Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi

Ömer GİZLİER, (Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Yönetim ve Organizasyon Anabilim Dalı, Balıkesir, Türkiye)
Bora YILDIZ (İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İşletme Bölümü, Yönetim ve Organizasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)
İşletme Araştırmaları Dergisi
10 5
Yıl: 2021 Cilt: 13 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2162 - 2173 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20491/isarder.2021.1253 İndeks Tarihi: 12-12-2021

Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi

Öz:
Amaç – Bu çalışmanın amacı, algılanan aşırı nitelikliliğin çalışanların kariyerizm eğilimleri ve sosyalkaytarma davranışları üzerindeki etkisini Kişi-iş Uyumu ve Kişi-Grup Uyumu teorilerine dayanarakaraştırmaktır. İlgili alan yazında, algılanan aşırı niteliklilik ile birçok tutum ve davranış arasındaki ilişkileriinceleyen çalışmalar olmasına karşın, algılanan aşırı niteliklilik ile kariyerizm eğilimi ve sosyal kaytarmadavranışları arasındaki ilişkileri inceleyen bir çalışma olmaması bu araştırmanın özgün yanını teşkiletmektedir. Ayrıca, uluslararası alan yazında aşırı niteliklilik kavramıyla ilgili birçok çalışma yapılmasınarağmen, Türkiye’de bu algının sonuçlarını belirlemeye yönelik nicel çalışmaların yetersizliği buaraştırmanın temel motivasyonunu temsil etmektedir. Yöntem – Araştırmanın örneklemini 2017 Aralık ve 2018 Ocak aylarında İstanbul’da kolayda örneklemeyöntemi ile ulaşılan 484 hizmet sektörü çalışanı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarakanket tekniği kullanılmış olup, hazırlanan anket iki farklı zaman diliminde aynı kişilere uygulanmıştır.Anketlerden elde edilen veriler SPSS programında açıklayıcı faktör analizi, korelasyon analizi, güvenirlikanalizi ve regresyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular – Araştırma bulguları algılanan aşırı nitelikliliğin hem genel olarak hem işini küçük görmeboyutu özelinde kariyerizm eğilimi üzerinde pozitif bir etkisinin olduğunu gösterirken; algılanan aşırınitelikliliğin sadece işini küçük görme boyutunun sosyal kaytarma davranışları üzerinde pozitif bir etkiyesahip olduğunu göstermektedir.Tartışma – Çalışma bulgularından hareketle, aşırı niteliklilik algısına sahip çalışanların fazladangördükleri potansiyellerini (niteliklerini) kariyerlerine yönelik umutsuzlukları ile baş etmede etkin bir araçolarak görüp kariyerist eğilimde olabilecekleri söylenebilir. Ayrıca, aşırı niteliklilik algısındaki çalışanlarınsahip oldukları fazla niteliklerden dolayı mevcut işlerini basit (küçük) görerek yaratmış oldukları boşluğusosyal kaytarma davranışları sergileyerek dolduracakları ileri sürülebilir.
Anahtar Kelime:

The Effect of Perceived Overqualification on Employees Careerism Orientation and Social Loafing Behaviors

Öz:
Purpose – The aim of this study is to investigate the effect of perceived overqualification on the careerismorientation of the employees and their social loafing behaviors based on the theories of Person-Job Fit andPerson-Group Fit. Although there are numerous studies that examine the relationships between perceivedoverqualification and many attitudes and behaviors in the related literature, the fact that there is no studyexamining the relationships between perceived overqualification and careerism orientation and socialloafing behaviors constitutes the original side of this research. In addition, even though there are manystudies related to overqualification in the international literature, quantitative studies determining theconsequences of this perception are insufficient in Turkey. Designmethodologyapproach - The sample of the study consists of 484 service sector employees inIstanbul, which were reached in December 2017 and January 2018 by using convenient sampling method.The survey technique was used as a data collection tool and the questionnaire was applied to the samepeople in two different time periods. The data obtained from the questionnaires were analyzed in SPSSsoftware using exploratory factor analysis, correlation analysis, reliability analysis and regression analysis. Findings – Findings show that perceived overqualification (both in general and the dimension of jobmisprision) has a statistically significant and positive effect on careerism orientation, while only the jobmisprision dimension of perceived overqualification has a statistically significant and positive effect onsocial loafing behaviors. Discussion – Based on the findings of the study, it can be said that employees with overqualificationperception can see their extra potential (qualifications) as an effective tool in dealing with their careerdespair and may have a careerist tendency. In addition, it can be argued that employees who perceivedoverqualification may see their current job as simple (small) due to their overqualifications and create a gapin their jobs and fill this gap by exhibiting social loafing behaviors.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın, A., & Ulukök, E. (2016). Fazla nitelikliliğin bireysel ve örgütsel sonuçlarının incelenmesine yönelik kavramsal bir değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(4), 71-86.
  • Alfes, K., Shantz, A., & Van Baalen, S. (2016). Reducing perceptions of overqualification and its impact on job satisfaction: The dual roles of interpersonal relationships at work. Human Resource Management Journal, 26(1), 84-101.
  • Aryee, S., & Chen, Z. X. (2004). Countering the trend towards careerist orientation in the age of downsizing: Test of a social exchange model. Journal of Business Research, 57(4), 321-328.
  • Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory, NJ, Prentice-Hall.
  • Chay, Y. W., & Aryee, S. (1999). Potential moderating influence of career growth opportunities on careerist orientation and work attitudes: Evidence of the protean career era in Singapore. Journal of Organizational Behavior, 20(5), 613-623.
  • Chiaburu, D. S., Diaz, I., & De Vos, A. (2013a). Employee alienation: relationships with careerism and career satisfaction. Journal of Managerial Psychology, 28(1), 4-20.
  • Chiaburu, D. S., Muñoz, G. J., & Gardner, R. G. (2013b). How to spot a careerist early on: Psychopathy and exchange ideology as predictors of careerism. Journal of Business Ethics, 118(3), 473-486.
  • Crawshaw, J., & Brodbeck, F. (2011). Justice and trust as antecedents of careerist orientation. Personnel Review, 40(1), 106-125.
  • Crawshaw, J. R., Van Dick, R., & Brodbeck, F. C. (2012). Opportunity, fair process and relationship value: career development as a driver of proactive work behaviour. Human Resource Management Journal, 22(1), 4-20.
  • Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
  • Detert, J. R., Treviño, L. K., & Sweitzer, V. L. (2008). Moral disengagement in ethical decision making: a study of antecedents and outcomes. Journal of Applied Psychology, 93(2), 374-391.
  • Edwards, J. R. (1991). Person-job fit: A conceptual integration, literature review, and methodological critique. In C. L. Cooper & I. T. Robertson (Eds.), International review of industrial and organizational psychology, New York, John Wiley & Sons, 283-357.
  • Edwards, J. R., & Shipp, A. J. (2007). The relationship between person-environment fit and outcomes: An integrative. In Ostroff, C. & Judge, T.A. (Eds), Perspectives on Organizational Fit, San Francisco, JosseyBass, 209–258.
  • Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., & Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied psychology, 71(3), 500-507.
  • Erdogan, B., Bauer, T. N., Peiró, J. M., & Truxillo, D. M. (2011). Overqualified employees: Making the best of a potentially bad situation for individuals and organizations. Industrial and Organizational Psychology, 4(2), 215-232.
  • Feldman, D. C., & Weitz, B. A. (1991). From the invisible hand to the gladhand: Understanding a careerist orientation to work. Human Resource Management, 30(2), 237-257.
  • Fine, S., & Edward, M. (2017). Breaking the rules, not the law: The potential risks of counterproductive work behaviors among overqualified employees. International Journal of Selection and Assessment, 25(4), 401- 405.
  • Freeman, R. B. (1976). The overeducated american, New York: Academic Press.
  • George, J. M. (1992). Extrinsic and intrinsic origins of perceived social loafing in organizations. Academy of Management Journal, 35(1), 191-202.
  • Gürbüz, S., & Şahin F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri-feselefe-yöntem-analiz (5. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hersch, J. (1995). Optimal ‘mismatch’and promotions. Economic inquiry, 33(4), 611-624.
  • Jackson, J. M., & Williams, K. D. (1985). Social loafing on difficult tasks: Working collectively can improve performance. Journal of Personality and Social Psychology, 49(4), 937-942.
  • Johnson, G. J., & Johnson, W. R. (1996). Perceived overqualification and psychological well-being. The Journal of Social Psychology, 136(4), 435-445.
  • Johnson, W. R., Morrow, P. C., & Johnson, G. J. (2002). An evaluation of a perceived overqualification scale across work settings. The Journal of Psychology, 136(4), 425-441.
  • Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling, New York: Guilford Publications.
  • Kravitz, D. A., & Martin, B. (1986). Ringelmann rediscovered: The original article. Journal of Personality and Social Psychology, 50(5), 936–941
  • Kristof‐Brown, A. L., Zimmerman, R. D., & Johnson, E. C. (2005). Consequences OF individuals' fit at work: A meta‐analysis of person–job, person–organization, person–group, and person–supervisor fit. Personnel Psychology, 58(2), 281-342.
  • Kristof, A. L. (1996). Person‐organization fit: An integrative review of its conceptualizations, measurement, and implications. Personnel Psychology, 49(1), 1-49.
  • Latané, B., Williams, K., & Harkins, S. (1979). Many hands make light the work: The causes and consequences of social loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 37(6), 822-832.
  • Liden, R. C., Wayne, S. J., Jaworski, R. A., & Bennett, N. (2004). Social loafing: A field investigation. Journal of Management, 30(2), 285-304.
  • Liu, S., Luksyte, A., Zhou, L., Shi, J., & Wang, M. (2015). Overqualification and counterproductive work behaviors: Examining a moderated mediation model. Journal of Organizational Behavior, 36(2), 250-271.
  • Lobene, E. V., & Meade, A. W. (2013). The effects of career calling and perceived overqualification on work outcomes for primary and secondary school teachers. Journal of Career Development, 40(6), 508-530.
  • Luksyte, A., Spitzmueller, C., & Maynard, D. C. (2011). Why do overqualified incumbents deviate? Examining multiple mediators. Journal of Occupational Health Psychology, 16(3), 279-296.
  • Maynard, D. C., & Joseph, T. A. (2008). Are all part-time faculty underemployed? The influence of faculty status preference on satisfaction and commitment. Higher Education, 55(2), 139-154.
  • Maynard, D. C., Joseph, T. A., & Maynard, A. M. (2006). Underemployment, job attitudes, and turnover intentions. Journal of Organizational Behavior. 27(4), 509-536.
  • Murphy, S. M., Wayne, S. J., Liden, R. C., & Erdogan, B. (2003). Understanding social loafing: The role of justice perceptions and exchange relationships. Human Relations, 56(1), 61-84.
  • Piezon, S. L., & Ferree, W. D. (2007). Perceptions of social loafing in online learning groups, 23rd Annual Conference on Distance Teaching & Learning, Madison, Wisconsin, USA, 8-10 August 2007, 1-5.
  • Price, K. H., Harrison, D. A., & Gavin, J. H. (2006). Withholding inputs in team contexts: member composition, interaction processes, evaluation structure, and social loafing. Journal of Applied Psychology, 91(6), 1375- 1384.
  • Shiue, Y. C., Chiu, C. M., & Chang, C. C. (2010). Exploring and mitigating social loafing in online communities. Computers in Human Behavior, 26(4), 768-777.
  • Teng, C. C., & Luo, Y. P. (2015). Effects of perceived social loafing, social interdependence, and group affective tone on students’ group learning performance. The Asia-Pacific Education Researcher, 24(1), 259-269.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2017). TÜİK işgücü istatistikleri. Ankara.
  • Wald, S. (2005). The impact of overqualification on job search. International Journal of Manpower, 26(2), 140-156.
  • Williams, K., Harkins, S. G., & Latané, B. (1981). Identifiability as a deterrant to social loafing: Two cheering experiments. Journal of Personality and Social Psychology, 40(2), 303-311.
  • Yamane, T., (2001). Temel örnekleme yöntemleri, (Çeviren: Alptekin Esin, M. Akif Bakır, Celal Aydın ve Esen Gürbüzsel), İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Yıldız, B. (2015). The antecedents of constructive and destructive deviant workplace behaviors. Unpublished Doctoral Dissertation. Gebze Technical University.
  • Yıldız, B., & Alpkan, L. (2015). A theoretical model on the proposed predictors of destructive deviant workplace behaviors and the mediator role of alienation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 210, 330-338.
  • Yıldız, B., Özdemir, F., Habib, E., & Çakı, N. (2017). Aşırı nitelikliliğin işten ayrilma niyeti üzerindeki etkisinde kolektif şükranın moderator etkisi. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(2), 40-61.
  • Yıldız, B., & Arda, Ö. A. (2018). İyi bir asker mi? İyi bir illüzyonist mi? Kariyerizm ile zorunlu vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkide işten ayrılma niyetinin rolü. Business and Economics Research Journal, 9(1), 151-168.
  • Yıldız, B., Yıldız, H., & Alpkan, L. (2015). Olağandışı işyeri davranışlarının bir öncülü olarak kariyerizm, 3. Örgütsel Davranış Kongresi, Tokat, Türkiye, 684-689.
  • Ying, X., Li, H., Jiang, S., Peng, F., & Lin, Z. (2014). Group laziness: The effect of social loafing on group performance. Social Behavior and Personality, 42(3), 465-471.
  • Zheng, B., & Wang, Z. (2017). Perceived overqualification and its outcomes: The moderating role of organizational learning. Social Behavior and Personality, 45(10), 1675-1690.
APA GİZLİER Ö, YILDIZ B (2021). Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. , 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
Chicago GİZLİER ÖMER,YILDIZ BORA Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. (2021): 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
MLA GİZLİER ÖMER,YILDIZ BORA Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. , 2021, ss.2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
AMA GİZLİER Ö,YILDIZ B Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. . 2021; 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
Vancouver GİZLİER Ö,YILDIZ B Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. . 2021; 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
IEEE GİZLİER Ö,YILDIZ B "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi." , ss.2162 - 2173, 2021. 10.20491/isarder.2021.1253
ISNAD GİZLİER, ÖMER - YILDIZ, BORA. "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi". (2021), 2162-2173. https://doi.org/10.20491/isarder.2021.1253
APA GİZLİER Ö, YILDIZ B (2021). Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(3), 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
Chicago GİZLİER ÖMER,YILDIZ BORA Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi 13, no.3 (2021): 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
MLA GİZLİER ÖMER,YILDIZ BORA Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, vol.13, no.3, 2021, ss.2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
AMA GİZLİER Ö,YILDIZ B Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2021; 13(3): 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
Vancouver GİZLİER Ö,YILDIZ B Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2021; 13(3): 2162 - 2173. 10.20491/isarder.2021.1253
IEEE GİZLİER Ö,YILDIZ B "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi." İşletme Araştırmaları Dergisi, 13, ss.2162 - 2173, 2021. 10.20491/isarder.2021.1253
ISNAD GİZLİER, ÖMER - YILDIZ, BORA. "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Çalışanların Kariyerizm Eğilimleri ve Sosyal KaytarmaDavranışları Üzerindeki Etkisi". İşletme Araştırmaları Dergisi 13/3 (2021), 2162-2173. https://doi.org/10.20491/isarder.2021.1253
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 20:36

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları