Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki
Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı
Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik
Değerlendirme (2008-2019)

Dogan, Esra; Akın, Cem

Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019)

Esra DOĞAN, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü, Eskişehir, Türkiye)

Cem AKIN (Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü, Kırşehir, Türkiye)

Çağdaş Yerel Yönetimler

15 6

Yıl: 2022 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 89 - 116 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 11-06-2022

Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019)

Öz:

Çalışmanın amacı yerinden yönetim anlayışı, yerellik ilkesi ve yerelleşme süreci çerçevesinde; Türkiye’deki performans esaslı bütçeleme döneminde yerel yönetimlere yetki devri ve kaynak paylaşımının mali boyutunu 81 il bazında karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Bu doğrultuda 81 il için, 2008-2019 dönemi sürekli değişken niteliğindeki yerel yönetimler bütçe gelir, gider, açık düzeyleri ve gelire göre bütçe açıklık oranı verileri ile kategorik değişken niteliğindeki büyükşehir belediyesi niteliği ve sosyoekonomik gelişmişlik düzeyi verileri kullanılarak toplam altı değişkenin dağılımı kümeleme analizi ile incelenmiştir. Sonuçta 81 ilin yerel yönetiminin beş kümeye ayrıldığı ve bu ayrımda illerin büyükşehir belediyesi nitelikleri ve sosyoekonomik gelişmişlik düzeylerinin önemli ölçüde belirleyici olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelime:

Local Governments in Turkey Public Finance and Delegation of Authority - Resource Sharing: Empirical Evaluation of the Performance Based Budgeting Period (2008-2019)

Öz:

The aim of the study is within the framework of decentralization, localization principle and localization process; put forward to the financial aspects of devolution and resource sharing of local governments on the basis of a comparative 81 provinces during the performance-based budgeting process in Tukey. In this direction, the distribution of six variables has been analyzed with cluster analysis for 81 provinces, using the data of local governments, which are constantly variable, budget income, expenditure, deficit levels and budget openness rate according to income, and the data of the metropolitan municipality qualification and socioeconomic development level, which are categorical variables. As a result, it has been determined that the local governments of 81 provinces are divided into five clusters and that the qualifications and socioeconomic development levels of the provinces are the most important determinants.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

 Arıkboğa, E., (2013), “Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli”, Yerel Politikalar Dergisi, Yıl 2013 Sayı 3, 48 – 96.
 Arıkboğa, E., (2018), “Yerinden Yönetim ve Merkezileşmiş Büyükşehir Sisteminde Yetkilerin Dağıtılması”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, Mart 2018 Cilt 6 Sayı 1, 1-34.
 Arıkboğa, Ü., (2015), “Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Transfer Sistemi ve 6360 Sayılı Kanunun Etkileri”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, Yıl 2015 Cilt XXXVII Sayı II, 1-30.
 Arıkboğa, Ü., (2016), “Türkiye’de Belediyelerin Gelir Yapısı: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016 Cilt: 13 Sayı: 33, 276-297.
 Bock, H. H., (2008), Journal Electronique d'Histoire des Probabilités et de la Statistique. Numéro Special "Contribution à l'histoire de l'ananlyse des données", Vol 4 (2008) no. 2, 18. https://www.isw.rwthaachen. de/bock/Publikationen/A64-Bock-Hist-k-means-EJHistory-2008.pdf.
 Demir, A., C. Yüksel, (2019), “Türkiye’de Mali Yerelleşme Düzeylerinin Ölçülmesi”, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Aralık 2019, Cilt: 5 Sayı: 4, 13-28.
 Eroğlu, E., (2018), “Devletin Yeniden Ölçeklenmesi ve Finansallaşma Yerel Yönetimlerin Mali Etkinliklerinin Değerlendirilmesi”, Emek Araştırma Dergisi, Aralık 2018 Cilt 9 Sayı 14, 23-50.
 Eroğlu, E., (2020), “Belediye Gelirlerinin Yapısının ve Gelir Artırımı Konusunda Yapısal Kısıtların Değerlendirilmesi”, Maliye Çalışmaları Dergisi, 2020 64, 31-49.
 Ersoy, M., (2001), “Sanayisizleşme Süreci ve Kentler”, Praksis Dergisi, (2) 2001, 32-52.
 Günal, A., S. Atvur, K. Okudan-Dernek, (2014), “6360 Sayılı Yasanın Yerelleşme Bağlamında Değerlendirilmesi”, S. D. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2014 C 19 S 3, 55-70.
 Hotunluoğlu, H.. (2016), "Budget Sustainability of Local Governments in Turkey." Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3.2 2016, 20-27.
 Keleş, R., (2019), Yerinden Yönetim ve Siyaset, İzmir: Cem Yayınevi.
Kesik, A., (2015), “Yönetimler Arası Mali İlişkiler ve Türkiye Uygulaması”, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl 2005 Cilt 5 Sayı 10, 75-102.
 Kodinariya, T. M., P. R. Makwana, (2013), "Review on determining number of Cluster in K-Means Clustering", International Journal 1.6 2013, 90-95.
 Özdamar, K., (2018), Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi Cilt 2, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
 Savaşkan, O., (2017), “2000 Sonrası Türkiye’sinde Yerel Yönetimler Reform Süreci”, Toplum ve Bilim Dergisi, 141 2017, 140-172.
 Şengül, H. T., (2009), Kentsel Çelişki ve Siyaset - Kapitalist Kentleşme Süreçlerinin Eleştirisi, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
 T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Mahalli İdareler Bütçe İstatistikleri https://muhasebat.hmb.gov.tr/mahalli-idareler-butceistatistikleri.
 Tekeli, R., H. Hotunluoğlu, (2014),"Türkiye’de Merkezi Yönetimle Yerel Yönetimlerde Mali Sürdürülebilirlik Analizi." Business and Economics Research Journal 5.3 2014, 113-127.
 Ulusoy, A., M. Tekdere, (2017), “Mali Yerelleşme ve Metropolleşme İkilemi”, SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 4 Sayı: 15 Ekim 2017, 436-464.
 Ulusoy, A., M. Tekdere, (2019), “Türkiye’deki Belediyelerin Mali Sorunları ve Muhtemel Etkiler”, Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 2019 Yaz Cilt 4 Sayı 2, 167-182.
 Yüksel, C., (2019),“Türkiye’de Yerel Harcamaların ve Yerel Vergi Gelirlerinin İller Düzeyinde Analizi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Ekim 2019 Cilt 7 Sayı 4, 1-32.

APA	Dogan E, Akın C (2022). Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). , 89 - 116.
Chicago	Dogan Esra,Akın Cem Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). (2022): 89 - 116.
MLA	Dogan Esra,Akın Cem Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). , 2022, ss.89 - 116.
AMA	Dogan E,Akın C Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). . 2022; 89 - 116.
Vancouver	Dogan E,Akın C Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). . 2022; 89 - 116.
IEEE	Dogan E,Akın C "Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019)." , ss.89 - 116, 2022.
ISNAD	Dogan, Esra - Akın, Cem. "Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019)". (2022), 89-116.

APA	Dogan E, Akın C (2022). Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). Çağdaş Yerel Yönetimler, 31(2), 89 - 116.
Chicago	Dogan Esra,Akın Cem Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). Çağdaş Yerel Yönetimler 31, no.2 (2022): 89 - 116.
MLA	Dogan Esra,Akın Cem Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). Çağdaş Yerel Yönetimler, vol.31, no.2, 2022, ss.89 - 116.
AMA	Dogan E,Akın C Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). Çağdaş Yerel Yönetimler. 2022; 31(2): 89 - 116.
Vancouver	Dogan E,Akın C Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019). Çağdaş Yerel Yönetimler. 2022; 31(2): 89 - 116.
IEEE	Dogan E,Akın C "Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019)." Çağdaş Yerel Yönetimler, 31, ss.89 - 116, 2022.
ISNAD	Dogan, Esra - Akın, Cem. "Türkiye’de Yerel Yönetimler Maliyesi ve Yetki Devri - Kaynak Paylaşımı: Performans Esaslı Bütçeleme Dönemine İlişkin Ampirik Değerlendirme (2008-2019)". Çağdaş Yerel Yönetimler 31/2 (2022), 89-116.