Yıl: 2008 Cilt: 11 Sayı: 21 Sayfa Aralığı: 15 - 27 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ)

Öz:
Bu çalışmanın amacı, anne ve babaların, 2-6 yaş arasındaki çocuklarını yetiştirirken gösterdikleri ebeveynlik tutumlarının belirlenmesini sağlayacak bir ölçek geliştirmektir. Bu amaçla, "demokratik", "otoriter", "aşırı koruyucu" ve "izin verici" olmak üzere dört boyuttan oluşan 62 maddelik bir ölçek oluşturulmuştur. Ölçeğin geçerlik güvenirlik çalışması için verilerin toplandığı örneklem grubu, 2-6 yaş arasında çocuğa sahip, düşük, orta ve yüksek sosyo-ekonomik düzeylerde olan 420 anne ve babadır. Ölçeğin yapı geçerliğini sınamak için ise ölçek, ebeveyn tutumlarını ölçen bir diğer ölçekle birlikte 56 anne ve babaya uygulanmıştır. Geçerlik çalışmaları çerçevesinde yapılan Temel Bileşenler ve Varimax Döndürmesi analizleri sonucunda 16 madde ölçekten çıkarılmıştır. Bu şekilde ölçek 46 maddeyle son halini almıştır. Yapılan güvenirlik analizleri sonucunda Cronbach alfa değerleri "demokratik" boyut için .83, "otoriter" boyut için .76, "aşırı koruyucu" boyut için .75 ve "izin verici" boyut için ise .74 olarak bulunmuştur. Geçerlik ve güvenirlik analizleri sonuçları, bu çalışma ile oluşturulan Ebeveyn Tutum Ölçeği'nin (ETÖ), yeterli düzeyde psikometrik özellliklere sahip olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime: kurultu geçerliliği psikometrik ölçek geçerlik ölçek geliştirme güvenirlik okul öncesi çocuklar ebeveyn çocuk ilişkisi ebeveyn tutum ölçeği ebeveyn tutumları çocuk yetiştirme

Konular: Psikoloji

Parent Attitude Scale (PAS)

Öz:
The purpose of the present study was to develop a scale which determines parenting attitudes towards children aged between 2 and 6. For this purpose, a scale with 62 items was developed. The scale consisted of four dimensions: democratic, authoritarian, overprotective, and permissive. Data were collected from a sample of 420 participants who were parents of children aged from 2 to 6 to test reliability and validity of the scale. Participants were selected from three different types of socioeconomic levels: low, middle, and high. The scale was also given to 56 parents to test the construct validity. According to the results of the principal component analysis with varimax rotation, 16 items were excluded from the scale. The final version of the scale consisted of 46 items. Internal consistencies for the democratic, authoritarian, overprotective, and permissive subscales were calculated and Cronbach's alpha values were found as .83, ,/76, .75, and .74 respectively. The results of the validity and reliability analyses showed that Parents Attitude Scale (PAS) has sound psychometric properties.
Anahtar Kelime: parent child relationship parent attitude scale parental attitudes childrearing construct validity psychometric scale validity scale development reliability preschool children

Konular: Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyıl, Y. (2000). Percieved parental child-rearing practices and social anxiety in Turkish adolescents. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi.
  • Argun, Y. (1995). Anne-babaların çocuk yetiştirme tutumlarının ortaokul öğrencilerinin denetim odağı üzerine etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Bahçıvan-Saydam, R. ve Gençöz, T. (2005). Aile ilişkileri, ebeveynin çocuk yetiştirme tutumu ve kendilik değerinin gençler tarafından belirtilen davranış problemleri ile olan ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 20(55), 61-74.
  • Baumrind, D. (1966). Effects of authoritative parental control on child behavior. Child Development, 37(4), 887-908.
  • Baumrind, D.(1971). Current patterns of parental authority. Developmental Psychology, 4(1), 1-103.
  • Baumrind, D. (1995). Childmaltreatment andoptimal caregiving in social contexts. New York: Garland Publishing Inc.
  • Berber, Ş. (1990). Sosyo-ekonomik faktörlerin ve anne baba tutumlarının okul başarısına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
  • Chao, K. R. (1994). Beyond parental control and authoritarian parenting style: Understanding Chinese parenting through the cultural notion of training. Child Development, 65, 1111-1119.
  • Çok, F. (1993). Üniversite öğrencilerinin arkadaşlık ilişkileri ve bunun anababa tutumlarıyla ilişkisi: Ankara Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • Darling, N. ve Steinberg, L. (1993). Parenting style as context: Integrative model. Psychological Bulletin, 113, 487-496.
  • Doğan, S. (2001). Farklı sosyo-ekonomik düzeylere mensup ergenlik çağındaki kız ve erkeklerin saldırgan davranışlarıyla ana-baba tutumları arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi.
  • Epstein, S. (1983). Scoring and interpreting of the mother-father-peer scale. Yayınlanmamış makale. Amherst: Department of Psychology, University of Massachusetts.
  • Erkan, S. ve Toran, M. (2004). Alt sosyo ekonomik düzey annelerin çocuklarını kabul ve reddetme davranışlarının incelenmesi (Diyarbakır ili örneği). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 91-97.
  • Güroğlu, B. (2002). Prediction of academic achievement in Turkish adolescents from attachment style and mother s parenting style variables. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi.
  • Heyndrick, F. (2004). The role of parenting and family background on Turkish Adolescents' academic achievement. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi.
  • Holden, W. G. (1997). Parents and the dynamics of child rearing. United States: Westview Pres.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1990). İnsan-aile-kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kline, P. (1986). A handbook of test construction. London: Methuen & Co. Ltd.
  • Kulaksızoğlu, A. (1985). Ergen-aile çatışmaları ile annelerin tutumları arasındaki ilişki ve ergenin problemleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi.
  • Kuzgun, Y. (1991). Ana baba tutumlarının bireyin kendini gerçekleştirme düzeyine etkisi, Aile Yazıları. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
  • Lovejoy, M. C, Weis, R., O'Hare, E. ve Rubin, C. E. (1999). Development and initial validation of the parent behavior inventory. Psychological Assessment, 11 (4), 534-545.
  • Le Compte, G., Le Compte, A. ve Özer, S. A. (1978). Üç sosyoekonomik düzeyde, Ankaralı annelerin çocuk yetiştirme tutumları: Bir ölçek uyarlaması. Psikoloji Dergisi, 1 (1), 5-9.
  • Levy, D. (1966). Maternal overprotection. New York: W. W. Norton and Company Inc.
  • Maccoby, E. (2002). Parenting effects: Issues and controverties. J. G. Borkowski, L. S. Ramey ve M. Bristol-Power, (Ed.), Parenting and the child's world: Influences on academic, intellectual and social-emotional development içinde (35-46). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • Maccoby, E. ve Martin, J. A. (1983). Socialization in the context of family: Parent-child interaction. E. M. Hetherington ve P. H. Mussen, (Ed.), Handbook of child psychology: Socialization, personality, and social development (4. baskı) içinde (1-101). New York: Wiley.
  • Mızrakçı, Ş. (1994). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarına etki eden faktörler: Demografik özellikleri, kendi yetiştiriliş tarzları, çocuk gelişimine ilişkin bilgi düzeyleri ve çocuğun mizacına ilişkin algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi.
  • Miller, P. H. (1983). Theories of developmental psychology. New York: W. H. Freeman and Company.
  • Mussen, P. H., Conger, J. J., Kagan, J. ve Huston, A. C. (1984). Child Development and Personality. New York: Harper & Row, Publishers.
  • Öner, N. (2006). Türkiyede kullanılan psikolojik testlerden örnekler: Bir başvuru kaynağı (2. baskı). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Ramey, S. (2002). The science and art of parenting. J. G. Borkowski., L. S. Ramey ve M. Bristol-Power, (Ed.), Parenting and the child's world: Influences on academic, intellectual and social-emotional development içinde (47-71). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • Robinson, C. C, Mandelco, B. L. , Olsen, S. F. ve Hart, C. H. (2001). The parenting styles and dimension questionnaire. J. Touliatos ve B. Perlmutter, (Ed.), Handbook of family measurement techniques içinde. Thousand Oaks, Sage.
  • Schaefer, E. S. ve Bell, R. Q. (1958). Development of a parental attitude research instrument. Child Development, 29, 339-361.
  • Schaefer, E. S. (1959). A circumplex model for maternal behavior. Journal of Abnormal and Social Psychology, 59, 226-235.
  • Sessa, M. F., Avenevoli, S., Steinberg, L. ve Morris, S. A. (2001). Correspondence among informants on parenting: Preschool children, mothers and observers. Journal of Family Psychology, 15 (1), 53-68.
  • Sunar, D. (2002). Change and continuity in the Turkish middle class family. R. Liljeström ve E. Özdalga, (Ed.), Autonomy and dependence in the family içinde (217-237). İstanbul: Swedish Rearch Institute.
  • Sümer, N. ve Güngör, D. (1999). Çocuk yetiştirme stillerinin bağlanma stilleri, benlik değerlendirmeleri ve yakın ilişkiler üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 14 {AA), 35-58.
  • Şıngır, H. (1996). Anne ve babanın çocuğa uyguladığı ceza ile çocuğun anne ve babaya karşı sevgisi arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • Tuzgöl, M. (1998). Ana-baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
  • Yağmurlu, B., Sanson, A. ve Köymen, S. B. (2005). Ebeveynlerin ve çocuk mizacının olumlu sosyal davranış gelişimine etkileri: Zihin kuramının belirleyici rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 20 (55), 1-20.
  • Yalkın, S. (1994). Parental expentacies of developmental time-tables, child rearing attitudes and actual child development. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi.
  • Yavuzer,H.(1994).Çocuk psikolojisi.İstanbul,Remzi Kitabevi.
  • Yılmaz,A.(1999).Çocuk yetiştirme tutumları: kuramsal yaklaşımlar ve görgül çalışmalar. Türk Psikoloji Dergisi, 3(1), 99-118.
APA DEMİR KARABULUT E, ŞENDİL T (2008). Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). , 15 - 27.
Chicago DEMİR KARABULUT Evren,ŞENDİL TELAT GÜL Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). (2008): 15 - 27.
MLA DEMİR KARABULUT Evren,ŞENDİL TELAT GÜL Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). , 2008, ss.15 - 27.
AMA DEMİR KARABULUT E,ŞENDİL T Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). . 2008; 15 - 27.
Vancouver DEMİR KARABULUT E,ŞENDİL T Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). . 2008; 15 - 27.
IEEE DEMİR KARABULUT E,ŞENDİL T "Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ)." , ss.15 - 27, 2008.
ISNAD DEMİR KARABULUT, Evren - ŞENDİL, TELAT GÜL. "Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ)". (2008), 15-27.
APA DEMİR KARABULUT E, ŞENDİL T (2008). Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları, 11(21), 15 - 27.
Chicago DEMİR KARABULUT Evren,ŞENDİL TELAT GÜL Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları 11, no.21 (2008): 15 - 27.
MLA DEMİR KARABULUT Evren,ŞENDİL TELAT GÜL Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları, vol.11, no.21, 2008, ss.15 - 27.
AMA DEMİR KARABULUT E,ŞENDİL T Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları. 2008; 11(21): 15 - 27.
Vancouver DEMİR KARABULUT E,ŞENDİL T Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları. 2008; 11(21): 15 - 27.
IEEE DEMİR KARABULUT E,ŞENDİL T "Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ)." Türk Psikoloji Yazıları, 11, ss.15 - 27, 2008.
ISNAD DEMİR KARABULUT, Evren - ŞENDİL, TELAT GÜL. "Ebeveyn Tutum Ölçeği( ETÖ)". Türk Psikoloji Yazıları 11/21 (2008), 15-27.