Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi
Yıl: 2008 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi
Öz: Kurucaova Türkiye'nin genç tektonik yapılarından Güneydoğu Anadolu Bindirmesi, Doğu Anadolu ve Sürgü fayları üzerinde yer almaktadır. İnceleme alanı kuzeyde Sürgü Fayı, güneyde Doğu Anadolu Fayı'nın zıt yönde hareketine bağlı oluşmuş "fay kaması havzası" (Fault-wedge basin) tipinde tektono-karstik bir havzadır. Sürgü Fayı'nın sağ yanal, Doğu Anadolu Fayı'nın (DAF) sol yanal hareketi sonucu gerilme rejimi etkisinde oluşan havza, tabandaki mermerlere bağlı olarak karstlaşmaya uğramıştır. Daha sonra kaynağını güneydeki dağlık alanlardan alan akarsuların getirdiği materyalle doldurularak dağ eteği ovası {Piedmont) özelliği kazanmıştır. Jeolojik ve jeomorfolojik bakımdan tam bir havzaya karşılık gelen Kurucaova, D-B doğrultusunda, 1400-1450 m yükseltilerinde, 30 km2 alana sahiptir. Başlangıçta kapalı olan havza doğu ve batıdan gerçekleşen kapmalarla boşaltılmaktadır. Havzayı güneyden sınırlandıran DAF 2 km'lik bir zonla bu alandaki birimleri kesmiş olup, 500 m'lik düşey atım değerine sahiptir. Kurucaova doğusunda DAF tarafından kesilen Güneydoğu Anadolu Bindirmesi bu alanda 5-10 km kadar sol yanal ötelenmiştir. Aynı zamanda Hanım Deresi'ni 750 m, Tucak ve Söğütlü derelerini 1 km sol yanal ötelemiştir. Kuzeydeki Sürgü Fayı DAF'dan farklı olarak sağ yanal atımlıdır. Üçmağara Deresi'ni 1-1,5 km sağ yanal ötelemiş olup 200-250 m'lik düşey atım değerine sahiptir.
Anahtar Kelime: Konular:
Geomorphology of the Kurucaova and Its Surrounding (Malatya)
Öz: Kurucaova is located on Southeast Anatolian Thrust, being one of the youngest tectonic structures of Turkey, East Anatolian and Sürgü faults. The study area being formed as a result of Sürgü Fault from the north and the opposite motion of East Anatolian Fault in the south is a tectono-karstic basin of fault-wedge basin type. As a result of tansion due to dextral motion of Sürgü Fault and sinistral motion of East Anatolian Fault (EAF), karstic structures have been formed in basin depending on the metamorphic in the base. Then, it has gained a piedmont feature as being filled by the materials carried by streams coming from the east region mountainous. Kurucaova is a real basin both geologically and geomorphologically. It has 30 km2 of the area with 1400-1450 m latidute in the east-west direction. The basin being closed initially has been evacuated by catches taking place from east and west. The EAF limiting the basin from south crosses the region with a 2 km of zone and has a vertical range. The Southeast Anatolian Thrust being accrosed by EAF has been sinistraly offset 750 m and 1 km the Hanım Stream, Tucak and Söğütlü streams, respectively. As different than EAF, the Sürgü Fault is dextral. This fault has dextraly offset Üçmağara Stream 1-1,5 km and has vertical range of 200-250 m.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ARPAT, E., ve ŞAROĞLU, R, 1972, "Doğu Anadolu Fayı İle İlgili Bazı Gözlemler ve Düşünceler", Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Dergisi, Sayı: 78, s: 44-50 Ankara.
- BOZKURT, E., 2001, "Neotectonics of Turkey-a synthesis", Geodinamica Açta 14, 3-30
- CANPOLAT, C, 2001, "Sürgü Ovası-Kurucaova (Malatya) Depresyonu ve Yakın Çevresinin Jeomorfolojisi", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamaış), Elazığ.
- GÜNEK, H., SUNKAR, M, ve CANPOLAT, C, 2005, "Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Genel ve Uygulamalı Jeomorfolojisi", Ulusal Coğrafya Kongresi (Prof. Dr. İsmail Yalçınlar Anısına), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü ve Türk Coğrafya Kurumu, s: 213-223, İstanbul.
- INGERSOLL, R., V., 1988, "Tectonics of Sedimentary basins", Geological Society of America Bulettin, W oh 100, pp: 1704-1719.
- İMAMOĞLU, Ş. M, ve GÖKTEN, E., 1996, "Doğu Anadolu fay zonu Gölbaşı kesimi neotektonik özellikleri ve Gölbaşı-Saray fay kaması havzası", Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, Sayı: II, s: 176-184, Ankara.
- İZBIRAK. R., 1979, Jeomorfoloji Analitik ve Umumi, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları No: 127.
- KARAMAN, T., ASLAN, F., BAKIRHAN, B., POYRAZ, N., ALAN, İ., KADINKIZ, G., KILINÇ, F., ve YILMAZ, H., 1993, Malatya, Doğanşehir, Çelikhan Dolaylarının Jeolojisi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Araştırma Raporu (Yayınlanmamış) No: 479.
- KOÇ YİĞİT, A., 1989, "Suşehri basin: an active "fault-wedge basin" on the North Anatolian Fault Zone, Turkey", Tectonophysics, Vol: 167, Num:l, page: 203-204.
- ÖNAL, M, ve GÖZÜBOL, A. M, 1992, "Malatya Metamorfitleri Üstündeki Örtü Birimlerinin Stratigrafisi, Yaşı, Sedimanter Fasiyesleri, Depolanma Ortamları ve Tektonik Evrimi", T.P.J.D. Bülteni, C: 4, S: 1, s: 119-127 Ankara.
- ÖZDEMİR, M A., 1996, "Doğu Andolu Fay Zonunun Sincik (Adıyaman) İle Hazar Gölü (Elazığ) Arasındaki Jeomorfolojik Özellikleri", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 8 Sayı: 1, s: 191-217 Elazığ.
- ÖZDEMİR, M A., ve SUNKAR, M, 2002, "Çelikhan Ovası (Adıyaman) ve Çevresinin Jeomorfolojisi", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 12 Sayı: 1, s: 25-47 Elazığ
- PERİNÇEK, D., 1979, "Geological investigation Of The Çelikhan-Sincik- Koçali Area (Adıyaman Provins)", İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Mecmuası, Seri: B s: 127-147.
- PERİNÇEK, D., GÜNAY, Y., ve KOZLU, H., 1987, "Doğu ve Güneydoğu AnadoluBölgesindeki Yanal Atımlı Faylarla İle İlgili Yeni Gözlemler", Türkiye 7. Peterol Kongresi.
- PERİNÇEK, D., ve KOZLU, H., 1983, "Stratigraphy and structural relations of the units in the Afşin Elbistan-Doğanşehir region (EastearnTaurus)", International Symposium 26-29 September, 1983 Ankara Turkey.
- ŞAROĞLU, R, EMRE, Ö., ve KUŞÇU, İ., 1992, Türkiye Diri Fay Haritası, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı, Ankara.
- ŞENGÖR, A. M C, 1980, Türkiye'nin Neotektoniğinin Esasları, Türkiye Jeoloji Kurumu Konferanslar serisi, No: 2.
- WESTAWAY, R., 2004, "Kinematic consisitency betwen the Dead Sea Fault Zone and the Neogene and Quternary left-leteral faulting in SE Turkey", Tectonophysics, 391, 203-204.
- WESTAWAY, R., ARGER, J., 1996, "The Gölbaşı Basin Southeastern Turkey: A Complex Discontinuity in a Major Strike-slip Fault Zone", Journal of the Geological Society, Vol: 153, Num: 5 page: 729-743 London.
- YILMAZ, H., 1999, "Doğu Toroslar'da Sürgü (Doğanşehir-Malatya) Çevresinin Jeolojisi", Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Seri A-Yerbilimleri Cilt: 16, Sayı:l, s: 95- 106 Sivas.
- Lansat TM 2000, 174-034, 22.06.2000 Tarihli Uydu Görüntüsü
| APA | SUNKAR M, GÜNEK H, CANPOLAT C (2008). Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. , 1 - 22. |
| Chicago | SUNKAR Murat,GÜNEK HALİL,CANPOLAT Cevdet Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. (2008): 1 - 22. |
| MLA | SUNKAR Murat,GÜNEK HALİL,CANPOLAT Cevdet Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. , 2008, ss.1 - 22. |
| AMA | SUNKAR M,GÜNEK H,CANPOLAT C Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. . 2008; 1 - 22. |
| Vancouver | SUNKAR M,GÜNEK H,CANPOLAT C Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. . 2008; 1 - 22. |
| IEEE | SUNKAR M,GÜNEK H,CANPOLAT C "Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi." , ss.1 - 22, 2008. |
| ISNAD | SUNKAR, Murat vd. "Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi". (2008), 1-22. |
| APA | SUNKAR M, GÜNEK H, CANPOLAT C (2008). Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 1 - 22. |
| Chicago | SUNKAR Murat,GÜNEK HALİL,CANPOLAT Cevdet Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18, no.2 (2008): 1 - 22. |
| MLA | SUNKAR Murat,GÜNEK HALİL,CANPOLAT Cevdet Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.18, no.2, 2008, ss.1 - 22. |
| AMA | SUNKAR M,GÜNEK H,CANPOLAT C Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2008; 18(2): 1 - 22. |
| Vancouver | SUNKAR M,GÜNEK H,CANPOLAT C Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2008; 18(2): 1 - 22. |
| IEEE | SUNKAR M,GÜNEK H,CANPOLAT C "Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, ss.1 - 22, 2008. |
| ISNAD | SUNKAR, Murat vd. "Kurucaova ve Yakın Çevresinin (Malatya) Jeomorfolojisi". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18/2 (2008), 1-22. |
