Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 18 Sayfa Aralığı: 273 - 288 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20304/humanitas.857621 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması

Öz:
Dede Korkut Kitabı tarihsel dönemleri bakımından Türk yazı dilinin en önemli eserleri arasında yer almaktadır. Eski Anadolu Türkçesinin yazı dili özellikleri başta olmak üzere döneme ait kültürel birçok ögenin de yer aldığı eserin Dresden ve Vatikan nüshaları üzerinde dilsel özellikleri bakımından birçok çalışma yapılmış ve önemli bilgiler elde edilmiştir. 2019’da bulunan ve Türkistan/Türkmen Sahra yazması olarak adlandırılan eser, bilim dünyasında heyecan yaratmış ve bu metnin çeviri yazıları yayımlanarak metinle ilgili çalışmalar başlamıştır. Bu çalışmada hesaplamalı yöntemler kullanılarak iki metin arasındaki benzerlik oranının çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda Dresden nüshası temel alınarak yeni bulunan yazma arasında elde edilen benzerlik oranları kosinüs için %39, TF-IDF için %28 ve Jaccard içinse %65, %44, %3 ve %1 biçiminde hesaplanmıştır. Bulunan bu oranlara göre iki nüsha arasında biçimsel olarak benzerliğin düşük olduğu gözlenmiştir. Bu bulgular ışığında yeni bulunan yazmanın Dresden nüshasından farklı söz varlığı özellikleri gösterdiği söylenebilir.
Anahtar Kelime: dilbilim Dede Korkut Kitabı word2vec metin benzerliği

The Computational Similarity Comparision Between The Dresden and The Turkestan/Turkmen Sahara Manuscripts of The Book of Dede Qorqut

Öz:
The Book of Dede Qorqut is one of the most important works of Turkish writing language in terms of historical periods. Many studies have been carried out and important information has been obtained in terms of linguistic features on Dresden and Vatican manuscripts in Old Anatolian Turkish. In this study, it is aimed to find the similarity ratio between the two texts using computational methods. For the purpose of the study, the similarity rates obtained between the newly found manuscript based on the dresden copy were calculated as 39% for cosine, 28% for TF-IDF and 65%, 44%, 3% and 1% for Jaccard. According to these ratios, it was observed that the formal similarity between the two copies was low. In the light of these findings, it can be said that the recently founded manuscript has different vocabulary characteristics than the Dresden manuscript.
Anahtar Kelime: linguistics

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA Tahiroğlu B, Akalın Ş (2021). Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. , 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
Chicago Tahiroğlu B. Tahir,Akalın Şükrü Halûk Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. (2021): 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
MLA Tahiroğlu B. Tahir,Akalın Şükrü Halûk Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. , 2021, ss.273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
AMA Tahiroğlu B,Akalın Ş Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. . 2021; 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
Vancouver Tahiroğlu B,Akalın Ş Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. . 2021; 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
IEEE Tahiroğlu B,Akalın Ş "Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması." , ss.273 - 288, 2021. 10.20304/humanitas.857621
ISNAD Tahiroğlu, B. Tahir - Akalın, Şükrü Halûk. "Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması". (2021), 273-288. https://doi.org/10.20304/humanitas.857621
APA Tahiroğlu B, Akalın Ş (2021). Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 9(18), 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
Chicago Tahiroğlu B. Tahir,Akalın Şükrü Halûk Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 9, no.18 (2021): 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
MLA Tahiroğlu B. Tahir,Akalın Şükrü Halûk Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, vol.9, no.18, 2021, ss.273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
AMA Tahiroğlu B,Akalın Ş Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 9(18): 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
Vancouver Tahiroğlu B,Akalın Ş Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 9(18): 273 - 288. 10.20304/humanitas.857621
IEEE Tahiroğlu B,Akalın Ş "Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması." Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 9, ss.273 - 288, 2021. 10.20304/humanitas.857621
ISNAD Tahiroğlu, B. Tahir - Akalın, Şükrü Halûk. "Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Nüshası ile Türkistan/Türkmen Sahra Yazmasının Bilgisayar Destekli Benzerlik Karşılaştırması". Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 9/18 (2021), 273-288. https://doi.org/10.20304/humanitas.857621