Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi
Yıl: 2020 Cilt: 35 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 319 - 329 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7161/omuanajas.713698 İndeks Tarihi: 12-10-2021
Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi
Öz: Bu çalışma, iki farklı kivi çeşidinin (Actinidia deliciosa cvs. Bruno ve Hayward) tohumlarından elde edilen çöğürler üzerine aşılanan dört farklı kivi çeşidinin aşı başarısı ve fidan gelişim performansını belirlemek amacıyla 2018 ve 2019 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada aşı başarısı ve fidan gelişme performansı üzerine anaçların, çeşitlerin ve araştırma yıllarının farklı seviyelerde etki ettiği belirlenmiştir. Anaçlar üzerlerine aşılanan çeşitlerin aşı sürme, yaprak eni ve ortalama yaprak alanı hariç, incelenen diğer özelliklerini önemli derecede etkilemiştir. Çeşitler arasında ise incelenen tüm özellikler bakımından önemli farklılıkların olduğu saptanmıştır. Fidan yaşama oranı, sürgün boyu ve boğumlar arası mesafe üzerine araştırma yıllarının önemli derecede etkisinin olduğu belirlenmiştir. Çalışmada genellikle aşı başarısının Hayward anacı üzerine aşılı bitkilerde, fidan gelişme performansının ise Bruno anacı üzerine aşılı bitkilerde daha yüksek olduğu saptanmıştır. Aşı başarısının Hayward çeşidinde diğer çeşitlerden daha yüksek olduğu ve Bruno çeşidinin fidan gelişim performansının, diğer çeşitlere kıyasla daha iyi olduğu belirlenmiştir. En yüksek aşı sürgün çapı ve boyunun Bruno anacı üzerine aşılı Bruno çeşidinde (sırasıyla 11.50 mm ve 279.5 cm); en yüksek yaprak eni ve boyu ile ortalama ve bitkideki toplam yaprak alanının ise Hayward anacı üzerine aşılı Hayward çeşidinde (sırasıyla 16.4 cm, 13.5 cm, 172.6 cm2 ve 6999.9 cm2 bitki-1) olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak aşı başarısı bakımından Hayward anacının, fidan gelişim performansı bakımından ise Bruno anacının daha iyi sonuçlar verdiği açığa çıkarılmıştır.
Anahtar Kelime: Determination of rootstocks and cultivars on graft success and sapling growth performance on kiwifruit
Öz: This study was aimed to determine the graft success and sapling growth performance of four different kiwi varieties grafted on the seeds obtained from two different kiwi cultivars (Actinidia deliciosa cvs. Bruno and Hayward) in 2018 and 2019 years. Rootstocks, cultivars and research years had differently significant effects on graft success and sapling development performance. Rootstocks had a significant effect on the other characteristics of the grafted cultivars, except for graft sprouting, leaf width and average leaf area. There were significant differences between the cultivars in terms of all the examined characteristics. It has been determined that the years of research have a significant effect on the survival ratio, shoot length and internode distances. It was generally determined that the graft success was higher in the plants grafted on the Hayward rootstock and the growth performance of the saplings was higher in the plants grafted on the Bruno rootstock. It was observed that the graft success was higher in the Hayward cultivar than other cultivars and the sapling growth performance was better in the Bruno cultivar compared to other cultivars. The highest shoot length and diameter was observed from Bruno cultivar grafted on the Bruno rootstock (11.50 mm and 279.5 cm, respectively); the highest leaf width and height and mean leaf area and total leaf area in the plant were detected in Hayward cultivar grafted on the Hayward rootstock (16.4 cm, 13.5 cm, 172.6 cm2 and 6999.9 cm2 plant-1 respectively). As a result, it was revealed that Hayward rootstock gave better results in terms of graft success and Bruno rootstock in terms of sapling growth performance
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Atak, A., 2015. Kiwifruit research and production in Turkey. Acta Horticulturae, 1096: 63–67. Doi: 10.17660/ActaHortic.2015.1096.3.
- Atak, A., 2018. Modern approaches in new kiwifruit plantations in Turkey. Acta Horticulturae, 1218: 451-458. Doi: 10.17660/ActaHortic.2018.1218.62
- Bolat, İ., İkinci, A., 2019. Meyvecilikte anaç kullanımı. I. Uluslararası Harran Multidisipliner Çalışmalar Kongresi, 278-283, 8-10 Mart, Şanlıurfa/Türkiye,
- Cangi, R., Atalay, D.A., 2006. Effects of different bud loading levels on the yield, leaf and fruit characteristics of Hayward kiwifruit. Hortscience (Prague), 33(1): 23-28. Doi: 10.17221/3736- HORTSCI
- Chandel, J.S., Negi, K.S., Jindal, K., 1998. Studies on vegetative propagation in kiwi (Actinidia deliciosa Chev.). Indian Journal of Horticulture, 55(1): 52–54
- Clearwater, M.J., Seleznyova, A.N., Thorp, T.G., Blattmann, P., Barnett, A.M., Lowe, R.G., Austin, P.T., 2006. Vigor-controlling rootstocks affect early shoot growth and leaf area development of kiwifruit. Tree Physiology, 26: 505–515. Doi: 10.1093/treephys/26.4.505
- Cruz-Castillo, J.G., MacKay, B.R., Lawes, G.S., Woolley, D.J., 1992. Canonical discriminant analysis in kiwifruit rootstock research. Acta Horticulturae, 313: 143-148. Doi: 10.17660/actahortic.1992.313.16
- Cruz-Castillo, J.G., Lawes, G.S., Woolley, D.J., Ganesh, S., 1997. Evaluation of rootstock and ‘Hayward’ scion effects on field performance of kiwifruit vines using multivariate analysis technique. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 25: 273-282. Doi: 10.1080/01140671.1997.9514016
- Diaz Hernandez, M.B., Garcia Berrios, J., 1997. Performance of kiwifruit plant material propagated by different methods. Acta Horticulturae 444: 155– 169. Doi: 10.17660/actahortic.1997.444.22
- Dolkar, T., Mansoor, A., Agleema, B., Divya, S., Lobzang, S., Stanzin, K., 2018. Mitigation of temperate fruit crop problems through use of rootstock. International Journal of Chemical Studies, 6(2):880-887.
- FAO, 2020. Food and Agriculture Organization Statistical Databases, Agriculture, Crop Primary, Kivifruit Production in the World. 15 March 2020. www.fao.org web site (Erişim tarihi: 15Mart 2020).
- Ferguson, A.R., Seal, A.G., 2008. Kiwifruit. In: Hancock, J.F. (edt), Temperate Fruit Crop Breeding- Germplasm to Genomic, Springer Netherlands, 235- 264. Doi:10.1007/978-1-4020-6907-9
- Hartmann, H.T., Kester, D.E., Davies, Jr. F.T., Geneve, R.L., 2011. Plant propagation: principles and practices. 8th Edition. Regents/Prentice Hall International Ed., Englewood Cliffs, New Jersey, p.915.
- Kwack, Y.B., Kim, H.L., Choi, Y.H., 2011. Grafting Characteristics of Kiwifruit Cultivars Bred in Korea. Acta Horticulturae. 913:379-384. Doi: 10.17660/ActaHortic.2011.913.50 Lal, H., Singh, V.P., Raman, J., 2007. Effect of environments and timing on grafting success in kiwi fruit. Annals of Agricultural Research New Series, 28 (1): 35-36.
- Lawes, G.S., 1992. Propagation of Kiwifruit. MAF Ecology, Soil and Plant Research Group. Ruakura Agriculture Center, Hamilton, New Zealand.
- Loreti, F., Picottino, D., Xiloyannis, C., 1991. Effect of propagation technique on vegetative growth and fruiting in kiwifruit. Acta Horticulturae, 297: 183- 187. Doi: 10.17660/ActaHortic.1992.297.23
- Monastra F., Testoni, A. 1991. Horticultural performance and quality characteristics of fruit from kiwifruit plants (cv. Hayward) obtained by in-vitro, Acta Horticulturae, 297:197–203. Doi: 10.17660/ActaHortic.1992.297.25
- Öztürk, A., Serdar, Ü., Balcı, G., 2009. The influence of different nursery conditions on graft success and plant survival using the inverted radicle grafting method on the Chestnut. Acta Horticulturae, 815: 193-197. Doi: 10.17660/ActaHortic.2009.815.25
- Öztürk, B., Özcan, M., Öztürk, A., 2011. Farklı Anaç Çapları ve Aşılama Zamanının Kivi Fidanı Üretiminde Aşı Başarısı ve Fidan Büyümesi Üzerine Etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 17 (4):261-268.
- Öztürk, A., Yazıcıoğlu, E., 2015. Aşı Zamanı ve Yöntemlerinin Kivide (Actinidia deliciosa, A. Chev.) Aşı Başarısı ve Fidan Gelişimine Etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1):23-29.
- Pandey, D., Shrestha, B., Sapkota, M., Banjade, S., 2019. Effect of scion varieties and wrapping materials on success of tongue grafting in Kiwifruit (Actinidia deliciosa) in Dolakha, Nepal. Journal of Agriculture and Natural Resources, 2(1): 180-192. Doi: 10.3126/janr.v2i1.26065
- Rom, R.C., Carlson, R.F., 1987. Rootstocks for Fruit Crops. John Wiley and Sons- Interscience Publication, New York, 497, USA.
- Samancı, H., 1990. Kivi (Actinidia) Yetiştiriciliği. Tarımsal Araştırmaları Destekleme ve Geliştirme Vakfı, Yayın No: 22 Yalova.
- Sedaghathoor, S., Noie, M., 2016. Study on different grafting methods of kiwifruit ‘Hayward’ on the ‘Matua’ and ‘Bruno’ rootstocks. Fruits, 71:275–280. Doi:10.1051/fruits/2016024
- TUİK, 2020. Bitkisel Üretim İstatistikleri https://biruni.tuik.gov.tr (Erişim tarihi 15.03.2020)
- Uslu, N.A., 2006. Kivide budama ve sürgün gelişiminin meyve kalitesi ve verim üzerine kantitatif ve kalitatif etkileri. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 138s, Samsun
- Uzun, S., Çelik, H., 1999. Leaf Area Prediction Models (Uz-Çelik 1) for Some Horticultural Plants. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 23:645-650.
- Viti, R., Xiloyannis, C., Trinci, M., Ragone, A.F., 1990. Effect of calcareous soil on vegetative growth of own rooted and grafted kiwi trees. Acta Horticulturae, 282: 209-216. Doi: 10.17660/ActaHortic.1990.282.27
- Wang, Z.Y., Gould, K.S., Patterson, K.J., 1994. Comparative root anatomy of five Actinidia species in relation to rootstock effects on kiwifruit flowering. Annals of Botany 73: 403-413.Doi: 10.1006/anbo.1994.1050
- Yılmaz, M., 1994. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Teknikleri. Çukurova Üniversitesi Basımevi, 151s. Adana
- Zenginbal, H., Özcan, M., 2000. Samsun ekolojik şartları altında kivilerin sürgün göz aşılarıyla çoğaltılması üzerine bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(2):27–35.
- Zenginbal, H., 2007. The Effects of Different Grafting Methods on Success Grafting in Different Kiwifruit (Actinidia deliciosa, A. Chev.) Cultivars. International Journal of Agricultural Research, 2:736-740. Doi: 10.3923/ijar.2007.736.740 Zenginbal, H., Özcan, M. 2003. Kivilerin aşıyla çoğaltma teknikleri. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 120-126. 23-25 Ekim, Ordu.
- Zenginbal, H., Özcan, M., Çelik, H., 2005. Hayward kivi çeşidinde farklı kalem aşılarının aşı başarısı üzerine etkileri. Bahçe Dergisi, 34(2):31–36
- Zenginbal, H., Özcan, M., Demir, T., 2006. An investigation on the propagation of kivifruit (Actinidia delicosa, A. Chev.) by grafting under Turkey ecological conditions. Internatioanal Journal of Agricultural Research, 1(6):597-602. Doi: 10.3923/ijar.2006.597.602
- Zenginbal, H., Özcan, M., Haznedar, A., Demir, T., 2007. Comparisons of Methods and Time of Budding in Kiwifruit (Actinidia deliciosa, A. Chev). International Journal of Natural and Engineering Sciences, 1:23-28.
| APA | ÇAKIR E (2020). Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. , 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| Chicago | ÇAKIR Elif Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. (2020): 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| MLA | ÇAKIR Elif Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. , 2020, ss.319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| AMA | ÇAKIR E Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. . 2020; 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| Vancouver | ÇAKIR E Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. . 2020; 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| IEEE | ÇAKIR E "Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi." , ss.319 - 329, 2020. 10.7161/omuanajas.713698 |
| ISNAD | ÇAKIR, Elif. "Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi". (2020), 319-329. https://doi.org/10.7161/omuanajas.713698 |
| APA | ÇAKIR E (2020). Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 35(3), 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| Chicago | ÇAKIR Elif Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 35, no.3 (2020): 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| MLA | ÇAKIR Elif Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, vol.35, no.3, 2020, ss.319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| AMA | ÇAKIR E Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2020; 35(3): 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| Vancouver | ÇAKIR E Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2020; 35(3): 319 - 329. 10.7161/omuanajas.713698 |
| IEEE | ÇAKIR E "Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi." Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 35, ss.319 - 329, 2020. 10.7161/omuanajas.713698 |
| ISNAD | ÇAKIR, Elif. "Kivide Aşı Başarısı ve Fidan Gelişim Performansı Üzerine Anaç ve Çeşitlerin Etkisinin Belirlenmesi". Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 35/3 (2020), 319-329. https://doi.org/10.7161/omuanajas.713698 |
