Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı

YILDIZ, Kader; TUNÇER, Çetin

Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı

Kader YILDIZ, (Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Çetin TUNÇER (Kırıkkale Mezbahası, Kırıkkale, Türkiye)

Türkiye Parazitoloji Dergisi

13 1

Yıl: 2005 Cilt: 29 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 247 - 250 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı

Öz:

Bu çalışmada bir yıl süreyle Kırıkkale yöresinde kesilen sığırların iç organları kist hidatik yönünden incelenmiştir. Araştırma periyodunda muayene edilen 847 sığırın 120'si enfekte bulunmuştur (%14,16). Enfekte hayvanların %49,16'sında akciğerde, %16,68'inde karaciğerde, %34,16'sında ise hem akciğer hem de karaciğerde kist hidatik'e rastlanmıştır. Rasgele seçilen 45 enfekte organda (23 karaciğer ve 22 akciğer) bulunan hidatik kist sayısının 1-34 (ortalama 8,13) arasında değiştiği belirlenmiştir. İncelenen organların %6,6'sında (iki akciğer ve bir karaciğer) bulunan hidatik kistlerin fertil olduğu saptanmıştır. Muayene edilen organların 42'sinde ise hidatik kistlerin steril olduğu belirlenmiştir (%93,4). Steril kistlerin % 84,5'inin su dolu, sarı renkli iyi gelişmemiş bir germinal membrana sahip, %11,1'inin kazeifiye, %4,4'ünün ise kalsifiye olduğu görülmüştür. Bakısı yapılan organların yalnızca ikisinde multiveziküler özellikte hidatik kistlere rastlanmıştır (%4,4). Bu çalışma ile Kırıkkale yöresinde sığırlarda kist hidatik'in %14,16 oranında yaygın olduğu saptanmıştır. İncelenen kistlerde fertilite durumunun düşük olması nedeniyle bölgede echinococcosis epidemiyolojisinde sığırların sınırlı role sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime: Kırıkkale Echinococcus granulosus Ekinokokkoz Sığır Yaygınlık Sığır hastalıkları Hayvan hastalıkları

Konular: Veterinerlik

Prevalence of hydatid cysts in cattle in the province of Kırıkkale

Öz:

In present study, organs of cattle slaughtered in Kırıkkale Province were investigated for cystic echinococcosis during a one year period. During this period, 847 cattle were examined and 120 of them were found to be infected with cystic echinococcosis. Hydatid cysts were located in the lung in 49.16% of the infected animals, in the liver in 16.68%, and in both the liver and lung in 34.16%. It was found that the number of hydatid cysts detected in 45 infected organs selected randomly (23 livers and 22 lungs) varied from 1-34 (average of 8.13). Fertile cysts were found in 3 (6.60%) organs (two lungs and one liver) during the entire study period. Sterile cysts were detected in 42 organs. Of the sterile cysts examined, 84.5% contained underdeveloped yellow germinal membranes and were filled with water. Of the remaining sterile cysts, 11.10% were caseous and 4.40%, calcified. Multivesicular cysts were found in 4.40% of organs examined. In this study, the prevalence of hydatid cysts was determined to be 14.16% in cattle in the Kırıkkale Province. Since the fertility was low in the cysts examined, cattle play a limited role in Echinococcus epidemiology in this region.

Anahtar Kelime: Cattle Prevalence Cattle Diseases Animal Diseases Kırıkkale Echinococcus granulosus Echinococcosis

Konular: Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Arslan MO, Umur Ş, 1997. Prevalence and economic importance of hydatidosis in slaughter sheep and cattle at Erzurum abattoir. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 3: 167-171.
2) Altıntaş N, Tınar R, Çoker A (Eds), 2004. Echinococcosis. Hidatidoloji Derneği Yayın No.1, Ege Üniversitesi Matbaası, Bornova, İzmir.
3) Celep A, Açıcı M, Çetindağ M, Gürbüz İ, 1990. Samsun yöresi sığırlarında paraziter epidemiyolojik çalışmalar. Etlik Vet Mikrobiyol Derg, 7: 153–162.
4) Çivi S, Güler S, Kesici S, 1995. Konya Et Balık Kurumu ve KONET tesisleri kayıtlarına göre kist hidatik nedeniyle oluşan ekonomik kayıplar. T Parazitol Derg, 19: 237–242.
5) Değer S, Ayaz E, Gül A, Biçek K, Eraslan E, 2001. Van yöresinde kesilen sığır, koyun ve keçilerde hidatidozun yayılışı. Yüzüncü Yıl Üniv Sağlık Bil Derg, 7: 37–40.
6) Dik B, Cantoray R, Kandemir E, 1992. Konya Et ve Balık Kurumu Kombinasında kesilen küçük ve büyükbaş hayvanlarda hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. T Parazitol Derg, 16: 91–99.
7) Erkut HM, Kahyaoğlu T, 1996. İzmir, Buca ve Bornova mezbahalarında yapılan helmintolojik araştırma ve bölgemizde Fasciola gigantica’nın durumu. Bornova Vet Araş Enst Derg, 13: 19–23.
8) Farah MO, 1987. Infection rates, cyst fertility and larval viability of hydatid disease in camels, sheep and cattle in Gassim, Saudi Arabia. Vet Res Commun, 11: 493-495.
9) Gıcık Y, Arslan MÖ, Kara M, Köse M, 2004. Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik echinococcosisin yaygınlığı. T Parazitol Derg, 28: 136-139.
10) Güralp N, 1981. Helmintoloji. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Ankara Üniv. Basımevi, Ankara, s.368.
11) Güralp N, Doğru C, 1971. Ankara Mezbahasında kesilen değişik yaşlardaki koyun ve sığırların organlarında görülen ekinokok kistlerinin fertilite durumları. Ankara Univ Vet Fak Derg, 18: 195–205.
12) Himonas C, Antoniadou-Sotiriadou K, Papadopoulos E, 1994. Hydatidosis of food animals in Greece: prevalence of cysts containing viable protoscoleces. J Helminthol, 68: 311-313.
13) Kamenetzky L, Canova SC, Guernera EA, Rosenzvit MC, 2000. Echinococcus granulosus: DNA extraction from germinal layers allows strain determination in fertile and nonfertile hydatid cysts. Exp Parasitol, 95, 122-127.
14) Kamhawi S, Hijjawi N, Abu-Gazaleh A, Abbass M, 1995. Prevalence of hydatid cysts in livestock from five regions of Jordan. Ann Trop Med Parasitol, 89: 621-629.
15) Mehrebani D, Oryan A, Sadjjadi SM, 1999. Prevalence of Echinococcus granulosus infection in stray dogs and herbivores in Shiraz, Iran. Vet Parasitol, 86: 217–220.
16) Mimioğlu M, Göksu K, Dinçer S, 1972. Yurdumuzda echino-coccosis and hydatidosis sorunu. Türk Hidatid Derg, 18, 3–43.
17) Öge H, Kalınbacak F, Gıcık Y, Yıldız K, 1998. Ankara yöresinde kesilen koyun, keçi ve sığırlarda bazı metasestodların (Hidatid kist, Cysticercus tenuicollis, Cysticercus bovis) yayılışı. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 45: 123–130.
18) Özçelik S, Saygı G, 1990. Sivas Mezbahasında kesilen koyun ve sığırlarda kist hidatik görülme oranları. T Parazitol Derg, 14: 41–44.
19) Poyraz O, Özçelik S, Saygı G, Genç S, 1990. Sivas Et ve Balık Kurumu Kombinasında kesilen koyun ve sığırlarda kist hidatik görülme oranları. T Parazitol Derg, 14: 35–40.
20) Rommel M, Eckert J, Kutzer E, Körting W, Schneider T, 2000. Veterinarmedizinische Parasitologie. Parey Buchverlag Berlin.
21) Saeed I, Kapel C, Saida LA, Willingham L, Nansen P, 2000. Epidemiology of Echinococcus granulosus in Arbil province, northern Iraq, 1990–1998. J Helminthol, 74: 83–88.
22) Toparlak M, Gül Y, 1989. Van ili Belediye Mezbahasında kesilen hayvanlarda hidatidozun yayılışı. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 36: 129–137.
23) Toparlak M, Tüzer E, 1999. Veteriner Helmintoloji. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji AD. Ders notları.
24) Umur Ş, 2003. Prevalence and economic importance of cystic echinococcosis in slaughtered ruminants in Burdur. J Vet Med B, 50: 247-252,
25) Umur Ş, Aslantaş Ö, 1993. Kars belediye mezbahasında kesilen ruminantlarda hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. T Parazitol Derg, 17, 27–31.
26) Yıldız K, Gurcan S, 2003. Prevalence of hydatidosis and fertility of hydatid cysts in sheep in Kirikkale, Turkey. Acta Vet Hung, 51 (2): 181–187.
27) Zeybek H, Tokay A, 1990. Ankara yöresinde evcil ve yabani kanidelerde Echinococcus türlerinin yayılışı, cyst şekillerinin ensidansı ve kontrol olanaklarının araştırılması. Etlik Vet Mikrobiol Derg, 7: 17-27.

APA	YILDIZ K, TUNÇER Ç (2005). Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. , 247 - 250.
Chicago	YILDIZ Kader,TUNÇER Çetin Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. (2005): 247 - 250.
MLA	YILDIZ Kader,TUNÇER Çetin Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. , 2005, ss.247 - 250.
AMA	YILDIZ K,TUNÇER Ç Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. . 2005; 247 - 250.
Vancouver	YILDIZ K,TUNÇER Ç Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. . 2005; 247 - 250.
IEEE	YILDIZ K,TUNÇER Ç "Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı." , ss.247 - 250, 2005.
ISNAD	YILDIZ, Kader - TUNÇER, Çetin. "Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı". (2005), 247-250.

APA	YILDIZ K, TUNÇER Ç (2005). Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 29(4), 247 - 250.
Chicago	YILDIZ Kader,TUNÇER Çetin Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. Türkiye Parazitoloji Dergisi 29, no.4 (2005): 247 - 250.
MLA	YILDIZ Kader,TUNÇER Çetin Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. Türkiye Parazitoloji Dergisi, vol.29, no.4, 2005, ss.247 - 250.
AMA	YILDIZ K,TUNÇER Ç Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2005; 29(4): 247 - 250.
Vancouver	YILDIZ K,TUNÇER Ç Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2005; 29(4): 247 - 250.
IEEE	YILDIZ K,TUNÇER Ç "Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı." Türkiye Parazitoloji Dergisi, 29, ss.247 - 250, 2005.
ISNAD	YILDIZ, Kader - TUNÇER, Çetin. "Kırıkkale'de sığırlarda kist hidatik'in yayılışı". Türkiye Parazitoloji Dergisi 29/4 (2005), 247-250.