Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları

ÜNAL, Necmettin; Akcapinar, Halil; YAKAN, Akın; UĞURLU, Mustafa; ATASOY, Fatih

Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları

Necmettin ÜNAL, (Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Halil AKÇAPINAR, (Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Fatih ATASOY, (Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Akın YAKAN, (Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Mustafa UĞURLU (Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

4 1

Yıl: 2008 Cilt: 55 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 117 - 124 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları

Öz:

Bu araştırmada, Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerle farklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma, 2006 yılında Gökhöyük Tarım İşletmesi’nde (Amasya) yürütülmüştür. Veriler 2 ve 3 yaşlı, ikiz kuzu doğurmuş ve rasgele seçilen 70 koyun ile 40 ikiz kuzudan elde edilmiştir. Koyunlar rasgele üç gruba (Tart–Emzir–Tart (TET) Grubu, Oksitosin + Makineli Sağım (OMS) Grubu, Makineli Sağım (MS) Grubu) ayrılmış, aylık süt verim kontrolleri yapılmış, laktasyonun 42., 70. ve 98. günlerinde meme ve sağım özellikleri belirlenmiştir. Çevre faktörlerinin incelenen özelliklere etkilerinin belirlenmesinde En Küçük Kareler Yöntemi kullanılmıştır. Laktasyonun ilerlemesiyle meme özelliklerinden meme başı-yer arası uzaklık artmış, diğer özellikler ise azalmıştır. OMS ve MS gruplarında günlük süt verimi ve laktasyon süt verimi ile meme derinliği, genişliği ve çevresi arasındaki fenotipik korelasyon katsayıları yüksek ve pozitif; meme başı-yer arası uzaklık için ise yüksek ve negatif bulunmuştur (p<0.05, p<0.01, p<0.001). Günlük süt verimi ve süt akış hızı ile laktasyon süt verimi arasında hem OMS hem de MS gruplarında pozitif, yüksek ve önemli (p<0.001) katsayılar hesaplanmıştır. Sağım süresi ile laktasyon süt verimi arasındaki korelasyon OMS grubunda negatif, MS grubunda pozitif olmuştur. TET grubunda günlük süt verimi ile kuzularda büyüme arasında pozitif ve yüksek korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Günlük süt verimi ile kuzularda süt emme döneminde günlük canlı ağırlık artışı arasındaki korelasyon katsayısı 0.570 (p<0.001) bulunmuştur. Sonuç olarak, Bafra koyunlarında bazı meme özellikleriyle günlük ve laktasyon süt verimi arasında yüksek korelasyon olduğu, laktasyonun ilerlemesiyle meme ölçülerinde azalmanın daha fazla olduğu, kuzularda büyümeye ana sütünün etkisinin uzun süre davam ettiği görülmüştür.

Anahtar Kelime: korelasyon kuzu memeler fiziksel özellikler koyunlar büyüme süt sağımı

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Some udder traits and growth of lambs and phenotypic correlations between those of traits with milking traits and milk production measured by various milk estimation methods in bafra sheep

Öz:

The aims of the study were to evaluate udder morphology and lamb growth and correlations between those of traits with milk production and milking traits in Bafra sheep. The study was conducted at Amasya - Gökhöyük State Farm in 2006. A total of 70 Bafra ewes were randomly assigned to three groups: 20 ewes and their 40 lambs in Weight-Suckle-Weight (WSW) group; 25 ewes in Oxytocin plus Machine Milking (OMM) group; 25 ewes in Machine Milking (MM) group. All ewes had twin lambs. Milk production was measured by using three techniques (WSW and OMM and MM). Udder traits and milking characteristics were determined on the days of 42 and 70 and 98 of lactation. The data were analyzed using the Least Squares Means Procedures. All udder traits except teat-floor distance were increased as lactation progressed. The positive and significant (p<0.05, p<0.01, p<0.001) correlations were observed between udder depth and width and circumference with daily milk yield and lactation milk yield in OMM and MM groups. Conversely, negative and significant (p<0.05, p<0.01, p<0.001) correlations were obtained between teat-floor distance and daily milk yield and lactation milk yield in both groups. Phenotypic correlation coefficients between daily milk yield and milk flow rate with lactation milk yield on the different days of lactation were high and significant (p<0.001) in positive direction. The correlations between milking duration and lactation milk yield were negatively obtained for OMM group, but positively in MM group. Lamb live weight and daily milk yield was highly correlated in WSW group. There was a high and significant (p<0.001) correlation coefficient (0.570) between daily milk yield during whole lactation period and live weight gains of lambs during pre-weaning period. All lambs were survived during the study. No ewe milked by machine showed clinical mastitis.

Anahtar Kelime: lambs udders physical properties ewes growth milking correlation

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Akçapınar H (2000): Koyun Yetiştiriciliği. Genişletilmiş ikinci baskı, İsmat Matbaacılık, Ankara.
2. Akçapınar H (2004): Çevre Faktörlerinin Eliminasyonu. Ders Notları, Ankara.
3. Akçapınar H, Ünal N, Atasoy F (2005): The effects of early age mating on some production traits of Bafra (Chios x Karayaka B1) sheep. Turk J Vet Anim Sci, 29, 531-536.
4. Anonim (2001): SPSS Statistical Package in Social Science for Windows. Statistical Innovations Inc, (Serial Number 902 4147).
5. Arıtürk E, Akçapınar H, Aydoğan M (1985): Karayaka koyun ırkının saf yetiştirme ve melezleme ile ıslahı. Doğa Bilim Derg, Seri D1, 9, 21-26.
6. Atasoy F, Ünal N, Akçapınar H, Mundan D (2003): Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyunlarda bazı verim özellikleri Turk J Vet Anim Sci, 27, 259–264.
7. Benson ME, Henry MJ, Cardellino RA (1999): Comparison of weigh-suckle-weigh and machine milking for measuring ewe milk production. J Anim Sci, 77, 2330- 2335.
8. Cardellino RA, Benson ME (2002): Lactation curves of commercial ewes rearing lambs. J Anim Sci, 80, 23-27.
9. De La Fuente LF, Fernandez G, San Primitivo F (1996): A linear evaluation system for udder traits of dairy ewes. Livest Prod Sci, 45, 171-178.
10. Maria G, Gabina D (1992): Simplification of milk recording scheme in Latxa milking sheep. Livest Prod Sci, 31, 313 – 320.
11. Marnet PG, McKusick BC (2001): Regulation of milk ejection and milkability in small ruminats. Livest Prod Sci, 70, 125 – 133.
12. Mills O (1982): Practical Sheep Dairying, Thorsons Publishers Limited, Wellingborough.
13. Mundan D, Özbeyaz C (2004): Akkaraman, Kıvırcık x Akkaraman G1 ve Sakız x Akkaraman G1 koyunlarda süt verim özellikleri ile kuzularda büyüme ve yaşama gücü. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 44, 23-35.
14. Odabaşıoğlu F (1983): Morkaraman, Akkaraman ve İvesi Koyunlarının Süt Verim Özelliklerinin Karşılaştırılması. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
15. Serrano M, Perez-Guzman MD, Montoro V, Jurado JJ (2002): Genetic analysis of udder traits in Manchega ewes. Livest Prod Sci, 77, 355-361.
16. Snowder GD, Glimp HA (1991): Influence of breed, number of suckling lambs, and stage of lactation on ewe milk production and lamb growth under range conditions. J Anim Sci, 69, 923-930.
17. Şeker İ, Kul S, Bayraktar M, Akcan A (2004): Effects of crossbreeding with East-Friesian to Awassi on milk production and mammary gland traits. Medycyna Wet, 60, 815-818.
18. Ünal N, Atasoy F, Akçapınar H, Erdoğan M (2003): Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyunlarda döl verimi, kuzularda yaşama gücü ve büyüme. Turk J Vet Anim Sci, 27, 265–272.
19. Ünal N, Atasoy F, Akçapınar H, Koçak S, Yakan A, Erol H, Uğurlu M (2007): Milk yield measured by oxytocin plus hand milking and weigh-suckle-weigh methods in ewes originating from local crossbreds in Turkey. Rev Med Vet, 158, 320-325.

APA	ÜNAL N, Akcapinar H, ATASOY F, YAKAN A, UĞURLU M (2008). Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. , 117 - 124.
Chicago	ÜNAL Necmettin,Akcapinar Halil,ATASOY Fatih,YAKAN Akın,UĞURLU Mustafa Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. (2008): 117 - 124.
MLA	ÜNAL Necmettin,Akcapinar Halil,ATASOY Fatih,YAKAN Akın,UĞURLU Mustafa Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. , 2008, ss.117 - 124.
AMA	ÜNAL N,Akcapinar H,ATASOY F,YAKAN A,UĞURLU M Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. . 2008; 117 - 124.
Vancouver	ÜNAL N,Akcapinar H,ATASOY F,YAKAN A,UĞURLU M Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. . 2008; 117 - 124.
IEEE	ÜNAL N,Akcapinar H,ATASOY F,YAKAN A,UĞURLU M "Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları." , ss.117 - 124, 2008.
ISNAD	ÜNAL, Necmettin vd. "Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları". (2008), 117-124.

APA	ÜNAL N, Akcapinar H, ATASOY F, YAKAN A, UĞURLU M (2008). Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 55(2), 117 - 124.
Chicago	ÜNAL Necmettin,Akcapinar Halil,ATASOY Fatih,YAKAN Akın,UĞURLU Mustafa Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 55, no.2 (2008): 117 - 124.
MLA	ÜNAL Necmettin,Akcapinar Halil,ATASOY Fatih,YAKAN Akın,UĞURLU Mustafa Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.55, no.2, 2008, ss.117 - 124.
AMA	ÜNAL N,Akcapinar H,ATASOY F,YAKAN A,UĞURLU M Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2008; 55(2): 117 - 124.
Vancouver	ÜNAL N,Akcapinar H,ATASOY F,YAKAN A,UĞURLU M Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2008; 55(2): 117 - 124.
IEEE	ÜNAL N,Akcapinar H,ATASOY F,YAKAN A,UĞURLU M "Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları." Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 55, ss.117 - 124, 2008.
ISNAD	ÜNAL, Necmettin vd. "Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin faklı süt kontrol yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları". Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 55/2 (2008), 117-124.