Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması

Hale ÇOTUK, (Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)
Selda ÖZDEMİR (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi
3 2
Yıl: 2021 Cilt: 22 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 543 - 567 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.669915 İndeks Tarihi: 19-10-2021

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması

Öz:
Giriş: Yüz ifadeleri insanlar arasında duygu alışverişini sağlamaktadır. Bu araştırmada görme yetersizliği olan ve gören çocukların oyun sırasında akranın sergilediği mutlu ve üzgün duygu ifadelerine verdikleri tepkiler karşılaştırılarak incelenmiştir.Yöntem: Araştırmanın katılımcılarını 4-6 yaş aralığında 20 görme yetersizliği olan çocuk (10 az gören, 10 ağır görme yetersizliğinden etkilenen) ve 20 gören çocuk oluşturmuştur. Araştırma kapsamında, mutlu ve üzgün duygu durum bağlamları oluşturularak akranların mutlu ve üzgün duygu ifadelerini yansıtmaları sağlanmıştır. Akranının sergilediği duygu ifadelerine yönelik görme yetersizliği olan ve gören çocukların verdikleri duygu tepkileri gözlemlenmiştir. Araştırmada, katılımcı çocukların mutlu ve üzgün duygu ifadeleri tepkileri Görmezden Gelme, Fiziksel Yakınlık, Uyumlu Tepki, Dikkati Dağıtma, Tepki Vermeden Dikkatini Yöneltme, Uyumsuz Tepki ve Fiziksel Heyecan Tepkisi kategorilerinde kodlanmıştır.Bulgular: Araştırmanın bulguları, görme yetersizliği olan çocuklar ile gören çocukların duygu ifadelerine verdikleri tepkiler arasında farklılıklar olduğunu göstermiştir. Bulgular görme yetersizliği olan çocukların duygu durumlarında gören akranlarına oranla daha fazla görmezden gelme davranışları sergilediklerini göstermiştir. Tartışma: Araştırmada çocukların mutlu ve üzgün duygu ifadelerine verdikleri tepkiler incelenmiştir. Araştırmanın sonuçları tartışılmış, ileri araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahn, H. J. (2003). Teachers' role in the socialization of emotion in three child care centers (Doctoral dissertation, Pennsylvania State University). ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3096920).
  • Ahn, H. J. (2005). Child care teachers’ strategies in children’s socialization of emotion. Early Child Development and Care, 175(1), 49-61. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/0300443042000230320
  • Alimovic, S. (2013). Emotional and behavioural problems in children with visual impairment, intellectual and multiple disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 57(2), 153-160. https://doi.org/10.1111/j.1365-2788.2012.01562.x
  • Aslan, C., Özdemir, S., Demiryürek, P., & Çotuk, H. (2015). Görme yetersizliğinden etkilenen ve normal gelişim gösteren çocukların oyun çeşitlilik ve karmaşıklık düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Early Childhood Special Education, 7(2), 212-237. https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/40973171/oyun_makale.pdf?1452023169=&response-contentdisposition=inline%3B+filename%3DGorme_Yetersizliginden_Etkilenen_ve_Norm.pdf&Expires=160 8677509
  • Berk, L. E. (2002). Infants and children: Prenatal through middle childhood (4th ed.). Allyn & Bacon.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri [Scientific research methods] (15. baskı). Pegem.
  • Cole, M., & Cole, S. R. (2001). The development of children (4th ed.). Worth Publishers.
  • Crocker, A. D., & Orr, R. R. (1996). Social behaviors of children with visual impairments enrolled in preschool programs. Exceptional Children, 62(5), 451-462. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/001440299606200505
  • Culatta, R. A., & Tompkins, J. R. (1999). Fundamentals of special education. What every teacher needs to know. Prentice Hall.
  • Demir, F. E., & Ozdemir, S. (2016a). A comparison of social skills of students with visual impairments and typically developing students. IJAEDU-International E-Journal of Advances in Education, 2(4), 85-94. https://www.researchgate.net/profile/Fatih_Demir20/publication/301577994_
  • Demir, F. E., & Ozdemir, S. (2016b). A comparison of problem behaviors of students with visual impairments and typically developing students. IJAEDU-International E-Journal of Advances in Education, 2(4), 122-131. https://www.researchgate.net/profile/Fatih_Demir20/publication/301577995
  • DeMorat, M. G. (1998). Emotion socialization in the classroom context: A functionalist analysis (Publication No. 9921584) [Doctoral dissertation, University of California-Santa Barbara]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
  • Denham, S. A., Bassett, H. H., & Wyatt, T. (2007). The socialization of emotional competence. In J. E. Grusec & P. D. Hastings (Eds.), Handbook of socialization: Theory and research (pp. 614-637). Guilford Press.
  • DiGennaro, F. D., Martens, B. K., & Kleinmann, A. E. (2007). A comparison of performance feedback procedures on teachers' treatment implementation integrity and students' inappropriate behavior in special education classrooms. Journal of Applied Behavior Analysis, 40(3), 447-461. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1901/jaba.2007.40-447
  • Dünya Sağlık Örgütü [World Health Organization] (2018). Blindness and vision impairment. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blindness-and-visual-impairment
  • Eisenberg, N., & Fabes, R. A. (1990). Empathy: Conceptualization, measurement, and relation to prosocial behavior. Motivation and Emotion, 14(2), 131-149. https://link.springer.com/article/10.1007/BF00991640
  • Ekman, P., & Friesen, W. V. (2003). Unmasking the face: A guide to recognizing emotions from facial expressions. Malor Books.
  • Field, T. M., Woodson, R., Greenberg, R., & Cohen, D. (1982). Discrimination and imitation of facial expression by neonates. Science, 218(4568), 179-181. https://science.sciencemag.org/content/218/4568/179.abstract
  • Franzese, M., & Iuliano, A. (2019). Correlation analysis. In S. Ranganathan, M. Gribskov, K. Nakai, & C. Schönbach (Eds.), Encyclopedia of bioinformatics and computational biology: ABC of bioinformatics (pp. 706-721). Elsevier.
  • Galati, D., Miceli, R., & Sini, B. (2001). Judging and coding facial expression of emotions in congenitally blind children. International Journal of Behavioral Development, 25(3), 268-278. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01650250042000393
  • Galati, D., Sini, B., Schmidt, S., & Tinti, C. (2003). Spontaneous facial expressions in congenitally blind and sighted children aged 8-11. Journal of Visual Impairment & Blindness, 97(7), 418-428. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0145482X0309700704
  • Garner, P. W., Robertson, S., & Smith, G. (1997). Preschool children's emotional expressions with peers: The roles of gender and emotion socialization. Sex Roles, 36(11-12), 675-691. https://link.springer.com/article/10.1023/A:1025601104859
  • Hall, E., Lamb, M., & Perlmutter, M. (1986). Child psychology today (2nd ed.). Random House. Hallahan, D. P., & Kauffman, J. M. (2006). Exceptional learners: An introduction to special education (10th ed.). Allyn & Bacon.
  • Heyman, R. E., Lorber, M. F., Eddy, J. M., & West, T. V. (2014). Behavioral observation and coding. In H. T. Reis & C. M. Judd (Eds.), Handbook of research methods in social and personality psychology (2nd ed.). Cambridge University Press.
  • Howard, V. F., Williams, B. F., & Lepper, C. (2005). Very young children with special needs: A formative approach for today’s children (3rd ed.). Pearson Prentice Hall.
  • Hyson, M. (2004). The emotional development of young children: Building an emotion-centered curriculum (2nd ed.). Teachers College Press.
  • İrtiş, A., & Özdemir, S. (2019). A comparison of mother-child interactions in children with visual impairments and typically developing children. Education and Science, 44(200), 409-428. https://www.researchgate.net/publication/336901485_
  • Johnson, W. F., Emde, R. N., Pannabecker, B. J., Stenberg, C. R., & Davis, M. H. (1982). Maternal perception of infant emotion from birth through 18 months. Infant Behavior and Development, 5(2-4), 313-322. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0163638382800416
  • Joireman, J. A., Needham, T. L., & Cummings, A. L. (2002). Relationships between dimensions of attachment and empathy. North American Journal of Psychology, 3(3), 63-80. https://www.researchgate.net/profile/Jeff_Joireman/publication/232451701_
  • Junn, E. N., & Boyatzis, C. J. (2009). Annual editions: Child growth and development (6th ed.). McGrawHill/Dushkin.
  • Kazdin, A. E. (1982). Single-case research designs: Methods for clinical and applied settings. Oxford University Press.
  • Keltner, D., & Haidt, J. (1999). Social functions of emotions at four levels of analysis. Cognition & Emotion, 13(5), 505-521. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/026999399379168
  • Lang, M., Hintermair, M., & Sarimski, K. (2017). Social-emotional competences in very young visually impaired children. British Journal of Visual Impairment, 35(1), 29-43. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0264619616677171
  • Lewis, M. (2008). Self-conscious emotions: Embarrassment, pride, shame and guilt. In M. Lewis, J. M. HavilandJones, & L. F. Barrett (Eds.). Handbook of emotions (pp. 742-756). The Guilford Press.
  • Lewis, V. (1993). Development and handicap. Blackwell.
  • Lieber, J., & Umansky, W. (2004). Social and emotional development. In S. R. Hooper & W. Umansky (Eds.). Young children with special needs (pp. 410-446). Pearson Prentice Hall.
  • McLoyd, V. C. (1983). The effects of the structure of play objects on the pretend play of low-income preschool children. Child Development, 54(3), 626-635. https://www.jstor.org/stable/1130049
  • Meltzoff, A. N., & Moore, M. K. (1977). Imitation of facial and manual gestures by human neonates. Science, 198(4312), 75-78. https://science.sciencemag.org/content/198/4312/75.abstract
  • Meltzoff, A. N., & Moore, M. K. (1983). Newborn infants imitate adult facial gestures. Child Development, 54(3), 702-709. https://www.jstor.org/stable/1130058
  • Özdemir, S. (2013). Sosyal becerilerin ve sosyal uyumun desteklenmesi. İ. H. Diken (Ed.), İlköğretimde kaynaştırma içinde (ss. 291-324). Pegem Akademi.
  • Özer, G. (2016). Empati eğitim programının anaokulu çocuklarının empatik ve prososyal becerilerine etkisinin incelenmesi [Analysis of the impact of empathy education program on the prosocial and empathetic skills of preschool children] (Tez Numarası: 435220) [Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Özkubat, U., & Özdemir, S. (2012). Görme yetersizliğinden etkilenmiş ve normal gelişim gösteren çocukların sosyal becerilerinin karşılaştırılması [A comparison of social skills in Turkish children with visual impairments and typically developing children]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 1-14. https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/47306/18615
  • Papalia, D. E., Olds, S. W., & Feldman, R. D. (2006). A child’s world: Infancy through adolescence (10th ed.) (pp.198-235). Mc Graw Hill.
  • Peleg, G., Katzir, G., Peleg, O., Kamara, M., Brodsky, L., Hel-Or, H., Keren, D., & Nevo, E. (2009). Facial expressions in various emotional states in congenitally blind and sighted subjects. Israel Journal of Ecology & Evolution, 55(1), 11-30. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1560/IJEE.55.1.11
  • Pinquart, M., & Pfeiffer, J. P. (2012). Psychological adjustment in adolescents with vision impairment. International Journal of Disability Development and Education, 59(2), 145-155. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1034912X.2012.676416
  • Reeve, J. (2005). Understanding motivation and emotion (4th ed.). John Wiley & Sons.
  • Saarni, C. (2008). The interface of emotional development with social context. In M. Lewis, J. M. Haviland-Jones, & L. F. Barrett (Eds.), Handbook of emotions (pp. 332-347). The Guilford Press.
  • Santrock, J. W. (2004). Child development (10th ed.). McGraw-Hill.
  • Savaşır, I., Sezgin, N., & Erol, N. (1994). Ankara Gelişim Tarama Envanteri el kitabı [Ankara Development Screening Inventory manual]. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi.
  • Schmid, P. F. (2001). Comprehension: The art of not knowing. Dialogical and ethical perspectives on empathy as dialogue in personal and person-centred relationships. In S. Haugh & T. Merry (Eds.), Rogers’ therapeutic conditions: Evolution, theory and practice. Empathy (pp. 53-71). PCCS Books.
  • Smith, D. D. (2001). Introduction to special education: Teaching in an age of opportunity (4th ed.). Allyn & Bacon.
  • Snow, C. W., & McGaha, C. G. (2003). Infant development (3rd ed.). Prentice Hall.
  • Snowden, R., Thompson, P., & Troscianko, T. (2006). Basic vision: An introduction to visual perception. Oxford University Press.
  • Stanton-Chapman, T. L., & Raver, S. A. (2009). Promoting social and emotional development. In S. A. Raver (Ed.). Early childhood special education 0 to 8 years: Strategies for positive outcomes (pp. 199-222). Merrill Pearson.
  • Töret, Z., Özdemir, S., & Akın-Bülbül, I. (2019). Ebeveynlerin otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarının duygu temelli tepkilerine yönelik görüşleri [Perceptions of parents about emotion based responses of their children with autism spectrum disorders] Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 14-35. https://www.researchgate.net/publication/334549777_
  • Tröster, H., & Brambring, M. (1992). Early social‐emotional development in blind infants. Child: Care, Health and Development, 18(4), 207-227. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365- 2214.1992.tb00355.x
  • Wall, K. (2006). Special needs and early years (2nd ed.). Paul Chapman Publishing.
  • Wittmer, D. S., & Petersen, S. H. (2006). Infant and toddler development and responsive program planning: A relationship-based approach. Pearson Prentice Hall.
  • Wolffe, K. E. (2000). Adults with low vision: Personal, social and independent living needs. In A. L. Corn & A. J. Koenig (Eds.). Foundations of low vision: Clinical and functional perspectives (pp. 322-339). AFB Press.
  • Young-Browne, G., Rosenfeld, H. M., & Horowitz, F. D. (1977). Infant discrimination of facial expressions. Child Development, 48(2), 555-562. https://www.jstor.org/stable/1128653
APA Çotuk H, Özdemir S (2021). Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. , 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
Chicago Çotuk Hale,Özdemir Selda Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. (2021): 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
MLA Çotuk Hale,Özdemir Selda Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. , 2021, ss.543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
AMA Çotuk H,Özdemir S Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. . 2021; 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
Vancouver Çotuk H,Özdemir S Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. . 2021; 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
IEEE Çotuk H,Özdemir S "Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması." , ss.543 - 567, 2021. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
ISNAD Çotuk, Hale - Özdemir, Selda. "Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması". (2021), 543-567. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.669915
APA Çotuk H, Özdemir S (2021). Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(3), 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
Chicago Çotuk Hale,Özdemir Selda Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 22, no.3 (2021): 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
MLA Çotuk Hale,Özdemir Selda Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, vol.22, no.3, 2021, ss.543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
AMA Çotuk H,Özdemir S Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 2021; 22(3): 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
Vancouver Çotuk H,Özdemir S Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 2021; 22(3): 543 - 567. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
IEEE Çotuk H,Özdemir S "Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22, ss.543 - 567, 2021. 10.21565/ozelegitimdergisi.669915
ISNAD Çotuk, Hale - Özdemir, Selda. "Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Çocuklar ile Gören Çocukların Duyguİfadelerine Verdikleri Tepkilerinin Karşılaştırılması". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 22/3 (2021), 543-567. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.669915
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 19:46

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları