Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri

BAYRAK, SULE; Tuloglu, Nuray; ÇALIŞKAN, Seçil; Ozdemir, Canan

doi:10.15311/selcukdentj.879085

Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri

Seçil ÇALIŞKAN, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Canan ÖZDEMİR, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Nuray TÜLOĞLU, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Şule BAYRAK (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Selcuk Dental Journal

10 0

Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 179 - 185 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15311/selcukdentj.879085 İndeks Tarihi: 03-10-2021

Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri

Öz:

Bu çalışmada; uzman diş hekimlerinin tükenmişlik düzeylerini ve ilişkili faktörleri belirlemek ve uzman olmayan diş hekimleri ile karşılaştırmak amaçlanmıştır.İnternet aracılığıyla ulaşılan diş hekimlerine sosyo-demografik özelliklerini, tükenmişlik ile ilişkili faktörlerini ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğini (MBI) içeren anket formu uygulandı. Gizlilik nedeniyle, isim veya diğer kişisel bilgiler kaydedilmedi ve çalışmaya kendi rızaları ile katılmayı kabul eden hekimler dâhil edildi. Elde edilen verilerin istatistiksel değerlendirmesi SPSS 22.0 (SPSS Inc. Chicago, IL, ABD) programı kullanılarak; tanımlayıcı istatistikler ki-kare, Kruskal Wallis ve Kolmogorov-Smirnov testleri ile yapıldı.İnternet üzerinden ulaşılan 222 diş hekiminden, anketi eksiksiz dolduran 182 (% 82) diş hekimi çalışma grubuna dâhil edildi. Hekimlerin 97'si uzman (% 53.3), 85'i genel diş hekimi (% 46.7) idi. Çalışmamıza katılan uzman diş hekimlerinin % 32.0’si ile genel diş hekimlerinin % 28.2’sinde tükenmişlik tespit edildi. Tükenmişliğin en fazla tespit edildiği uzmanlık dalı Endodonti, en az tespit edildiği uzmanlık dalı ise Ortodonti idi. Uzmanlık dalını istemeyerek seçen uzman diş hekimlerinde mesleki tükenmişlik oranı, isteyerek seçenlere göre yaklaşık 7 kat daha yüksek bulundu.Genel diş hekimlerinin ve uzman diş hekimlerinin mesleki tükenmişlikleri güncel bir sorun olmakla birlikte, hekimlerin tükenmişlik düzeylerini azaltmak için olumsuz çalışma ortamlarının ve fiziki koşullarının daha sağlıklı hale getirilmesi, tükenmişlikle baş etmeye yönelik eğitim programlarının uygulanması gerektiği kanısındayız.

Anahtar Kelime:

Burnout Level of Specialist Dentists

Öz:

This study aimed to determine the burnout level of specialist dentists and related factors and compare them with general dentists.A questionnaire including sociodemographic characteristics, burnout-related factors and Maslach Burnout Inventory (MBI) was applied to dentists contacted via the Internet. For confidentiality reasons, names or other personal information were not recorded. Dentists who agreed to participate in the study of their own willing were included. Descriptive statistics and Chi-Square, Kruskal Wallis, Kolmogorov-Simirnov tests were used for statistical evaluation of the data with SPSS 22.0 (SPSS Inc. Chicago, IL, USA) program.182 (82%) of the 222 dentists who could be reached via the internet and completed the questionnaire completely were included in the study group. 97 of the dentists were specialists (53.3 %), 85 were general dentists (46.7 %). Burnout was detected in 32.0 % of specialist dentists and 28.2 % of general dentists participating in this study. Endodontics was the specialty in which burnout was detected the most, and Orthodontics was the specialty in which burnout was detected the least. The occupational burnout rate was found to be approximately 7 times higher in specialist dentists who unwillingly chose their specialties.Although the burnout of general and specialist dentists is a current problem, we believe that to reduce the burnout levels of dentists, it is necessary to make their negative working environments and physical conditions healthier and to implement training programs to cope with burnout.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Freudenberger Hj. Staff Burn‐Out. Journal of Social Issues 1974;30(1):159-165.
2. Freudenberger Hj. Burnout: Past, Present, and Future Concerns. Loss, Grief & Care 1989;3(1-2):1-10.
3. Maslach C and Jackson Se. The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Organizational Behavior 1981;2(2):99-113.
4. Van Dierendonck D, Schaufeli Wb And Buunk Bp. Toward A Process Model Of Burnout: Results From A Secondary Analysis. European Journal of Work and Organizational Psychology 2001;10(1):41-52.
5. Cordes Cl and Dougherty Tw. A Review and An Integration of Research on Job Burnout. Academy of Management Review 1993;18(4):621-656.
6. Singh P, Aulak D, Mangat S, et al. Systematic Review: Factors Contributing to Burnout in Dentistry. Occupational Medicine 2016;66(1):27-31.
7. Ince Nb and Şahin Ae. Maslach Tükenmişlik Envanteri-Eğitimci Formu’nu Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. Eğitimde Ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 2015;6(2):385-399.
8. Maslach C, Jackson Se, Leiter Mp, et al. Maslach Burnout Inventory. Consulting Psychologists Press Palo Alto, Ca, 1986.
9. Poddar Piyali Dd, Chakraborty Madhurjay, Poddar Ranendranath. Burnout Syndrome in Dentistry. International Journal of Preventive And Clinical Dental Research 2017;4(4):292-294.
10. Ardiç K and Polatci S. Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama (Goü Örneği). Gazi Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi 2008;10(2)
11. Kizildere C and Kalay F. Iş Hayatındaki Tükenmişlik Sendromunun Ekonomik Yansımaları: Bir Literatür Araştırması. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2015;2(4):32-46.
12. Sayil I, Haran S, Ölmez Ş, et al. Ankara Üniversitesi Hastanelerinde Çalişan Doktor ve Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri. 1997;5(2)
13. Marakoğlu K, Çetin Kargın N and Armutlukuyu M. Tıp Fakültesi Araştırma Görevlilerinde Tükenmişlik Sendromu ve Ilişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Genel Tip Dergisi 2013;23(4)
14. Çebi Fkat. Karabük Ilinde Görev Yapan Diş Hekimlerinin Tükenmişlik ve Iş Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences 2020
15. Collin V, Toon M, O'selmo E, Et Al. A Survey of Stress, Burnout and Well-Being in Uk Dentists. British Dental Journal 2019;226(1):40-49.
16. Hoseini M, Sharifzadeh G and Khazaie T. Occupational Burnout In Birjand Dentists. Journal of Dental Medicine 2011;24(2):113-120.
17. Carneiro Sdrm, Tourinho Cc, Do Vale Tap, Et Al. Burnout Syndrome: Evaluation in Dentists in The City of Fortaleza, Brazil. Rsbo Revista Sul-Brasileira De Odontologia 2013;10(3):266-271.
18. Başak Ss and Elif I. Bir Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde Çalışan Personelin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi: Pilot Bir Çalışma. Karaelmas Iş Sağlığı Ve Güvenliği Dergisi 2019;3(1):21-32.
19. Huri M, Bağış N, Eren H, et al. Association Between Burnout and Depressive Symptoms Among Turkish Dentists. Journal Of Dental Sciences 2016;11(4):353-359.
20. Alemany Martínez A, Berini Aytés L and Gay Escoda C. The Burnout Syndrome and Associated Personality Disturbances. The Study In Three Graduate Programs in Dentistry at The University of Barcelona. Medicina Oral, Patología Oral Y Cirugia Bucal, 2008, Vol 13, Num 7, P 444-450 2008
21. Zini A, Zaken Y, Ovadia-Gonen H, et al. Burnout Level Among General and Specialist Dentists: A Global Manpower Concern. Occup Med Health Aff 2013;1(128):E31.
22. Yilmaz Tdy and Özyurda Ftd. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri''nde Tıpta Uzmanlık Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeyi ve Ilişkili Etmenler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, 2009.
23. Kaya M, Üner S, Karanfil E, et al. Birinci Basamak Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Durumları. Tsk Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(5):357-363.
24. Turgut N, Karacalar S, Polat C, et al. Uzmanlık Eğitimindeki Doktorlarda Tükenmişlik Sendromu. Turkish Journal of Anesthesia & Reanimation 2016;44(5)
25. Özkula G and Durukan E. Hekimlerde Tükenmişlik Sendromu: Sosyodemografik Özelliklerin Rolü. Dusunen Adam 2017;30(2):136.
26. Ergin C. Doktor ve Hemsirelerde Tukenmislik ve Maslach Tukenmislik Olceginin Uyarlanmasi. Vii Ulusal Psikoloji Kongresi, 22th September 1992 Ankara (Turkey) 1992
27. Akbolat M and Oğuz I. Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri: Bir Kamu Hastanesi Örneği. Hacettepe Sağlık Idaresi Dergisi 2008;11(2):229-254.
28. Kaya A, Çetinkaya F, Naçar M, et al. Aile Hekimlerinin Tükenmişlik Durumları ve Ilişkili Faktörler. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2014;18(3):122-133.
29. Wright Jg, Khetani N and Stephens D. Burnout Among Faculty Physicians in an Academic Health Science Centre. Paediatrics & Child Health 2011;16(7):409-413.
30. Alqahtani Nd, Aljajji S, Alshalan N, et al. Occupational Stress Among Orthodontists in Saudi Arabia. Journal of International Society of Preventive & Community Dentistry 2020;10(3):350.
31. Humphris G, Lilley J, Kaney S, et al. Burnout And Stress-Related Factors Among Junior Staff of Three Dental Hospital Specialties. British Dental Journal 1997;183(1):15-21.
32. Slabšinskienė E, Gorelik A, Vasiliauskienė I, et al. Factorial Validity And Variance of The Maslach Burnout Inventory Between Demographic and Workload Groups Among Dentists of Lithuania. International Journal Of Environmental Research And Public Health 2020;17(24):9154.
33. Emek BG and Keçeci AD. Endodontide Etik Sorunlar ve Malpraktis. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;10(3):327-332.
34. Anıl M, Yurtseven A, Yurtseven I, et al. Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanlık Öğrencilerinde Tükenmişlik Ve Iş Doyum Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Turkish Pediatrics Archive/Turk Pediatri Arsivi 2017;52(2)
35. Yakut Hi, Kapisiz Sg, Durutuna S, et al. Sağlık Alanında Çalışma Yaşamında Tükenmişlik. Jinekoloji-Obstetrik Ve Neonatoloji Tıp Dergisi 2013;10(38):1564-1571.
36. Mollaoğlu M, Fertelli TK and Tuncay FÖ. Hastanede Çalışan Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına Ilişkin Algılarının Değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010;5(15):17-30.
37. Dizer B, Iyigün E and Kiliç S. Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2008;12(1):1-11.
38. Budak G and Sürgevil O. Tükenmişlik Ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine Ilişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Iktisadi Idari Bilimler Fakültesi Dergisi 2005;20(2):95-108.
39. Sürgevil O, Fettahlioğlu ÖO, Gücenmez S, et al. Belediye Çalişanlarinin Duygusal Saldiriya Uğrama ve Tükenmişlik Düzeylerinin Incelenmesine Yönelik Biraraştirma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2007;10(17):36-58.
40. Alkan E, Yıldız SM and Bakır M. Mobbingin Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Tükenmişliği Üzerine Etkisi. 2011
41. Karsavuran S. Ankara’daki Sağlık Bakanlığı Hastaneleri Yöneticilerinin Yıldırmaya Maruz Kalmalarıyla Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki Ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2011
42. Albar Bö and Ofluoğlu G. Çalişma Hayatinda Mobbing Ve Tükenmişlik Ilişkisi. Hak Iş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi 2017;6(16):538-550.
43. Gorter Rc, Eijkman Ma And Hoogstraten J. Burnout And Health Among Dutch Dentists. European Journal of Oral Sciences 2000;108(4):261-267.
44. Akyüz I. Hemşirelerin Tükenmişlik ve Depresyon Düzeylerinin Çalışma Koşulları ve Demografik Özellikler Açısından Incelenmesi. Işletme Ve Iktisat Çalışmaları Dergisi 2015;3(1):21-34.
45. Kosan Z, Aras A, Cayir Y, Et Al. Burnout Among Family Physicians In Turkey: A Comparison of Two Different Primary Care Systems. Nigerian Journal of Clinical Practice 2019;22(8):1063.
46. Arici A, Artan T, Çiçek M, Et Al. Impact of Creative Drama on School Burnout and Student Life Satisfaction. 2017
47. Ardiç K and Polatci S. Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama (Goü Örneği). Gazi Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi 2008;10(2):69-96.

APA	ÇALIŞKAN S, Ozdemir C, Tuloglu N, BAYRAK S (2021). Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. , 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
Chicago	ÇALIŞKAN Seçil,Ozdemir Canan,Tuloglu Nuray,BAYRAK SULE Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. (2021): 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
MLA	ÇALIŞKAN Seçil,Ozdemir Canan,Tuloglu Nuray,BAYRAK SULE Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. , 2021, ss.179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
AMA	ÇALIŞKAN S,Ozdemir C,Tuloglu N,BAYRAK S Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. . 2021; 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
Vancouver	ÇALIŞKAN S,Ozdemir C,Tuloglu N,BAYRAK S Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. . 2021; 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
IEEE	ÇALIŞKAN S,Ozdemir C,Tuloglu N,BAYRAK S "Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri." , ss.179 - 185, 2021. 10.15311/selcukdentj.879085
ISNAD	ÇALIŞKAN, Seçil vd. "Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri". (2021), 179-185. https://doi.org/10.15311/selcukdentj.879085

APA	ÇALIŞKAN S, Ozdemir C, Tuloglu N, BAYRAK S (2021). Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Selcuk Dental Journal, 8(1), 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
Chicago	ÇALIŞKAN Seçil,Ozdemir Canan,Tuloglu Nuray,BAYRAK SULE Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Selcuk Dental Journal 8, no.1 (2021): 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
MLA	ÇALIŞKAN Seçil,Ozdemir Canan,Tuloglu Nuray,BAYRAK SULE Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Selcuk Dental Journal, vol.8, no.1, 2021, ss.179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
AMA	ÇALIŞKAN S,Ozdemir C,Tuloglu N,BAYRAK S Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Selcuk Dental Journal. 2021; 8(1): 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
Vancouver	ÇALIŞKAN S,Ozdemir C,Tuloglu N,BAYRAK S Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Selcuk Dental Journal. 2021; 8(1): 179 - 185. 10.15311/selcukdentj.879085
IEEE	ÇALIŞKAN S,Ozdemir C,Tuloglu N,BAYRAK S "Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri." Selcuk Dental Journal, 8, ss.179 - 185, 2021. 10.15311/selcukdentj.879085
ISNAD	ÇALIŞKAN, Seçil vd. "Uzman Diş Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri". Selcuk Dental Journal 8/1 (2021), 179-185. https://doi.org/10.15311/selcukdentj.879085