Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar

SEVIM, SEHER; KILINÇ, Hicran

Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar

Hicran KILINÇ, (Keçiören Sağlık Meslek Lisesi, Ankara, Türkiye)

Seher A. SEVİM (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi

35 7

Yıl: 2005 Cilt: 38 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 69 - 88 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar

Öz:

Bu çalışmada, lise öğrencilerinin yalnızlık düzeylerine ve cinsiyete göre kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalarının farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma grubu, Ankara merkez liselerinde öğrenim gören 263’ü kız ve 166’sı erkek olmak üzere toplam 429 öğrenciden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında UCLA Yalnızlık Ölçeği, İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Öğrencilerin bilişsel çarpıtmalarının yalnızlık düzeylerine ve cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla iki faktörlü Varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, öğrencilerin yakınlıktan kaçınma çarpıtmalarının yalnızlık düzeylerine ve cinsiyetlerine göre farklılaştığı belirlenmiştir. Gerçekçi olmayan ilişki beklentisi boyutunda ise yalnızlık düzeyleri ve cinsiyete göre farklılık bulunamamıştır. Son olarak kız öğrencilerin ve yalnız olmayan bireylerin daha çok zihin okuma çarpıtmasına sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: lise öğrencileri ergenler yalnızlık UCLA Yalnızlık Ölçeği ergenlik bilişsel çarpıtmalar

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Bilgiç, N. (2000). Arkadaşlık becerisi eğitiminin ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin yalnızlık düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Booth, R., Bartlett, D. ve Bohnsack, J. (1992). An examination of the relationship between happiness, loneliness and shyness in college students. Journal of College Students Development, 33, 157-162.
Brennan, T. (1982). Loneliness at adolescence. içinde L. A. Peplau ve D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (s. 269-290). New York: Wiley.
Brown, R. (1996). Suicide: The heartache remains. The International Journal of Psychiatric Nursing Research, 2(3), 15-20.
Buluş, M. (1996). Ergen öğrencilerde denetim odağı ve yalnızlık düzeyi ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (2. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık
Cheng, H. ve Furnham, A. (2002). Personality, peer relations, and self-confidence as predictors of happiness and loneliness. Journal of Adolescence, 25, 327-339.
Demir, A. (1989). UCLA yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23),14-28.
Demir, A. (1990). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık düzeylerini etkileyen bazı etmenler. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
De Jong Gierveld, J. (1998). A review of loneliness : Concept and definitions, determinants and consequences. Review in Clinical Geontology, 8,73-80.
Derlega, V.J. ve Margulis, S.T. (1982). Why loneliness occurs: The interrelationship of social- psychological and privacy concepts. içinde L. A. Peplau ve D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (s. 154-179). New York: Wiley.
Eren, A. (1994). Lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ve psikolojik ihtiyaçlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Erim, B. (2001). Yetiştirme yurtlarında ve aileleri yanında yaşayan ergenlerin, benlik saygısı, depresyon ve yalnızlık düzeyleri ile sosyal destek sistemleri açısından karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Hamamcı, Z. (2002). Bilişsel davranışçı yaklaşımla bütünleştirilmiş psikodrama uygulamasının kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ve temel inançlar üzerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Hamamcı, Z. ve Büyüköztürk, Ş. (2003). İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ölçeği: Ölçeğin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (25), 107-111.
Hanley-Dunn, P., Maxwell, S.E. ve Santos, J.F. (1985). Interpretation of interpersonal interactions: The influnce of loneliness. Personality and Social Psychology Bulletin, 11, 445-456.
Hartog, J. (1980). The anlage and ontogeny of loneliness. içinde J. Hartog; J. R Audy ve Y. A. Cohen (Eds.), The anotomy of loneliness (s.13-33). New York: International Universities Press.
Hoglund, C. L. ve Collison, B. B. (1989). Loneliness and irrational beliefs among college students. Journal of College Student Development, 30, 53-58.
Hudson, D. B., Elek, S. M., ve Campbell-Grossman, C. (2000). Depression, self-esteem, loneliness, and social support among adolescent mothers participating in the new parents project. Adolescence, 35, 445-453.
Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi (11. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kılıçcı, Y. (2000). Okulda ruh sağlığı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Jones, W.H., Hobbs, S.A., ve Hockenbury, D. (1982). Loneliness and social skill deficits. Journal of Personality and Social Psychology, 42, 682-689.
Lau, S., Chan, D. W., ve Lau, P. S. (1999). Facets of loneliness and depression among Chinese children and adolescents. The Journal of Social Psychology,139(6),713-729.
Moore, D.W., ve Schultz, N.R. (1983). Loneliness at adolescence: Correlates, attributions and coping. Journal of Youth and Adolescence, 12, 95-100.
Ostrov, E. ve Offer, D. (1980). Loneliness and the adolescent. içinde J. Hartog, J. R Audy ve Y. A.. Cohen (Eds.), The anotomy of loneliness (s.170-185). New York: International Universities Press.
Özodaşık, M. (1989). Yalnızlığın çeşitli değişkenlerle ilişkisi (atılganlık, durumluk-sürekli kaygı, depresyon ve akademik başarı). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Peplau, L. A., Miceli, M. ve Morasch, B. (1982). Loneliness and self evaluation. içinde L. A. Peplau ve D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (s.206-223). New York: Wiley.
Peplau, L.A., ve Perlman, D.(1982). Perspectives on loneliness. içinde L. A. Peplau ve D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (s.1-118). New York: Wiley.
Perlman, D., ve Peplau, L.A. (1982). Theorotical approaches to loneliness. içinde L. A. Peplau ve D.Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (s.123-134). New York: Wiley.
Rubenstein, C.M. ve Shaver, P. (1982). The experience of loneliness. içinde L. A. Peplau ve D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (p.206-223). New York: Wiley.
Sadler, W. A., ve Johnson, T. B. (1980). From loneliness to anomia. içinde J.Hartog, J.R. Audy ve Y. A. Cohen (Eds.). The Anotomy of loneliness (s34-64). New York: International Universities Press.
Saraçoğlu, Y. (2000). Lise öğrencilerinin yalnızlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Schultz, N.R., ve Moore, D.W. (1986). The loneliness experience of college students: sex differences. Personality and Social Psychology Bulletin, 12, 111-119.
Schumaker, J. F., Shea, J. D., Monfries, M. M. ve Groth-Marnat, G. (1992). Loneliness and life satisfaction in Japan and Australia. The Journal of Psychology, 127, 65-71.
Sinclair, S.L., ve Nelson, E.S. (1998). The impact of parental divorce on college students’ intimate relationships and relationship beliefs. Journal of Divorce and Remarriage, 29 (1/2), 103-129.
Spitzberg, B. H., ve Hurt, H.T. (1987). The relationship of interpersonal competence “and skills to reported loneliness across time. içinde M. Hojat ve R. Crandall (Eds.), Loneliness: Theory, research and applications (s. 157-172). San Rafael, CA: Select Press.
Stackert, R.A. ve Bursik, K. (2003). Why am I unsatisfied? Adult attachment style, gendered irrational relationship beliefs, and young adult romantic relationship satisfaction. Personality and Individual Differences, 34, 1419-1429.
Sullivan, B.F., ve Schwebwl, A. I. (1995). Relationship beliefs and expectations of satisfaction in marital relationships: Implications for family practitioners. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 3(4), 298-305.
Tan, D. (2000). Lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ile denetim odaklarının aile destek düzeyleri ve özlük nitelikleri açısından karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Thomas, G., ve Fletcher, G.J.O. (2003). Mind–Reading accuracy in intimate relationships: Assessing the roles of the relationship, the target and judge. Journal of Personality and Social Psychology, 85(6), 1079-1094.
Vaux, A. (1988). Social and personal factors in loneliness. Journal of Social and Clinical Psychology, 6(3/4). 462-471.
Weiss, R.S. (1973). Loneliness: The experience of emotion and social isolation. Cambridge: MIT Press.
Wilbert, J. R., ve Rupert, P. A. (1986). Dysfunctional attitudes, loneliness, and depression in college students. Cognitive Therapy and Research, 10, 71-77.
Williams, E.G. (1983). Adolescent loneliness. Adolescence, 18, 51-66.
Wittenberg, M. T., ve Reiss, H. T. (1986). Loneliness, social skills, and social perception. Personality and Social Psychology Bulletin, 12, 121-130.
Yaparel, R. (1984). Sosyal ilişkilerdeki başarı ve başarısızlık nedenlerinin algılanması ile yalnızlık arasındaki bağlantı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yaşar, K. (1999). Lise öğrencilerinin kendini değerlendirme ve yalnızlık düzeylerinin karşılaştırılması üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Young, J.E. (1982). Loneliness, depression and cognitive therapy: Theory and application. içinde L. A. Peplau ve D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (s.379-406). New York: Wiley.
Yüksel, F. (1991). İçsel ya da dışsal denetimli olmanın ve bazı değişkenlerin üniversite öğrencilerinin yalnızlık düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

APA	KILINÇ H, SEVIM S (2005). Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. , 69 - 88.
Chicago	KILINÇ Hicran,SEVIM SEHER Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. (2005): 69 - 88.
MLA	KILINÇ Hicran,SEVIM SEHER Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. , 2005, ss.69 - 88.
AMA	KILINÇ H,SEVIM S Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. . 2005; 69 - 88.
Vancouver	KILINÇ H,SEVIM S Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. . 2005; 69 - 88.
IEEE	KILINÇ H,SEVIM S "Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar." , ss.69 - 88, 2005.
ISNAD	KILINÇ, Hicran - SEVIM, SEHER. "Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar". (2005), 69-88.

APA	KILINÇ H, SEVIM S (2005). Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 69 - 88.
Chicago	KILINÇ Hicran,SEVIM SEHER Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 38, no.2 (2005): 69 - 88.
MLA	KILINÇ Hicran,SEVIM SEHER Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.38, no.2, 2005, ss.69 - 88.
AMA	KILINÇ H,SEVIM S Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2005; 38(2): 69 - 88.
Vancouver	KILINÇ H,SEVIM S Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2005; 38(2): 69 - 88.
IEEE	KILINÇ H,SEVIM S "Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38, ss.69 - 88, 2005.
ISNAD	KILINÇ, Hicran - SEVIM, SEHER. "Ergenlerde Yalnızlık ve Bilişsel Çarpıtmalar". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 38/2 (2005), 69-88.