Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi

EMİROĞLU, Oya N.; AKIN, Belgin

Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi

Belgin AKIN, (Selçuk Üniversitesi, Konya Sağlık Yüksek Okulu, Hemşirelik Bölümü, Konya, Türkiye)

Oya N. EMİROĞLU (Hacettepe Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Türk Geriatri Dergisi

14 6

Yıl: 2006 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 170 - 176 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi

Öz:

Giriş ve Amaç: Sosyal destek kaybının sağlıkla güçlü bir bağlantısı vardır. Sosyal destek yapısının sıklık ve kalitesinde değişim yaşlılarda diğer yaş gruplarına göre daha fazla yaşanır. Bu tanımlayıcı çalışmanın amacı yaşlıların sağlık ve yetiyitimi ile ilişkili olarak sosyal destek yapısını incelemektir.Yöntem ve Gereç: Rastgele seçilmiş, 65 yaş ve üzeri 245 yaşlı çalışmada yer almıştır. Sosyal destek yapısını ve yetiyitimi durumunu değerlendirmek için Sosyal Atom Ölçeği (SAÖ), Rivermead Mobilite İndeksi (RMİ) ve Kısa Yetiyitimi Anketi (KYA) kullanılmıştır. Sosyal destek yapısı ile sağlık ve yetiyitimi durumunun ilişkisinin incelenmesinde Kruskal Wallis varyans analizi, t testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır.Bulgular: Kadın olma ve dul olma sosyal destek yapısı ile ilişkili iken yaş, eğitim, yalnız yaşama, sosyal güvencesi olma ilişkili değildir. Bunun yanında kendi sağlını algılama, kronik sağlık sorunu olma ve mobilitede yetiyitimi düşük sosyal destek yapısı puanı ile ilişkili iken fizikselsosyal yetiyitimi ve hastaneye yatma ilişkili değildir.Sonuç: Sonuç olarak hemşireler ve diğer sağlık çalışanlarının yaşlılarda sosyal destek yapısının sağlık üzerine etkileri konusunda daha dikkatli olmaları önerilmiştir.

Anahtar Kelime: Yaşlı Bakım evleri Sağlık durumu Sosyal destek

Konular: Sosyal Çalışma Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji Aile Çalışmaları

The association of social support structure health status and disability in the elderly living home

Öz:

Background and Aim: Loss of social support is strongly associated with health. Changing in frequency and quality of social support structure occurs in the elderly much more than other age groups. This descriptive study examines the social support structure in relation to health and disability status in the elderly:Materials and methods: The study group is a probability sample of 245 communitydwelling elders aged 65 and over. Social Atom Scale (SAS), Rivermead Mobility Index (RMI) and Brief Disability Questionaire (BDQ) were used to assess social support structure and disability. Kruskal Wallis test, student t test and Mann Whitney U test were used for the associations between social support structure and health and disability.Results: Being women, and widoved were associated with social support structure, whilst age, education, living alone, having social security were not. In addition, self-rated health, having chronic conditions and mobility disability were statistically significant in predicting low social support structure score, whilst physical-social disability and being in hospital bed were not.Conclusion: In conclusion, it is suggested that nurses and other health professionals should pay more attention to the social support system on health impact among elderly do well to focus attention on health impact of social support structure in elderly.

Anahtar Kelime: Nursing Homes Health Status Social Support Aged

Konular: Sosyal Çalışma Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. DPT. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Sağlık Hizmetlerinde Etkinlik Özel İhtisas Komisyonu Raporu. DPT: 2561Ö‹K: 577, Ankara, 2001.
2. Willaerth D, Verhasselt Y. World Atlas of Ageing. WHO Centre for Development, WHO/WCK TECH. SER/98.1, Kobe, Japan, 1998.
3. Walker SN. Wellness for elders, Holistic Nursing Practice. 7(1), 3845, 1992. In (edit) Spradley BW and Allender JA. Readings in Community Health Nursing. 5th edition, Lippincott, Philadelphia, 1997.
4. Burke MM, Laramine LA. Health Assessment and Health Maintenance Screening in Primary Care of The Older Adult: A Multidisciplinary Approach. Mosby, St. Louis. 2000; 35-60.
5. Eliopoulos C. Solitude and Social Intertaction, in Gerontological Nursing, fourth edition, Lippincott, Philadelphia 1997; 176-182.
6. Siebert DC, Mutran EJ, Reitzeu DC. Friendship and social support: The importance of role identity to aging adults. Social Work 1999; 44 (6): 522-533.
7. Litwin H. Social structure type and health status in a national sample of elderly Israelis. Social Science & Medicine 1998; 46 (45): 599-609.
8. Litwin H. Social structure type and morale in old age. Gerontologist 2001; 41 (4): 516-524.
9. Litwin H. The association of disability, sociodemographic background and social structure type in later life. J Ageing Health 2003; 15 (2): 391-408.
10. Newsom JT, Schulz R. Social support as a mediator in relation between functional status ans quality of life in older adults. Psychol Aging 1996; 11 (1): 34-44.
11. Baxter J, She’ Lerly SM, Eby C, Mason L, Cortese CF, Hamman RF. Social structure factors associated with perceived quality of life. The San Luis Valley Healthhand Aging Study. J Ageing Health 1998; 10 (3): 287-310.
12. Saito E, Sagawa Y, Kanagawa K. Social support as a predictor of health status among older adults living alone in Japan. Nursing and Health Science 2005; 7: 29-36.
13. UN. Second World Assembly on Ageing. Madrid, UN Department of Public Information, United Nations, Room S1040, New York, NY 10017, 2002.
14. Dhar HL. Gender, Aging, Health and Society. J Assoc Physicians India 2001; 49:1012-1020.
15. Krause N, Shaw BA. Giving social support to others, socioeconomic status and changes in self_esteem in later life. J Gerontol B Soc Sci. 2000; 55 (6):323-333.
16. Whittemore R, Rankin SH, Callahan CD, Leder MC, Caroll DL. The Peer Advisor Experince Providing Social Support. Qual Health Res 2000;10(2):260-276.
17. Dökmen Ü. Sosyal Atom Ölçeği: Geliştirilmesi, güvenilirliği ve geçerliliği. Türk Psikoloji Dergisi 1993; 8 (30): 26.
18. Dökmen Ü. Sosyometri ve Psikodrama, ikinci baskı, Sistem Yayıncılık, İstanbul. 1995, 53-68.
19. Akın B, Emiroğlu ON. Rivermead Mobilite İndeksi’ nin (RM‹) Türkçe adaptasyonunun yaşlılarda geçerlilik güvenilirliği. I. Ulusal Geriatri Kongresi Kitabı 2002; 165-166.
20. Kaplan İ. Yarı kırsal alanda bir sağlık ocağına başvuran hastalarda ruhsal bozuklukların yetiyitimi ile ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 1995; 6 (3), 169-179.
21. Collen FM, Wade DT, Robb GF and Bradshaw CM. The Rivermead Mobility Index: A further development of Rivermead Motor Asssesment. International Disability Studies 1991; 13: 50- 54.
22. Wade DT. Personal physical disability. In: Measurement in Neurological Rehabilitation. Oxford University Press, Oxford 1992; 71-82.
23. Akın B, Emiroğlu ON. Evde yaşayan yaşlılarda mobilitede yetiyitimi ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Turk J Geriatrics 2003; 6 (2), 59-67.
24. Melchior M, Berkman LF, Niedhammer I, Chea M, Goldberg M. Social relations and selfreported health: A prospective analysis of French Gazel cohort. Social Science & Medicine 2003; 56:1817-1830.

APA	AKIN B, EMİROĞLU O (2006). Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. , 170 - 176.
Chicago	AKIN Belgin,EMİROĞLU Oya N. Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. (2006): 170 - 176.
MLA	AKIN Belgin,EMİROĞLU Oya N. Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. , 2006, ss.170 - 176.
AMA	AKIN B,EMİROĞLU O Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. . 2006; 170 - 176.
Vancouver	AKIN B,EMİROĞLU O Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. . 2006; 170 - 176.
IEEE	AKIN B,EMİROĞLU O "Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi." , ss.170 - 176, 2006.
ISNAD	AKIN, Belgin - EMİROĞLU, Oya N.. "Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi". (2006), 170-176.

APA	AKIN B, EMİROĞLU O (2006). Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. Türk Geriatri Dergisi, 9(3), 170 - 176.
Chicago	AKIN Belgin,EMİROĞLU Oya N. Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. Türk Geriatri Dergisi 9, no.3 (2006): 170 - 176.
MLA	AKIN Belgin,EMİROĞLU Oya N. Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. Türk Geriatri Dergisi, vol.9, no.3, 2006, ss.170 - 176.
AMA	AKIN B,EMİROĞLU O Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. Türk Geriatri Dergisi. 2006; 9(3): 170 - 176.
Vancouver	AKIN B,EMİROĞLU O Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi. Türk Geriatri Dergisi. 2006; 9(3): 170 - 176.
IEEE	AKIN B,EMİROĞLU O "Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi." Türk Geriatri Dergisi, 9, ss.170 - 176, 2006.
ISNAD	AKIN, Belgin - EMİROĞLU, Oya N.. "Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi". Türk Geriatri Dergisi 9/3 (2006), 170-176.