BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 660 Sayfa Aralığı: 93 - 125 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-07-2022
BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Öz: Bu çalıĢmada, 2003-2019 döneminde bireysel krediler ile dıĢ ticaret açıkları arasındaki iliĢki diğer
kontrol değiĢkenlerinin de varlığı altında ekonometrik analiz yöntemleri kullanılarak çeyreklik veriler
ile incelenmiĢtir. DeğiĢkenler ARDL sınır testine tabi tutulmuĢ ve dıĢ ticaret açıklarının bireysel kredi
hacmine olan duyarlılığı uzun ve kısa dönemde test edilmiĢtir. Bulgularımız, bireysel kredi toplamındaki artıĢların uzun dönemde dıĢ ticaret açığını arttırdığını, ticari kredilerdeki artıĢın ise açığı azalttığını göstermektedir. Bireysel kredilere ait alt ürünler bazında ise ihtiyaç ve taĢıt kredilerindeki artıĢın
dıĢ ticaret açığını uzun dönemde arttırdığı sonucuna ulaĢılmıĢtır. Konut kredileri ve kredi kartı artıĢının ise dıĢ ticaret açığı üzerinde istatistiki olarak anlamlı bir etkisi tespit edilmemiĢtir.
Anahtar Kelime: THE EFFECTS OF THE INCREASE IN CONSUMER LOANS ONFOREIGN TRADE DEFICIT: THE CASE OF TURKEY
Öz: In this study, the relationship between consumer loans and foreign trade deficits in the period of
2003-2019 was examined with the quarterly data using econometric analysis methods under the presence of other control variables. These variables were subjected to ARDL boundary test and the sensitivity of foreign trade deficits to consumer loans volume was tested for both in the long and the
short term. Our findings reveal that the increase in the total of consumer loans increases the foreign
trade deficit in the long run, while the increase in commercial loans decreases the deficit. As for the
sub-products of consumer loans, it was concluded that the increase in general purpose loans and auto
loans increase the foreign trade deficit in the long run. The increase in housing loans and credit cards
do not have statistically significant effect on the foreign trade deficit.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AĞAZADE, Seymur; (2014), “Tüketici Kredilerine Yönelik Sınırlama Türkiye’nin Cari Açık Sorununa Çözüm Olur mu? Doğrusal DıĢı Bir Koentegrasyon Analizi”, Bankacılar Dergisi, 91, ss. 46-54.
- AKBAġ, Yusuf Ekrem, Mehmet ġENTURK and Canan SANCAR; (2013), “Testing for causality between the foreign direct investment, current account deficit, GDP and total credit: Evidence from G7”, Panoeconomicus, 60(6), pp. 791-812.
- AKÇAYIR, Ömer ve Mesut ALBENĠ; (2016), “Türkiye’de Kredi GeniĢlemesinin Cari Açığa Etkisi: Sınır Testi YaklaĢımı”, Çankırı Karatekin Üniversitesi ĠĠBF Dergisi, 6(1), ss. 557-583.
- AKGÜÇ, Öztin; (2014), Kredi Taleplerinin Değerlendirilmesi, ArayıĢ Basım ve Yayıncılık, Ġstanbul.
- ALĠOĞULLARI, Zeynel Harun, Yusuf S. BAġKAYA, Yunus E. BULUT ve Mustafa KILINÇ; (2015), “Türkiye’de Tüketici ve Ticari Kredilerin Cari Açıkla ĠliĢkisi”, TCMB Ekonomi Notları, 19, ss. 1-13.
- ATIġ, Aydanur Gacener ve Fatih SAYGILI; (2014), “Türkiye'de Kredi Hacmi ve Cari Açık ĠliĢkisi Üzerine Bir Ġnceleme”, Business & Economics Research Journal, 5(4), ss. 129.
- BEGEÇ, Enis; (2015), Yurtiçi kredi hacmindeki değiĢimlerin makroekonomik büyüklüklere etkisi: Türkiye örneği, (Yüksek Lisans Tezi), YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi (Tez no: 394913).
- BOAMAH, Daniel O., Mahalia JACKMAN and Nlandu MAMINGI; (2011), “Credit Growth and the External Current Account in Barbados”, Journal of Eastern Caribbean Studies, 36, pp. 16-39.
- BÖLÜKBAġ, Mehmet; (2019), “Türkiye’de Enflasyon Cari Açık ve Bankacılık Sektörü Kredileri: 2006-2018 Dönemi Ġçin Bir Ġnceleme”, Sosyal Bilimler AraĢtırma Dergisi, 8(2), ss. 77-92.
- CĠCĠOĞLU, ġükrü, Ayfer AĞUġ ve Pınar TORUN; (2013), “Para Politikası Araçlarının Cari Açık Üzerindeki Etkinliği: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama”, Küresel Ġktisat ve ĠĢletme ÇalıĢmaları Dergisi, 2(4), ss. 1-13.
- DEMĠRHAN, Banu; (2014), “The Impact of Credit Growth and Real Exchange Rate Appreciation on Current Account Deficit in Turkey: ARDL Bounds Testing Approach”, Journal of International Trade, Finance and Logistics, 1(1), pp. 79-92.
- DÜCAN, Engin, Melike A. POLAT, ve Ercan BALCIOĞLU; (2016), “Tüketim Toplumu Örneği Olarak Türkiye’nin Cari Açık ve Tüketici Kredileri ĠliĢkisi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim AraĢtırmaları Dergisi, 4(1), ss. 161-188.
- ERDEM, Ekrem, Gülbahar UCLER ve Ümit BULUT; (2014), ”Impact of Domestic Credits on the Current Account Balance: a Panel ARDL Analysis for 15 OECD Countries”, Актуальні проблеми економіки, (1), pp. 408-416.
- GÖÇER, Ġsmet, Mehmet MERCAN ve Osman PEKER; (2013), ”Kredi Hacmi ArtıĢının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı EĢbütünleĢme Analizi”, Ekonometri ve Ġstatistik e-Dergisi, (18), ss. 1-17.
- GÜNEġ, Sevcan, Canan YILDIRIM; (2017), “Kredi GeniĢlemesi ile Cari Açık Arasındaki ĠliĢki: Türkiye Örneği”, Aydın Ġktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), ss. 43-60.
- IġIK, Nihat, Suat S. YILMAZ ve Efe C. KILINÇ; (2017), “The Relationship between Current Account Balance and Types of Credits: An Application on Selected OECD Countries”, Çankırı Karatekin Üniversitesi ĠĠBF Dergisi, 7(2), ss. 105-126.
- KARAHAN, Pınar, Nilgün C. USLU; (2016), “The Relationship between Credit Volume and Current Account Deficit: A Dynamic Analysis for Turkey”, World Journal of Applied Economics, 2(1), pp. 31-40.
- KAVCIOĞLU, ġahap; (2003), Ticari Bankalarda Sorunlu Kredilerin Yönetimi Çözüm Yolları ve Takibi, Türkmen Kitabevi, Ġstanbul
- KILIÇ, Cüneyt; (2015), “Tüketici Kredileri ve Cari Açık Arasındaki ĠliĢki: Türkiye Örneği”, Atatürk Üniversitesi ĠĠBF Dergisi, 29(2), ss. 407-420.
- KÖROĞLU, Emrah; (2018), Türkiye'de 1982-2016 yılları arasında kredi hacmindeki geniĢlemelerin cari açık üzerine etkisi, (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi (Tez no: 529556).
- MANGIR, Fatih; (2012), “Türkiye için ikiz açıklar hipotezi testi (1980-2011)”, Ömer Halisdemir Üniversitesi ĠĠBF Dergisi, 5(2), ss. 136-149.
- PESARAN, M. Hashem ve Yongcheol SHIN; (1999), “An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis.”, Chapter 11 in Econometrics and Economic Theory in the 20th Century the Ragnar Frisch Centennial Symposium, Cambridge University Press, Cambridge, ss. 371-413.
- PESARAN, M. Hashem, Yongcheol SHIN ve Richard J. SMITH; (2001), “Bounds Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), ss.289-326.
- POLAT, Mehmet Ali; (2019), “Bankacılık Sektörü Yurtiçi Kredi Hacmindeki DeğiĢimlerin Cari Açığa Etkileri: Makro Ġhtiyati Tedbirler Kapsamında Ekonometrik Bir Analiz”, Gazi Ġktisat ve ĠĢletme Dergisi, 5(2), ss. 73-89.
- SAÇIK Sinem Y. ve Ebubekir KARAÇAYIR; (2014), “Küresel Kriz Sonrasında Cari Açık ve Kredi Hacmi Arasındaki ĠliĢki: Türkiye Örneği”, International Conference On Eurasian Economies, Session, 1-8. https://www.avekon.org/papers/1091.pdf adresinden elde edildi. (e.t. 22.09.2019).
- SANDALCILAR, Ali. R. ve Ali ALTINER; (2014), “Türkiye’de Tüketici Kredileri Ġle Cari ĠĢlemler Açığı Arasındaki Nedensellik ĠliĢkisi”, Bankacılar Dergisi, 89, ss. 28-40.
- TBB Yayınları; (2010), SeçilmiĢ Rasyolar, www.tbb.org.tr/Dosyalar/istatistiki_raporlar/ Secilmis_Rasyolar_/1025/Secilmis_Rasyolar-2010.zip (e.t. 04.12.2018)
- TBB Yayınları; (2018), Türkiye’de Bankacılık Sistemi SeçilmiĢ Rasyolar 2008-2018, http://www.tbb.org.tr/Content/Upload/istatistikiraporlar/ekler/1179/Secilmis_Rasyolar2018.xls (e.t. 28.08.2019)
- TBB Yayınları; (2019), 60. Yılında Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye’de Bankacılık Sistemi 1958-2018, 334, Ġstanbul. https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/Dokuman/ 7617/60._Yilinda_Turkiye_Bankalar_Birligi.pdf adresinden elde edildi. (e.t. 08.06.2019).
- TBB Yayınları; Ġstatistiki Raporlar – Bankalarımız Kitapçıkları, https://www.tbb.org.tr/tr/ bankacilik/ banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 (e.t. 15.07.2019)
- TCMB Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS), [EriĢim Tarihi: 11.01.2019, https://evds2.tcmb.gov.tr/]
- TELATAR, Erdinç; (2011), “Türkiye’de Cari Açık Belirleyicileri Ve Cari Açık-Krediler ĠliĢkisi”, Bankacılar Dergisi, 78, ss. 22-34.
- TĠRYAKĠ, Göksel; (2014), “Türkiye’de Bireysel Kredilerin Ekonomik Büyüme ve Cari Açık ile ĠliĢkisi”, Bankacılar Dergisi, 91, ss. 55-74.
- TOGAN, Sübidey ve Hakan BERUMENT; (2011), “Cari ĠĢlemler Dengesi, Sermaye Hareketleri ve Krediler”, Bankacılık Dergisi, 78, ss. 3-21.
| APA | Saygılı R, ÜNAL s (2022). BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 93 - 125. |
| Chicago | Saygılı Refik Fatih,ÜNAL salim BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. (2022): 93 - 125. |
| MLA | Saygılı Refik Fatih,ÜNAL salim BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 2022, ss.93 - 125. |
| AMA | Saygılı R,ÜNAL s BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2022; 93 - 125. |
| Vancouver | Saygılı R,ÜNAL s BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2022; 93 - 125. |
| IEEE | Saygılı R,ÜNAL s "BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." , ss.93 - 125, 2022. |
| ISNAD | Saygılı, Refik Fatih - ÜNAL, salim. "BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". (2022), 93-125. |
| APA | Saygılı R, ÜNAL s (2022). BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 0(660), 93 - 125. |
| Chicago | Saygılı Refik Fatih,ÜNAL salim BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 0, no.660 (2022): 93 - 125. |
| MLA | Saygılı Refik Fatih,ÜNAL salim BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, vol.0, no.660, 2022, ss.93 - 125. |
| AMA | Saygılı R,ÜNAL s BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2022; 0(660): 93 - 125. |
| Vancouver | Saygılı R,ÜNAL s BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2022; 0(660): 93 - 125. |
| IEEE | Saygılı R,ÜNAL s "BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 0, ss.93 - 125, 2022. |
| ISNAD | Saygılı, Refik Fatih - ÜNAL, salim. "BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 660 (2022), 93-125. |
