Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler

BABACAN GÜMÜŞ, AYSUN

Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler

Aysun Babacan GÜMÜŞ (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Meme Sağlığı Dergisi

248 48

Yıl: 2006 Cilt: 2 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 108 - 114 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler

Öz:

Meme kanseri, kadınlar arasında en sık görülen ve kadınları en fazla etkileyen kanser türü olmaya devam etmektedir. Meme kanseri tanı ve tedavisi fiziksel, psikolojik, sosyal ve manevi (spiritual) anlamda kadınların yaşamını çeşitli yönlerden etkileyen bir kriz durumudur. Bu süreçte kadınlar genellikle kanserin yayılma olasılığı, gelecek hakkında belirsizlik, anksiyete, depresyon, öfke, umutsuzluk, acı çekme, beden imajının bozulması, benlik saygısının azalması, dişilik özelliklerini kaybetme korkusu gibi çeşitli sorunlar yaşamaktadırlar. Yaşanan tüm bu sorunlar nedeniyle meme kanserinde tedavi ve bakımın çok yönlü olarak ele alınması son derece önemlidir. Meme kanseriyle baş etmede, sağlık profesyonellerinin temel görevlerinden biri ise hastaları bütüncül bir yaklaşımla değerlendirerek, onlara güç ve bilgileri yetersiz kaldığında, hastalık deneyimleriyle baş etmede ve yaşantılarından anlam bulmada destek olmaktır. Bu amaçla bu yazıda, meme kanserli kadınların yaşadığı psikososyal sorunlar ve bu sorunlara yönelik uygulanabilecek destekleyici girişimler gözdengeçirilmiştir.

Anahtar Kelime: Destek grupları Meme neoplazmları Psikososyal yoksunluk Sosyal destek

Konular: Onkoloji

Öz:

Breast cancer continues to be one of the most common cancer type among women and to affect them most severely. It is situation of a crisis, affecting variety aspects of women’s life including physical, psychologic, social and spritual dimension. In this process women usually experiences variety issues such as the probability of cancer’s spreading, uncertainty about future, anxiety, depression, anger, hopelessness, suffering, damaging of body image, decreasing of self-respect, fear of losing feminine features. In this respect, in breast cancer treatment and patient care should be multidimentional. In the cope with breast cancer, the one of the main functions of health professionals, which evaluates individuals within a holistic approach, is to support individuals in struggling with illness experiences and realizing the meaning of life, when their energy and knowledge is inadequate. For this aim in this article, the psychosocial issues caused by breast cancer and supportive interventions which can be applied to these problems are reviewed.

Anahtar Kelime: Social Support Self-Help Groups Breast Neoplasms Psychosocial Deprivation

Konular: Onkoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yılmaz MR. Meme kanserinin epidemiyolojisi ve etiyolojisi. Esin Emin Üstün (Ed), Meme kanseri. Ayın Kitabı, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı, Yayın Bürosu, 2002, İzmir, 25-40.
2. T.C. Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Politikası ve Kanser Verileri, 1995-1999, Kanser Savaş Dairesi Başkanlığı Bakanlık Yayın No:168, 2002, Ankara
3. Kara B, Fesci H. Kanserde öz-bakım ve yaşam kalitesi. Hematoloji- Onkoloji 2004;6(3):124-129.
4. Patterson P, Moylan E, Bannon S, Salih F. Needs analysis of cancer education program in South Western Sydney. Cancer Nursing 2000;23(3):186-192.
5. Özkan S. Hastalıklara psikolojik tepkiler. 5. Ulusal Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi 1998-1999 Kongre Kitabı, 2001, İstanbul, 27-30.
6. Özkan MB. Psikoonkoloji. 4. Ulusal Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Kongre Kitabı, 1996, 21-26.
7. Holmberg SK, Scott LL, Alexy W, Fife BL. Relations issues of women with breast cancer. Cancer Nursing 2001;24(1):53-60.
8. Landmark BT, Wahl A. Living with newly diagnosed breast cancer: A qualitative study of 10 women with newly diagnosed breast cancer, Journal of Advanced Nursing 2002;40(1):112-121.
9. Sammarco A. Psychosocial stages and quality of life of women with breast cancer. Cancer Nursing 2001;24(4):272-277.
10. Palsson M-BE, Norberg A. Breast cancer experiences of nursing care with the focus on emotional support: The implication of a nursing intervention. Journal of Advanced Nursing 1995;21:277-285.
11. Özkan S. Meme kanserli hastaya psikolojik yaklaşım. VIII. Ulusal Meme Hastalıkları Kongresi Özet Kitabı, 21-24 Eylül 2005, İstanbul, 165
12. Baider L, Peretz T, Hadani PE, Koch U. Psychological intervention in cancer patients: A randomised study. General Hospital Psychiatry 2001;23:272-277.
13. Fobair P, Kopman C, Dimiceli S et al. Psychosocial intervention for lesbians with primary breast cancer. Psycho-Oncology 2002;11:427-438.
14. Spiegel D. Psychosocial aspects of breast cancer treatment. Seminars in Oncology 1997;24(1)(Suppl 1):36-47.
15. Ögel K, Sağduyu A, Özmen E, Boratav C. Genel Tıpta Ruhsal Bozukluklar, 1999, İstanbul, 66-78.
16. Ateşçi FÇ, Oğuzhanoğlu NK, Baltalarlı B ve ark. Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi 2003;14(2):145-152.
17. Kilpatrick MG, Kristjanson LJ, Tatryn DJ, Franser VH. Information needs of husbands of women with breast cancer. Oncol Nurs Forum 1998;25:1595-1601.
18. Rustoen T, Begnum S. Quality of life in women with breast cancer. Cancer Nursing 2000;23(6):416-421.
19. Schrover L. Sexuality and body image in younger women with breast cancer. J Natl Cancer Inst Monogr 1994;16:177-182.
20. Weiss T. Correlates of posttraumatic growth in husbands of breast cancer survivors. Psycho-Oncology 2004;13:260-268.
21. Ferrell BR, Grant M, Funk B et al. Quality of life in breast cancer: Part II. Psychological and spiritüel well-being. Cancer Nursing 1998; 21(1):1-9.
22. Keller M. Psychosocial care of breast cancer patients. Anticancer Research 1998;18(3C): 2257-2259.
23. Ward SE, Viergutz G, Tormey D et al. Patients’ reactions to completion of adjuvant breast cancer therapy. Nursing Research 1992;41(6):362-366.

APA	BABACAN GÜMÜŞ A (2006). Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. , 108 - 114.
Chicago	BABACAN GÜMÜŞ AYSUN Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. (2006): 108 - 114.
MLA	BABACAN GÜMÜŞ AYSUN Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. , 2006, ss.108 - 114.
AMA	BABACAN GÜMÜŞ A Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. . 2006; 108 - 114.
Vancouver	BABACAN GÜMÜŞ A Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. . 2006; 108 - 114.
IEEE	BABACAN GÜMÜŞ A "Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler." , ss.108 - 114, 2006.
ISNAD	BABACAN GÜMÜŞ, AYSUN. "Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler". (2006), 108-114.

APA	BABACAN GÜMÜŞ A (2006). Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Dergisi, 2(3), 108 - 114.
Chicago	BABACAN GÜMÜŞ AYSUN Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Dergisi 2, no.3 (2006): 108 - 114.
MLA	BABACAN GÜMÜŞ AYSUN Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Dergisi, vol.2, no.3, 2006, ss.108 - 114.
AMA	BABACAN GÜMÜŞ A Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Dergisi. 2006; 2(3): 108 - 114.
Vancouver	BABACAN GÜMÜŞ A Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Dergisi. 2006; 2(3): 108 - 114.
IEEE	BABACAN GÜMÜŞ A "Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler." Meme Sağlığı Dergisi, 2, ss.108 - 114, 2006.
ISNAD	BABACAN GÜMÜŞ, AYSUN. "Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler". Meme Sağlığı Dergisi 2/3 (2006), 108-114.