Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi

Kes, Duygu; OZKAN SEVENCAN, NURHAYAT; ŞAHİN, Fatime

Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi

Duygu Kes, (Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Karabük)

Fatime Şahin, (Karabük Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Diyabet Eğitim Birimi, Karabük)

Nurhayat Özkan Sevencan (Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Karabük)

Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi

98 0

Yıl: 2021 Cilt: 12 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 88 - 93 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-02-2022

Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Bu araştırmada, Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği (SYTUEÖ)’nin Türkçe geçerlilik ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntemler: Metodolojik tasarıma sahip bu araştırma, bir üniversite hastanesinin iç hastalıkları polikliniklerine başvuran 132 hipertansiyonu olan hasta ile yürütülmüştür. Verilerin analizinde kapsam geçerlilik indeksi, cronbach alfa katsayısı, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanıldı. Bulgular: Ölçeğin cronbach alfa katsayısı 0.80 bulundu. Açımlayıcı faktör analizinde, ölçeğin toplam varyansın %50.75’ini açıklayan tek faktörlü yapısı olduğu bulundu. Doğrulayıcı faktör analizinde, faktör yükleri 0.45 ile 0.73 arasında olduğu belirlendi. Sonuç: Bu araştırmada, SYTUEÖ’nün Türk toplumu için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Evaluation of Turkish Adaptation and Psychometric Properties of Propensity to Achieve Healthy Lifestyle Scale

Öz:

Objective: In this study, we aimed to examine the Turkish validity and reliability of the Propensity to Achieve Healthy Lifestyle Scale. Methods: This methodological study was conducted with 132 patients with hypertension who were admitted to the internal medicine outpatient department of a university hospital. Data analysis was performed using content validity index, Cronbach’s alpha coefficient, and exploratory and confirmatory factor analysis. Results: The Cronbach’s alpha coefficient of the scale was found to be 0.80. In the exploratory factor analysis, it is stated that the scale has a single factor structure, which explains 50.75% of the total variance. Factor loadings were between 0.45 and 0.73 in the confirmatory factor analysis. Conclusion: This study found that the Turkish version of the Propensity to Achieve Healthy Lifestyle Scale was reliable and valid for the Turkish society

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Aydoğdu S, Güler K, Bayram F, Altun B, Derici Ü, Abacı A, et al. Türk hipertansiyon uzlaşı raporu 2019. Turk Kardiyol Dern Ars 2019;47(6):535-46.
2. Verdecchia P, Reboldi G, Angeli F. The 2020 International Society of Hypertension global hypertension practice guidelines - key messages and clinical considerations. Eur J Intern Med 2020;82:1-6. [Crossref]
3. Mills KT, Stefanescu A, He J. The global epidemiology of hypertension. Nat Rev Nephrol 2020;16(4):223-37. [Crossref]
4. Pamukcu B. Profile of hypertension in Turkey: from prevalence to patient awareness and compliance with therapy, and a focus on reasons of increase in hypertension among youths. J Hum Hypertens 2021 doi: 10.1038/s41371-020- 00480-6. [Online ahead of print]. [Crossref]
5. Yurekli AA, Bilir N, Husain MJ. Projecting burden of hypertension and its management in Turkey, 2015-2030. PLoS One 2019;14(9):e0221556. [Crossref]
6. Gün Y, Korkmaz, M. Hipertansif hastaların tedavi uyumu ve yaşam kalitesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2014;7(2):98-108.
7. Şahin ZA, Biçer N. Hipertansiyon hastalarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları. MN Kardiyoloji 2015;22(4):80-5.
8. Tibebu A, Mengistu D, Negesa L. Adherence to recommended lifestyle modifications and factors associated for hypertensive patients attending chronic follow-up units of selected public hospitals in Addis Ababa, Ethiopia. Patient Prefer Adherence 2017;11:323-30. [Crossref]
9. Buda ES, Hanfore LK, Fite RO, Buda AS. Lifestyle modification practice and associated factors among diagnosed hypertensive patients in selected hospitals, South Ethiopia. Clin Hypertens 2017;23:26. [Crossref]
10. Prochaska JO, Velicer W. The transtheoretical model of health behavior change. American Journal of Health Promotion 1997;12(1):38-48. [Crossref]
11. Broström A, Pakpour AH, Ulander M, Nilsen P. Development and psychometric evaluation of the Swedish propensity to achieve healthy lifestyle scale in patients with hypertension. J Clin Nurs 2018;27(21-22):4040-9. [Crossref]
12. Baena CP, Olandoski M, Younge JO, Buitrago-Lopez A, Darweesh SK, Campos N, et al. Effects of lifestyle-related interventions on blood pressure in low and middle-income countries: systematic review and meta-analysis. J Hypertens 2014;32(5):961-73. [Crossref]
13. Tam HL, Wong EML, Cheung K. Effectiveness of educational interventions on adherence to lifestyle modifications among hypertensive patients: an integrative review. Int J Environ Res Public Health 2020;17(7):2513. [Crossref]
14. Cassidy CA. Using the transtheoretical model to facilitate behavior change in patients with chronic illness. J Am Acad Nurse Pract 1999;11(7):281-7. [Crossref]
15. Aksu G, Eser MT, Güzeller CO. Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi ile Yapısal Eşitlik Modeli Uygulamaları. 1. Basım. Ankara: Detay Yayıncılık; 2017.
16. Davis LL. Instrument review: getting the most from a panel of experts. Appl Nurs Res 1992;5(4):194-7. [Crossref]
17. Polit D, Beck CT, Owen SV. Is the CVI an acceptable ındicator of content validity? Appraisal and recommendations. Res Nurs Health 2007;30(4):459-67. [Crossref]
18. Mokkink LB, Prinsen CA, Patrick DL, Alonso J, Bouter L M, de Vet H C, Terwee CB. COSMIN study design checklist for patient-reported outcome measurement instruments. Available from: https://www.cosmin.nl/wp-content/uploads/ COSMIN-study-designing-checklist_final.pdf.
19. Alpar R. Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik - Güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık; 2014.
20. Meydan CH, Şeşen H. Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2015.
21. Civelek ME. Yapısal Eşitlik Modellemesi Metodolojisi. 1. Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayım; 2018.
22. Özdamar K. Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi. 1.Baskı. Eskişehir: Nisan Kitapevi; 2016.

APA	Kes D, ŞAHİN F, OZKAN SEVENCAN N (2021). Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. , 88 - 93.
Chicago	Kes Duygu,ŞAHİN Fatime,OZKAN SEVENCAN NURHAYAT Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. (2021): 88 - 93.
MLA	Kes Duygu,ŞAHİN Fatime,OZKAN SEVENCAN NURHAYAT Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. , 2021, ss.88 - 93.
AMA	Kes D,ŞAHİN F,OZKAN SEVENCAN N Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. . 2021; 88 - 93.
Vancouver	Kes D,ŞAHİN F,OZKAN SEVENCAN N Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. . 2021; 88 - 93.
IEEE	Kes D,ŞAHİN F,OZKAN SEVENCAN N "Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi." , ss.88 - 93, 2021.
ISNAD	Kes, Duygu vd. "Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi". (2021), 88-93.

APA	Kes D, ŞAHİN F, OZKAN SEVENCAN N (2021). Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 12(28), 88 - 93.
Chicago	Kes Duygu,ŞAHİN Fatime,OZKAN SEVENCAN NURHAYAT Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi 12, no.28 (2021): 88 - 93.
MLA	Kes Duygu,ŞAHİN Fatime,OZKAN SEVENCAN NURHAYAT Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, vol.12, no.28, 2021, ss.88 - 93.
AMA	Kes D,ŞAHİN F,OZKAN SEVENCAN N Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi. 2021; 12(28): 88 - 93.
Vancouver	Kes D,ŞAHİN F,OZKAN SEVENCAN N Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi. 2021; 12(28): 88 - 93.
IEEE	Kes D,ŞAHİN F,OZKAN SEVENCAN N "Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi." Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 12, ss.88 - 93, 2021.
ISNAD	Kes, Duygu vd. "Sağlıklı Yaşam Tarzına Ulaşma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi". Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi 12/28 (2021), 88-93.