Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve 
Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: 
Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma

ÇELİK, Nurullah; Beysel, Perihan

doi:10.5336/pediatr.2021-83667

Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma

Perihan BEYSEL, (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Sivas TÜRKİYE)

Nurullah ÇELİK (b Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı, Sivas TÜRKİYE)

Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi

16 5

Yıl: 2022 Cilt: 31 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 9 - 18 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/pediatr.2021-83667 İndeks Tarihi: 08-06-2022

Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma

Öz:

Amaç: Önemli bir halk sağlığı sorunu olan obezite sıklığı, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de giderek artmaktadır. Türkiye’de, çocukluk çağı ve adölesan obezitesi ile ilişkili olan metabolik sendrom (MS) sıklığı ve risk faktörleri üzerine kısıtlı sayıda çalışma vardır. Bu çalışmanın amacı, 6-18 yaş grubu obez çocuk ve adölesanlarda MS sıklığı ve risk faktörlerini belirlemek, MS olan ve olmayan olgularda tiroid fonksiyon test sonuçlarını karşılaştırmak ve subklinik hipotiroidi sıklığını hesaplamaktır. Gereç ve Yöntemler: Bu retrospektif tek merkezli gözlemsel araştırma, 6-18 yaş grubu 957 obez çocuk ve adölesan üzerinde yapıldı. Olgular, 6-12 yaş (Grup 1) ve 12-18 yaş (Grup 2) olmak üzere 2 gruba ayrıldı. Uluslararası Diyabet Federasyonu [International Diabetes Federation (IDF)], Cook ve ark. ile de Ferranti ve ark. kriterlerine göre MS sıklığı hesaplandı. Tiroid fonksiyon testleri (tiroid uyarıcı hormon ve serbest T4) MS olan ve olmayan olgularda karşılaştırıldı. Bulgular: MS sıklığı, Grup 1 ve Grup 2’de IDF kriterlerine göre sırasıyla %7,7 ve %12,5; Cook kriterlerine göre %12,9 ve 26,4; de Ferranti kriterlerine göre %25 ve %37,4 olarak bulundu. Grup 2’de obez kızlar, erkeklere göre daha düşük serbest T4 düzeyine sahip idi (p=0,04). MS olan ve olmayan grupta subklinik hipotiroidi sıklığı benzerdi (p>0,05). Sonuç: Bu çalışmada, ülkemizde daha önce yapılan çalışmalara benzer şekilde farklı tanı kriterlerine göre MS sıklığı değişkenlik göstermiştir. Bu nedenle çocukluk yaş grubunda uluslararası kabul gören bir MS tanı ölçütünün geliştirilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelime:

Investigation of Metabolic Syndrome Frequency andSubclinical Hypothyroidism in Obese Children and Adolescents:A Retrospective Single Center Observational Study

Öz:

Objective: The prevalence of obesity, as an important public health problem, has been raised in our country as well as all over the world. There is insufficient data in terms of metabolic syndrome (MS) prevalence and its risk factors in Turkey. The aim of this study is to determine the frequency and risk factors of MS in 6-18 years old obese children and adolescents, to compare thyroid function test results, and to calculate the frequency of sub clinical hypothyroidism in patients with and without MS. Material and Methods: This retrospective single-center observational study was conducted on 957 obese children and adolescents aged 6-18 years. The cases were divided into 2 groups as 6-12 years old (Group 1) and 12-18 years old (Group 2). Than, the frequencies of MS were calculated according to the criteria of the International Diabetes Federation (IDF), Cook et al. and de Ferranti et al. Thyroid function test (thyroid-stimulating hormone and free T4) results were compared in patients with and without MS. Results: The prevalence of MS in Group 1 and Group 2 were found as 7.7% and 12.5%, respectively for IDF criteria, 12.9% and 26.4% for Cook criteria, and 25 and 37.4% for de Ferranti criteria. In Group 2, obese girls had lower free T4 levels than boys (p=0.04). The frequency of subclinical hypothyroidism was similar in the groups with and without MS (p>0.05). Conclusion: In this study, the frequency of MS according to different diagnostic criteria varied, similar to previous studies in our country. So it is necessary to develop an internationally acceptable MS diagnostic criterion in childhood age group.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

2. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye'de Okul Çağı Çocuklarında (6-10 Yaş Grubu) Büyümenin İzlenmesi (TOÇBİ) projesi Araştırma Raporu. 1. Baskı. Ankara: Kurban Matbaacılık Yayıncılık; 2011. Erişim tarihi: 6 Mart 2020. Erişim linki: [Link]
3. Agadayı E, Çeli̇k N, Çeti̇nkaya S, Nemmezi̇ Karaca S. Sivas ili kırsal bir ilçede okul çağı çocuklar ve adölesanlarda obezite sıklığının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi [Determination of the frequency and the affecting factors of obesity in school age children and adolescents in a rural area in Sivas province]. Ankara Medical J. 2019;(2):325-36. [Link]
4. Gogia A, Agarwal pK. Metabolic syndrome. Indian J Med Sci. 2006;60(2):72-81. [Crossref] [pubMed]
5. Liese AD, Mayer-Davis EJ, Haffner SM. Development of the multiple metabolic syndrome: an epidemiologic perspective. Epidemiol Rev. 1998;20(2):157-72. [Crossref] [pubMed]
6. Sangun Ö, Dündar B, Köşker M, pirgon Ö, Dündar N. prevalence of metabolic syndrome in obese children and adolescents using three different criteria and evaluation of risk factors. J Clin Res pediatr Endocrinol. 2011;3(2):70-6. [Crossref] [pubMed] [pMC]
7. Cook S, Weitzman M, Auinger p, Nguyen M, Dietz WH. prevalence of a metabolic syndrome phenotype in adolescents: findings from the third National Health and Nutrition Examination Survey, 1988-1994. Arch pediatr Adolesc Med. 2003;157(8):821-7. [Crossref] [pubMed]
8. Weiss R, Dziura J, Burgert TS, Tamborlane WV, Taksali SE, Yeckel CW, et al. Obesity and the metabolic syndrome in children and adolescents. N Engl J Med. 2004;350(23):2362-74. [Crossref] [pubMed]
9. de Ferranti SD, Gauvreau K, Ludwig DS, Neufeld EJ, Newburger JW, Rifai N. prevalence of the metabolic syndrome in American adolescents: findings from the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Circulation. 2004;110(16):2494-7. [Crossref] [pubMed]
10. zimmet p, Alberti KG, Kaufman F, Tajima N, Silink M, Arslanian S, et al; IDF Consensus Group. The metabolic syndrome in children and adolescents-an IDF consensus report. pediatr Diabetes. 2007;8(5):299-306. [Crossref] [pubMed]
11. Alberti KG, zimmet pz. Definition, diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications. part 1: diagnosis and classification of diabetes mellitus provisional report of a WHO consultation. Diabet Med. 1998; 15(7):539-53. [Crossref] [pubMed]
12. Çelik N. The prevalence of subclinical hypothyroidism in obese children and adolescents and its effects on metabolic parameters. Cumhuriyet Medical Journal. 2019;41(4):691-7. [Crossref]
13. Marras V, Casini MR, pilia S, Carta D, Civolani p, porcu M, et al. Thyroid function in obese children and adolescents. Horm Res paediatr. 2010;73(3):193-7. [Crossref] [pubMed]
14. Siwarom S, Aekplakorn W, pirojsakul K, paksi W, Kessomboon p, Neelapaichit N, et al. Metabolic syndrome in Thai adolescents and associated factors: the Thai National Health Examination Survey V (NHES V). BMC public Health. 2021;21(1):678. [Crossref] [pubMed] [pMC]
15. park SI, Suh J, Lee HS, Song K, Choi Y, Oh JS, et al. Ten-year trends of metabolic syndrome prevalence and nutrient ıntake among Korean children and adolescents: a population-based study. Yonsei Med J. 2021;62(4): 344-51. [Crossref] [pubMed] [pMC]
16. Bundak R, Furman A, Gunoz H, Darendeliler F, Bas F, Neyzi O. Body mass index references for Turkish children. Acta paediatr. 2006;95(2):194-8. [Crossref] [pubMed]
17. Darendeliler F. Beta Hücreleri İşlevleri ve İnsülin Duyarlılığının değerlendirilmesi: Bazal Ölçümlerin Değerlendirilmesi ve Glukoz Klemp Testi. Yordam N, Alikaşifoğlu A, Bideci A, editörler. Çocuk ve Adölesanda Endokrin Testler. 1. Baskı. Ankara: Güneş Kitabevi; 2006. p.69-76.
19. Bereket A, Atay z. Current status of childhood obesity and its associated morbidities in Turkey. J Clin
20. Cizmecioğlu FM, Hatun S, Kalaça S. Metabolic syndrome in obese Turkish children and adolescents: comparison of two diagnostic models. Turk J pediatr. 2008;50(4):359-65. [pubMed]
21. Kelestimur F, Cetin M, paşaoğlu H, Coksevim B, Cetinkaya F, Unlühizarci K, et al. The prevalence and identification of risk factors for type 2 diabetes mellitus and impaired glucose tolerance in Kayseri, central Anatolia, Turkey. Acta Diabetol. 1999;36(1-2):85-91. [Crossref] [pubMed]
22. Agirbasli M, Cakir S, Ozme S, Ciliv G. Metabolic syndrome in Turkish children and adolescents. Metabolism. 2006;55(8):1002-6. [Crossref] [pubMed]
23. Atabek ME, pirgon O, Kurtoglu S. prevalence of metabolic syndrome in obese Turkish children and adolescents. Diabetes Res Clin pract. 2006;72(3):315-21. [Crossref] [pubMed]
24. Lear SA, James pT, Ko GT, Kumanyika S. Appropriateness of waist circumference and waist-to-hip ratio cutoffs for different ethnic groups. Eur J Clin Nutr. 2010;64(1):42-61. [Crossref] [pubMed]
25. Sen Y, Aygun D, Yilmaz E, Ayar A. Children and adolescents with obesity and the metabolic syndrome have high circulating cortisol levels. Neuro Endocrinol Lett. 2008;29(1):141-5. [pubMed]
26. Miranda pJ, DeFronzo RA, Califf RM, Guyton JR. Metabolic syndrome: definition, pathophysiology, and mechanisms. Am Heart J. 2005;149(1):33-45. [Crossref] [pubMed]
27. Isomaa B, Almgren p, Tuomi T, Forsén B, Lahti K, Nissén M, et al. Cardiovascular morbidity and mortality associated with the metabolic syndrome. Diabetes Care. 2001;24(4):683-9. [Crossref] [pubMed]
28. Das RR, Mangaraj M, panigrahi SK, Satapathy AK, Mahapatro S, Ray pS. Metabolic Syndrome and Insulin Resistance in School children From a Developing Country. Front Nutr. 2020;7:31. [Crossref] [pubMed] [pMC]
29. Kruger HS, Faber M, Schutte AE, Ellis SM. A proposed cutoff point of waist-to-height ratio for metabolic risk in African township adolescents. Nutrition. 2013;29(3):502-7. [Crossref] [pubMed]
30. pilia S, Casini MR, Foschini ML, Minerba L, Musiu MC, Marras V, et al. The effect of puberty on insulin resistance in obese children. J Endocrinol Invest. 2009;32(5):401-5. [Crossref] [pubMed]
31. Cizmecioglu FM, Etiler N, Hamzaoglu O, Hatun S. prevalence of metabolic syndrome in schoolchildren and adolescents in Turkey: a population-based study. J pediatr Endocrinol Metab. 2009;22(8):703-14. [Crossref] [pubMed]
32. Sorof JM, Lai D, Turner J, poffenbarger T, portman RJ. Overweight, ethnicity, and the prevalence of hypertension in school-aged children. pediatrics. 2004;113(3 pt 1):475-82. [Crossref] [pubMed]
33. Titmuss AT, Srinivasan S. Metabolic syndrome in children and adolescents: Old concepts in a young population. J paediatr Child Health. 2016;52(10):928-34. [Crossref] [pubMed]
34. Januszek-Trzciąkowska A, Małecka-Tendera E. Subkliniczna niedoczynność tarczycy u otyłych dzieci [Subclinical hypothyroidism in obese children]. postepy Hig Med Dosw (Online). 2013;67:770-4. [Crossref] [pubMed]
35. Korzeniowska KA, Brzeziński M, Szarejko K, Radziwiłł M, Anyszek T, Czupryniak L, et al. The association of thyroid-stimulating hormone (TSH) and free thyroxine (fT4) concentration levels with carbohydrate and lipid metabolism in obese and overweight teenagers. Endokrynol pol. 2019;70(2):172-8. [Crossref] [pubMed

APA	Beysel P, ÇELİK N (2022). Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. , 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
Chicago	Beysel Perihan,ÇELİK Nurullah Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. (2022): 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
MLA	Beysel Perihan,ÇELİK Nurullah Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. , 2022, ss.9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
AMA	Beysel P,ÇELİK N Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. . 2022; 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
Vancouver	Beysel P,ÇELİK N Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. . 2022; 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
IEEE	Beysel P,ÇELİK N "Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma." , ss.9 - 18, 2022. 10.5336/pediatr.2021-83667
ISNAD	Beysel, Perihan - ÇELİK, Nurullah. "Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma". (2022), 9-18. https://doi.org/10.5336/pediatr.2021-83667

APA	Beysel P, ÇELİK N (2022). Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi, 31(1), 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
Chicago	Beysel Perihan,ÇELİK Nurullah Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi 31, no.1 (2022): 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
MLA	Beysel Perihan,ÇELİK Nurullah Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi, vol.31, no.1, 2022, ss.9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
AMA	Beysel P,ÇELİK N Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi. 2022; 31(1): 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
Vancouver	Beysel P,ÇELİK N Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi. 2022; 31(1): 9 - 18. 10.5336/pediatr.2021-83667
IEEE	Beysel P,ÇELİK N "Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma." Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi, 31, ss.9 - 18, 2022. 10.5336/pediatr.2021-83667
ISNAD	Beysel, Perihan - ÇELİK, Nurullah. "Obez Çocuk ve Ergenlerde Metabolik Sendrom Sıklığı ve Subklinik Hipotiroidinin Araştırılması: Retrospektif Tek Merkezli Gözlemsel Bir Çalışma". Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi 31/1 (2022), 9-18. https://doi.org/10.5336/pediatr.2021-83667