Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları

Süleyman ÖZDEMİR (İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü, İstanbul, Türkiye)
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası
42 6
Yıl: 2005 Cilt: 55 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 695 - 733 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları

Öz:
Bu makalede, modern bir devlet biçimi olan refah devletinin gelişme ve bunalım dönemlerinde iş piyasaları mercek altına alınmış; iş piyasaları, istihdamın genel düzeyi, kamu sektörü istihdamı, kadınların istihdamı, işsizlik, ücretlerin ve sosyal olanakların düzeyi vb. açılardan incelenmiştir. Refah devletinin gelişme döneminde, genel olarak devletin müdahaleci niteliği sürekli olarak artmış, devletler, vatandaşlarının refah düzeylerini yükseltme amacını gerçekleştirmede son derece başarılı olmuştur. Geleneksel aile yapısının oldukça değiştiği, vergi ve kamu harcamaları düzeyinin yükseldiği, sosyal koruma önlemlerinin nitelik ve nicelik olarak geliştiği bu dönemde, iş piyasalarında istihdam artmış, kadın istihdamı artmış, işsizlik önemli bir sorun olmaktan çıkmış, ücretlerin genel düzeyi yükselirken vasıflı—vasıfsız işgücü arasındaki ücret farkı daralmış, güçlü sendikalar ortaya çıkmıştır. Ne var ki, küreselleşmenin ve ardından da refah devletinin krizinin başlaması ile birlikte, her alanda yaşanan değişim ve dönüşüm, kaçınılmaz olarak iş piyasalarına da yansımıştır. Gelişme döneminin aksine, devlet müdahalelerinin azaltılması ve devletin ekonomik ve sosyal yaşama daha az karışacak şekilde küçültülmesi yönünde taleplerin doğduğu, vergiler ve kamu harcamalarının düşme eğilimine girdiği, devletin sosyal koruma işlevinin zayıfladığı kriz döneminde, kronik işsizlik ortaya çıkmış, iş güvensizliği ve "az güvenli, düşük ücretli" standart-dışı işler artmış, artan ücret eşitsizliği daha da yaygınlaşmış, işgücü giderek daha yaşlı hale gelmiş, sendikalar gittikçe güç kaybetmeye başlamıştır.
Anahtar Kelime: küreselleşme refah devleti kriz emek piyasaları

Konular: Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler Sosyoloji İktisat

-

Öz:
In this article, during the period of development and the period of crisis of the welfare states which are modern forms of state, the labour markets have been studied. The labour markets have been inspected from the standpoint of general level of employment, public sector employment, women employment, unemployment, level of wages and social benefits, etc. In the period of development, the interventionist characteristic of the state has continuously increased, and the states have succeeded to realize their aims to raise their citizens' welfare. In this period, while the structure of traditional families was changing, the level of taxes and public expenditures was raising, and social security measures were evolving in the matter of quality and quantity, the general employment and women employment in the labour markets has increased, the unemployment has no more been a problem, the general level of wages has increased, the wage gap between skilled and unskilled labour has narrowed, and powerful labour unions have emerged. Unfortunately, together with globalization and beginning of crisis of welfare states, the changes, which can be seen almost in all areas, has also reflected inevitably to labour markets. On the contrary, in the period of crisis of welfare state, chronicle unemployment has emerged, labour insecurity and non-standart working types have increased, wage inequalities have become widespread, labour force has become older, and labour unions have begun to loose their power.
Anahtar Kelime: labor markets globalization welfare state crisis

Konular: Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler Sosyoloji İktisat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktan, Coşkun Can ve İsmail Yaşar Vural, "Gelir Dağılımında Adalet(siz)lik ve Gelir Eşit(siz)liği: Terminoloji, Temel Kavramlar ve Ölçüm Yöntemleri", Yoksullukla Mücadele Stratejileri, (Haz.: Coşkun Can Aktan), (Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yay., 2002), (Çevrimiçi): http://www.canaktan.org/ekonomi/yoksulluk/birinci-bol/aktan-vural-gelir-dagilimi.pdf, 16.08.2003, ss. 1-21.
  • Aktan, Coşkun Can, "Bir Piyasa Başarısızlığı Nedeni Olarak Gelir Dağılımında Adaletsizlik ve Yoksulluk Sorunu: Kamu Ekonomisinin Rolü ve Kamu Politikası Araçları", Yoksullukla Mücadele Stratejileri, (Haz.: Coşkun Can Aktan), (Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yay 2002), (Çevrimiçi): http://www.canaktan.org/ekonomi/yoksulluk/birinci-bol/aktan piyasa-basarisiz.pdf, 16.08.2003, ss. 1-22.
  • Andersson, Ake E. ve Björn Harsman, "Notes on the Historical Background of Europea Government", Government for the Future, (Eds.: Ake E. Endersson, Björa Harsman, Joh M. Quigley), (Amsterdam: Elsevier Publ., 1997), pp. 25-52.
  • Ann, Tülay, "Refah Devleti: Bir Analiz Çerçevesi", Türkiye'de Bütçe Harcamaları, IX. Türkiy Maliye Sempozyumu, (İstanbul: İÜ İktisat Fakültesi Yay., 1996), ss. 55-74.
  • Bilen, Mahmut, Piyasa Ekonomisinde Devletin Değişen Rolü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi] (İstanbul: İÜ SBE, 2002).
  • Blank, Rebecca, "Does A Larger Social Safety Net Mean Less Economic Flexibility?", Workini Under Different Rules, (Ed.: Richard B. Freeman), (New York: Russell Sage Foundatioi Publ., 1994), pp. 157-188.
  • Briggs, Asa, "The Welfare State at Historical Perspective", Archives Europeennes de Sociologie Vol.: 2, Issue: 2, 1999, pp. 221-259.
  • Burden, Tom, Social Policy and Welfare: A Clear Guide, (London: Pluto Press, 1998).
  • Çalışkan, Abdülkerim, Sosyal Refahın Sağlanmasında Devletin Etkinliği ve Türkiye Örneği (Yayınlanmamış Doktora Tezi), (İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, 2001).
  • Çelik, Abdülhalim, Küreselleşme Sürecinde Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Dönüşümü ve Türkiye (Ankara: Kamu-İş Yay., 2002).
  • Çetik, Mete ve Yüksel Akkaya, 199O'lı Yıllarda Türkiye'de Endüstri İlişkileri Araştırma Raporu (İstanbul, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yay., 1999).
  • Ebbinghaus, Bernhard ve Philip Manow, "Introduction: Studying Varieties of Welfan Capitalism", Comparing Welfare Capitalism: Social Policy and Political Economy it Europe, Japan and the USA, (London: Routledge, 2001), pp. 1-22.
  • Ekin, Nusret ve Yusuf Alper ve Tekin Akgeyik, Türk Sosyal Güvenlik Sistemi'nde Arayışlar Özelleştirme ve Yeniden Yapılanma, (İstanbul: İTO Yay., 1999).
  • Esping-Andersen, G0sta, "After the Golden Age? Welfare State Dilemmas in a Globa Economy", Welfare States in Transition: National Adaptations in Global Economies (Ed.: G0sta Esping-Andersen), (London: Sage Publs., 1996a), pp. 1-31.
  • Esping-Andersen, G0sta, "Welfare State without Work: The Impasses of Labour Shedding anc Familialism in Continental European Social Policy", Welfare States in Transition. National Adaptations in Global Economies, (Ed.: G0sta Esping-Andersen), (London Sage Publ, 1996b), pp. 66-87.
  • Esping-Andersen, G0sta, "Towards the Good Society, Once Again?", Why We Need a Nev, Welfare State?, (Ed.: G0sta Esping-Andersen), (New York: Oxford University Press 2002), pp. 1-25.
  • Esping-Andersen, G0sta, Social Foundations of Postindustrial Economies, (New York: Oxforc University Press, 1999).
  • Esping-Andersen, G0sta, The Three Worlds of Welfare Capitalism, (Oxford: Politiy Press, 1990).
  • Eurostat, The Social Situation of the European Union 2001, (Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, 2001).
  • Ferrera, Maurizio ve Anton Hemerijck ve Martin Rhodes, "Recasting European Welfare States for the 21st Century", European Review, (Special Issue on "The Future of the Welfare State"), (Ed. Stephan Leibfried), 2000, pp. 427-446.
  • Fouarge, Didier, "Costs of Non-Social Policy: Towards an Economic Framework of Quality Social Policies-and the Costs of Not Having Them", Report for the Employment and Social Affairs DG, January 2003, pp. 1-49.
  • Glyn, Andrew, "Aspirations, Constraints, and Outcomes", Social Democracy in Neo-Liberal Times: The Left and Economic Policy Since 1980, (Ed.: Andrew Glyn), (New York: Oxford University Press, 2001), pp. 1-20.
  • Gough, Ian, "Refah Devleti", (Çev.: Kamil Güngör), New Palgrave Dictionary of Economics, Vol.: 4, (Çevrimiçi):http://www.canaktan.org/politika/antLleviathan/ diger-yazilar/ gungor-refah-devleti.pdf, 29.03.2003, s. 895-897.
  • Greve, Bent, Historical Dictionary of the Welfare State, (London: The Scarecrow Press, 1998).
  • Güneri Akalın, Türkiye'de Piyasa Ekonomisine Geçiş Süreci ve Ekonomik Kriz, (Ankara: TİSK Yay., 2002).
  • Güneş, Hurşit, "Sosyal Devlet Ekonomiye Ayak Bağı Değil", Milliyet, (Çevrimiçi): http://www.milliyet.com.tr/2003/12/ll/yazar/gunes.html. ILO, Global Employment Trend, January 2004.
  • İşveren Dergisi, "Brüksel'den Haberler", Cilt: 41, Sayı: 10, Temmuz 2003, s. 32. Koçdemir, Kadir, "Küreselleşme ve Türkiye", Türk İdare Dergisi, Sayı: 418, Mart 1998, ss. 57-81.
  • Koray, Meryem, "Küreselleşmeye Eleştirel Bir Bakış ve Yeni bir Küresel Anlayışın ve Örgütlenmenin Kaçınılmazlığı", 2000-2003 Petrol-İş Yıllığı, (İstanbul: Petrol-İş Yay., 2003a), ss. 47-89.
  • Koray, Meryem, "Sosyal Refah Devleti: Kimi İçin Umut, Kimi İçin Kaygı Kaynağı", Sosyal Demokrat Yaklaşımlar, (İstanbul: SODEV-TÜSES Yay., 2003b), ss. 93-113.
  • Kuhnle, Stein ve Matti Alestalo, "Growth, Adjustments and Survival of European Welfare States", Survival of the European Welfare State, (Routledge Publ., 2000), pp. 3-18.
  • Kutal, Gülten, "Çokuluslu Şirketlerin Ulusal Devletler ve Uluslararası Kuruluşlar Tarafından Sosyal Politika Alanında Denetimi Sorunu", Prof. Dr. Nusret Ekin'e Armağan, (Ankara: TÜHİS Yay., 2000), ss. 71-90.
  • Kutal, Gülten, "Türkiye'de İstihdam Politikaları, Esneklik ve Yeni İstihdam Türleri", AB-Türkiye & Endüstri İlişkileri, (Editör: Alpay Hekimler), (İstanbul: Beta Yay., 2004), ss. 121-136.
  • Lahelma, Eero ve Katarina Kivela ve Eva Roos vd., "Analysing Changes of Health Inequalities in the Nordic Welfare States", Social Science & Medicine, Issue: 55, 2002, pp. 609-625.
  • Lazar, Harvey ve Peter Stoyko, "The Future of the Welfare State", International Social Security Review, Vol.: 51, March 1998, pp. 3-36.
  • Leibfried, Stephan, "National Welfare States, European Integration and Globalization: A Perspective for the Next Century", Social Policy & Administration, Vol.: 34, No. 1, March 2000, pp. 44-63.
  • Marangoz, Şermin, Refah Devleti: Gelişimi, Oluşumu, Modelleri ve Güncel Değişimler, (Yayınlanmamış Yük. Lis. Tezi), (İstanbul: İÜ SBE, 2001).
  • Merkel, Wolfgang, "Social Justice and the Three Worlds of Welfare Capitalism", DFG Forschungsprojekt, (Çevrimiçi): http://www.dritte-wege.uni-hd.de/texte/ SocialJustice.pdf, 20.06.2003, pp. 1-24.
  • Milanovic, Branko, "Can We Discern the Effect of Globalization on Income Distribution?", The World Bank Development Research Group, August 2002, PRW Paper No: 2876.
  • Mishra, Ramesh, Globalization and the Welfare State, (Massachusetts: Edward Elgar Publ. Lmt., 1999).
  • Myles, John ve Jill Quadagno, "Political Theories of the Welfare State", Social Service Review, March 2002.
  • Nunes, Sofe Ferraz, "The Limits of the Welfare State", International Advance in Economic Research, Vol.: 2, Issue: 4, November 1996, pp. 434-444.
  • OECD, Economic Outlook 2002, Vol.: 2, Paris, 2002, p. 72.
  • Özbek, Nadir, "Osmanlı'dan Günümüze Türkiye'de Sosyal Devlet", Toplum ve Bilim, Sayı: 92, Bahar 2002, ss. 7-33.
  • Özdemir, Süleyman, Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti, (İstanbul: İTO Yay., 2004a).
  • Özdemir, Süleyman, "Sosyal Refah'm Sağlanmasında Yeni Bir Anlayış: Refah Karması ve Refah Sağlayıcı Kurumlar", Sosyal Siyaset Konferansları, Sayı: 48, (İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi Yay., 2004b).
  • Özdemir, Süleyman, "Refah Devleti ve Üstlendiği Temel Görevler Üzerine Bir İnceleme", AB-Türkiye & Endüstri İlişkileri, (Editör: Alpay Hekimler), (İstanbul: Beta Yay., 2004c), ss. 589-630.
  • Özkazanç, Alev, "Dünyada Sosyal Güvenlik Harcamaları ve Ekonomi", (ILO, Dünya Çalışma Raporu-2000'den çeviri), Sendikal Notlar, Sayı: 6, 2000, ss. 110-132.
  • Özşuca, Şerife Türcan, "Yapısal Uyum, Küresel Bütünleşme ve Refah Devleti", İş Hukuku ve İktisat Dergisi, (Prof. Dr. Kamil Turan 'a Armağan), Cilt: 7, Sayı: 2, (Ankara: Kamu-İş Yay., 2003), ss. 227-237.
  • Pfeffermann, Guy, "Küreselleşmenin Mağlupları ve Galipleri", Kontent Dergisi, Sayı: 7, Mayıs-Haziran 2002, ss. 22-25.
  • Pierson, Christopher, Modern Devlet, (Çev.: Dilek Hattatoğlu), (İstanbul: Çiviyazıları, 2001).
  • Pierson, Paul, "Three Worlds of Welfare Research", Comparative Political Studies, Vol.: 33, Issue: 6-7, Aug/Sept. 2000, pp. 791-822.
  • Popple, Philip R. ve Leslie Leighninger, The Policy-Based Profession: An Introduction to Social Welfare Policy for Social Workers, (Boston: Allyn and Bacon Publ., 1998).
  • Powell, Martin ve Armando Barrientos, "Theory and Method in the Welfare Modelling Business", Paper presented at the 2nd COST 15 Conference on Welfare Reforms for the 21st Century, Oslo, 5-6 April 2002, pp. -1-18.
  • Pringle, Keith, "Europe and Social Welfare", Chapter 1 in Children and Social Welfare in Europe, (Buckingham: Open University Press, 1998), pp. 1-19.
  • Prodi, Romano, "A New Economy and a New Policy: The Role of the European Union", Conference on Progressive Governance in the 21st Century, Florence, 20 November 1999, pp. 1-13.
  • Scharpf, Fritz W., "The Viability of Advanced Welfare States in the International Economy: Vulnerabilities and Options", Max-Planck-Institute for the Studies of Societies (MPIfG) Working Paper No: 99/9, pp. 1-39.
  • Selamoğlu, Ahmet, İşçi Sendikacılığının Gücündeki Değişim (Gelişmeler-Nedenler-Eğilimler), (Ankara: Kamu-İş Yay., 1995).
  • Serter, Nur, Devlet Görevlerindeki Gelişmelerin Sonucu Olarak Sosyal Devlet, (İstanbul: İÜ İktisat Fakültesi Yay., 1994).
  • Seyyar, Ali, Sosyal Siyaset Açısından Kadın ve Aile Politikaları, (İstanbul: Birey Yay., 1999).
  • Spicker, Paul, "Welfare and Society", An Introduction to Social Policy, (Çevrimiçi): http://www2.rgu.ac.uk/publicpolicy/introduction/welfsocf.htm, 13.03.2003, pp. 1-8.
  • Stephens, John D., "The Scandinavian Welfare States: Achivements, Crisis, and Prospects", Welfare State in Transition: National Adaptations in Global Economies, (Ed.: G0sta Esping-Andersen), (London: Sage Publ., 1996), pp. 32-65.
  • Taylor-Gooby, Peter, "The Silver Age of the Welfare State: Perspectives on Resilience", COST A 15 Second Conference On Welfare Reforms For The 21st Century, (Çevrimiçi): http://www.isaf.no/nova/nyheter/kalender/COSTal 5/Papers/Taylor-Gooby.pdf, 6 April 2002, pp. 1-27.
  • Taylor-Gooby, Peter, "Zor Zamanlarda Sosyal Devleti Desteklemek: Hesabı Kim Ödeyecek?", (Çev.: Şenay Gökbayrak), Journal of European Social Policy, Vol.: 11, No: 2, May 2001, (Çevrimiçi): http://www.fisek.org/birliktelikler-yerelstk-gorusler-gokbayrak2.php, 29.03.2003, ss. 1-3.
  • Titmuss, Richard, Essays on the Welfare State, (London: Allen and Unwin Publ, 1958).
  • Titmuss, Richard, Social Policy, (London: Allen and Unwin Publ., 1974).
  • Townsend, Peter, "The Restoration of 'Universalism': The Rise and Fall of Keynesian Influence on Social Development Policies", (in the UNRISD Programme on Social Policy and Development), (Geneva: UNRISD Publ., November 2002), pp. 1-29.
  • Yayla, Atilla ve Mehmet Seyitdanlıoğlu, "Türkiye'de Liberalizm", Liberal Düşünce Dergisi, Sayı: 10-11, 1999.
APA Özdemir S (2005). Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. , 695 - 733.
Chicago Özdemir Süleyman Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. (2005): 695 - 733.
MLA Özdemir Süleyman Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. , 2005, ss.695 - 733.
AMA Özdemir S Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. . 2005; 695 - 733.
Vancouver Özdemir S Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. . 2005; 695 - 733.
IEEE Özdemir S "Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları." , ss.695 - 733, 2005.
ISNAD Özdemir, Süleyman. "Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları". (2005), 695-733.
APA Özdemir S (2005). Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55(1), 695 - 733.
Chicago Özdemir Süleyman Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası 55, no.1 (2005): 695 - 733.
MLA Özdemir Süleyman Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, vol.55, no.1, 2005, ss.695 - 733.
AMA Özdemir S Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 2005; 55(1): 695 - 733.
Vancouver Özdemir S Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 2005; 55(1): 695 - 733.
IEEE Özdemir S "Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları." İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55, ss.695 - 733, 2005.
ISNAD Özdemir, Süleyman. "Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları". İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası 55/1 (2005), 695-733.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 13:46

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları