Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar
Yıl: 2020 Cilt: 11 Sayı: Kentleşme ve Ekonomi Sayfa Aralığı: 1281 - 1312 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31198/idealkent.650461 İndeks Tarihi: 04-11-2021
Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar
Öz: Günümüzde, kentsel açık ve yeşil alanlar (AYA) kent insanı ve kent ekosistemine yönelik çokyönlü hizmet ve katkıları nedeniyle sürdürülebilir ve yaşanabilir kentlerin oluşturulmasındaönemli bir role sahiptir. Özellikle kentlerin sahip olduğu kişi başına düşen yeşil alan miktarımedeniyet göstergesi olarak kabul edilmektedir. Kentsel yeşil alan standartlarının belirlenmesinde kentin nüfusu, coğrafi konumu, sosyo-ekonomik özellikleri ve mevcut yeşil alan kullanımlarının etkili olduğu bilinmektedir. Kentsel açık ve yeşil alanların konumu, tipleri, analizi,alansal dağılımı, kapasitesi, işlevselliği ve yeterliliği vb. özellikler planlama ve tasarımın enönemli bileşenleri sayılmaktadır. Türkiye’de AYA’ın planlanması ve yönetimi; İmar Yasası veilgili yönetmeliklerde tanımlandığı şekliyle uygulanmaktadır.Bu çalışmada, Türkiye’deki mevcut mevzuatta AYA, "Kavramsal Çerçeve ve Tipolojik Sınıflandırma”, “Standartlar”, “Projelendirme ve Uygulama”, “Mesleki Görev ve Sorumluluk”ve “Kurumsal veya Yönetsel Yetki ve Sorumluluk” olmak üzere 5 farklı boyutta incelenmiş veyorumlanmıştır. Bu bağlamda mevcut yasal düzenlemelerde AYA yönelik kavramsal çerçevesi, tanımlamalar, standartlar vb. konularda eksikliklerin ve yetersizliklerin olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Current Legal Status of Urban Open and Green Areas and Problems in Practice
Öz: Nowadays, urban open and green areas (OGA) have an important role in the creation of sustainable and livable cities due to their versatile services and contributions to the urban people and urban ecosystem. In particular, the amount of green areas per person owned by cities is accepted as an indicator of civilization. It is known that the population, geographical location, socio-economic characteristics of the city and the use of existing green areas are effective in determining the urban green space standards. The location, types, analysis, spatial distribution, capacity, functionality and adequacy of urban OGA etc. features are considered the most important components of planning and design. Planning and management of the OGA in Turkey; It is implemented as defined in the Development Law and related regulations. In this study, in the current legislation in Turkey, OGA has been examined and interpreted in 5 different dimensions as "Conceptual Framework and Typological Classification", "Standards", "Projecting and Implementation", "Professional Duty and Responsibility" and "Corporate or Managerial Authority and Responsibility". In this context, in the current legal regulations, the conceptual framework for open and green areas, definitions, standards, project design, implementation etc. It has been determined that there are deficiencies and deficiencies in the issues.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Aksoy, Y. (2014). Türkiye’de yeşil alanlarla ilgili yasal düzenlemeler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 26, 1-20. http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11467/1430/M00689.pdf?seq uence=1&isAllowed=y adresinden erişilmiştir
- Altınok, E.B., Coşgun S., Kılıçoğlu H., Kutlu, M. (2017). Yapı ruhsat aşamasında peyzaj projesi. [Adobe Digital Editions sürümü].: http://peyzajmimoda.org.tr/resimler/ekler/7b8eace9f0b4a29_ek.pdf adresinden erişilmiştir.
- European Communities, (2000). The Urban Audit: Towards the benchmarking of quality of life in European cities. Vol I, II and III, Office for Official Publications of the European Commnities, Luxembourg.
- Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmelik, (2020, 22 Şubat). Resmi Gazete (Sayı: 31047). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/02/20200222-2.htm adresinden erişilmiştir.
- Benedict, M. A. ve McMahon, E.T. (2006). Green infrastructure, Wsahington: Island Press.
- Berke, R. (2006). Urban land use planning, 5th edition. Chicago:University of Illinois.
- Boğaziçi Kanunu, (1983, 22 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 2960). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18229.pdf adresinden erişilmiştir.
- Chong, S., Lobb, E., Khan, R., Abu-Rayya, H., Byun, R., ve Jalaludin, B. (2013). Neighbourhood safety and area deprivation modify the associations between parkland and psychological distress in Sydney, Australia. BMC public health, 13. doi: 422 10.1186/1471-2458-13-422.
- Eraslan, Ş., Gül, A., Örücü, Ö.K. (2014). Sağlıklı kent olma yolunda kentsel yeşil alanların rolü. SDU II. Uluslararası Davraz Kongresi, 29-31 Mayıs 2014, Isparta, Türkiye, (s.2247-2270). ISBN: 978-9944-452-82-3.
- European Environment Agency, (EEA) (2020). 7th Environment Action Programme to 2020. https://ec.europa.eu/environment/action-programme/index.htm adresinden erişilmiştir.
- Gezer, A. ve Gül, A. (2009). Kent ormancılığı-kavramsal-teknik ve kültürel boyutu. Isparta: SDU Basım Evi.
- Gezer, A., Gül, A. ve Yücedağ, C. (2009). Kent ormancılığı'nın kavramsal süreci ve bazı temel kavramlarla ilişkisi. Gezer, A. ve Gül, A. (Ed.), Kent Ormancılığı-KavramsalTeknik ve Kültürel Boyutu (ISBN : 978-9944-452-30-4) içinde. Isparta: SDU Basım evi.
- Gül, A. ve Küçük, V. (2001). Kentsel açık-yeşil alanlar ve Isparta kenti örneğinde irdelenmesi, S.D.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 2, 27-48. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/195601 adresinden erişilmiştir.
- Khan, A. M. (2012). Planning Standards for recreational facilities and open space in the context of urban areas of Bangladesh in Khan, A. M. (2014). Revisiting Planning Standarts fore rescreational Facilities in Urban Areas. Equality in the City : Making Cities Socially Cohesive.
- Lachowycz, K., & Jones, A. P. (2013). Towards a better understanding of the relationship between greenspace and health: Development of a theoretical framework.
- Landscape and Urban Planning, 118, 62–69. doi: 10.1016/j.landurbplan.2012.10.012
- Luo, M. (2014). Strategies for urban green space system plan based on the eco-oriented development mode. BioTechnology An Indian Journal, 10(19), 11447-11451.
- Maes, J.,.Zulian, G., Günther, S., Thijssen, M., ve Raynal J. (2019) Enhancing resilience of urban ecosystems through green ınfrastructure (enroute) final report, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
- Maryanti MR, Khadijah H, Muhammad Uzair A, Megat Mohd Ghazali MAR (2016). The urban green space provision using the standards approach: issues and challenges of its implementation in Malaysia. WIT Trans Ecol Environ, 210, 369–379. doi: 10.2495/SDP160311
- Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği, (MPYY), (2014). Resmi Gazete (29030 Md5.9(Erişim Tarihi 10.12.2019)
- Morar, T., Radoslav, R,. Spiridon, L. C., and Pacurar, L. (2014). Assessing pedestrian accessibility to green space using GIS. Transylvanian review of Administrative Sciences, 10(42), 116-139.
- Mpofu, T. P. Z. (2013). Environmental challenges of urbanization: A case study for open green space management. Research Journal of Agricultural and Environmental Management, 2(4), 105-110.
- Önder, S., Polat, A.T., (2012). Kentsel açık-yeşil alanların kent yaşamındaki̇ yeri̇ ve önemi. Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri, 19, 73-96. Konya.
- Özbilen, A. (1991). Kent içi açık alanlar ve dağılımı, tarihi eserler ve gelişen yeni yapılaşma. K.T.Ü. Orman Fakültesi, Genel Yayın No:155,F.Y.N: 17, Trabzon.
- Öztan, Y. (1968). Ankara şehri ve çevresi yeşil saha sisteminin Peyzaj Mimarisi prensipleri yönünden etüd ve tayini, Ankara Üniversitesi Basımevi. Ankara.
- Öztürk, B. (2004). Kentsel açık ve yeşil alan sistemi oluşturulması: kayseri kent bütünü örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara.
- Pamay, B., (1978). Kentsel peyzaj planlaması. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayın No: 2486, İstanbul.
- Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği, (PAİY), (2017, 3 Temmuz). Resmi Gazete 3 Temmuz 2017 tarih ve 30113 sayılı Madde 4.vvvv) fırkası 28 Şubat 2019 tahinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/07/20170703-8.htm adresinden erişilmiştir.
- Singh, V. S., Pandey, D. N. and Chaudhry, P. (2010). Urban forests and open green spaces: Lessons for Jaipur, Rajasthan, India. RSSPCB occasional Paper, 1, 1-23.
- Taylor, L., Hochuli D.F. (2017). Defining greenspace: Multiple uses across multiple disciplines. Landscape and Urban Planning, (158), 25-38.
- Theobald, W. (1984). A history of recreation resource planning: The origins of space standarts. Leisure Studies, 3(2), 189-200.
- World Cities Culture Forum, (2018). 12 Haziran 2020 tarihinde http://www.worldcitiescultureforum.com/assets/others/181108_WCCR_2018_Low _Res.pdf adresinden erişilmiştir.
- World Health Organization (WHO), (2017). Urban green spaces:A brief for action. 12 Nisan 2020 tarihinde https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0010/342289/Urban-GreenSpaces_EN_WHO_web3.pdf adresinden erişildi.
- World Health Organization, (WHO), (2010). Urban planning, environment and health: from evidence to policy action-Meeting Report-World Heal Organ Reg Off Eur :119.doi:http://dx.doi.org/10.1016/j.biomaterials.2008.12.054
- Yazgı, D. ve Yılmaz, T. (2017). Yeşil altyapı kavramının ilgili yasal düzenlemeler içerisindeki yeri ve uygulamaya yönelik öneriler. 6. Peyzaj Mimarlığı Kongresi Söylem ve Eylem. 101-115. Antalya.
- Yıldızcı, A.C. (1987). Kentsel yeşil alanlar.Yüksek Lisans, Ders Notları, İstanbul.
| APA | GÜL A, dinç g, AKIN T, Koçak A (2020). Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. , 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| Chicago | GÜL Atila,dinç gizem,AKIN Tuğba,Koçak Aslı İlayda Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. (2020): 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| MLA | GÜL Atila,dinç gizem,AKIN Tuğba,Koçak Aslı İlayda Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. , 2020, ss.1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| AMA | GÜL A,dinç g,AKIN T,Koçak A Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. . 2020; 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| Vancouver | GÜL A,dinç g,AKIN T,Koçak A Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. . 2020; 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| IEEE | GÜL A,dinç g,AKIN T,Koçak A "Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar." , ss.1281 - 1312, 2020. 10.31198/idealkent.650461 |
| ISNAD | GÜL, Atila vd. "Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar". (2020), 1281-1312. https://doi.org/10.31198/idealkent.650461 |
| APA | GÜL A, dinç g, AKIN T, Koçak A (2020). Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. İdealkent, 11(Kentleşme ve Ekonomi), 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| Chicago | GÜL Atila,dinç gizem,AKIN Tuğba,Koçak Aslı İlayda Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. İdealkent 11, no.Kentleşme ve Ekonomi (2020): 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| MLA | GÜL Atila,dinç gizem,AKIN Tuğba,Koçak Aslı İlayda Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. İdealkent, vol.11, no.Kentleşme ve Ekonomi, 2020, ss.1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| AMA | GÜL A,dinç g,AKIN T,Koçak A Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. İdealkent. 2020; 11(Kentleşme ve Ekonomi): 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| Vancouver | GÜL A,dinç g,AKIN T,Koçak A Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. İdealkent. 2020; 11(Kentleşme ve Ekonomi): 1281 - 1312. 10.31198/idealkent.650461 |
| IEEE | GÜL A,dinç g,AKIN T,Koçak A "Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar." İdealkent, 11, ss.1281 - 1312, 2020. 10.31198/idealkent.650461 |
| ISNAD | GÜL, Atila vd. "Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar". İdealkent 11/Kentleşme ve Ekonomi (2020), 1281-1312. https://doi.org/10.31198/idealkent.650461 |
