PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *
Yıl: 2021 Cilt: 76 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 681 - 703 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33630/ausbf.908335 İndeks Tarihi: 19-02-2022
PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *
Öz: Bu çalışma, siyasal sistemlerden olan başkanlık ve parlamenter sistemle yönetilen ülkelerdeki, ekonomik performansın ve kurumsal faktörlerin politik istikrar üzerindeki etkisinin araştırılmasını amaçlamaktadır. Persson & Tabellini (2003) politik sistem gruplandırması dikkate alınarak seçilen ülkelerdeki politik istikrar ile ekonomik ve kurumsal faktörler arasındaki ilişki, 2002-2017 dönemi için Panel ARDL yöntemi kullanılarak analiz edilmektedir. Elde edilen sonuçlara göre kısa dönemde başkanlık sistemlerinde ekonomik büyüme ve hukukun üstünlüğü ile politik istikrar arasında pozitif yönlü ilişki vardır. Parlamenter sistemlerde ise enflasyon ile politik istikrar arasında pozitif, ifade özgürlüğü ile politik istikrar arasında negatif yönlü ilişki söz konusudur. Uzun dönemde başkanlık sistemlerinde ekonomik büyüme, enflasyon, düzenleyici reformların kalitesi ve ifade özgürlüğü ile politik istikrar arasında pozitif yönlü; hukukun üstünlüğü ve kamu harcamaları ile politik istikrar arasında negatif yönlü ilişki söz konusudur. Parlamenter sistemlerde ise ekonomik büyüme, hukukun üstünlüğü, düzenleyici reformların kalitesi, ifade özgürlüğü ile politik istikrar arasında pozitif yönlü; enflasyon, yolsuzluk ve kamu harcamaları ile politik istikrar arasında negatif yönlü ilişki vardır.
Anahtar Kelime: Economic and Institutional Determinants of Political Stability in Parliamentary and Presidential Systems
Öz: This study aims to examine the effects of economic performance and institutional factors on political stability in countries governed by presidential and parliamentary systems, which are types of political systems. Considering Persson & Tabellini’s (2003) political system classification, it has analyzed the relationship between political stability and economic performance, institutional factors, using the ARDL method over the period 2002-2017 for selected countries. According to the results, there is a positive relationship between economic growth, the rule of law, and political stability in presidential systems in the short run. There is a positive relationship between inflation and political stability and a negative relationship between freedom of expression and political stability in parliamentary systems. In the long run, in presidential systems, economic growth, inflation, the quality of regulatory reforms, freedom of expression are positively correlated with political stability; the rule of law and public expenditures are negatively correlated with political stability. In parliamentary systems, while economic growth, the rule of law, quality of regulatory reforms, freedom of expression are positively correlated with political stability, there is a negative correlation between inflation, corruption, public expenditures, and political stability.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdullayev, Natig (2009), “Demokrasi ve İstikrar Açısından Parlamenter ve Başkanlık Hükümet Şekli Karşılaştırması”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 41: 251-268.
- Acemoglu, Daron, Simon Johnson, James Robinson ve Yunyong Thaicharoen (2003), “Institutional Causes, Macroeconomic Symptoms: Volatility, Crises and Growth”, Journal of Monetary Economics, 50(1): 49-123.
- Acemoğlu, Daron ve James A. Robinson, (2016), Ulusların Düşüşü: Güç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kökenleri (İstanbul: Doğan Kitap, 15. Baskı) (Çev. Faruk Rasim Velioğlu).
- Alesina, Alberto, Sulu Ozler, Nouriel Roubini, Phillip Swagel (1996), “Political Instability and Economic Growth”, Journal of Economic Growth, 1(2): 189-211.
- Aslan, Ali (2017), “Türkiye’de Siyasal Sistemin Dönüşüm İhtiyacı: Demokratikleşme, İstikrar, Kurumsallaşma”, Miş Nebi ve Burhanettin Duran (Der.), Türkiye’de Siyasal Sistemin Dönüşümü ve Cumhurbaşkanlığı Sistemi (İstanbul: SETA, 11. Baskı): 83-144.
- Blume, Lorenz, Jens Muller, Stefan Voigt ve Carsten Wolf (2007), “The Economic Effects of Constitutions: Replicating and Extending Persson and Tabellini”, Public Choice, 139(1-2): 197-225.
- Campos, Nauro F. ve Jeffrey B. Nugent (2002), “Who Is Afraid of Political Instability?”, Journal of Development Economics, 67: 157-172
- Carey, John M. (2008), “Presidential versus Parliamentary Government”, Menard, Claude ve Mary M. Shirley (Ed.), Handbook of New Institutional Economics (Berlin-Heidelberg: Springer): 91-122.
- Carlin, Ryan E. ve Shane P. Singh (2015), “Executive Power and Economic Accountability”, The Journal of Politics, 77(4): 1031-1044.
- Cheibub, José Antonio (2007), Presidentialism, Parliamentarism, and Democracy (Cambridge: Cambridge University Press).
- Durham, J. Benson (1999), “Economic Growth and Political Regimes”, Journal of Economic Growth, 4(1): 81-111.
- Eaton, Kent (2000), “Parliamentarism versus Presidentialism in the Policy Arena”, Comparative Politics, 32(3): 355-376.
- Ergil, Doğu (2015), “Giriş: Başkanlık Sistemi ve Türkiye”, Aktaş, Murat ve Bayram Coşkun (Ed.), Başkanlık Sistemi (Ankara: Liberte): 21-50.
- Fabbrini, Sergio (2004), “Transatlantic Constitutionalism: Comparing the United States and the European Union”, European Journal of Political Research, 43: 547-569.
- Feng, Yi (1997), “Democracy, Political Stability and Economic Growth”, British Journal of Political Science, 27(3): 391-418.
- Gerring, John, Strom C. Thacker ve Carola Moreno (2009), “Are Parliamentary Systems Better?”, Comparative Political Studies, 42(3): 327-359.
- Göksel, Türkmen ve Yetkin Çınar (2011), Mevcut Seçim Sisteminin İyileştirilmesine Yönelik Sayısal Analizler ve Politika Önerileri (Ankara: TEPAV Yayınları).
- Linz, J. Juan (1990), “The Perils of Presidentialism”, Journal of Democracy, 51-69
- Longoni, Enrico ve Filippo Gregorini (2009), “Inequality, Political Systems and Public Spending”, Working Paper Series No. 159. Department of Economics, University of Milan.
- Kalaycıoğlu, Ersin (2017), “Siyasal Sistem ve Rejim Nedir?”, https://sarkac.org/2017/11/siyasal- sistem-ve-rejim-nedir-ersin-kalaycioglu/ (14.09.2019).
- Knutsen, Carl Henrik (2011), “Which Democracies Prosper? Electoral Rules, Form of Government and Economic Growth”, Electoral Studies, 30(1): 83-90.
- Llanos, Mariana ve Detlef Nolte (2016), “The Many Faces of Latin American Presidentialism”, (GIGA Focus Lateinamerika, 1). Hamburg: GIGA German Institute of Global and Area Studies- Leibniz-Institut für Globale und Regionale Studien, https://nbn-resolving.org/urn:nbn: de:0168-ssoar-46911-5.
- McManus, Richard ve F. Gulcin Ozkan (2018), “Who Does Better for the Economy? Presidents versus Parliamentary Democracies”, Public Choice, 176(3-4): 361-387.
- Merlo, Antonio (1998), “Economic Dynamics and Government Stability in Postwar Italy”, Review of Economics and Statistics, 80(4): 629-637.
- Nazlıoğlu, Ş. (2011), “Tarımsal Fiyatlarda Hedefi Aşma Hipotezi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Panel ARDL Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48(556): 67-80.
- Özer, M. Akif ve Burak Özmen (2017), “Parlamenter ve Başkanlık Sistemleri Arasında Konumunu Arayan Bürokrasi”, Strategic Public Management Journal, 3, Special Issue: 17-34.
- Persson, Torsten ve Guido Tabellini (2003), The Economic Effects of Constitutions (Cambridge: MIT Press).
- Persson, Torsten, Gerard Roland ve Guido Tabellini (1997a), “Separation of Powers and Political Accountability”, The Quarterly Journal of Economics, 112(4): 1163-1202.
- Persson, Torsten, Gerard Roland ve Guido Tabellini (1997b), “Comparative Politics and Public Finance”, Journal of Political Economy, 1-37.
- Pesaran, M. Hashem (2004), “General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels”, CESifo Working Paper Series No. 1229, IZA Discussion Paper No. 1240.
- Pesaran, M. Hashem (2007), “A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross‐Section Dependence”, Journal of Applied Econometrics, 22(2): 265-312.
- Pesaran, M. Hashem ve Ron P. Smith (1995), “Estimating Long-Run Relationships From Dynamic Heterogeneous Panels”, Journal of Econometrics, 68: 79-113.
- Pesaran, M. Hashem, Yongcheol Shin ve Ron P. Smith (1999), “Pooled Mean Group Estimation of Dynamic Heterogeneous Panels”, Journal of the American Statistical Association, 94(446), 621-634.
- Quinn, Dennis P. ve John T. Woolley (2001), “Democracy and National Economic Performance: The Preference for Stability”, American Journal of Political Science, 45(3): 634-657.
- Shugart, Matthew Soberg ve John M. Carey (1992), Presidents and Assemblies: Constitutional Design and Electoral Dynamics (New York: Cambridge University Press).
- Siaroff, Alan (1999), “Democratic Breakdown and Democratic Stability: A Comparison of Interwar Estonia and Finland”, Canadian Journal of Political Science, 32(1): 103-124.
- Stepan, Alfred ve Cindy Skach (1993), “Constitutional Frameworks and Democratic Consolidation: Parliamentarianism Versus Presidentialism”, World Politics, 46(1): 1-22.
- Szilágyi, Ilona Mária (2009), “Presidential versus Parliamentary Systems”, AARMS, 8(2): 307-314.
- Şanlısoy, Selim (2010), “Politik İstikrarsızlık-Ekonomik Süreç Politikaları Etkileşimi”, Sosyoekonomi, 13(2): 191-214.
- Tatoğlu, Ferda (2017), Panel Zaman Serileri Analizi (İstanbul: Beta Yayınevi).
- Telatar, Funda (2001), “Politik Devresel Dalgalanmalar Teorisi Işığında Demokrasi-Siyaset-Ekonomi İlişkisi Türkiye Örneği”, İktisat İşletme ve Finans, 16(187): 50-66.
- Telatar, Funda (2003), “Türkiye'de Politika Değişkenliği ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkileri, 1986-2001”, İktisat İşletme ve Finans, 18(211): 71-91.
- Telatar, Funda (2004), Politik İktisat Politikası (Ankara: İmaj Yayınları).
- The globaleconomy.com, https://www.theglobaleconomy.com/download-data.php, (09.09.2019).
- Tsebelis, George (2001), Veto Players: How Political Institutions Work (Princeton University Press & Russell Sage Foundation).
- Yılmaz, Sait (2012), “Başkanlık Sistemi; ABD, Türkiye’ye Örnek Olabilir mi?”, 1-8.
- Yücel, Bülent (2015), ““İstikrar” Konusundaki Kafa Karışıklığı Üzerine Notlar: Siyasi İktidar Merkezinin Yer Değiştirmesi”, Aktaş, Murat ve Bayram Coşkun (Ed.), Başkanlık Sistemi (Ankara: Liberte): 341-358.
| APA | Cengiz O, manga m (2021). PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. , 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| Chicago | Cengiz Orhan,manga muge PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. (2021): 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| MLA | Cengiz Orhan,manga muge PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. , 2021, ss.681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| AMA | Cengiz O,manga m PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. . 2021; 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| Vancouver | Cengiz O,manga m PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. . 2021; 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| IEEE | Cengiz O,manga m "PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *." , ss.681 - 703, 2021. 10.33630/ausbf.908335 |
| ISNAD | Cengiz, Orhan - manga, muge. "PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *". (2021), 681-703. https://doi.org/10.33630/ausbf.908335 |
| APA | Cengiz O, manga m (2021). PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 76(3), 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| Chicago | Cengiz Orhan,manga muge PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 76, no.3 (2021): 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| MLA | Cengiz Orhan,manga muge PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, vol.76, no.3, 2021, ss.681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| AMA | Cengiz O,manga m PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2021; 76(3): 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| Vancouver | Cengiz O,manga m PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2021; 76(3): 681 - 703. 10.33630/ausbf.908335 |
| IEEE | Cengiz O,manga m "PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 76, ss.681 - 703, 2021. 10.33630/ausbf.908335 |
| ISNAD | Cengiz, Orhan - manga, muge. "PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE POLİTİK İSTİKRARIN EKONOMİK VE KURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ *". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 76/3 (2021), 681-703. https://doi.org/10.33630/ausbf.908335 |
