İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü

Nurdan GÜVEN, (MEB Halim Şaşmaz İlköğretim Okulu, Ankara, Türkiye)
Seher A. SEVİM (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara, Türkiye)
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi
39 0
Yıl: 2007 Cilt: 3 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 49 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü

Öz:
Bu araştırma, cinsiyet, yaş gibi kişisel değişkenler, ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar (yakınlıktan kaçınma, gerçekçi olmayan ilişki beklentisi ve zihin okuma) ve evlilikte algılanan problem çözme becerilerinin evlilik doyumunu yordayıp yordamadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya Ankara’da çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan kişiler ve ev hanımları katılmıştır. Bireylerin araştırmaya katılabilmesi için evli olma ve eşiyle birlikte yaşama şartları aranmıştır. Araştırma grubu 151’i kadın,154’ü erkek olmak üzere 305 kişiden meydana gelmektedir. Araştırmada, Evlilik Yaşam Ölçeği (Tezer, 1986) ile İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği (Hamamcı ve Büyüköztürk, 2003) katılımcıların evlilik doyumlarını ve bilişsel çarpıtmalarını belirlemek için kullanılmıştır. Evlilikte Problem Çözme Ölçeği (Hünler, 2002) ise bireylerin problem çözme becerilerine ilişkin algılarını ölçmekte kullanılmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi kullanılarak yapılan analizler sonucunda, evlilikte problem çözme becerilerinin evlilik doyumunu birinci sırada, gerçekçi olmayan ilişki beklentilerine ilişkin bilişsel çarpıtmaların ise ikinci sırada yordadığı, incelenen diğer değişkenlerden kişisel değişkenler (yaş ve cinsiyet), yakınlıktan kaçınma ve zihin okumanın ise evlilik doyumunu yordamada bir etkisinin olmadığı saptanmıştır. Bu değişkenlerin evlilik doyumunu açıklama oranının %32 olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: evlilik yaşam ölçeği kişilerarası ilişkiler evlilikte problem çözme ölçeği problem çözme becerileri evli çiftler evlilik doyumu evlilik ilişkileri bilişsel çarpıtmalar

The Prediction Power of Interpersonel Cognitive Distortions and the Perceived Marital Problem Solving Skills for Marital Satisfaction

Öz:
The research was conducted to determine the predicators of marital satisfaction. The predicated variable is marital satisfaction and the predicating variables are demographic variables (sex and age), and cognitive distortions (interpersonal rejection, unrealistic relationship expectations and mind reading) with marital problem solving skills. Volunteers from different government institutions and housewives participated in the research. Being married and living with their spouses were the primary criterion for the volunteers to be eligible. A total of 305 participants attended. 151 of them are females and the rest, 154, are males. The mean age of the group is 34,7, and the mean marriage duration is 10,6 years. Marriage Life Scale (Tezer, 1986) and Interpersonal Cognitive Distortions Scale (Hamamcı ve Büyüköztürk, 2003) have been used to determine marital satisfaction and cognitive distortions of individuals. Individuals’ perceptions of problem-solving skills have been measured by Marital Problem Solving Scale (Hünler, 2002). The results of hierarchical regression analyses revealed that the marital satisfaction is affected by problem-solving skills in the first place, and by unrealistic relationship expectation in the second place. Demographic variables (age and sex), interpersonal rejection and mind reading have no significant effect on marital satisfaction.
Anahtar Kelime: interpersonal relations marital problem solving scale problem solving skills married couples marital satisfaction marital relations cognitive distortions marriage life scale

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akfırat, (Önalan) F. (1995). Çalışan ve çalışmayan kadınlarla eşlerin nedensellik ve sorumluluk yüklemeleri ve evlilik doyumları. Yayımlamamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara
  • Bacanlı, H. (2001). Eş tercihleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 15(2). 7-16.
  • Beach, S. R, H.; Finchman F. D. ve Katz, J. (1998). Marital therapy in the treatment of depression: Toward a third generation of therapy and research. Clinical Psychology. 18(6), 635-661.
  • Beck, J. (2001). Bilişsel Terapi Temel İlkeler ve Ötesi. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • Bradbury, N.B., Fincham, F. D. (1990). Attributions in marriage: Review and critique. Psychological Bulletin, 107 (1), 3-33.
  • Bradbury, N.B., Fincham, F. D. ve Beach, S. R. (2000). Research on the nature and determinants of the marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and The Family, 62, 525-538.
  • Ceylan, F. (1994). Üniversite öğrencilerinin eş seçimindeki tercih ve beklentileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi. Sivas.
  • Christian, J. L., O’Leary K. L. ve Vivian, D. (1994). Depressive symptomology in marital discordant women and men: The role of individual and relationship variables. Journal Of Family Psychology. 8, 32-42.
  • Durak, N. (2004). 15-25 yaş arasındaki gençlerin evlilik kavramlarına yükledikleri anlamların incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Niğde.
  • Emmelkamp, P. M. G., Krol, B., Sanderman, R. ve Rüphan, M. (1987). The assessment of relationship beliefs in a marital context. Personal İndividual Differences. 8(6),775-780.
  • Epstein, N., Baucom, D.H. ve Rankin, L.A. (1993). Treatment of marital conflict: a cognitive–behavioral approach. Clinical Psychology Rewiev. 13, 45-57.
  • Ficthen, C. S. ve Wright, J. (1983) Problem-solving skills happy and distressed couples: Effects of videotape and verbal feedback. Clinical Psychology. 39, 340-52.
  • Fincham, F. D. ve Bradbury, T, N. (1990). Psychology and the study of marriage, F.D. Fincham, T.N. Bradbury (Eds.), The Psychology of Marriage. içinde (2-5),New York: The Guilford Press.
  • Goodman, C. (1999). İntimacy and autonomy in long term marriage. Journal of Gerontological Social Work. 32, 83-97.
  • Hamamcı, Z. (2005). Dysfunctional relationship belief in marital satisfaction and adjustment. Social Behavior and Personality- International Journal. 33, 313-328.
  • Hamamcı, Z. ve Büyüköztürk, Ş. (2003) İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ölçeği, ölçeğin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2, (25), 107-111.
  • Hasta, D. (1996). Ev işi paylaşımı ve ev işi paylaşımında hakkaniyet algısı ile evlilik doyumu ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara
  • Hatipoğlu, Z. (1993). The role of certain demographic variables and marital conflict in marital satisfaction of husbands and wives. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Ankara.
  • Hepner , P., Withy, T. E., Dixson, W. E., Suzuki, L. A., Ahluvalia, M. K., O’Neil, J. M., Lucas, M. S., Lopez, S. J., Janowsky, K.M., ve Helms, J. E. (2004). Problem solving and human adjustment. The Counseling Psychologist. 32, 341-484.
  • Hünler, O. S. (2002). The effects religiousness on marital satisfaction and mediator role of perceived marital problem solving abilities between religiousness and marital satisfaction relationship. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Ankara.
  • Hünler, O. S. ve Gençöz, T. (2003). Boyun eğici davranışlar ve evlilik doyumu ilişkisi : Algılanan evlilik problemleri çözümünün rolü. Türk Psikoloji Dergisi. 18.(51).99-108.
  • Jones, M. E. ve Stanton, A. L. (1988). Dysfunctional beliefs, belief similarity, and marital distress a comparison of models. Journal Of Social and Clinical Psychology. 7,1-14.
  • Levinger, G. ve Huston, T.L. (1990). The social psychology of marriage. F. D. Fincham, T. N. Bradbury, (Edt.), The Psychology of Marriage: Basic Issues and Applications içinde, (19-25), New York: The Guilford Press.
  • Kelley, H. H., Berscheid, E., Christensen, A., Harvey, H. J., Huston, T. L., Levinger, G., Meclingtck, E., Peplau, L. A. ve Peterson, D. R. (1983). Defining “close” relationships, Analyzing Close Relationships cinder, (38-40), New York, San Francisko: W. H. Freemen and Company.
  • Khan, L. T. (2003). Marital instability in Dhaka, Bangladesh with special reference to dual-earner couples. Ulaşılma Tarihi: 12 Nisan 2004, Web:http://www. lib.uchicago.edu.
  • Kielcolt, K. J. (2003). Satisfaction with work and family life: No evidence of a cultural revearsal. Journal of Marriage and Family. 65, 23-35.
  • Maasen van den Brink, H., ve Groot, W. (1994). Labor supply and the welfare costs of marital conflict. Journal of Economic Psychology. 15, 467-486
  • Metts, S. ve Cupach, W. R. (1990). The influence of relationship beliefs and problem-solving responses on satisfaction in romantic relationships. Human Communication Research. 17, 170-185.
  • Möller, T. A. ve Van der Merwe. (1997). Irrational beliefs, interpersonel perception and marital adjustment. Journal of Rational- Emotive and Cognitive Behavior Therapy. 15, 269-279.
  • Onur, B. (1986). Gelişim Psikolojisi-Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm, Ankara: V yayınları, 1.Baskı.
  • Özgüven, E. (2000). Evlilik ve aile terapisi. Ankara: PDRem Yayınları.
  • Sayers, S. L., Kohn, S. C., Fiesco, D. M., Bellack, A. S., ve Sarver, D. B. (2001). Marital cognition and depression in the context of marital discord. Cognitive Therapy and Research. 25,713-732.
  • Sullıvan, B. F., ve Schwebel, A. I. (1995). Relationship belief and expectations of satisfaction in marital relationships: İmplications for family practitioners [Abstract]. Family Journal. 3, 298-305. Retrieved September 30, Web: http://.search.epnet.com.
  • Tabachnick, B. G. VE Fidel, L. S. (1996). Using multivariate statistics. 3. baskı, USA: Harper Collins College Publishers.
  • T.C İçişleri Bakanlığı Nüfus Ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü. (2004).Nüfus istatistikleri. Retrieved August, 2005, Web: http://www.nvi.gov.tr.
  • Tezer, E. (1994). Evli eşler arasındaki çatışmalar ile çeşitli demografik değişkenlerin evlilik doyumuna etkisi: kadın eşin bir işte çalıştığı ve çalışmadığı eşler üzerinde bir araştırma. Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi ,2 (3). 209-217.
  • Tezer, E. (1986). Evli eşler arasındaki çatışma davranışları: Algılama ve doyum. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal bilimler enstitüsü. Ankara.
  • Tutarel Kışlak, Ş. (1997). Evlilik uyumu ve nedensellik ve sorumluluk yüklemeleri arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi. 12, 55-64.
  • Twenge, J. M., Campel, W. K., ve Foster, C. A. (2003). Parenthood and marital satisfaction: A meta analytic review. Journal of Marriage and Family, 65, 574-583.
  • Winemiller ,D. R., ve Mitchel, E. M. (1994). Development of a coding sistem for marital problem solving. Behavioral Research Theory. 32, 159-164.
APA GÜVEN N, SEVIM S (2007). İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. , 49 - 61.
Chicago GÜVEN Nurdan,SEVIM SEHER İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. (2007): 49 - 61.
MLA GÜVEN Nurdan,SEVIM SEHER İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. , 2007, ss.49 - 61.
AMA GÜVEN N,SEVIM S İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. . 2007; 49 - 61.
Vancouver GÜVEN N,SEVIM S İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. . 2007; 49 - 61.
IEEE GÜVEN N,SEVIM S "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü." , ss.49 - 61, 2007.
ISNAD GÜVEN, Nurdan - SEVIM, SEHER. "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü". (2007), 49-61.
APA GÜVEN N, SEVIM S (2007). İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 49 - 61.
Chicago GÜVEN Nurdan,SEVIM SEHER İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3, no.28 (2007): 49 - 61.
MLA GÜVEN Nurdan,SEVIM SEHER İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol.3, no.28, 2007, ss.49 - 61.
AMA GÜVEN N,SEVIM S İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2007; 3(28): 49 - 61.
Vancouver GÜVEN N,SEVIM S İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2007; 3(28): 49 - 61.
IEEE GÜVEN N,SEVIM S "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü." Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3, ss.49 - 61, 2007.
ISNAD GÜVEN, Nurdan - SEVIM, SEHER. "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3/28 (2007), 49-61.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 13:54

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları