Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek

ALADA BAYARAMOĞLU, Adalet

Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek

Adalet ALADA BAYARAMOĞLU (İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İstanbul, Türkiye)

Çağdaş Yerel Yönetimler

58 0

Yıl: 2008 Cilt: 17 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 5 - 44 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek

Öz:

Bu çalışma, Türkiye'de yerel yönetimlere yasal - kurumsal bakımdan sağlanan mevcut özerklik durumunu, yerel yönetimi önceleyen 'yerel toplumun özerkliği' açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle, özerklik ve yerel özerklik kavramlarını tartışmakta ve burada tespit edilen çerçeveden yola çıka-rak Türkiye'de özerklik anlayışının algılanış biçimini değerlendirmekte, nihai olarak son dönemin yeniden yapılanma süreciyle ortaya çıkan ve farklı bir an-lam ve içeriğe bürünen 'özerk yerel yönetim' anlayışına eleştirel bir yaklaşım getirilmektedir.

Anahtar Kelime: yerel yönetimler özerklik Türkiye yeniden düşünmek

Konular: Kamu Yönetimi

Rethinking Administrations in Turkey: 'The Issue of Autonomy'

Öz:

This article aims to consider current legal -institutional autonomy granted to Turkish local administrations with respect to the "autonomy of local community" that necessarily precedes local administrations. To this end, the concepts of autonomy and local autonomy are discussed and the resulting theoretical framework is employed for evaluating the perception of autonomy in Turkey. Lastly, a critical approach is developed with respect to the recently formulated and significantly altered 'autonomous local government' understand-ing that has come to dominate the field.

Anahtar Kelime: autonomy Turkey re-thinking local administrations

Konular: Kamu Yönetimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Abadan, Yavuz (1965), “Siyasi Teori Açısından Türkiye’de Ademi Merkeziyet Problemi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 4.
Ağaoğlu, Samet (1999), Kuvayı Milliye Ruhu, Kaynak Yayınları, İstanbul. Akın, Rıdvan (2001), TBMM Devleti (1920 – 1923): Birinci Meclis Döneminde Devlet Erkleri ve İdare, İletişim Yayınları, İstanbul.
Alada, Adalet Bayramoğlu (2007), “On the ‘Local Institutions’ and ‘Coexistence’ in the Ottoman City”, International Symposium on Religion and the World Peace, 26-28 April, 2007, Faculty of Theology of Istanbul University, Turkey (baskıda).
Alada, Adalet Bayramoğlu (2008), “Yerel Yönetim Anlayışındaki Değişim ve Türkiye Yansımaları”, Devlet ve Sermayenin Yeni Biçimleri, Ramazan Günlü (Ed.), Dipnot yayınları, Ankara.
Ankara Belediyesi Başkanlık Uzmanları (1977), Toplumcu Belediye, Ankara.
Arendt, Hanna (1996), Geçmişle Gelecek Arasında, Seçme Eserler Cilt 2, (Çev. Bahadır Sina Şener), İletişim Yayınları, İstanbul.
Aslan, Şükrü (2004), 1Mayıs Mahallesi, İletişim Yayınları, İstanbul.
Balta, Tahsin Bekir (1961), “Avrupa Birliği yönünden Türkiye’de Mahalli İdareler”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Aralık, No. 4, s. 31-42.
Bora, Tanıl (1994), “Avrupa Üzerinde Neofaşizm Hayaleti”, Birikim, Sayı 66.
Barkan, Ömer Lütfü (1962), İktisat Tarihi (Ders Notları), Kitap II, İstanbul.
Batuman, Bülent (2004), “Türkiye’de Kentsel Politikanın Ortaya Çıkışı ve Bir Toplumsal Aktör Olarak Kentleşme Uzmanları (1965 – 1977)”, Praksis, Sayı 12, s. 163 – 191.
Candan, Ayfer Bartu-Kırlı, Biray Kolluoğlu (2007), “Kentsel Dönüşüme Nasıl Karşı Durulabilir?”, İstanbul Dergisi, Sayı 60, s. 68-71.
Clark, Gordon L. (1984), “ A Theory of Local Autonomy”, Annals of the Association of American Geographers, Vol. 74, No. 2, s. 195-208.
Costariadis, Cornelius (1993), Dünyaya, İnsana ve Topluma Dair, (Çev. Hülya Tufan), İletişim Yayınları, İstanbul.
Costariadis, Cornelius (1998a), “Özelleştirilmiş Birey”, (Çev. Ahmet İnsel) , Birikim, Sayı 108
Costariadis, Cornelius (1998b), “Öznenin Bugünkü Durumu”, (Çev. Ertuğrul Başer), Birikim, Nisan Sayı 108.
Crozat, Charles (1944), Amme Hukuku Dersleri, (Çev. Recai G. Okandan), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, Cilt 2, Kesim 1, İstanbul.
Çadırcı, Musa (1993), “Osmanlı Döneminde Yerel Meclisler”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 5, Eylül, s. 3-12.
Çavdar, Tevfik (1983), “İdare-i Vilayet Kanunu ve Genel Meclis Üyelerinin Mesleklerine İlişkin Nitelikleri”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, s. 3’ten aktaran Birgül, Ayman Güler (2005a), “Yerel Yönetimleri Güçlendirmek mi? Adem-i Merkeziyetçilik mi?”, Devlette Reform Yazıları, Paragraf Yayınevi, Ankara, s. 234.
Develioğlu, Ferit (1982), Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara.
Duran, Lütfü (1988), “Mahalli İdare Organlarının Devletçe Görevden Alınması”, Murat Sarıca’ya Armağan, Aybay Yayınları, İstanbul.
Ege, Nezahat Nurettin (Hazırlayan) (1977), Prens Sabahaddin, Fakülteler Matbaası, İstanbul.
Ergin, Osman Nuri (1338), Mecelle- i Umur - u Belediye, Cilt 1, Kısım 1, İstanbul Şehremaneti Yayınları, İstanbul.
Ergin, Osman Nuri (1936), Türkiye’de Şehirciliğin Tarihi İnkişafı, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Ergin, Osman Nuri (1942), Balıkesirli Abdülaziz Mecdi Tolun, Kenan Basımevi, İstanbul.
Ergin, Osman Nuri (1996), İstanbul Şehreminleri, Ahmed Nezih Galitekin (Hazırlayan), İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, İstanbul.
Erikson, Erik Homburger (1997), The Life Cycle Completed, J. M. Erikson (Ed), W.W. Norton, New York - London.
Eryılmaz, Bilal (2002), “Belediyelerde Demokrasi Geleneği ve Değişim İhtiyacı”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 11, Sayı 3, Temmuz, s. 6-22.
Fleurke, Frederik - Willemse, Rolf (2006), “Measuring Local Autonomy: A Decision - making Approach”, Local Government Studies, Vol. 32, No. 1, s. 71-87.
Goldsmith, Mike (1990), “Local Autonomy: Theory and Practice”, Challenges to Local Government, Desmond & Pierre King (Eds.), Sage Publications, London.
Goldsmith, Mike (1995), “Autonomy and City Limits”, Theory of Urban Politics, D. Judge - Gerry Stoker, - G. H. Wolmen (Eds.), Sage Publications, London.
Gül, Hüseyin (1998), “Decentralization, Local Government Reforms and Local Autonomy: A Comparative Analysis of Recent Trends”, Proceedings of the Comparative Development and Administration Seminar for Eastern European Scholars: Studies in Comparative Analysis, Rod Erakovich - Dick Grigsby (Eds.), The Center for Economic Development Research and Service, University of Texas, Arlington.
Gül, Hüseyin - Özgür, Hüseyin (2004), “Ademi Merkeziyetçilik ve Merkezi Yönetim - Yerel Yönetim İlişkileri”, M. Acar - H. Özgür (Der.), Çağdaş Kamu Yönetimi II, Nobel Yayınları, Ankara, s. 161-204.
Güler, Birgül Ayman (2005a), Devlette Reform Yazıları, Paragraf Yayınevi, Ankara.
Güler, Birgül Ayman (2005b), “22 Şubat 2005 gün ve 5302 sayılı İl Özel İdare Kanunu Üzerine”, Mülkiye, Cilt 29, Sayı 246, s. 89-120.
Güler, Mahmut (2004), Türkiye’de Toplumcu Belediyecilik Anlayışının Evrimi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
Güneş, İhsan (1985), Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Düşünsel Yapısı (1920- 1923), Anadolu Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
Hackworth, Jason (2002), “Local Autonomy, Bond - Rating Agencies and Neoliberal Urbanism in the United States”, International Journal of Urban and Regional Research, Vol. 26, No. 4, December, s. 707-725.
Himsworth Chris (2007), “Yerel Yönetimlerin Özerkliğine İlişkin İlkelere Uyumun İzlenmesi”, Yerellik ve Politika, R. Keleş’e Armağan, Kitap 4, (Çev. Bülent Duru), Ayşegül Mengi (Ed.), İmge Yayınları, Ankara, s. 275-284.
Hoffschulte, Heinrich (2007), “Avrupa Birliği (Taslak) Anayasası’nda Yerel Özerklik”, Yerellik ve Politika, R. Keleş’e Armağan, Kitap 4, Ayşegül Mengi (Ed.), (Çev. Bülent Duru), İmge yayınları, Ankara, s. 285-303.
İdare (1933), Cumhuriyetin Onuncu Yılı Münasebetiyle Fevkalâde Nüsha, Sayı 67. Kant, Immanuel (1982), Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara.
Kant, Immanuel (2004), Pratik Usun Eleştirisi, Say Yayınları, İstanbul. Kazancı, Metin (1982), “1971 Sonrası Belediyeler ve Belediyelere İlişkin Sorunlar”, Yeni Bir Belediyeciliğe Doğru, 3, Ergun Türkcan (Ed.), Türk İdarecileri Derneği Yayınları, Ankara, s. 237-267.
Keleş, Ruşen (1993), Kent ve Siyaset Üzerine Yazılar (1975-1992), IULA - EMME, İstanbul.
Keleş, Ruşen (1995), “Yerel Demokrasi için Yargı Güvencesi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 50, Sayı 3-4, s. 251-256.
Keleş, Ruşen (1998), “Küreselleşme ve Yerel Özerklik”, Suna Kili’ye Armağan, Boğaziçi Üniversitesi yayınları, İstanbul.
Keskin, Nuray E. (2007), “Cumhuriyet Döneminde Toprağa Dayalı Örgütlenme: İl Yönetimi Sisteminin Kuruluşu”, MEMLEKET SiyasetYönetim, Cilt 2, Sayı 5, s. 119-174.
Keyder, Çağlar (2006), “Law and Legitimation in Empire”, Lessons of Empire: Imperial Histories and American Power, C. Calhoun - F. Cooper - K.W. Moore (Eds.), London.
Köker, Levent (1998), İki Farklı Siyaset, Vadi Yayınları, İstanbul.
Loughlin, John (2001), Subnational Democracy in the European Union: Challenges and Opportunities, Oxford University Press: Oxford - New York.
Loughlin, Martin (1986), Local Government and the Modern State, Sweet & Maxwell, London.
Mardin, Şerif (1988), “Adem-i Merkeziyet” maddesi, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul.
Morel, Olivier (1998), “Cornelius Costariadis ile Söyleşi: Tarih ve Toplumun her Biçimi Özgül bir Yaratımdır”, (Çev. Ömer Laçiner), Birikim, Nisan, Sayı 108, s. 41-51.
Nalbant, Atilla (1997), Üniter Devlet: Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye, Yapı ve Kredi Bankası Yayınları, İstanbul.
Neuman, Christoph K. (2005), “Çatışan Moderniteler”, Istanbul im Wandel der Jahrhunderte (18.-20. Jahrhundert): Internationales Symposium, am Donnerstag, den 27. Januar 2005 am der Ludwig - Maximilians - Universitat München (Abstract).
Norton, Alan (1994), International Handbook of Local and Regional Government, Edward Elgar Publications, Brookfield, Vermont.
Oktay, Tarkan (2005), II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e İstanbul Şehremaneti (Teşkilat ve Mali Yapı Analizi), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
Onar, Sıddık Sami (1941), “Hukuk Bakımından Şehir ve Hemşehri”, Üniversite Haftasında sunulan tebliğ (Erzurum, 13-19.7.1940), İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Onar, Sıddık Sami (1936), “Komünlerin Hukuki Otonomisi”, Komün Bilgisinin Esas Meseleleri, F. Neumark (Ed.), İstanbul.
Onar, Sıddık Sami (1960), İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt 1, İsmail Akgün Hak Kitabevi, İstanbul.
Ortaylı, İlber (1974), Tanzimat’tan Sonra Mahalli İdareler (1840-1878), TODAİE, Yayın no: 142, Ankara.
Ortaylı, İlber (1983), İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, Hil yayınları, İstanbul.
Öğün, Süleyman Seyfi (2003), “Kemalizm Tartışmalarının Kültürel Doğası Üzerine Bazı Notlar”, Türkiye Günlüğü, Sayı 74.
Özçelik, A. Selçuk (1966), “İdari Muhtariyet”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 32, Sayı 1, s. 3-17.
Pierre Jon (1990), “Assesing Local Autonomy”, Desmond King & Jon Pierre (Eds.), Challenges to Local Government, Sage Publications, London.
Pratchett, Lawrence (2004) “Local Autonomy, Local Democracy and the ‘New Localism’”, Political Studies, Vol. 52, s. 358-375.
Resmi Gazete, (1991), 21 Mayıs, (Kanun No: 3723), No.20877, s. 2-15.
Resmi Gazete, (2008), 7 Ocak, No. 26759, s. 43-45.
Reyhan, Cenk (2007a), “Türkiye’de Yüzyıllık Gündem: Federalizm”, MEMLEKET SiyasetYönetim, Cilt 2, Sayı 5, s. 107-118.
Reyhan, Cenk (2007b), Osmanlı’da İki Tarz-ı İdare, İmge Yayınları Ankara.
Sartori, Giovanni (1996), Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, Yetkin Yayınları, Ankara.
Starr, Amory - Adams, Jason (2003), “Anti-Globalization: The Global Fight for Local Autonomy”, New Political Science, Vol. 25, No. 1, s. 19-42.
Stoker, Gerry (1996), “Introduction: Normative Theories of Local Government and Democracy”, içinde, Rethinking Local Democracy, Desmond King - Gerry Stoker (Eds.), Macmillan - ESRC, London.
Swyngedouw, Erik (2000) “Authoritarian Governance, Power, and the Politics of Rescaling”, Environment and Planning , D: Society and Space, Vol. 18, s. 63-76.
Şenel, Alaeddin (1970), Eski Yunanda Eşitlik ve Eşitsizlik Üstüne, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi yayınları, Ankara.
Tanör, Bülent (1996), Osmanlı - Türk Anayasal Gelişmeleri (1789-1980), Afa Yayıncılık, İstanbul.
TBMM Tutanak Dergisi (1984), Cilt 4, B. 84, 27.6.1984, O. 1.
Tekeli, İlhan (1992), Belediyecilik Yazıları (1976-1991), IULA - EMME yayınları, İstanbul.
Topuzlu, Cemil (1951), 80 Yıllık Hatıralarım, İstanbul.
Tönük, Vecihi (1945), Türkiye’de İdare Teşkilatı, İçişleri Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Tümerkan, Sıddık (1945), Türkiye’de Belediyeler: Tarihi Gelişim ve Bugünkü Durum, İçişleri Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
Yayla, Yıldızhan (1977), “Türkiye’de Belediyelerin Temel Sorunları”, Onar Armağanı, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi yayını, İstanbul, s. 961-1020.
Yayla, Yıldızhan (1984), Anayasalarımızda Yönetim İlkeleri Tevsi-i Mezuniyet ve Tefrik-i Vezaif, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi yayınları, İstanbul.
Zabıt Ceridesi (1877), Nisan 1293 / Nisan 1877, Cilt 1, Hakkı Tarık Us (Hazırlayan).

APA	ALADA BAYARAMOĞLU A (2008). Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. , 5 - 44.
Chicago	ALADA BAYARAMOĞLU Adalet Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. (2008): 5 - 44.
MLA	ALADA BAYARAMOĞLU Adalet Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. , 2008, ss.5 - 44.
AMA	ALADA BAYARAMOĞLU A Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. . 2008; 5 - 44.
Vancouver	ALADA BAYARAMOĞLU A Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. . 2008; 5 - 44.
IEEE	ALADA BAYARAMOĞLU A "Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek." , ss.5 - 44, 2008.
ISNAD	ALADA BAYARAMOĞLU, Adalet. "Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek". (2008), 5-44.

APA	ALADA BAYARAMOĞLU A (2008). Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. Çağdaş Yerel Yönetimler, 17(4), 5 - 44.
Chicago	ALADA BAYARAMOĞLU Adalet Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. Çağdaş Yerel Yönetimler 17, no.4 (2008): 5 - 44.
MLA	ALADA BAYARAMOĞLU Adalet Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. Çağdaş Yerel Yönetimler, vol.17, no.4, 2008, ss.5 - 44.
AMA	ALADA BAYARAMOĞLU A Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. Çağdaş Yerel Yönetimler. 2008; 17(4): 5 - 44.
Vancouver	ALADA BAYARAMOĞLU A Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek. Çağdaş Yerel Yönetimler. 2008; 17(4): 5 - 44.
IEEE	ALADA BAYARAMOĞLU A "Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek." Çağdaş Yerel Yönetimler, 17, ss.5 - 44, 2008.
ISNAD	ALADA BAYARAMOĞLU, Adalet. "Türkiye'de Yerel Yönetimleri "Özerklik Meselesi" Üzerinden Yeniden Düşünmek". Çağdaş Yerel Yönetimler 17/4 (2008), 5-44.