Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme
Yıl: 2021 Cilt: 56 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2068 - 2089 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 İndeks Tarihi: 25-10-2021
Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme
Öz: Güçlü bir ekonomi, sağlıklı işleyen ve gelişen bir finansal sistem ile sağlanabilir. Türkiye ekonomisindebankacılık sektörü, finansal sistem içerisinde aracılık rolünü yerine getiren en yüksek paya sahip yapı olarakfaaliyet göstermektedir. Çalışmanın amacı, iktisadi sistem içerisinde bu denli önemli bir rol ve paya sahipolan bankacılık sektörünün ölçek etkinliğini ve verimlilik düzeyini incelemektir. Bu amaçla, Türkbankacılık sektöründe faaliyet gösteren 15 özel ve yabancı sermayeli mevduat bankası karar verme birimiolarak seçilmiştir. Seçili bankaların 2000-2012 ve 2013-2020 olmak üzere iki ayrı dönem verilerikullanılarak Veri Zarflama Analizi Window yöntemi ile bankaların ölçek etkinliği hesaplanmıştır. Sonuçolarak ilk dönemde Türk bankacılık sektörünün ölçek etkinlik skorları değerlendirildiğinde 2008 KüreselFinans Krizi karşısında dayanıklı bir duruş sergilediği sonucuna ulaşılabilmektedir. İkinci analizdöneminde ise etkinlik değerlerinin daha da yükseldiği ve bazı yıllarda toplam etkin banka sayılarınınbelirgin bir düzeyde artış gösterdiği görülmektedir.
Anahtar Kelime: Scale Efficiency in The Turkish Banking Sector: Evaluation with Window Analysis
Öz: A strong economy can be achieved with a well-functioning and developing financial system. In the Turkish economy, the banking sector operates as the structure with the highest share fulfilling its intermediary role in the financial system. The aim of the study is to examine the scale efficiency and productivity level of the banking sector, which has such an important role and share in the economic system. For this purpose, 15 private and foreign capital deposit banks operating in the Turkish banking sector are selected as the decision-making unit. The scale efficiency of the banks are calculated with the Data Envelopment Analysis Window method using the data of two different periods, 2000-2012 and 2013-2020, of the selected banks. As a result, when the scale efficiency scores of the Turkish banking sector are evaluated in the first period, it can be concluded that it exhibited a durable stance against the 2008 Global Financial Crisis. In the second analysis period, it is observed that the efficiency values increased even more and the total number of efficient banks increased significantly in some years.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abaç, S. V.d. (1997). Ekonomi Ansiklopedisi, İstanbul, 1 Numara ve Hearst Yayıncılık-Paymaş Yayınları.
- Altay, N. O. (2006). Türk Bankacılık Sistemi, Bornova-İzmir, Ege Üniversitesi Yayınları İ.İ.B.F Yayın No:5.
- Arıcan, E., Tanınmış Yücememiş, B., Erdilek Karabay, M., Işıl, G., (2011) . Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Ekonomileri Pazar Hakimiyeti ve Rekabet Gücü Maliyet Etkinliği ve Ölçek Ekonomilerine İlişkin Ekonometrik Bir Uygulama. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayınları.
- Arslan, M. (2004). Banka Etkinliklerinin Skokastik DEA Yöntemiyle Analizi ve Türk Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Ankara, Gazi Kitabevi, 121-124.
- Banker, R.D., Charnes, A., Cooper, W.W. (1984). Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis. Management Science 30(9): 1078- 1092.
- Behdioğlu, S., Özcan, G. (2009). Veri Zarflama Analizi ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 14, Sayı 3, 301–326.
- Bektaş, H. (2013). Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Analizi”, Sosyo Ekonomi Dergisi, OcakHaziran, 277-294.
- Boussofiane, A., Dyson, R.G. Thanassoulis, E. (1991). Applied Data Envelopment Analysis. North-Holland, European Journal of Operational Research, 52, 1-15.
- Bowlin, W. F. (1998). Measuring Performance:An Introduction To Data Envelopment Analysis”, The Journal Of The Cost Analysis, Volume 15, Issue 2, 3-27.
- Budak, H. (2011). Veri Zarflama Analizi ve Türk Bankacılık Sektöründe Uygulaması. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 23(3), 95-110.
- Charnes, A., W. W. Cooper and E. Rhodes (1978). "Measuring the efficiency of decision making units", European Journal of Operational Research, 1978, Vol.2, 429-444.
- Charnes, A.; Et. All. (1985). A Developmental Study of Data Envelopment Analysis in Measuring The Efficiency of Maintenance Units in U. S. Air Forces”, Annals of Operations Research, Vol. 2 Issue 1-4.
- Cihangir, M. (2005). Bankacılıkta Optimum Büyüklük: Türk Bankacılık Sektörü Üzerinde Ampirik Bir Çalışma. D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 20, Sayı:2, 11-26.
- Cooper, W. W., Seiford, L. M., Zhu, J. (201). Handbook On Data Envelopment Analysis, 2. Edition, Chapter 1, New York.
- Çarıkçı, O., Akbulut, F. (2020). Türk Bankacılık Sektörünün Veri Zarflama Analizi ile Etkinliğinin Ölçülmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 215-226.
- Çolak, Ö, Kılıçkaplan, S. (1999). Bankacılık Sektöründe Ölçek Ekonomileri: Türk Ticaret Bankaları İçin Bir Maliyet Fonksiyonu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1 (3), 65-76.
- Drake, L. Hall, Maximillian J.B.; Simper, R. (2009). Bank Modelling Methodologies: A Comparative Non-Parametric Analysis of Efficiency in the Japanese Banking Sector, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, Volume 19, Issue 1, 1- 15.
- Farrell, M. J. (1957). The Measurement of Productivite Efficiency. Journal of Royal Statistical Society, A, 120: 253-281.
- Halkos, G. E., Tzeremes, N. G. (2013). Estimating The Degree Of Operating Efficiency Gains From A Potential Bank Merger And Acquisition: A Dea Bootstrapped Approach, Journal of Banking&Finance, 37 (5), 1658-1668.
- Işık, Ö. (2018). Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Ticari Bankalardan Kanıtlar. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (2), 75-100.
- Karahasan, N., Yamak, R. (1993). Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Ekonomilerinin Niteliğinin ve Niceliğinin Analizi: 1980 Öncesi ve Sonrası, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.
- Kaya, Y. T., Doğan, E. (2005). Dezenflasyon Sürecinde Türk Bankacılık Sektöründe Etkinliğin Gelişimi, Ankara, BDDK ARD Çalışma Raporları 2005/10, 1-16.
- Kecek, G. (2010). Veri Zarflama Analizi Teori ve Uygulama Örneği, Ankara, Siyasal Kitabevi.
- Lang, G.; Welzel P. (1997). Grösse Und Kosteneffizienz İm Deutschen Bankensektor. Zeitschrift Für Betriebswirtchafts, 67. Jahrgang. Heft 3.
- Lin, T.T., Lee, C. and Chiu, T. (2009). Application of DEA in Analyzing A Bank’s Operating Performance, Expert Systems with Applications, 36, 8883-8891.
- Mercan, M., Yolalan, R. (2000). Türk Bankacılık Sisteminde Ölçek ve Mülkiyet Yapıları ile Finansal Performans İlişkisi. İMKB Dergisi, Cilt 4, Sayı 15, Temmuz-Ağustos-Eylül, s.s.1- 27.
- Müftüoğlu, T. (1978). İşletme İktisadı Açısından Sanayi İşletmelerinde Üretim Kapasitesi, Ankara, A.Ü SBF Yayınları No:422.
- Norman, M.; Stoker, B. (1991). Data Envelopment Analysis. John Wiley&Sons.
- Revell, J. (2000). Mergers and the Role of Large Banks, University College of North Wales, Bangor Research Monographs in Banking And Finance.
- Seyrek, İ. H., Ata, H. A. (2010). Veri Zarflama Analizi ve Veri Madenciliği ile Mevduat Bankalarında Etkinlik Ölçümü. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt:4, Sayı:2, 67- 84.
- Silberston, A. (1972); Economies of Scale in Theory and Practice. Economic Journal, Vol.82, No:325, 369-391.
- Talluri, S. (2000). Data Envelopment Analysis: Models and Extensions”, Decision Line, May.
- Tanyaş, M. (2000). Endüstri Mühendisliğine Giriş, Cilt 1, İstanbul, İrfan Yayıncılık.
- Taşdoğan, C., Mollavelioğlu, M. Ş., Mıhcı, H. (2014). Environmental Efficiency Analysis in OECD Countries, Ekonomista, Vol. 3.
- Thompson, R. G., Dharmapala, P. S., Humphrey, D. B., Taylor, W. M., and Thrall, R. M. (1996). Computing DEA/AR Efficiency and Profit Ratio Measures With An İllustrative Bank Application. Annals of Operations Research, 68, 303-327.
- Ulucan, A. (2000). Şirket Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Genel ve Sektörel Bazda Değerlendirmeler. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, 405-418.
- Vassiloglou, M.; Giokas, D. (1990). A Study of the Relative Efficiency Of Bank Branches: An Application of DEA. Journal of Operational Resarch Society, Volume 41, No:7, 591-597.
- Watson, R.D. (1987). The Marginal Cost Of Funds Concepts In Banking”, The Economics And Management Of Financial İnstitutions, Ed: D. Johannes Jüttner ve Tom Valentine, London: Longman Cheshire.
- Webb, R. M. (2003). Levels of Efficiency in UK Retail Banks: a DEA Window Analysis. International Journal of the Economics of Business, vol.10, no:3, 305–322.
- Yolalan, R. (1993). İşletmeler Arası Göreli Etkinlik Ölçümü, Ankara, Milli Prodüktive Merkezi Yayınları, No:483.
- Yue, P. (1992). Data Envelopment Analysis and Commercial Bank Performance: A Primer with Applications to Missouri Banks. ın Federal Reserve Bank of St. Louis Review, January/February, Vol.74 No.1, 31-45.
- Yükçü, S., Atağan, G. (2009). Etkinlik, Etkililik ve Verimlilik Kavramlarının Yarattığı Karışıklık. Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 23, Sayı 4.
| APA | Erşin Meta F, Tasdogan C, Saraçoğlu M (2021). Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. , 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| Chicago | Erşin Meta Feyza,Tasdogan Celal,Saraçoğlu Metin Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. (2021): 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| MLA | Erşin Meta Feyza,Tasdogan Celal,Saraçoğlu Metin Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. , 2021, ss.2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| AMA | Erşin Meta F,Tasdogan C,Saraçoğlu M Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. . 2021; 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| Vancouver | Erşin Meta F,Tasdogan C,Saraçoğlu M Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. . 2021; 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| IEEE | Erşin Meta F,Tasdogan C,Saraçoğlu M "Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme." , ss.2068 - 2089, 2021. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| ISNAD | Erşin Meta, Feyza vd. "Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme". (2021), 2068-2089. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| APA | Erşin Meta F, Tasdogan C, Saraçoğlu M (2021). Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 56(3), 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| Chicago | Erşin Meta Feyza,Tasdogan Celal,Saraçoğlu Metin Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 56, no.3 (2021): 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| MLA | Erşin Meta Feyza,Tasdogan Celal,Saraçoğlu Metin Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.56, no.3, 2021, ss.2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| AMA | Erşin Meta F,Tasdogan C,Saraçoğlu M Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2021; 56(3): 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| Vancouver | Erşin Meta F,Tasdogan C,Saraçoğlu M Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2021; 56(3): 2068 - 2089. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| IEEE | Erşin Meta F,Tasdogan C,Saraçoğlu M "Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 56, ss.2068 - 2089, 2021. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
| ISNAD | Erşin Meta, Feyza vd. "Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Etkinliği: Window Analizi İle Değerlendirme". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 56/3 (2021), 2068-2089. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1659 |
