Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi

Balcı, Serap; GÖRAK, Gülay; Yıldız, Suzan

Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi

Suzan YILDIZ, (İstanbul Üniversitesi, Florence Nightingale Hemşirelik Yüksek Okulu, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireği Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Serap BALCI, (İstanbul Üniversitesi, Florence Nightingale Hemşirelik Yüksek Okulu, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireği Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Gülay GÖRAK (İstanbul Üniversitesi, Florence Nightingale Hemşirelik Yüksek Okulu, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireği Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi

56 5

Yıl: 2006 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 17 - 28 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi

Öz:

Çalışma, İstanbul İlinde Guthrie Tarama Testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesini belirlemek amacı ile tanımlayıcı ve retrospektif olarak planlandı. Evreni, İstanbul il sınırlan içinde yer alan "Yenidoğan Fenilketonüri Tam ve Tedavi Merkezine"kan örneklerini gönderen hastaneler içinden seçilen 13 hastanedeki 180, örneklemi ise çalışmaya katılmayı kabul eden 150 sağlık profesyoneli oluşturdu. Veriler 25 sorudan oluşan Anket Formu İle elde edildi. Ayrıca bu merkeze çalışmaya alınan hastanelerden son 3 yıl içinde gönderilen kan örneklerinin sonuçları retrospektif yöntemle toplandı. En çok yapılan yanlış uygulamalar; prematüre ve par enter al beslenen(%78.0), antibiyotik kullanan (%55.3), transfuzyon, diyaliz gibi girişimleri olan bebeklerde (%53.3) kanın doğru zamanda alınmaması, kan almadan önce ısıtma (%61.4), masaj (%70.7) gibi uygulamaların yapılmaması, kan alırken ayak topuğunun fazla sıkılması (%59.3), alınan kanın kartın arka yüzünden de emdirilmesi (%58.7), kan örneğinin kopiller tüp aracılığı ile alınması (%50.3) idi. Sonuç olarak; Guthrie Tarama Testi için kan örneğinin alınması ve gönderilmesi sırasında hatalar yapıldığı ve bu hataların ortadan kaldırılması için konu ile ilgili mezuniyet sonrası sürekli eğitim programlarının gerekli olduğu belirlendi.

Anahtar Kelime: Hematolojik testler Yenidoğan taraması Geriyedönük çalışma Fenilketonüri

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

The evaluation of taking the Guthrie scan test samples practices and the test results

Öz:

The Evaluation of Taking The Guthrie Scan Test Samples Practices and The Test Results. The present retrospective research was planned descriptively in order to assess sampling applications for Guthrie Scan Test in Istanbul and to define the test results. The scope included 180 healthcare workers employed at 13 hospitals sending blood samples to "Newborn Fenilketonüri Diagnosis and Treatment Center" located in Istanbul, and the sample consisted of 150 healthcare professionals who accepted to study. Data were collected with a 25-item questionnaire. Besides, the results of the blood samples that have been sent to this center from the hospitals that were included in the study during the last three years were gathered via retrospective method. The most frequent misapplications were taking blood samples untimely from premature and parenteral fed babies (78.0%), those using antibiotics (55.3%), and those undergoing transfusion, dialysis and similar interventions (53.3%); not performing heating (61.4%), massage (70.7%) and similar applications; excessive pressure applied on heel while taking blood sample (59.3%); blood being saturated on the back face of the card (58.7%); and taking blood sample using capillary tubes (50.3%). As a result, we defined that there were erroneous applications while taking and sending blood samples for Guthrie Scan Test, and concluded that related education after graduation should be considered on a continuous basis in order to eliminate these errors.

Anahtar Kelime: Neonatal Screening Retrospective Studies Phenylketonurias Hematologic Tests

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. American Academy of Pediatrics (AAP) (2003). Committee on fetus and newborn (2003).Advanced practice in neonatal nursing. Pediatrics 111(6), June: 1453-1454.
2. Amerikan Academy of Pediatrics (AAP) (1982). Committee on Genetics (1982). New issues in newborn screening for phenylketonuria and congenital hypothyroidism. Pediatrics 76 (5):734-740.
3. Amerikan Academy of Pediatrics (AAP) (1996). Committee on Genetics (1996). Newborn screening fact shetts. Pediatrics 98 (3) :473-501.
4. National Institutes of Health Consencus Development Panel (2003). National Institutes of Health Consencus Development Statement: Phenylketonuria: Screening and Management. October, 16-18.
5. Newborn screening (2000). A blueprint for the future. A call for a National Agenda on State Newborn Screening Programs (2000). Serving the family from birth to the medical home. Pediatrics 106 (2), Supplement; 389-422.
6. ...NJ. Department of Health and Senior Services (2003). Report of the Newborn Screening Advisory Panel. 12/7/00 http://www.nj.gov/health/fhs/nbs2000/report .htm
7. Türkiye Nüfus Sağlık Araştırmaları TNSA 2003 (2004). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Ankara.
8. Baykal T, Hüner G, Çakmakçı T ve ark. (1998). İstanbul ilinde fenilketonüri yenidoğan taraması sonuçlan. Biyokimya Dergisi 2(23):43-46. 9. Coşkun T (2000). Yenidoğanlarda metabolik hastalık taramaları. Katkı Pediatri Dergisi 21 (2): 151-174.
10. Demirkol M (2003). Fenilketonüri Hastalığı. http://www.ntvmsnbc.eom/news/l 56191 .asp
11. Dönmez S (2002), Okul öncesi yaş grubu klasik fenilketomün'li hastaların beslenme durumunun değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara
12. Erdemir F (1997). Fenilketonüri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği El Kitabı. Editör:Z.Conk. Birlik ofset Ltd.Şti. Vehbi Koç Vakfı Yayınları.Yayın No;12.istanbul :92.
13. Greene C (1998). Newborn screening. Top ten pitfalls in newborn screening . Genetic Drift (15) Winter, www.mastgene.org
14. Koch RK (1999). Issues in newborn screening for phenylketonuria. American Family Physician October 1. University of Southern California School of Medicine, Los Angeles California http://www.aafp.org/afp/991001 ap/contents. html
15. Özalp I, Coşkun T, Tokatlı A ve ark. (2001). Newborn PKU Screening in Turkey: At present and organization for future. The Turkish Journal of Pediatrics 43(2):97-101 http://www.pubmed.com
16. Özalp İ (1999). Yenidoğan tarama programlan organizasyonu: Ülkemiz için öneriler. Pediatride Gelişmeler. Editörler: I.Özalp, M.Yurdakök, T.Coşkun. Sinem Ofset. Ankara: 366
17. Özalp İ (2000). Yenidoğanda feniîketonüri ve hiperfenilalaninemilerin taranması. Katkı Pediatri Dergisi 21 (2); 175-184.
18. Pillitteri A (1999). Child Health Nursing. Care Of The Child and Nursing .Lippincott Williams& Wilkins. Philadelphia:113-114.
19. Sencer M (1989). Toplumbilimlerinde Yöntem. 3. Baskı. Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ. İstanbul: 388.
20. Spahis J (2003 ). Newborn screening: The nurse's role. Nursing spectrum. Education /CE self-study modules. www.nursingspectrum.com/ce/ce246.htm
21. Tokatlı A. (1999) Tarama Pediatride Gelişmeler, Editörler: M.Yurdakök, T.Coşkun. Sinem Ofset. Ankara: 370.
22. Wright L, Brown A, Davidson -Mundt A (1992). Newborn screening: The miracle and challenge. .Journal of Pediatric Nursing 7(l):26-42.
23. Yazıcı S. Pek H (1996), Yenidoğan ünitelerinde kapiller kan örneği için topuk bölgesinin kullanımı, Hemşirelik Bülteni 10(39): 85-95.

APA	Yıldız S, Balcı S, GÖRAK G (2006). Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. , 17 - 28.
Chicago	Yıldız Suzan,Balcı Serap,GÖRAK Gülay Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. (2006): 17 - 28.
MLA	Yıldız Suzan,Balcı Serap,GÖRAK Gülay Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. , 2006, ss.17 - 28.
AMA	Yıldız S,Balcı S,GÖRAK G Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. . 2006; 17 - 28.
Vancouver	Yıldız S,Balcı S,GÖRAK G Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. . 2006; 17 - 28.
IEEE	Yıldız S,Balcı S,GÖRAK G "Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi." , ss.17 - 28, 2006.
ISNAD	Yıldız, Suzan vd. "Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi". (2006), 17-28.

APA	Yıldız S, Balcı S, GÖRAK G (2006). Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(1), 17 - 28.
Chicago	Yıldız Suzan,Balcı Serap,GÖRAK Gülay Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 9, no.1 (2006): 17 - 28.
MLA	Yıldız Suzan,Balcı Serap,GÖRAK Gülay Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, vol.9, no.1, 2006, ss.17 - 28.
AMA	Yıldız S,Balcı S,GÖRAK G Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 9(1): 17 - 28.
Vancouver	Yıldız S,Balcı S,GÖRAK G Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 9(1): 17 - 28.
IEEE	Yıldız S,Balcı S,GÖRAK G "Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi." Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9, ss.17 - 28, 2006.
ISNAD	Yıldız, Suzan vd. "Guthrie tarama testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi". Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 9/1 (2006), 17-28.