Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti
Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 17 - 34 Metin Dili: Türkçe DOI: : 10.26650/jtcd.746119 İndeks Tarihi: 07-07-2022
Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti
Öz: Bu çalışmada Cumhuriyetin ilanıyla birlikte yeni rejimin kutsal anlatıları
haline gelen köken ve medeniyet mitinin, Erken Cumhuriyet Dönemi tiyatro
oyunlarındaki izleri görünür kılınmaya çalışılacaktır. Ulus devletlerin inşa
süreçlerinde, kolektif kimliğin yaratılmasında ve tarih yazımında önemli bir
işlevi olan köken ve medeniyet mitinin, Türk kimliğinin inşa sürecine katkıları
tartışılacak ve sanatsal alandaki etkileri ele alınacaktır. Ulus inşa sürecinin,
dönemin tiyatro eserlerine nasıl yansıdığı, devlet ve tiyatro arasında kurulan
ilişki, ulus devlet ideolojisinin gerekliliği haline gelen köken ve medeniyet
mitinin dönemin oyun yazarlarını nasıl etkilediği ve bu yazarların eserlerini
oluştururken siyasal mitlere hangi eksende ihtiyaç duydukları oyunlardan
örneklerle analiz edilecektir.
Anahtar Kelime: The Myth of Origin and Civilization in the Early Republican Era Theatre Plays
Öz: In this article, traces of the myth of origin and civilization, which became the
sacred narratives of the new regime at the time of the proclamation of the
Republic, will be revealed through Early Republican Era theatre plays. The article
will emphasize the contribution that the myth of origin and civilization made
to the process of construction of Turkish identity, as well as the effective part
that it played throughout the nation-state building process by its creation of
collective identity and historiography as well as its effect on the field of art.
Furthermore, this paper will use examples from theatre plays of the period to
analyze the reflections of the process of nation-building upon the theatre plays
of the era, and to examine the relationship between the state and the theatre
as well as the effects of the myth of origin and civilization (a necessity for the
nation-state ideology) on the playwrights of that time. In addition, the way in
which political myths become a necessity for playwrights will also be analyzed.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aktar, Cengiz. “Osmanlı Kozmopolitizminden Avrupa Kozmopolitizmine Giden Yolda Ulus Parantezi”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik. İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
- Aşkun, Vehbi Cem. Oğuz Destanı. İstanbul: Milli Mecmua Matbaası, 1935.
- Aydın, Suavi. Modernleşme ve Milliyetçilik. Ankara: Gündoğan Yayınları, 1993.
- Cassirer, Ernst. Devlet Efsanesi-İnsan Üstüne Bir Deneme, çev. Necla Arat. İstanbul: Say Yayınları, 2005.
- CHP. Halkevleri 1932-1935: 103 Halkevi Geçen Yıllarda Nasıl Çalıştı. Ankara: 1935
- Çeçen, Anıl. Halkevleri. Ankara: Gündoğan Yayınları, 1990.
- Erbay, Fethi ve Erbay, Mutlu. Cumhuriyet Dönemi (1923-1938) Atatürk’ün Sanat Politikası. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2006.
- Firidinoğlu, Nilgün “Tanzimat’tan Erken Cumhuriyet’e Tiyatro ve Eğitim İlişkisi: Mektep Temsilleri (1896- 1936)”. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2015.
- Hayri, Münür. “Bugünkü Manasiyle Tiyatro Nedir?”, Ülkü Halkevleri Mecmuası 18 (1934).
- İsmet, A.. Sümer Ülkerleri. İstanbul: Ülkü Kitaphanesi, 1934.
- Kadıoğlu, Ayşe. “Milliyetçilik-Liberalizm Ekseninde Vatandaşlık ve Bireysellik”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik. İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
- Kalkan, Saim Kerim. “Cumhuriyet Devrinde Tiyatro Hareketleri ve Halkevleri” Yeni Türk 71 (1938).
- Kemal, Behçet. Çoban. Ankara: Hakimiyeti Milliye Matbaası, 1933.
- Kemal, Behçet. “Gönüllü Sanat”, Ülkü Halkevleri Mecmuası 23 (1935).
- Kemal, Behçet. “Güzel san’at kıtası”, Anayurt: Haftalık İlim ve Sanat Gazetesi 6 (1933).
- Koçak, Cemil. “Kemalist Milliyetçiliğin Bulanık Suları”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik. İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
- Mardin, Şerif. Türkiye’de Din ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.
- Nafiz, Faruk. Özyurt. Ankara: Hakimiyeti Milliye Matbaası, 1932.
- Nafiz, Faruk. Akın. İstanbul: Devlet Matbaası, 1932.
- Orkun, Hüseyin Namık. “Bir Oğuz Efsanesi”, Ülkü Halkevleri Mecmuası 34 (1935).
- Öztürkmen, Arzu. Türkiye’de Folklor ve Milliyetçilik. İstanbul: İletişim Yayınları, 1998.
- Siyavuşgil, Sabri Esat. “İstanbul’da Karagöz, Karagöz’de İstanbul”, Karagöz Kitabı, Derleyen Sevengül Sönmez, 104-118. İstanbul: Kitabevi, 2005.
- Smith, Anthony D.. Millî Kimlik, çev. Bahadır Sina Şener. İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.
- Smith, Anthoy D.. Ulusların Etnik Kökeni, çev. Hülya Kendir, Sonay Bayramoğlu. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2002.
- Şener, Sevda. Cumhuriyet’in 75. Yılında Türk Tiyatrosu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1999.
- Şimşek, Sefa. Bir İdeolojik Seferberlik Deneyimi Halkevleri 1932-1951. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2002.
- Ünlü, Barış. Türklük Sözleşmesi. Ankara: Dipnot Yayınları, 2018.
APA | Erbek İ (2020). Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. , 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
Chicago | Erbek İstek Serhan Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. (2020): 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
MLA | Erbek İstek Serhan Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. , 2020, ss.17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
AMA | Erbek İ Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. . 2020; 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
Vancouver | Erbek İ Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. . 2020; 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
IEEE | Erbek İ "Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti." , ss.17 - 34, 2020. : 10.26650/jtcd.746119 |
ISNAD | Erbek, İstek Serhan. "Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti". (2020), 17-34. https://doi.org/: 10.26650/jtcd.746119 |
APA | Erbek İ (2020). Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, 0(30), 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
Chicago | Erbek İstek Serhan Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi 0, no.30 (2020): 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
MLA | Erbek İstek Serhan Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, vol.0, no.30, 2020, ss.17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
AMA | Erbek İ Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi. 2020; 0(30): 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
Vancouver | Erbek İ Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi. 2020; 0(30): 17 - 34. : 10.26650/jtcd.746119 |
IEEE | Erbek İ "Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti." Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, 0, ss.17 - 34, 2020. : 10.26650/jtcd.746119 |
ISNAD | Erbek, İstek Serhan. "Erken Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Oyunlarında Köken ve Medeniyet Miti". Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi 30 (2020), 17-34. https://doi.org/: 10.26650/jtcd.746119 |