Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri

Karayel, Reyhan; BOZOĞLU, HATICE

Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri

Reyhan KARAYEL, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Samsun, Türkiye)

Hatice BOZOĞLU (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Samsun, Türkiye)

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi)

4 0

Yıl: 2008 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 32 - 38 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri

Öz:

Bu çalışma, farklı yerlerden toplanmış yerel bezelye populasyonunun, Samsun şartlarında bazı agronomik özelliklerini tespit ederek genel durumunu ortaya koymak için yapılmıştır. Deneme materyali, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Bitki Gen Bankasından getirtilen ve Samsun’un farklı ilçelerinden topladığımız örneklerden oluşmuştur. Toplanan 40 adet örnek kasım 2004 tarihinde Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme arazisinde ekilmiştir. Her örnek grubundan elde edilen veriler bir araya getirilerek tümü bir populasyon kabul edilmiş ve özelliklerin frekansları çıkarılmıştır. Bezelye populasyonunda bitkide kuru tane verimi 5.3 ile 30 g arasında değişmiştir. Verim bakımından populasyondaki en kalabalık (%26.08) sınıfı, 14-16 g verime sahip olan bitkiler oluşturmuştur. 100 tane ağırlığı 10.26 ile 36.36 g arasında değişmiştir. En yüksek 100 tane ağırlığına sahip olan sınıf 35.8- 38.9 g aralığındaki olup, toplam içinde % 2.17’lik paya sahip olmuştur. Bitkide bakla sayısı 7 ile 87 adet arasında değişmiştir. Elde edilen sonuçlar, bu bezelye populasyonun daha çok taze ve yem amaçlı kullanıma yönelik seleksiyon çalışmalarında ve mevcut çeşitlerin bazı özelliklerini iyileştirmeye yönelik melezleme çalışmalarında kullanılabilecek zenginliğe sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelime: tane ağırlığı ham protein frekans dağılımı populasyon dağılımı tane verimi Pisum sativum bezelye Türkiye bakla sayısı coğrafi dağılım Samsun tarımsal özellikler

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Some agronomic properties of local pea population collected from different areas of Turkiye

Öz:

The objective of this study was to determine changing on some agronomic properties of local pea population collected from Turkiye in the ecological conditions of Samsun. The materials for this study consisted of landraces of the common pea collected from different districts of Samsun and had been brought from the Department of Plant Genetic Resources at the Aegean Agricultural Research Institute. Seeds of collected 40 samples were sown in November 2004 in experimental areas of campus of Ondokuz Mayıs University. To establish general situation of pea population, frequency distributions of some agronomic properties were established by using all observation values from each samples. It was observed that seed yield of a plant varied between 5.3-30 g. The largest groups with % 26.08 was plants that having yields between 14-16 g. One hundred seed weight in the study population varied between 10.26 -36.36 g. The seed weight of % 2.17 of population was between 35.8- 38.9 g and this highest group in the populations. Pods per plants varied between 7-87 in this population. It was determined that these population can be used in cultivar improvement program and breeding studies for both fresh consumption and forage and in hybridization programme aimed at improvement some properties of registered varieties

Anahtar Kelime: peas Turkey pod number geographical distribution Samsun agronomic characteristics grain weight crude protein frequency distribution population distribution grain yield Pisum sativum

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akçin, A. 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. Selçuk Üniversitesi Yayınları: 43. Zir. Fak. Yay.: 8. Konya.
Akgün, İ.,Tosun M., Sağsöz, S. 1998. Bitkisel gen kaynaklarının önemi ve Erzurum’un bitkisel gen kaynakları yönünden değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Tarım Kongresi, 363-372, 14-18 Eylül, Erzurum.
Anlarsal, A. E., Yücel C., Özveren D. 2001. Çukurova koşullarında bazı bezelye (Pisum sativum ssp. Sativum L. ve Pisum sativum ssp. avense L.) hatlarının uyumu ve verimlerinin saptanması üzerinde bir araştırma. Ç.Ü.Z.F. Dergisi, 16 (3): 11-20.
Anonymous, 2005. FAO Agricultural Statistics. http://faostat.fao.org/faostat/form?collection=Producti on.Crops.Primary&Domain=Production&servlet=1&h asbulk=&version=ext&language=EN
Gülümser, A. 1981. Bezelyede Azotla Gübreleme ve Sulamanın Verim ve Verim Unsurları ile Tanenin Protein Oranına Etkileri. Doçentlik Tezi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum.
Gülümser, A., Seyis, F., Bozoğlu, H. 1994. Samsun ekolojik şartlarında kışlık ve yazlık olarak ekilen bezelye çeşitlerinin konservecilik özellikleri ile tane veriminin tespiti. E.Ü.Z.F. TBB Tarla Bitkileri Bilim Derneği TUBİTAK ve ÜSİGEM. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt I Agronomi Bil., 87-90, 25-29 Nisan, İzmir.
Kazemekas, O., Becius, V., Kazemekiene, B. 1998. Signifinance of productiviy elements of pea for creating new varieties. Biologija (1): 34-36.
Özdemir, S. 2002. Yemeklik Baklagiller. Hasad Yayıncılık, İstanbul
Qasim, M., Zubair, M., Wandan, D. 2001. Evaluation of exotic cultivars of pea in Swat valley. Sarhad Journal of Agricultire 17(4), 545-548.
Seyis, F. 1994. Samsun Ekolojik Şartlarında Yazlık Olarak Ekilen Bezelye Çeşitlerinin Tane Verimi ile Bazı Önemli Özellikleri ve Bunlar Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Şehirali, S. 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. Ank. Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 108, Ders Kitabı: 314, Ankara.
Tan. A.1992. Türkiye’de bitkisel çeşitlilik ve bitki genetik kaynakları, Anadolu J. of AARI 2 (1992), 50-64.
Timurağaoğlu, K. A., Genç, A., Altınok, S., 2004. Ankara koşullarında yem bezelyesi hatlarında yem ve tane verimleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 10 (4) 457-461

APA	Karayel R, BOZOĞLU H (2008). Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. , 32 - 38.
Chicago	Karayel Reyhan,BOZOĞLU HATICE Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. (2008): 32 - 38.
MLA	Karayel Reyhan,BOZOĞLU HATICE Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. , 2008, ss.32 - 38.
AMA	Karayel R,BOZOĞLU H Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. . 2008; 32 - 38.
Vancouver	Karayel R,BOZOĞLU H Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. . 2008; 32 - 38.
IEEE	Karayel R,BOZOĞLU H "Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri." , ss.32 - 38, 2008.
ISNAD	Karayel, Reyhan - BOZOĞLU, HATICE. "Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri". (2008), 32-38.

APA	Karayel R, BOZOĞLU H (2008). Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi), 23(1), 32 - 38.
Chicago	Karayel Reyhan,BOZOĞLU HATICE Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi) 23, no.1 (2008): 32 - 38.
MLA	Karayel Reyhan,BOZOĞLU HATICE Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi), vol.23, no.1, 2008, ss.32 - 38.
AMA	Karayel R,BOZOĞLU H Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi). 2008; 23(1): 32 - 38.
Vancouver	Karayel R,BOZOĞLU H Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi). 2008; 23(1): 32 - 38.
IEEE	Karayel R,BOZOĞLU H "Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi), 23, ss.32 - 38, 2008.
ISNAD	Karayel, Reyhan - BOZOĞLU, HATICE. "Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanan yerel bezelye populasyonunun bazı agronomik özellikleri". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi) 23/1 (2008), 32-38.