Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler

KOCAMAN, Nazmiye

Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler

Nazmiye KOCAMAN (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi

70 10

Yıl: 2008 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 101 - 112 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler

Öz:

Hastalıklar kişinin yaşamında yaygın, zorlayıcı, erken deneyimlerdir ve hem objektif, hem sübjektif boyutları vardır. Hastanın hastalıkla ilgili sübjektif deneyimini anlamak psikososyal boyutun anahtarıdır. Çoğu hasta için hastalıklar stres yaratan bir durum olarak algılanır. Hemşireliğin hareket alanı sağlık problemlerinin kendisi değil, sağlık problemlerine kişinin tepkisidir. Hastalığa psikososyal tepkiler, hastanın psikolojik bütünlüğünü korumak için açığa çıkan tüm kognitif emosyonel ve davranışsal yanıtları içerir. Hastanın hastalığa psikolojik yanıtını karakterize etmede doğru tek bir yol yoktur. Benzer hastalığa sahip hastaların tepkileri birbirinden farklıdır ve tepkileri etkileyen birçok faktör vardır. Bu tepkiler, fiziksel hastalığın özelliklerine, hastanın bireysel özelliklerine, çevrenin özelliklerine göre şekillenir. Hemşirenin, fiziksel bir hastalıkla karşılaşan kişinin bu tepkilerini tanıyabilmesi ve etkileyen faktörleri bilerek hastayı değerlendirmesi, gerekli hemşirelik girişimlerinde bulunabilmesi için ilk basamaktır. Bu yazıda, fiziksel hastalık stresine emosyonel ve davranışsal yanıtların önemli göstergeleri olarak hastalık algısına, kişilik tipine, savunma mekanizmalarına, baş etme biçimine yer verilerek bireysel sübjektivitenin önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri

Factors that affected of psychosocial reactions of patients

Öz:

Illnesses are common and coercive experiences, which include both subjective and objective dimensions. Understanding the patients' subjective experience is the key to the psychosocial dimension. For most patients, illnesses are perceived as stressful events. The standpoint of nursing is not the illness itself but the individuals' reaction to health problems. Psychosocial reactions to illness include all cognitive, emotional and behavioral responses that aim to maintain psychological integrity. There is no one correct way to characterize psychological responses to illness. Reactions of individuals with similar illnesses are different and there are varieties of factors that affect these reactions. These reactions shape according to the characteristics of the physical illness, patients personal characteristics and characteristics of environment. The assessment of the nurse to recognize factors that affected and these reactions are the first step in engaging necessary nursing intervention. The importance of individual subjectivity is emphasized in this paper through the placement of coping styles, defense mechanisms, personality types, and the appraised meaning of illness as central mediators of the behavioral and emotional responses to the stresses of physical illness.

Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

.......Report of a joint working party of the Royal College of physicians and the royal college of psychiatrists, the psychological care of medical patients. A practical guide (2003). Second edition, London.
Barry PD (1996). Psychosocial Nursing Care of Physically 111 Patients Their Families. 3. ed., Lippincott Company, Philadelphia.
Browne GB, Byrne C, Roberts J et al. (1988). The meaning of illness questionnaire: Reliability and validity. Nursing Research 37(6):368-373.
Druss RG (1997). Hastalığın Psikolojisi Hastalıkta ve Sağlıkta. (Çeviren: Tüzer TT), Compos Mentis Yayınları, Ankara.
Ellis J, Nowlis E (1994). Nursing: A Human Needs Approach. 5 th Edition, J.B. Lippincott Company, Philadelphia.
Endler NS, Parker JDA (1990). Multidimensional assesment of coping: A critical evaluation. Journal of Personality and Social Psychology 58(5): 844-854
Folkman S, Lazarus RS (1988). Manual for The Ways of Coping Questionnaire. Consulting Psychologists Press, USA.
Gorman LM, Raines ML, Sultan DF (2002). Psychosocial Nursing for General Patient Care. 2. ed, FA Davis Company,USA.
Grendell RN (2000). Psychologic aspects of physiologic illness. Editör: Fortinash KM, Holoday-Worret PA. Psychiatric Mental Health Nursing. 2.ed. Mosby Year Book, St. Louis, 709-724.
Groves MS, Muskin PR (2005). Psychological responces to illness. Textbook of Psychosomatic Medicine. Editör: Levenson JL, American Psychiatirc Publishings, Washington, 67-88.
Heim E, Valach L, Schaffner L (1997). Coping and psychological adaptation: longitudinal effects over time and stage in breast cancer. Psychosomatic Medicine 59:408-418.
Heiskell LE, Pasnau RO (1991). Psychological reaction to hospitalization and illness in the emergency department. Emergency Medicine Clinics of North America 9:207-218.
Kozier B, Erb G, Blais K, Wilkinson J (1994). Fundamentals of Nursing. 5. ed, Addison-Wesley, New York.
Lazarus RS (1993). Coping theory and research: Past, present, and future. Psychosomatic Medicine 55: 234-247.
Lipowski ZJ (1983). Psychosocial reactions to physical illness. Canadian Medical Association Journal 128:1069-1072.
Lloyd GG (1991). Psychological reactions in physically ill patients. Handbook of Studies on General Hospital Psychiatry. Editörler: Judd FK, Burrows GD, Lipsitt DR, Elsevier Science Publishers BV, Oxford, 29-41.
Maynard C (1997). Illness and its impact on patients and families. Professional Nursing Concepts and Challenges. Editör: Chitty KK, 2. ed, W.B. Saunders Company, Philadelphia, pp 352-374.
McHaffie HE (1992). The assesment of coping. Clinical Nursing Research 1(1): 67-79.
Miller MC (2001). Personality disorders. The Medical Clinics of North America 85:819-837.
Mitchell PH, Gallucci B, Fought SG (1991). Perspectives on human response to health and illness. Nursing Outlook 39(4): 154-157.
Ojalâ E (1989). Behavioral resonses to illness. Psychiatric Mental Health Nursing. Editör: Birckhead LM, J.B. Lippincott Comp., Philadelphia, 157-171.
Özkan S (1993). Psikiyatrik Tıp: Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi. Roche İlaç Sanayii A.Ş., İstanbul.
Öztürk O (2002). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Feryal Matbaası, 9. Basım, Ankara.
Penley JA, Tomaka J, Wiebe JS (2002). The association of coping to physical and psychological health outcomes: a metaanalytic review. Journal of Behavioral Medicine 25:551-603.
Perry S, Viederman M (1981). Management of emotional reactions to acute medical illness. The Medical Clinics of North America 65:3-14.
Schussler G (1992). Coping strategies and individual meanings of illness. Social Science and Medicine 34:427-432.
Sensky T (1997). Causal attributions in physical illness. Journal of Psychosomatic Research 43:565-573.
Stuart GW, Sundeen SJ (1991). Psychological responses to physical illness. Principles and Practice of Psychiatric Nursing. Editör: Stuart GW, Sundeen SJ, 4. ed, Mosby Year Book, St. Louis, 659-679.
Vaillant GE (1993). The Wisdom of the Ego. Cambridge, MA, Harvard University Press

APA	KOCAMAN N (2008). Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. , 101 - 112.
Chicago	KOCAMAN Nazmiye Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. (2008): 101 - 112.
MLA	KOCAMAN Nazmiye Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. , 2008, ss.101 - 112.
AMA	KOCAMAN N Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. . 2008; 101 - 112.
Vancouver	KOCAMAN N Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. . 2008; 101 - 112.
IEEE	KOCAMAN N "Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler." , ss.101 - 112, 2008.
ISNAD	KOCAMAN, Nazmiye. "Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler". (2008), 101-112.

APA	KOCAMAN N (2008). Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(1), 101 - 112.
Chicago	KOCAMAN Nazmiye Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 11, no.1 (2008): 101 - 112.
MLA	KOCAMAN Nazmiye Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, vol.11, no.1, 2008, ss.101 - 112.
AMA	KOCAMAN N Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008; 11(1): 101 - 112.
Vancouver	KOCAMAN N Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008; 11(1): 101 - 112.
IEEE	KOCAMAN N "Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler." Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11, ss.101 - 112, 2008.
ISNAD	KOCAMAN, Nazmiye. "Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler". Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 11/1 (2008), 101-112.