cancers during the COVID-19 pandemic. Journal of Otolaryngology-Head ve Neck Surgery, 49(1), 1-7.
  • Öztürk, Ö., Şişman, M. Y., Uslu, H. ve Çıtak, F. (2020). Effect of COVID-19 outbreak on Turkish stock market: a sectoral-level analysis. Hitit University Journal of Social Sciences Institute, 13(1), 56-68.
  • Phua, J., Weng, L., Ling, L., Egi, M., Lim, C. M., Divatia, J. V., Shrestha, B. R., Arabi, Y. M., Ng, J., Gomersall, C. D., Nishimura, M., Koh, Y. ve Du, B. (2020). Intensive care management of coronavirus disease 2019 (COVID-19): challenges and recommendations. The Lancet Respiratory Medicine, 8(5), 506–517.
  • Rastogi, S. (2020). Simulations of deliveries of sars-cov-2 positive pregnant women and their newborn babies: plan to ımplement a complex and ever-changing protocol. American Journal of Perinatology, 37(10), 1061.
  • Roberts, B., Wright, S. M., Christmas, C., Robertson, M. ve Wu, D. S. (2020). COVID-19 Pandemic response: development of outpatient palliative care toolkit based on narrative communication. American Journal of Hospice and Palliative Medicine, 37(11), 985-987.
  • Santos, J. (2020). Using ınput-output analysis to model the ımpact of pandemic mitigation and suppression measures on the workforce. Sustainable Production and Consumption, 23, 249–255.
  • Sezgin, F. (20003). Kriz yönetimi. Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 181–195.
  • Sikich, G. W. (2002). All hazards crisis management pla-nning. logical management systems. Erişim adresi: https://cool.culturalheritage.org/byauth/sikich/allhz.html, (15.05.2020).
  • Sirkeci, I. ve Yüceşahin, M. M. (2020). Göç ve koronavirüs: nüfus hareketliliği verileri üzerinden kovid-19 salgınının analizi. Göç Dergisi, 7(1), 9-34.
  • Snowden, D. (2002). Complex acts of knowing: paradox and descriptive self awareness. Journal of Knowledge Management, 6(2), 100-111.
  • Snowden, D. ve Boone, M. E. (2007). A leader's framework for decision making. Harvard Business Review, 85(11), 68.
  • Tekin, H. H. ve Tekin, H. (2012). Nitel araştırma yönteminin bir veri toplama tekniği olarak derinlemesine görüşme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(13), 101–116.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2020). Salgın inceleme raporu. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/salg%C4%B1n-incelemeleri-ve-epidemiyolojikara%C5%9Ft%C4%B1rmalar.h. (03.08.2020).
  • Tankel, J., Keinan, A., Blich, O., Koussa, M., Helou, B., Shay, S., Zugayar, D., Pikarsky, A., Mazeh, H., Spira, R. ve Reissman, P. (2020). The decreasing ıncidence of acute appendicitis during covıd-19: a retrospective multi-centre study. World Journal of Surgery, 1.
  • Torrington, D., Weightman, J. ve Kirsty, J. (1989). Effective management. People and Organization. Englewood Cliffs: Prentice Hall Inc.
  • Türkmen, E. (2020). COVID-19 salgınında yoğun bakım ünitelerinin organizasyonu. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 24, 39-45.
  • Uğurluoğlu, Ö. (2009). Hastane yöneticilerinin stratejik liderlik özelliklerinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe University Institute of Health Sciences, Ankara.
  • Wang, Z. J. (2020). Law in crisis: a critical analysis of the role of law in China’s fight against COVID-19. Griffith Law Review, 1-20.
  • Weber LeBrun, E. E., Moawad, N. S., Rosenberg, E. I., Morey, T. E., Davies, L., Collins, W. O. ve Smulian, J. C. (2020). Coronavirus disease 2019 pandemic: staged management of surgical services for gynecology and obstetrics. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 223(1).
  • Wolf-Fordham, S. (2020). Integrating government silos: local emergency management and public health department collaboration for emergency planning and response. The American Review of Public Administration, 50(6-7), 560-567.
  • World Health Organisation. (2014). Hospital preparedness for epidemics. 71, Erişim adresi: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/151281/1/9789241548939_eng.pdf, (15.05.2020).
  • Yang, M., Wang, H., Li, Z., Zhang, Q., Liu, X., He, M. ve Gao, S. (2020). Prevention and control of COVID-19 infection in a Chinese mental health center. Frontiers in Medicine, 7.
  • Yıldırm, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Zedde, M., Pezzella, F, Paciaroni, M., Corea, F., Reale, N., Toni, D. ve Caso, V. (2020). İtalya'da inme bakımı: COVID-19 zamanında akut inmeyi yönetme stratejilerine genel bakış. European Stroke Journal, 5(3), 222-229.
  • Zengin, N. (2020). Sağlıkta kriz yaratan durumlar ve kriz yönetimi. Erişim adresi: http://muhaz.org/saglkta-krizyaratan-durumlar-ve-kriz-yonetimi.html, (05.04.2020).
  • Zeren, F. ve Hizarci, A. E. (2020). The impact of COVID-19 coronavirus on stock markets: evidence from selected countries. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 3(1), 78-84.
  • Zerenler, M. ve Öğüt, A. (2007). Sağlık Sektöründe algılanan hizmet kalitesie hastane tercih nedenleri araştırması: Konya örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 501-519.
APA Çırpan H, GUNER S (2021). KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. , 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
Chicago Çırpan Hüseyin,GUNER SEYMA KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. (2021): 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
MLA Çırpan Hüseyin,GUNER SEYMA KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. , 2021, ss.449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
AMA Çırpan H,GUNER S KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. . 2021; 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
Vancouver Çırpan H,GUNER S KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. . 2021; 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
IEEE Çırpan H,GUNER S "KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA." , ss.449 - 465, 2021. 10.21076/vizyoner.820495
ISNAD Çırpan, Hüseyin - GUNER, SEYMA. "KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA". (2021), 449-465. https://doi.org/10.21076/vizyoner.820495
APA Çırpan H, GUNER S (2021). KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(30), 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
Chicago Çırpan Hüseyin,GUNER SEYMA KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi 12, no.30 (2021): 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
MLA Çırpan Hüseyin,GUNER SEYMA KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, vol.12, no.30, 2021, ss.449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
AMA Çırpan H,GUNER S KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi. 2021; 12(30): 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
Vancouver Çırpan H,GUNER S KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi. 2021; 12(30): 449 - 465. 10.21076/vizyoner.820495
IEEE Çırpan H,GUNER S "KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA." Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12, ss.449 - 465, 2021. 10.21076/vizyoner.820495
ISNAD Çırpan, Hüseyin - GUNER, SEYMA. "KAOTİK DURUMLARDA HASTANE YÖNETİMİ VE LİDERLİK: KOVID-19 SALGINI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA". Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi 12/30 (2021), 449-465. https://doi.org/10.21076/vizyoner.820495