Yıl: 2021 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 791 - 838 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.52273/sduhfd..966488 İndeks Tarihi: 29-07-2022

AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI

Öz:
Bir irade açıklamasının kime ait olduğuna yönelik belirsizliği ortadan kaldırmak üzere kullanılan en yaygın yöntem elle atılan imza (ıslak imza) olmakla birlikte, kullanılan tek yöntemin bu olmadığı açıktır. Bu noktada, güvenli elektronik imza önemli bir konuma sahip olsa da, uygulamada pek rastlanmayan autopen cihazları kullanılarak atılan imza ve son yıllardaki teknolojik gelişmelerle birlikte günlük hayattaki işlemlerimizde dahi karşımıza çıkan dijital ekrana atılan imzanın hukukî niteliklerinin saptanması önem arz etmektedir. Bu çalışmada, elle atılan imza ve bunun yerine kullanılacak bir işaret ya da yöntemin temel olarak şu üç işleve sahip olabileceği kabul edilmiştir: 1. Bir irade açıklamasının aidiyetini ortaya koymak. 2. (Geçerliliği yazılı şekil şartına tabi olan) hukukî işlemlere geçerlilik kazandırmak. 3. İspat hukuku açısından bir belgeye senet vasfı kazandırmak. Bu kabul doğrultusunda, elle atılan imza, autopenle atılan imza ve dijital ekrana atılan imza ile karşılaştırılmış ve her bir yöntemin, yukarıda belirtilen üç işlevi yerine getirme kabiliyetine sahip olup olmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada genel olarak, elle atılan imzanın yukarıda belirtilen üç işleve de sahip olduğu, buna mukabil autopen ile atılan imza ve dijital ekrana atılan imzanın söz konusu işlevleri yerine getirme kabiliyetlerinin ise kısıtlı/tartışmaya açık bir mesele olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: Elle Atılan İmza İmza Sahteciliği Güvenli Elektronik İmza Dijital Ekrana Atılan İmza Autopen

COMPARISON OF HANDWRITTEN SIGNATURE WITH SIGNATURE MADE USING AUTOPEN OR (HANDWRITTEN) SIGNATURE MADE ON DIGITAL SCREEN

Öz:
Although a handwritten signature is the most commonly used method to eliminate ambiguity about to whom a declaration of intention belongs to, it is clear that this is not the only method used. In this study, it is accepted that a handwritten signature and a sign or method to be used as its substitution can basically have the following three functions: 1. to reveal the belonging of a declaration of intention, 2. to give validity to legal transactions (whose validity is subject to the condition of the written form), and 3. to give a document the deed qualification in terms of evidence law. In line with this acceptance, the handwritten signature was compared with the signature made with autopen and the (handwritten) signature on the digital screen, and it was tried to determine whether each method is capable of fulfilling the three functions mentioned above. Thus, it was concluded that the handwritten signature has all three functions mentioned above, whereas the ability of the signature with autopen and the signature on the digital screen to fulfill these functions is limited/controversial.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ACAR, Ayşe Ece, Medeni Muhakeme Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Niteliği, İstanbul, 2013.
  • AK, Ahmet Fatih, “Piezo Elektriksel Etki ile Zorlanan Dokunmatik Ekranların Tasarımı ve Titreşim Analizi”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), Manisa 2019.
  • ALANGOYA, Yavuz - YILDIRIM, Kâmil - DEREN YILDIRIM, Nevhis, Medenî Usûl Hukuku Esasları, 7. Baskı, İstanbul, 2009.
  • ARSLAN, Ramazan - YILMAZ, Ejder - TAŞPINAR AYVAZ, Sema, Medenî Usûl Hukuku, 3. Baskı, Ankara, 2017.
  • ATALI, Murat - ERMENEK, İbrahim - ERDOĞAN, Ersin, Medenî Usûl Hukuku, Ankara, 2018.
  • BAYTEMUR, Deniz, “Elektronik Kambiyo Senetleri”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2020.
  • BELGİN, Derya, “Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Değeri (HUMK m.295/a)”, Hukuk Gündemi Dergisi, 2009, S. 2, ss. 37-54.
  • BİRİNCİOĞLU, İsmail - ÖZKARA, Erdem, “Adli Belge İncelemelerinde Bilinmeyenler, Örneklerle Yazı ve İmza Analizi ile Islak İmza Kavramı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2010/87, ss. 403-433.
  • BOZER, Ali - GÖLE, Celal, Kıymetli Evrak Hukuku, 8. Bası, Ankara, 2018.
  • ERDEM, Nuri, “Kambiyo Senetlerinde Senet Metninde Değişiklikler”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2005.
  • ERDÖNMEZ, Güray, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku (Cilt: 2), 15. Bası, İstanbul, 2017.
  • ERTURGUT, Mine, Medeni Usûl Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Olarak Değerlendirilmesi, Ankara, 2004.
  • GÖKMENER, Ayşegül, “Grafoloji ve Personel Seçimi”, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2009.
  • GÖKSU, Mustafa, Hukuk Yargılamasında Elektronik Delil, Ankara, 2011.
  • HAMILTON, Charles, The Robot That Helped to Make a President, New York, 1965.
  • HATEMİ, Hüseyin - GÖKYAYLA, Emre, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 4. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017.
  • IŞIKTAÇ, Yasemin, “Hukukun Kaynağı Olarak Örf ve Âdet Hukuku”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Doktora Tezi), İstanbul 1991.
  • KESER BERBER, Leyla, “‘İmzalıyorum O Halde Varım’ Dijital İmza, Dijital İmza Hakkındaki Yasal Düzenlemeler, Dijital İmzalı Elektronik Belgelerin Hukuki Değeri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2000, S. 2, ss. 503-556.
  • KILIÇOĞLU, Ahmet M., Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), 20. Bası, Ankara, 2016.
  • KREN KOSTKİEWİCZ, Jolanta, Schweizerisches Obligationenrecht Artikel 14, 3. Auflage, Zurich, 2016.
  • KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip vd., Borçlar Hukuku Genel Hükümler: Birinci Cilt, Yedinci Bası, Filiz Kitapevi, İstanbul, 2017.
  • KURŞAT, Zekeriya, “Yazılı Şekil Şartının Unsuru Olan İmzanın Elektronik Ekrana Atılmasını Etkisi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2017, C. LXXV, S. 7, ss. 413-430.
  • MCCARTHY, J. F. McCarthy-WINCHESTER, Janis, “The Autopen”, Journal of Forensic Sciences, 1973, C. 18, S. 3, ss. 441-447.
  • MEBROUK, Hadda, Senetle İspat Konusunda Fransız Hukukundaki Geliştirmeler Türk ve Cezayir Hukuku ile Karşılaştırma, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2012.
  • MELEZ, Esen vd., “Tetabuk Özelliği Olan Sahte İmzaların Tespitinde Bilgisayar Teknolojilerinin Rolü: Olgu Sunumu”, Adli Tıp Bülteni, 2015, C. 20, S. 3, ss. 166-171.
  • MÜLLER, Christoph, Berner Kommentar: Obligationrecht (OR) Artikel 14, Berner, 2018.
  • NATIONAL RESEARCH COUNCIL, Discussion of the Committee on Daubert Standards: Summary of Meetings, The National Academies Press, Washington (D.C.), 2006.
  • OĞUZMAN, M. Kemal - ÖZ, M. Turgut, Borçlar Hukuku (Genel Hükümler: Cilt 1), 16. Bası, İstanbul, 2018.
  • ÖZBEK, Mustafa Serdar, “Elektronik Ortamda Düzenlenen Noter Senetleri”, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, İstanbul, 2012, ss. 2213-2281.
  • ÖZBEK, Mustafa Serdar, Noter Senetlerinde Sahtelik, Ankara, 2018.
  • ÖZER, Tülay, “Medeni Usûl Hukuku Bakımından Belge ve Adi Senette Sahtelik İddiası”, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul 2019.
  • ÖZŞAHİN, Ahmet, “Adli Belge İncelemelerinde Autopen Ürünü Yazı ve İmzaların Analizi”, Polis Akademisi, Adli Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2017.
  • RİZZİ, Marco Athos, Schweizerisches Obligationenrecht Artikel 1085, 3. Auflage, Zurich, 2016.
  • SAYICI, Bilge, “Türkiye’de Hukuk ve Adli Bilimler Açısından İmza ve Karşılaşılan Sorunlar”, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2009.
  • SCHİMKE, Sascha, “Suche in on-line erfassten digitalen Handschriftdokumenten”, Ottovon-Guericke-Univesität, (Dissertation), Magdeburg 2008.
  • ŞENOCAK, Zarife, “Dijital İmza ve Dijital İmzanın Borçlar Kanunu Hükümleri Açısından Ele Alınması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2001, C. 50, S. 2, ss. 97- 135.
  • TANRIVER, Süha, Medenî Usûl Hukuku (Cilt: 1), Ankara, 2016.
  • TURNIPSEED, Terry L., “The President and the Autopen: It is Unconstitutional for Someone or Something to Sign a Bill Outside of the President’s Presence”, Syracuse University College of Law - Faculty Scholarship, (24.7.2012), https://surface.syr.edu/lawpub/83 (9.3.2021).
  • TÜRK DİL KURUMU, Güncel Türkçe Sözlük “imza”, https://sozluk.gov.tr/ (1.9.2020).
  • TÜRKİYE DİYANET VAKFI, İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, 2000.
  • ÜSTÜNDAĞ, Saim, Medeni Yargılama Hukuku (Cilt: I-II), 4. Bası, İstanbul, 1989.
  • von TUHR, Andreas, Borçlar Hukuku (Cilt: 1-2), çev. Cevat Edege, 2. Baskı, Ankara, 1983.
APA KIYAK E, ŞENSÖZ A (2021). AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. , 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
Chicago KIYAK EMRE,ŞENSÖZ AHMET AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. (2021): 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
MLA KIYAK EMRE,ŞENSÖZ AHMET AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. , 2021, ss.791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
AMA KIYAK E,ŞENSÖZ A AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. . 2021; 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
Vancouver KIYAK E,ŞENSÖZ A AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. . 2021; 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
IEEE KIYAK E,ŞENSÖZ A "AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI." , ss.791 - 838, 2021. 10.52273/sduhfd..966488
ISNAD KIYAK, EMRE - ŞENSÖZ, AHMET. "AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI". (2021), 791-838. https://doi.org/10.52273/sduhfd..966488
APA KIYAK E, ŞENSÖZ A (2021). AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 11(2), 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
Chicago KIYAK EMRE,ŞENSÖZ AHMET AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 11, no.2 (2021): 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
MLA KIYAK EMRE,ŞENSÖZ AHMET AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.11, no.2, 2021, ss.791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
AMA KIYAK E,ŞENSÖZ A AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2021; 11(2): 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
Vancouver KIYAK E,ŞENSÖZ A AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2021; 11(2): 791 - 838. 10.52273/sduhfd..966488
IEEE KIYAK E,ŞENSÖZ A "AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI." SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 11, ss.791 - 838, 2021. 10.52273/sduhfd..966488
ISNAD KIYAK, EMRE - ŞENSÖZ, AHMET. "AUTOPENLE VEYA DİJİTAL EKRANA ATILAN İMZA İLE ELLE ATILAN İMZANIN KARŞILAŞTIRILMASI". SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 11/2 (2021), 791-838. https://doi.org/10.52273/sduhfd..966488